Σάββατο 10 Ιουνίου 2023

Οι πανελλαδικές εξετάσεις και το τέρας του Λαβύρινθου


Ο μύθος λέει πως ο βασιλιάς Μίνωας θεώρησε υπεύθυνους τους Αθηναίους για το θάνατο του αγαπημένου του γιου Ανδρόγεου από τον ταύρο του Μαραθώνα και ξεκίνησε πόλεμο μαζί τους, που κράτησε πολλά χρόνια, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει λοιμός στην πόλη των Αθηνών.

Ο Αιγέας ζήτησε χρησμό από την Πυθία η οποία απάντησε πως για να γλιτώσουν οι Αθηναίοι έπρεπε να δώσουν στον Μίνωα ό,τι κι αν τους ζητούσε.

Ο Μίνωας αξίωσε να στέλνουν οι Αθηναίοι κάθε εννέα χρόνια από επτά νέους και επτά νέες για τροφή στον Μινώταυρο. Η επιλογή των νέων γινόταν με κλήρο και όπως ήταν φυσικό, η Αθήνα αντηχούσε κάθε φορά από τους θρήνους των οικογενειών που παρέδιδαν τα παιδιά τους. 


Ο ίδιος ο βασιλιάς Μίνωας ερχόταν για να παραλάβει τα θύματα, αλλά το καράβι που τα οδηγούσε στην Κρήτη ήταν αθηναϊκό και ταξίδευε με μαύρα πανιά, φανερώνοντας έτσι το πένθος της πολιτείας. 


Η συμφωνία ήταν ο φόρος αίματος να σταματήσει μόνο όταν κάποιο από τα άοπλα θύματα κατόρθωνε να σκοτώσει το τέρας παλεύοντας μαζί του μέσα στο Λαβύρινθο. Δύο φορές ως τον ερχομό του Θησέα είχαν οι Αθηναίοι πληρώσει το βαρύ φόρο αίματος και τώρα είχε φτάσει η τρίτη.


Ο Θησέας, χωρίς να περιμένει την κλήρωση, προσφέρθηκε να είναι ένα από τα επτά παλικάρια που θα ρίχνονταν βορά στο Μινώταυρο. Ο Αιγέας αρχικά προσπάθησε να αντισταθεί στην απόφαση του γιου του, βλέποντας όμως την αποφασιστικότητα και την επιμονή του, πήρε θάρρος και αυτός και κρατώντας κάποια κρυφή ελπίδα έδωσε εντολή στον καπετάνιο του καραβιού, αν τα παιδιά γλίτωναν, στο ταξίδι του γυρισμού να αντικαταστήσει τα μαύρα πανιά με λευκά.


Ο Θησέας, ακολουθώντας τις οδηγίες της κόρης του Μίνωα Αριάδνης, αφού πάλεψε με το τέρας και κατόρθωσε να το σκοτώσει, μπόρεσε να βγει πάλι ζωντανός στο φως της ημέρας. 


Αμέσως άνοιξε τρύπες στα αμπάρια των καραβιών του Μίνωα, έτσι που να μην μπορούν να τους κυνηγήσουν, και όλοι μαζί διέφυγαν τη νύχτα με προορισμό την Αθήνα. Μέσα στη χαρά τους, όμως, ούτε εκείνος ούτε ο καπετάνιος θυμήθηκαν να αλλάξουν τα πανιά, όπως είχαν υποσχεθεί στον πατέρα του.


Ο Αιγέας που βρισκόταν στο Σούνιο, μόλις είδε το καράβι να φτάνει με μαύρα πανιά, βέβαιος πια ότι ο γιος του είχε χαθεί, μέσα στην απελπισία του έπεσε από το βράχο και σκοτώθηκε.


