Αντάμωμα (και φέτος) στο Ιστορικό ΚΑΛΥΒΙ του Βασίλη Παπανικολάου στο Τσουγκρί του Κρίκελλου!

Το ιστορικό αντάρτικο ΚΑΛΥΒΙ στο Κρίκελλο (αναστηλωμένο)

Πριν από 82 χρόνια, μια χούφτα πρωτοπόρων αντιστασιακών αγωνιστών με επικεφαλής τον Άρη Βελουχιώτη, ξεκινούσαν από ένα μικρό ταπεινό καλύβι σε μια αθέατη γωνιά της ευρυτανικής γης, στο Τσουγκρί του Κρίκελλου, για να κηρύξουν από την εμβληματική Δομνίστα την έναρξη της Ένοπλης Απελευθερωτικής Επανάστασης κατά των φασιστών κατακτητών και των συνεργατών τους.

Αυτό το καλύβι, που ανήκε στον ηρωικό δάσκαλο  Βασίλη Παπανικολάου, αναστηλώθηκε, εκ των ερειπίων του, μετά πολλές δεκαετίες, με σκληρή προσωπική εργασία κάποιων Ευρυτάνων και συνεισφορές αρκετών ακόμη, με σκοπό να αποτελέσει ένα κομβικό σημείο Ιστορικής Μνήμης και Τιμής για την Αντιστασιακή Εποποιία της Ανταρτομάνας Ευρυτανίας (και όχι μόνο)!

Ας γνωρίσουμε το ΚΑΛΥΒΙ και ότι αυτό συμβολίζει μέσα από τα λόγια του συμπατριώτη μας Θόδωρου Μαργαρίτη ο οποίος έκανε την παρακάτω εισήγηση τον περσινό Αύγουστο όπου για πρώτη φορά ανταμώσαμε στον Ιστορικό Χώρο ώστε να τιμήσουμε, σε μια συγκινητική γιορτή, ότι αξίζει και πρέπει να θυμόμαστε σε μια εποχή όπου η παραχάραξη και η δόλια επανεγγραφή της Ιστορίας εκ μέρους του συστήματος και των φορέων του παίρνει σημαντικές διαστάσεις.

Ιδού:

*****

Καλησπέρα αγαπητοί φίλοι και σύντροφοι...

Βρισκόμαστε στο χώρο του Ιστορικού Καλυβιού του Βασίλη Παπανικολάου, στο Τσουγκρί στο Κρίκελλο.

Εδώ βρέθηκαν πριν 81 χρόνια λιγοστοί άνθρωποι, αποφασισμένοι, με απίστευτο ηρωισμό και αυτοθυσία.

Άφησαν πίσω τους οικογένεια, φίλους, γνωστούς  και υπακούοντας στο κάλεσμα του ΕΑΜ, του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου με ραχοκοκαλιά το ΚΚΕ, ήρθαν εδώ στο Κρίκελλο ορκισμένοι να χύσουν ακόμη και το αίμα τους για:

-να απελευθερώσουν την Ελλάδα από τους φασίστες Ιταλούς και  ναζιστές Γερμανούς κατακτητές.         

-να προστατεύσουν τον Ελληνικό Λαό. 

-να εγγυηθούν τη διενέργεια ελεύθερων  εκλογών προκειμένου ο λαός να επιλέξει τον τρόπο που θα κυβερνηθεί.

Μπορεί η μνήμη αυτών των γεγονότων σήμερα, για μερικούς να μοιάζει με μια συνηθισμένη διεκπεραίωση μίας ακόμη εκδήλωσης για την Αντίσταση και επιπλέον για κάποιους, πολύ χειρότερα, μίας εντελώς ανώφελης δραστηριότητας. 

Όμως...

