Η Παναγία κατέχει πρωταρχική θέση στην τιμή και στον σεβασμό των χριστιανών σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Της έχουν αφιερώσει μεγαλοπρεπείς εκκλησίες και ταπεινά ξωκλήσια. Την αποκαλούν Θεοτόκο, αλλά της έχουν δώσει και πολυάριθμα προσωνύμια ή «Θεοτοκωνύμια», όπως λέγονται.
Άλλα βγαλμένα από ύμνους, άλλα από τον τόπο που βρίσκεται ο ναός, άλλα από τον τρόπο αγιογράφησης της εικόνας, άλλα από κάποιο γεγονός, άλλα με τη σχέση Χριστού και Παναγίας, άλλα από την ημερομηνία που γιορτάζει, κλπ.
Ας γνωρίσουμε τα ονόματα της Παναγίας στην Πάρο μέσα από τις εκκλησίες και μέσα από τα εικονοστάσια των εκκλησιών της.
Παροικιά
Παναγία η Εκατονταπυλιανή: Ιερό Προσκύνημα.
Παναγία η Μυρτιδιώτισσα: α) Ιερά μονή στα Θαψανά, β) ομώνυμο εξωκκλήσι στο Μυρσίνι.
Παναγία η Σεπτεμβριανή: α) ομώνυμο παρεκκλήσιο στην αγορά της Παροικιάς β) στις Πεταλούδες.
Παναγία Ελεούσα: ομώνυμο παρεκκλήσιο στην αγορά της Παροικιάς.
Παναγία του Έλητα: ομώνυμο εξωκκλήσι στον Έλυτα.
Παναγία του Σκαντάλη: ομώνυμο παρεκκλήσιο στον Θόλο.
Παναγία του Σταυρού: ομώνυμο παρεκκλήσιο στο Κάστρο.
Παναγία: ομώνυμο παρεκκλήσιο, στον κήπο του αρχοντικού Δημητρακόπουλου, στην αγορά της Παροικιάς.
Παναγία: αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου α) στα Χάλαρα β) στον Συνοικισμό γ) στα Κακάπετρα δ) στα Γλισίδια ε) στην Ανερατζιά.
Παναγία: αφιερωμένο στο Γενέσιο της Θεοτόκου, α) στο Χωριουδάκι, β) στον Ψηλό Μύλο.
Παναγία: αφιερωμένο στη Κοίμηση της Θεοτόκου, στα Γλισίδια.
Προσωνύμια της Θεοτόκου σε εικόνες στις εκκλησίες:
Παναγία η Αμόλυντη, Παναγία η Αμόλυντος, Παναγία η Βρεφοκρατούσα, Παναγία η Γαλακτοτροφούσα, Παναγία η Γλυκοφιλούσα, Παναγία η Εγγυήτρια των αμαρτωλών, Παναγία η Ελεούσα, Παναγία η Ελπίς Χριστιανών, Παναγία των θαλασσινών η βοήθεια, Παναγία η Κασωγήτρια, Παναγία η Κυρία Εκατω/νταπυλιανή, Παναγία η Οδηγήτρια, Παναγία η Παντάνασσα, Παναγία η πάντων ελπίς, Παναγία του Πάθους, Παναγία η Υψηλοτέρα των Χερουβείμ, Παναγία αριστεροκρατούσα, Παναγία δεξιοκρατούσα.
Νάουσα
Παναγία η Φανερωμένη: ο ενοριακός ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Παναγία η Παντάνασσα: ο δεύτερος ενοριακός ναός της Παναγίας.
Παναγία η Καινούργια: στις Καμάρες του 1618.
Παναγία του Χριστού.
Προσωνύμια της Θεοτόκου σε εικόνες στις εκκλησίες:
Παναγία η Γλυκοφιλούσα, Παναγία η Θεοσκέπαστη, Παναγία η Καρδιώτισσα, Παναγία η Κυρία των Αγγέλων, Παναγία η Οδηγήτρια, Παναγία του Πάθους.
