15 Ιουλίου 1821: Η μεγάλη νίκη των Ελλήνων επαναστατών της Εύβοιας στα Βρυσάκια, εναντίον των Τουρκαλβανών του Ομέρ Βρυώνη.

=== Η μάχη στα Βρυσάκια
  === Η ειρωνεία με το επαναστατικό – απελευθερωτικό κίνημα στην Εύβοια, είναι, ότι ενώ εκεί η επανάσταση είχε αρχίσει με επιτυχία πριν την 25 Μαρτίου 1821, κάποιες αρνητικές συγκυρίες, αλλά κυρίως τραγικές αστοχίες της «Ανωτάτης Αρχής» είχαν σαν αποτέλεσμα τη μεγάλη καθυστέρηση απελευθέρωσής της από τους Τούρκους.

  === Κυρίαρχες ηγετικές μορφές της Ευβοϊκής επανάστασης, ήσαν ο αρχηγός της Ευβοϊκής επανάστασης Αγγελής Γοβιός ή Γοβγίνας και ο υπαρχηγός του Κώτσος Δημητρίου (γνωστός και σαν Κώτσας, ή Κόντζος, ή Θηβαίος, ή Αρβανίτης). Τους δύο οπλαρχηγούς πλαισίωναν περίπου 400 πανάξια και έτοιμα να πεθάνουν για τη πατρίδα, οι περισσότεροι Σουλιώτες – ΕΛΛΗΝΕΣ Αρβανίτες που είχαν καταφύγει στην Εύβοια. Η αδελφική φιλία και ο αλληλόσεβασμός μεταξύ Γοβιού και Κώτσου διασφάλιζε μια διαρκή, σταθερή και άψογη συνεργασία και συγχρονισμό αρχηγού με υπαρχηγό, ενώ η πειθαρχία όλων, έφεραν μεγάλες επιτυχίες κατά των Τούρκων και Αλβανών της Εύβοιας. 

 === Η εμπειρία τους από τη συμμετοχή στη μάχη στο ¨Χάνι της Γραβιάς» και οι μεγάλες νίκες στη μάχη των Δυο Βουνών (περίπου 1,5 χλμ βορειοανατολικά της Χαλκίδας) και η μάχη στη Μάνικα Χαλκίδας, τον Μάϊο του 1821, είχαν καταστήσει τους δύο οπλαρχηγούς και τα παλικάρια τους, φόβητρο των Οθωμανών.

  === Η «έδρα» των Ευβοιωτών επαναστατών ήταν η περιοχή Βρυσακίων, λίγο έξω από τα Ψαχνά Ευβοίας, όπου είχαν οργανωμένο στρατόπεδο, αλλά ανάλογα με τις ανάγκες του επαναστατικού αγώνα, όπως ήταν κυρίως οι πολιορκίες Χαλκίδας και Καρύστου, η στρατοπέδευση των Ελλήνων επαναστατών μεταβαλόταν. Εκεί, στα Βρυσάκια, γράφτηκε μια από τις πλέον ένδοξες σελίδες της επανάστασης, όπου την 15 Ιουλίου, οι Έλληνες νίκησαν τους Τουρκκαλβανούς του Ομέρ Βρυώνη και ανάγκασαν τον τελευταίο να θαυμάσει την εξυπνάδα και τη παλικαριά τους!!!

  === Ο Κώτσος ή Κώτσας Δημητρίου, με λίγους άνδρες παρακολουθούσε τη Χαλκίδα και μόλις έφθασε εκεί ο Ομέρ Βρυώνης, έφυγε και πήγε στα Βρυσάκια, όπου ενημέρωσε το Αγγελή Γοβιό. Ο Ομέρ Βρυώνης, επικεφαλής τουλάχιστον 5000 Τουρκαλβανών, κατευθύνθηκε προς τα Βρυσάκια, πιστεύοντας ότι θα αντιμετωπίσει «κατσικοκλέφτες και χωριάτες.» Ο στρατός του Αγγελή ήταν δεν ήταν, όπως σας είπα, 400 άτομα. Ο Αγγελής είπε, κρυφά, στον Κώτσο και στον Α. Μπαλαλά «σήμερα θα δοξάσουμε και θα τιμήσουμε τα όπλα της Εύβοιας.» Στα παλικάρια τους για να τους εμψυχώσει είπε ότι «οι Τούρκοι της Χαλκίδας, όσοι κι αν είναι, θα τους νικήσουμε με την βοήθεια του Θεού επειδή είναι χωρίς πραγματική διοίκηση.» Ο Αγγελής έδωσε στον Κώτσα οδηγίες να καταλάβει την ανατολική πλευρά και στον Μπαλαλά οδηγίες για την νότια πλευρά και ο ίδιος πήγαινε και εμψύχωνε όλους στην πρώτη γραμμή της μάχης.

  === Ο Θεόδωρος Μπούφης έφερε 4 κανόνια από το πλοίο του Αλεξάνδρου Κριεζή με τα οποία χτυπούσαν τους Τούρκους, ενώ ο ίδιος ο Αλέξανδρος Κριεζής είχε έτοιμο το πλοίο του για ναυμαχία. Και οι Τούρκοι είχαν μαζί τους κανόνια, με τα οποία χτυπούσαν τις θέσεις των Ελλήνων. Τρεις εφόδους πραγματοποίησαν οι Τουρκαλβανού εναντίον των θέσεων των Ελλήνων και τσακίζονταν μπροστά στα δοξασμένα ταμπούρια τους με μεγάλες απώλειες των δυνάμεων του Ομέρ Βρυώνη. Οι «χωριάτες και …κατσικοκλέφτες» κυνήγησαν τους Τούρκους  μέχρι τη Χαλκίδα και όσοι γλύτωσαν αναγκάστηκαν να κρυφτούν στα κάστρα της. Ενώ στη στεριά οι άνδρες του Αγγελή Γοβιού τους πήραν στο κυνήγι,  ο Αλέξανδρος Κριεζής τους πλαγιοκοπούσε με κανονιοβολισμούς από το πλοίο του, μέχρι που κλείστηκαν στα κάστρα της Χαλκίδας.. Είναι αξιοσημείωτο, ότι σ΄ αυτήν τη μάχη ξεχώρισε για πρώτη φορά και ο Νικόλαος Κριεζώτης. Ο Αγγελής και ο Κώτσος, μετά τη μάχη τον συμβούλεψαν να προσέχει να μην εκτίθεται τόσο στη μάχη, γιατί ελπίζουν από αυτόν πολλά περισσότερα. Τους δυο οπλαρχηγούς τους πρόλαβε ο θάνατος, αλλά μετά από αυτούς και αφού μεσολάβησε ένα αρνητικό για την Ευβοϊκή επανάσταση, χρονικό διάστημα, ο Νικόλαος Κριεζώτης εξελίχθηκε σε ηγέτη και άξιο διάδοχο των οπλαρχηγών Αγγελή Γοβιού και Κώτσου Δημητρίου. Επίσης σε αυτή τη μάχη διακρίθηκαν, ο Τομαράς, ο Κριεζής, ο Μπούφης, ο Αναγνώστης Γοβιός, ο Γιαννάκης Δημητρίου κι΄ όλα τα παλικάρια τους. Όλοι πολέμησαν σαν μια γροθιά, για του Χριστού τη πίστη την αγία και της πατρίδας την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.

  === Ο Ομέρ Βρυώνης αναγκάστηκε να καλέσει τον Ομέρμπεη της Καρύστου με τις δυνάμεις του, στον οποίο φέρεται να είπε ότι έχασε 100 άνδρες και είχε άλλους 150 τραυματίες. Οι ενωμένες τούρκικες δυνάμεις Βρυώνη και Ομέρμπεη, αφού επιστράτευσαν και κάθε Τούρκο της Χαλκίδας που μπορούσε να πολεμήσει, ξαναπήγαν σε λίγες μέρες στα Βρυσάκια, αλλά επέστρεψαν στη Χαλκίδα άπρακτοι, γιατί οι Έλληνες οπισθοχώρησαν προληπτικά στον Αίο.