Ας αναλογιστούμε όλοι τα συναισθήματα που είχαν αυτοί οι άνθρωποι που έφτασαν ως εδώ και διάβηκαν αυτή την πόρτα ερχόμενοι από την Τατάρνα (Ζωγραφόπουλος Νίκος), από τη Χρύσω (Τσιλιγιάννης Σπύρος), από τη Σπερχειάδα (Φώτης Μαστροκώστας), από τη Λάσπη (Σιταράς Βασίλης, Ηλίας Ντρούζος, Μιλτιάδης Πρίμπας), από τους Βελεσιώτες (ο Βασίλης Ξινοτρούλιας), από την Ομβριακή (τα αδέρφια Βαγγέλης και Νίκος Λέβας), από  το Καρπενήσι (Σπύρος Γκούβας), από τη Λαμία (Θανάσης Κλάρας) και οι Κρικελλιώτες Κοντινίκας Γιώργος, Μαργαρίτης Γιάννης, Τραής Γιώργος.

"Αντάρτης": έργο του Θόδωρου Μαργαρίτη σε ξύλο ελιάς

Κυριολεκτικά μια χούφτα άνθρωποι, πεινασμένοι, ξυπόλυτοι, σχεδόν άοπλοι, για να αναμετρηθούν με μια τεράστια στρατιά εκατομμυρίων στρατιωτών με άριστο εξοπλισμό, μια σιδερένια πολεμική μηχανή που οι ορδές της σάρωσαν την Ευρώπη και απειλούσαν όλο τον κόσμο.

Άραγε πόσος ηρωισμός, πόση ψυχή, πόση δύναμη πρέπει να φώλιαζε στο νου και στην καρδιά τους;

Πόσο κουράγιο πρέπει να είχαν, πόση φλόγα ιδανικών να τους φλόγιζε, πόση μάχη, οργανωμένη μάχη με τον εαυτό τους πρέπει να έδωσαν ειδικά όταν είδαν στην Κουφόβρυση, μετά από λίγο καιρό, το σύντροφό τους Δημήτρη Σαξώνη να κείτεται άψυχος και αφού τον κατευόδωσαν με το “επέσατε θύματα αδέρφια εσείς σ’ άνισο αγώνα” συνέχισαν. Συνέχισαν όταν ανά πάσα στιγμή μπορούσαν να πάρουν τη θέση του Σαξώνη.

Αν αυτό δεν είναι σημαντικό, αν αυτό δεν είναι κορυφαία στιγμή υπέρτατης θυσίας και προσφοράς, αν αυτό δεν είναι άξιο μνήμης  και τιμής, τότε ποιο είναι;

Αλλά και η προσφορά των απλών ανθρώπων του Κρίκελλου, της Δομνίστας, των Ψιανών, όλης της Ελλάδας, που στερούσαν το λιγοστό κριθαρένιο ψωμί από τα παιδιά τους για να το προσφέρουν στους αγωνιστές δεν ήταν σπουδαίο και σημαντικό;

Όταν με τα γουρουνοτσάρουχα βάδιζαν ώρες επί ωρών, πολλές φορές μέσα στο χιόνι, μεταφέροντας μηνύματα ή βαρύ φορτίο οπλισμού δεν ήταν σπουδαίο και ηρωικό;

Με αυτές τις σκέψεις, λοιπόν, τιμάμε σήμερα εδώ στο χώρο αυτό, που ξεκίνησε η πρώτη ομάδα των αγωνιστών κομμουνιστών τον οργανωμένο ένοπλο αγώνα κατά των Ιταλογερμανών φασιστών κατακτητών, όλους όσους και όσες  έδωσαν τη ζωή τους σ’ αυτόν τον αγώνα.

Τιμάμε όλους όσους και όσες πλήρωσαν ακριβά με εξορίες, φυλακές, βασανιστήρια τη συμμετοχή τους σ’ αυτόν τον αγώνα.

Τιμάμε όλους όσους πρόσφεραν με κάθε τρόπο σ’ αυτόν τον αγώνα.