Οι γονείς που έχουν παιδιά στη Γ΄ τάξη του Λυκείου και έχουν συνειδητοποιήσει πόσο σημαντική είναι η επιτυχία τους στις πανελλαδικές εξετάσεις, μιας και ανοίγουν δρόμους τόσο για τη μόρφωσή τους όσο και για την επαγγελματική τους εξέλιξη και σταδιοδρομία (ανεξάρτητα δηλαδή από το κίνητρό τους, «σπρώχνουν» τα παιδιά τους σε μια προοδευτική κατεύθυνση, να γνωρίσουν ένα κομμάτι από τη γνώση της εποχής τους και να γίνουν έτσι πιο απαιτητικοί και διεκδικητικοί πολίτες απέναντι στο αστικό κράτος), έχουν αυτές τις μέρες τεράστια αγωνία και περιμένουν, όπως ο Αιγέας, από το πρωί έξω από τα εξεταστικά κέντρα, ελπίζοντας να ξεπροβάλει το παιδί μέσα από την αίθουσα με ένα χαμόγελο χαράς και ικανοποίησης.


Αλλος χαρούμενος, άλλος ανέκφραστος, άλλος προβληματισμένος, οι μαθητές αποχωρούν από την αίθουσα, είναι όμως σίγουρα όλοι τους κατάκοποι ύστερα από μια τρίωρη εξαντλητική «μάχη» με τα θέματα. 


Επειτα αναλαμβάνουν δράση τα κανάλια, που δε χάνουν ποτέ την ευκαιρία να συκοφαντήσουν και ένα τμήμα της μαθητικής νεολαίας, που μην έχοντας επιλογή, προσέρχεται στις εξετάσεις με χαλαρή διάθεση, χωρίς προσδοκίες, μιας και δεν μπορούσε να ακολουθήσει, με ευθύνη του αστικού κράτους, τον καταιγιστικό τρόπο παρουσίασης της ογκωδέστατης ύλης, που επιβάλλει το αναλυτικό πρόγραμμα από τις πρώτες κιόλας τάξεις του Γυμνασίου, τις ατελείωτες χαμένες διδακτικές ώρες, εξαιτίας της χρόνιας αδιοριστίας των εκπαιδευτικών, τα πολυπληθή τμήματα των 25 και 27 μαθητών στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου διαβιεί η πλειοψηφία της εργαζόμενης κοινωνίας, και μύρια άλλα προβλήματα.


Στη συνέχεια, οι έμποροι της γνώσης, ιδιοκτήτες φροντιστηρίων, εντοπίζουν τις «παγίδες» των θεμάτων, αναπτύσσουν γρήγορα ένα σκεπτικό επίλυσής τους (αλήθεια, γιατί δεν μας λένε και πόσα άτομα συνεργάστηκαν για να λύσουν έγκαιρα τα θέματα;), επαναλαμβάνοντας πάντα σαν χαλασμένο γραμμόφωνο ότι τα θέματα είχαν σωστή διαβάθμιση, κάλυπταν μεγάλο μέρος της διδακτέας ύλης και πως προορίζονταν για καλά προετοιμασμένους υποψήφιους, κάνοντας έτσι έμμεσα την καλύτερη διαφήμιση στο μαγαζί τους: «Ελάτε σε εμάς που κατέχουμε όλες τις συνταγές επιτυχίας»!


Οι δημοσιογράφοι κλείνουν τη συζήτηση με παραινέσεις προς τους υποψηφίους: «να μην έχετε άγχος και να διαχειριστείτε σωστά το χρόνο που απομένει για μια καλή επανάληψη», «μη συνδέετε την επαγγελματική αποκατάσταση και την ευτυχία στη ζωή με την είσοδο στο Πανεπιστήμιο, γιατί οι ευκαιρίες που θα σας παρουσιαστούν σε αυτή είναι αρκετές και πρέπει να είστε έτοιμοι να τις αρπάξετε» κ.λπ. κ.λπ.


Το ζήτημα είναι πως οι περισσότεροι από αυτούς που δίνουν αυτές τις «συμβουλές» είναι ταυτόχρονα υπέρμαχοι αυτού του ψυχοφθόρου και μαθητοκτόνου θεσμού αυστηρής επιλογής, που πλήττει ιδιαίτερα τα παιδιά της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμμάτων, γι’ αυτό και διαφυλάσσεται ως κόρη οφθαλμού από όλο τον αστισμό. 