«Εσείς μου λέγατε ότι είναι μερικοί χωριάτες και κλέφτες. Εγώ πέρασα όλη τη Ρούμελη με πόλεμο, μα τέτοιο τουφέκι δεν είδα πουθενά, έχασα το καλύτερό μου στράτευμα στα Βρυσάκια και δεν μπόρεσα να τους χαλάσω (σημ. τους Έλληνες). Πώς θα μπορέσω να τους βγάλω απ” το Δερβένι; Αυτοί είναι όλο κλέφτικο τουφέκι διαλεγμένο κι όχι χωριάτες καθώς μου λέγατε. Καθίστε, φυλάξτε το κάστρο και μη βγαίνετε έξω μέχρι να σας έλθει άλλο μήνυμα» φέρεται να είπε ο Ομέρ Βρυώνης στους Τούρκους της Χαλκίδας που του ζητούσαν να συνεχίσει τον πόλεμο στα Βρυσάκια, πριν φύγει για την Αθήνα. 

================

Αντίστοιχο θέμα μπορούμε να διαβάσουμε στο ιστολόγιο «Ψαχνά Ευβοίας» :

ΒΡΥΣΑΚΙΑ ΜΕΣΣΑΠΙΩΝ

ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΒΡΥΣΑΚΙΑ

Η ΠΑΡΑΛΙΑ ΣΤΑ ΒΡΥΣΑΚΙΑ

ΤΑ ΒΡΥΣΑΚΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΘΑΛΑΣΣΙΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ  ΠΕΡΙΟΧΗ

 Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΒΡΥΣΑΚΙΑ  ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΘΑΛΑΣΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΤΗΣ ΚΑΣΤΕΛΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΨΑΧΝΩΝ, ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΑ. ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΩΡΑΙΟΤΕΡΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ ΓΕΜΑΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΥ ΞΕΚΙΝΑΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ,  ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΤΗΝ ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ, ΤΗΝ ΡΩΜΑΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ, ΤΟΝ ΜΕΣΑΙΩΝΑ,  ΜΕ ΑΠΟΚΟΡΥΦΩΣΗ ΤΟΝ  ΙΟΥΛΙΟ ΤΟΥ  1821 ( Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΒΡΥΣΑΚΙΩΝ) ΚΑΙ ΤΟΝ ΜΑΡΤΙΟ ΤΟΥ 1822 (Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΓΩΝΙΣΤΗ ΑΓΓΕΛΗ  ΓΟΒΙΟΥ.

ΛΟΦΟΣ  «ΟΥΡΔΙ»

 Ο ΛΟΦΟΣ “ΟΥΡΔΙ»  ΣΤΑ ΒΡΥΣΑΚΙΑ ΟΠΟΥ ΕΛΑΒΕ ΧΩΡΑ Η ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ » Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ  ΒΡΥΣΑΚΙΩΝ» ΣΤΙΣ 15-7-1821. ΣΕ ΑΥΤΑ ΤΑ ΧΩΜΑΤΑ ΠΟΛΕΜΗΣΑΝ ΓΕΝΝΑΙΑ  ΤΑ ΠΡΩΤΟΠΑΛΙΚΑΡΑ ΤΑ ΕΥΒΟΙΑΣ  ΑΓΓΕΛΗΣ ΓΟΒΙΟΣ, ΚΟΤΣΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΡΙΕΖΩΤΗΣ,  ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΓΟΒΙΟΣ, ΚΑΙ ΤΕΤΡΑΚΟΣΙΟΙ ΑΛΛΟΙ ΓΕΝΝΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ.

Η   ΜΑΧΗ ΑΥΤΗ   ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΩΤΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ  ΕΥΒΟΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΠΟΥ  ΕΙΧΕ ΣΑΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΝΑ ΑΝΑΠΤΕΡΩΘΕΙ ΤΟ ΗΘΙΚΟ ΤΩΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΔΙΟΤΙ ΑΝΑΧΑΙΤΙΣΤΗΚΑΝ ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΧΑΡΗ ΟΜΕΡ ΒΡΥΩΝΗ. Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΕΙΧΕ ΣΚΟΠΟ ΝΑ ΚΑΤΑΠΝΙΞΕΙ  ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΥΒΟΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΤΗΝ ΥΠΟΤΑΞΕΙ, ΩΣΤΕ   ΝΑ ΜΠΟΡΕΙ  ΕΥΚΟΛΟΤΕΡΑ ΝΑ ΥΠΟΤΑΞΕΙ ΤΗΝ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΗΝ  ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ.