Δεν ξεχνάμε, δεν πρέπει να ξεχνάμε τον μεγαλειώδη τιτάνιο αγώνα του ΕΛΑΣ με τον πρωτοκαπετάνιο Άρη Βελουχιώτη ενάντια στο φασισμό ναζισμό, διδασκόμαστε και συνεχίζουμε τον αγώνα για κοινωνική δικαιοσύνη.

Τέτοιες εκδηλώσεις μνήμης και τιμής όχι μόνο δεν είναι περιττές αλλά είναι το ελάχιστο μπροστά στον απόλυτο σεβασμό που οφείλουμε σε όλους και όλες που έδωσαν αυτόν τον αγώνα, γιατί έχει απόλυτη σχέση ο αγώνας και η θυσία όλων των αγωνιστών με τη δική μας βελτιωμένη ζωή.

Έχουμε χρέος να σταθούμε εμπόδιο σε όλους όσους με πληρωμένη μελάνη προσπαθούν να πανωγράψουν την με αίμα αγωνιστών γραμμένη ιστορία. Να τη γράψουν κατά πως θέλουν.

Γιατί η ιστορική μνήμη είναι χρήσιμη για τους μελλοντικούς αγώνες, ενώ ο ιστορικός λήθαργος οδηγεί σε αφοπλισμένη ακινητοποιημένη κοινωνία.

Η κοινωνία δεν πρέπει να μείνει απαθής, φοβισμένη, απογοητευμένη από το μέγεθος της κοινωνικής αδικίας.

Δεν είναι δυνατόν να αποδεχτεί ότι ο πλούτος που υπάρχει σήμερα μπορεί, στο υπερβολικά μεγαλύτερο μέρος του, να ανήκει σε ελάχιστους και η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου να φυτοζωεί.

Είναι εξωφρενικό η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας να είναι εργαλείο πλουτισμού ελαχίστων.

Έχουμε κάθε δίκιο να απαιτούμε καλύτερη ζωή.

Έχουμε κάθε δικαίωμα να σταματήσουμε την αδικία.

Η Πρωτοβουλία Αναστήλωσης αυτού του Ιστορικού Καλυβιού αυτή την ιστορική μνήμη θέλει να συντηρήσει, αυτός ήταν ο στόχος και ευχαριστούμε που η ανταπόκριση όλων που παραβρίσκεστε εδώ αλλά και πολλών άλλων ήταν πολύ σημαντική.

ΓΙΑ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΛΥΒΙ Β. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

Το χάλασμα του Καλυβιού, συρρικνώνεται, τρυπώνει 

κάτω από το χαλί του δάσους βελανιδιών και ελάτων.

Οι επισκέπτες λιγοστοί, τετράποδοι και βιαστικοί.

Είναι το χάλασμα του Καλυβιού που χώρεσε

αυτούς που όλη η Ελλάδα δε χωρούσε.

Είναι το χάλασμα που άκουσε το ταίριασμα

της θέλησης, της σκέψης, της αποκοτιάς

ανθρώπων που οι βολεμένοι λογάριαζαν εχθρούς.

Είναι το χάλασμα που άκουσε τη σιγανή, στρωτή 

αποφασιστική φωνή του Άρη, που ένιωσε τη λεβεντιά 

και τη μεγαλοσύνη ανθρώπων που σε φτωχικά ρούχα 

φύλαγαν ακριβά ιδανικά.

Το πέρασμα του χρόνου, πήρε μαζί του απ' το

φόβο αρκετό, απάλυνε τον πόνο,

καταλάγιασε του νικητή την έπαρση και την 

αλαζονεία κούρασε.

Τώρα το χάλασμα ορθώθηκε, στέκει ορθό, ταπεινό

και ιστορεί μαζί με το αιώνιο μουρμουρητό

του Κρικελλοπόταμου.