Τα δικά τους παιδιά, όμως, συνήθως φοιτούν στα καλύτερα ιδιωτικά σχολεία, ενώ παράλληλα φέρνουν τα απογεύματα στο σπίτι και μια ολόκληρη στρατιά καθηγητών για την καλύτερη δυνατή προετοιμασία. 


Ακόμα και αν δεν καταφέρουν να εισαχθούν στο Πανεπιστήμιο της επιλογής τους, θα ανοίξουν και πάλι το χοντρό τους πορτοφόλι για να πάρουν το «χαρτί» που επιθυμούν από κάποιο πανεπιστημιακό ίδρυμα του εξωτερικού ή κάποιο κολέγιο του εσωτερικού, τώρα που «ωρίμασαν οι συνθήκες» και αυτά εξομοιώθηκαν με τα Πανεπιστήμια της χώρας, ύστερα από απανωτές αντιεκπαιδευτικές ρυθμίσεις με καταιγιστικό ρυθμό από την κυβέρνηση των α(χ)ρίστων.


Το μάθημα των Μαθηματικών αποτελεί διαχρονικά το βαρύ πυροβολικό του συστήματος στην προσπάθειά του να εμφανίζει μεγάλα ποσοστά αποτυχίας στις εξετάσεις και να μειώνει, σχεδόν κάθε χρόνο πλέον, τον κλειστό αριθμό εισακτέων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (τα προηγούμενα δύο χρόνια πάρα πολύ δραστικά), δικαιολογώντας έτσι και το πετσόκομμα των δαπανών για την Παιδεία.


Είναι εκείνο στο οποίο παρατηρείται το μεγαλύτερο ποσοστό μαθητών που δεν περνούν την «ψυχολογική» βάση του 10.


Στον επόμενο πίνακα φαίνεται ο μέσος όρος στο μάθημα των Μαθηματικών για τους μαθητές των ΕΠΑΛ και των ΓΕΛ από το 2015 και έπειτα που διαμορφώθηκε η νέα ύλη και περιλαμβάνει πλέον αποκλειστικά τη μελέτη των συναρτήσεων.

Τα θέματα «διαβαθμισμένης δυσκολίας» που επιλέγει κάθε φορά η κεντρική επιτροπή των εξετάσεων στα Μαθηματικά ακολουθούν πάντα την ίδια πρόστυχη λογική και υπηρετούν την πάγια τακτική της ηγεσίας του ΥΠΑΙΘ να εμφανίζουν οι επιδόσεις των υποψηφίων «ορθολογική» κλιμάκωση, η οποία θα υπηρετήσει την «αντικειμενική» επιλογή εκείνων που θα εισαχθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.


Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος των μαθητών πρέπει να κινηθεί σε βαθμολογίες κάτω από τη βάση του 10 ή λίγο πάνω από αυτή, να αποδεχτεί «τη μοίρα του και το ριζικό του» και να κατευθυνθεί σε σχολές «που αντιστοιχούν στις δυνατότητές του», σχολές «μειωμένου ενδιαφέροντος» ή αυτές που βρίσκονται «στα αζήτητα», ενώ το υπόλοιπο να κατανεμηθεί σταδιακά μειούμενο σε κλάσεις 13-15, 15-18 και 18-20.


Συγκεκριμένα, τα τελευταία δύο χρόνια οι μαθητές της ομάδας προσανατολισμού «Οικονομίας και Πληροφορικής» κατέγραψαν τις εξής επιδόσεις στα Μαθηματικά:

Καλύτερες και τις δύο χρονιές ήταν οι επιδόσεις στο ίδιο μάθημα για τους μαθητές της ομάδας προσανατολισμού «Θετικών σπουδών»:

Τη φετινή χρονιά η εκτίμηση είναι ότι θα μειωθεί το ποσοστό των μαθητών που κινήθηκε κάτω από τη βάση του 10, χωρίς αυτό από μόνο του πρακτικά να σημαίνει ότι αποκτά περισσότερες πιθανότητες για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, μιας και καραδοκεί η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (που αποτελεί τον μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων όλων των υποψηφίων του επιστημονικού πεδίου στα τέσσερα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα) και βεβαίως ο κλειστός αριθμός εισακτέων.