ΟΙ ΓΕΝΝΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΕΚΡΟΥΣΑΝ

ΤΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΓΕΝΝΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ.

Ο ΟΜΕΡ ΒΡΥΩΝΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΘΗΚΕ ΝΑ  ΟΠΙΣΘΟΧΩΡΗΣΕΙ ΝΤΡΟΠΙΑΣΜΕΝΟΣ ΜΕ ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΑΛΚΙΔΑ ΜΑΤΑΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΑΜΕΣΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ.

» Σε αυτά τα χώματα πολέμησε και νίκησε τους Τούρκους και θυσιάστηκε ο γενναίος σταυραετός της Εύβοιας Καπετάν Αγγελής Γοβιός».

ΕΔΩ ΚΑΠΟΤΕ,  ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΘΑΜΝΟΥΣ ΥΠΗΡΧΕ Ο ΠΕΡΙΦΗΜΟΣ   «ΔΑΙΜΟΝΟΠΟΤΑΜΟΣ» ΠΟΥ ΛΟΥΖΟΝΤΑΝ ΟΙ ΝΕΡΑΙΔΕΣ. ΠΙΣΩ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΤΟ ΒΟΥΝΟ
«ΤΡΟΥΠΙΟ ΛΙΘΑΡΙ»  ΟΠΟΥ ΕΙΧΑΝ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙ  ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙ ΠΟΥ ΕΙΧΑΝ ΣΤΗ ΣΤΕΡΙΑ, ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΒΡΥΣΑΚΙΩΝ.

ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΙ Η  ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΡΙΕΖΩΤΗ, ΟΠΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΤΟΥ ΠΟΥ ΕΙΧΕ ΠΡΟΣΑΡΑΞΕΙ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΛΙΑ, ΚΑΝΟΝΙΟΒΟΛΟΥΣΕ   ΤΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ.

ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ  18ου ΑΙΩΝΑ  ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΟ ΛΟΦΟ ΟΥΡΔΙ ΚΑΙ ΠΡΙΝ ΤΟ ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΟ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΛΑΡΚΟ  ΣΤΗ ΣΤΡΟΦΗ, ΥΠΗΡΧΕ ΠΗΓΗ ΜΕ  ΒΡΥΣΟΥΛΕΣ (ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΑ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ ΄50 ΟΠΟΥ ΚΑΤΑΣΤΡΑΦΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΝΟΙΞΗ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ) ΜΕ ΑΦΘΟΝΟ ΝΕΡΟ ΠΟΥ ΠΡΟΜΗΘΕΥΕ ΈΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ  ΤΟΥΡΚΟΥΣ. ΕΚΕΙ ΥΠΗΡΧΕ «ΚΟΥΒΕΛΙ» ( ΚΑΤΙ ΣΑΝ ΓΟΥΡΝΑ) ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΟΤΑΝ ΝΕΡΟ ΟΛΟ ΤΟ ΧΡΟΝΟ.

 ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ Η ΒΡΥΣΕΣ  ΠΟΥ ΥΠΗΡΧΑΝ ΠΗΡΕ ΚΑΙ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ Η ΠΕΡΙΟΧΗ: ΒΡΥΣΑΚΙΑ.

ΦΩΤΟ: Ν. Δ. ΚΑΛΠΑΚΙΔΗΣ

Στο διαδίκτυο και ειδικότερα στο ιστολόγιο Ψαχνά Ευβοίας βρήκαμε ένα πολύ ωραίο αφιέρωμα μαζί με φωτογραφικό υλικό για την περιοχή Βρυσάκια/www.messapianews.gr/

Αναρτήθηκε από ΒΑΣΙΛΙΚΗ

από το ΜΠΑΡΜΠΑΝΙΚΟ