Ιστορεί πως ο σπόρος έφτασε στην πόρτα του

όχι σταριού, καλαμποκιού μα λευτεριάς πολύτιμης

κρένει για τα γροθάρια του που απ' τα δρεπάνια

ξαλαφρώθηκαν κι από ανδριωσύνης όπλα φορτώθηκαν

και με τροβάδων καρβέλια φτωχικού ψωμιού

για την τροφή τ' ονείρου.

Ομολογεί, με συστολή, πως η λιθαρένια του σκεπή,

μόνο από φόβο μην αποκαλυφθεί το μυστικό 

δεν έφυγε ψηλά, αερόστατο φωτεινό από το

ψήλωμα φωτεινών μουσαφιρέων.

Και καρτερεί, σήμερα, όλο και πλιότερους

σιμά του για να ρθουν την ιστορία του

να μοιραστεί._

(Μαργαρίτης Θόδωρος 

Τσουγκρί-Κρίκελλο, 18/8/2023)

* ΚΑΙ φέτος τη Δευτέρα 19 του φεγγαρόφωτου Αυγούστου στις 6:30 το απόγευμα το ΑΝΤΑΜΩΜΑ και πάλι στο ΚΑΛΥΒΙ ΣΤΟ ΚΡΙΚΕΛΛΟ! 

blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"

Μαργαρίτης Θόδωρος 20 Αυγούστου 2024

Πραγματοποιήθηκε και φέτος η προγραμματισμένη σεμνή εκδήλωση τιμής και μνήμης, στο αναστηλώμένο ιστορικό καλυβι του Βασίλη Παπανικολάου, στο Τσουγκρί,με παρουσία φίλων και συντρόφων από το Κρικελλο, τη Σκόπια,το Καρπενήσι. 

Το καλωσόρισμα και και μικρή εισαγωγή για το καλύβι ακολούθησε το ιστορικό ταξίδι μνήμης από τον Κώστα Σακαρέλο. Η αφήγηση αφορούσε στον αειμνήστο μάρτυρα ήρωα Βασίλη Παπανικολάου, από τη γέννηση του το 1909 ως τον ηρωικό θάνατο του την 19η Αυγούστου το 1949. Έκλεισε με ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του Βασίλη αλλά και όλων των αγωνιστών και αγωνιστριών του αγώνα. 

Οι μουσικοί της παρέας, Νίκος και Κώστας Κρέτσης και Κώστας Ζαμπαρας μας συνεπήραν στα ηχητικά χρώματα των τραγουδιών, βαριά στενάζουν τα βουνά...μέρα Μαγιού μου....ωρέ εσείς παιδιά ανταρτόπουλα και άλλα.

Η εκδήλωση έκλεισε με το ριζίτικο .. μάνα σαν έρθουν οι φίλοι μου...στη μνήμη των φίλων Νίκου Λιακου, Θανάση Δημητρακόπουλου και Γιάννη Καζαντζή που έλειψαν για πάντα απ την παρέα μας.

ΣΤΟ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

Η ελπίδα λιπόσαρκη,σακατεμένη, 

κουβαλώντας το όνειρο, 

ως αετός λαβωμένος πέτα από βουνό σε βουνό. 

Οι σταγόνες του αίματος της σμαράγδια ανεξίτηλα στο χώμα, τις πέτρες, τα χορτάρια, φωτεινοί φάροι του μέλλοντος.

Καρτερικά, ηρωικά, αμύνεται, συρικνωνεται ν αντέξει. 

Σκορπίζει, διαμελίζεται, οι τελευταίες ρανίδες στο Βίτσι και στο Γράμμο πειρακτωμένες  λαμπαδιάζουν το όνειρο, 

ολόκληρα βουνά φλεγόμενα, 

ιερά μανουάλια της πίστης στην ελπίδα, φεγγοβολούν ως την Οξυά.

Εκεί ο ταπεινός της πίστης δάσκαλος δεν θέλει να μείνει έξω κι απ αυτή την προσφορά, αγκαλιάζει μόνος το θάνατο και συμπορεύεται με τη στρατιά των σεπτών ΗΡΩΩΝ.