Σε αυτά τα αποτελέσματα στηρίζεται το ΥΠΑΙΘ για να σπεκουλάρει για το επίπεδο της μαθηματικής εκπαίδευσης στη χώρα, την «αποδοτικότητα» του προσφερόμενου εκπαιδευτικού έργου, να αποσείει από πάνω του τις διαχρονικές ευθύνες των αντιεκπαιδευτικών του πολιτικών και να εξακολουθήσει να προωθεί ανενόχλητο την περαιτέρω υποβάθμιση της δημόσιας Παιδείας.


Παρόλο που τα Mαθηματικά αποτελούν μία από τις ωραιότερες και πιο δημιουργικές κατασκευές του ανθρώπου, στην προσπάθειά του να λύσει απλά και καθημερινά προβλήματα, να κατανοήσει και να ελέγξει τα στοιχεία της φύσης, να βελτιώσει τις συνθήκες της ζωής του, αλλά και να προσπαθήσει να δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα που προκύπτουν από την έμφυτη περιέργειά του, η διδασκαλία τους στο αστικό σχολείο ακολουθεί μια στεγνή και τυπική περιγραφή, μέσα σε ένα ασφυκτικό χρονικό πλαίσιο, η οποία όχι μόνο δεν μπορεί να προκαλέσει από μόνη της ενδιαφέρον στον μαθητή, αλλά συνήθως προκαλεί το φόβο και την αποστροφή.


Είναι μια διαδικασία στην οποία ο μαθητής είναι παθητικός δέκτης. Χωρίς να συμμετέχει ουσιαστικά σε αυτή, καλείται να κατακτήσει γρήγορα τεχνικές και στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων, με αποτέλεσμα να αποκτά συχνά την εντύπωση ότι τα Μαθηματικά είναι ένα ολοκληρωμένο και τελικό προϊόν, καθώς από τη διδασκαλία τους απουσιάζει πλήρως το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο εξέλιξής τους, τα λάθη και οι εσφαλμένες αντιλήψεις που σταδιακά παραμερίστηκαν μέχρι αυτά να αποκτήσουν τη μορφή που εμείς γνωρίζουμε σήμερα.


Οι πανελλαδικές εξετάσεις, ως μεγεθυντικός φακός, καταδεικνύουν με τραγικό τρόπο τα αδιέξοδα του αστικού σχολείου. Ενός σχολείου εξετασιοκεντρικού, ανταγωνιστικού, πλήρως προσανατολισμένου στις ασύνδετες και ρηχές γνώσεις μιας χρήσης, στην απομνημόνευση και την παπαγαλία και όχι στην καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και την ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας


Εχουν ως στόχο να συντρίψουν εν τη γενέσει τους τα όνειρα της νεολαίας της εργαζόμενης κοινωνίας για πανεπιστημιακές σπουδές και να κατευθύνουν την πλειοψηφία της σε σχολές που αναπτύσσουν μόνο τις ελάχιστες δεξιότητες που απαιτούνται για τη στελέχωση της παραγωγής, διαμορφώνοντας έτσι χαρακτήρες υπάκουους στην ακόρεστη βουλιμία του κεφαλαίου.


Αν θέλουμε ως εργαζόμενη κοινωνία να φέρουμε πιο κοντά τη νεολαία μας στη γνώση, πρέπει να απαιτήσουμε από το αστικό κράτος γενναία χρηματοδότηση για τη δημόσια Παιδεία με ταυτόχρονη κατάργηση των εξετάσεων και όλων των αξιολογικών κρίσεων. Ας μην περιμένουμε άλλο τον Θησέα για να σκοτώσουμε το τέρας του Λαβύρινθου.


Γ.Ρ.

https://eksegersi.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Read more: Go to TOP and Bottom