Κώστος
Παναγία: αφιερωμένο στο Γενέσιο της Θεοτόκου, στο Μαράθι.
Παναγία η Γαλατιανή: στον Κάμπο.
Προσωνύμια της Θεοτόκου σε εικόνες στις εκκλησίες:
Παναγία η Γλυκοφιλούσα, Παναγία η Οδηγήτρια, Παναγία του Πάθους.
Λεύκες
Παναγία στα Κελλιά ή Παναγία η Φλεβαριώτισσα: ομώνυμο εξωκκλήσι αφιερωμένο στην Υπαπαντή του Κυρίου.
Παναγία: αφιερωμένο στο Γενέσιο της Θεοτόκου, στα Βουνιά.
Παναγία πέρα στα Τσουκαλιά: του 1784.
Προσωνύμια της Θεοτόκου σε εικόνες στις εκκλησίες:
Παναγία η Βρεφοκρατούσα, Παναγία η Γαλακτοτροφούσα, Παναγία η Κυρία Ελεούσα, Παναγία η Κυρία των Αγγέλων.
Πρόδρομος
Παναγία η Κοντιανή: παλαιά μονή που τιμά τα Εισόδια της Θεοτόκου.
Προσωνύμια της Θεοτόκου σε εικόνες στις εκκλησίες:
Παναγία η Γλυκοφιλούσα, Παναγία η Ελεούσα, Παναγία του Πάθους.
Μάρμαρα
Παναγία: αφιερωμένο στη Κοίμηση της Θεοτόκου, ο ενοριακός ναός.
Πέρα Παναγιά: αφιερωμένη στο Γενέσιο της Θεοτόκου.
Παναγία: στη θέση Λειβάδια.
Προσωνύμια της Θεοτόκου σε εικόνες στις εκκλησίες:
Παναγία η Κυρία των Αγγέλων, Παναγία η Μαρμαριανή, Παναγία η των Πάντων Χαρά, Παναγία του Πάθους.
Μάρπησσα
Παναγία η Αναπλιώτισσα, ή Παναγία η Μεσοσπορίτισσα: αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου και στην Αγία Ευφημία.
Παναγία η Ξεχωριανή: του 16ου αι. αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Παναγία της Φλουριάς: φράγκικο εξωκκλήσι, στην ομώνυμη τοποθεσία Παναγία η Καρδιώτισσα.
Παναγία η Μεγαλομάτα: αφιερωμένη και στον Ταξιάρχη.
Παναγία, αφιερωμένο στη Κοίμηση της Θεοτόκου: α) Αγία Μονή του 1703.
Προσωνύμια της Θεοτόκου σε εικόνες στις εκκλησίες:
Παναγία η Ακάθιστη, Παναγία η Βρεφοκρατούσα, Παναγία η Κυρία Ελεούσα, Παναγία η Κυρία η Καρδιώτισσα, Παναγία η Κυρία των Αγγέλων η Καρδιώτισσα, Παναγία η Οδηγήτρια, Παναγία η Παντάνασσα, Παναγία η Πάντων Χαρά.
Αγκαιριά
Παναγία: αφιερωμένη στο Γενέσιο της Θεοτόκου.
Προσωνύμια της Θεοτόκου σε εικόνες στις εκκλησίες:
Παναγία η Γλυκοφιλούσα, Παναγία η Παντάνασσα.
Σημείωση: Λόγω χώρου δε γίνεται αναφορά στις εκκλησίες που είναι αφιερωμένες στη Θεοτόκο ως «Ζωοδόχου Πηγή» και «Ευαγγελισμός», καθώς και σε ποιες εκκλησίες υπάρχουν οι εικόνες με τα παραπάνω προσωνύμια της Θεοτόκου.
Πηγές: «Παρεκκλήσια και Εξωκλήσια της Πάρου» του Παναγιώτη Ι. Πατέλλη.
Χριστόδουλος Α. Μαούνης
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου