Ο Πυθαγόρας Παπασταματίου (12 Απριλίου 1930 - 12 Νοεμβρίου 1979), γνωστός απλώς με το μικρό του όνομα, Πυθαγόρας, ήταν Έλληνας στιχουργός, ηθοποιός, σεναριογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Γεννήθηκε το 1930 στο Αγρίνιο, όπου και έζησε μέχρι τα 18 του χρόνια. Οι γονείς του κατάγονταν από τη Σάμο.Η μητέρα του ήταν δασκάλα και ο πατέρας του καπνοτεχνίτης- δημιουργός χαρμανιών. Είχαν γνωριστεί στη Σμύρνη, λίγο πριν την Καταστροφή, όπου η μητέρα του υπηρετούσε ως δασκάλα και ο πατέρας του ήταν έφεδρος αξιωματικός. Η Μικρασιατική Καταστροφή σημάδεψε την οικογενειακή τους ζωή και επηρέασε αργότερα και το έργο του ως στιχουργού (Μικρά Ασία, 1972). Το 1940, με το ξέσπασμα του Πολέμου, ο Πυθαγόρας μόλις είχε γραφτεί στο οκτατάξιο Γυμνάσιο Αρρένων Αγρινίου. Ήδη από το Γυμνάσιο υπέγραφε ως "Πυθαγόρας", χωρίς το επώνυμό του, και στην ερώτηση καθηγητή του γιατί δεν γράφει και το επώνυμο, αυτός απάντησε: «Ένας είναι ο Πυθαγόρας, όλοι με ξέρουν, δεν χρειάζεται το επώνυμο». Με το μικρό του όνομα έμελλε να γίνει και αργότερα γνωστός. Ήταν ένας από τους καλύτερους μαθητές της τάξης του και έδειχνε ιδιαίτερη κλίση στα νεοελληνικά και φυσικά στην ποίηση και τη λογοτεχνία. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, οι γονείς του και οι αδελφές του είχαν καταφύγει στον ορεινό Βάλτο, ο αδελφός του ήταν αντάρτης του ΕΛΑΣ, ενώ ο ίδιος φιλοξενούνταν από συγγενείς σε χωριό της Μακρυνείας. Σε ηλικία 14 ετών, τον Μάρτιο του 1944 κατατάχτηκε και αυτός στην ΕΠΟΝ. Μετά την Απελευθέρωση επέστρεψε στα σχολικά έδρανα. Στις θεατρικές παραστάσεις που δίνονταν στο σχολείο του είχε πάντα πρωταγωνιστικούς ρόλους αφού όπως θα αποδειχθεί στη συνέχεια το ταλέντο του και στην ηθοποιία ήταν εξαιρετικό.
«Όταν ήταν μαθητής της τελευταίας τάξης του Γυμνασίου, σε μια μαθητική παράσταση τον Μάρτη του 1948, του ανατέθηκε ο ρόλος του Παπαφλέσσα στο ομότιτλο έργο του Σπύρου Μελά. Η ηθοποιία του προκάλεσε κατάπληξη. Ήταν αληθινός Παπαφλέσσας. Καταχειροκροτήθηκε. Πήρε έτσι το βάπτισμα του ηθοποιού», Άγγελος Αξιώτης, "Πυθαγόρας: 30 χρόνια τραγούδι".
Μετά το Γυμνάσιο, το 1949, έφυγε για την Αθήνα. Φοίτησε στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών, με δάσκαλο το Δημήτρη Ροντήρη. Από τη Σχολή αποφοίτησε με άριστα, αλλά δεν ήταν αυτό ακριβώς που ζητούσε.
Μανιώδης καπνιστής και αρνούμενος να πειθαρχήσει στις συστάσεις των ιατρών του, πέθανε αιφνίδια από έμφραγμα σε ηλικία μόλις 49 ετών, στις 12 Νοεμβρίου 1979 και κηδεύτηκε στο Μαρούσι.
Δισκογραφία
Το 1954 έρχεται η μεγάλη στιγμή. Με την πρώτη του μόλις παρουσία στη δισκογραφία γνωρίζει τη μεγάλη επιτυχία. Το τραγούδι "Ξαναβλέπω το μικρό το αμαξάκι" σε μουσική του Νίκυ Γιάκοβλεφ και ερμηνεύτρια τη Μαίρη Λω θα αγαπηθεί ιδιαίτερα από το πλατύ κοινό. Το γεγονός αυτό θα έχει σαν συνέπεια μια σειρά από δυνατές επιτυχίες πάντα στο χώρο του ελαφρού τραγουδιού, συνεργαζόμενος με τους Νίκο Γούναρη, Γιάννη Βέλλα, Ανδρέα Χατζηαποστόλου κ.ά. και φυσικά το Νίκυ Γιάκοβλεφ.
Στο καλλιτεχνικό αθηναϊκό στέκι "Πέτρογκραντ" του Νίκυ Γιάκοβλεφ γράφονται πολλά και σπουδαία τραγούδια του. Ορόσημο στην πορεία του Πυθαγόρα θεωρείται το τραγούδι "Κάθε λιμάνι και καημός" σε μουσική του Γιώργου Κατσαρού που ακούστηκε μέσα από την ομώνυμη ταινία, με την εκπληκτική ερμηνεία των Πάνου Γαβαλά και Ρίας Κούρτη. Πάντα σε μουσική του Γιώργου Κατσαρού θα ακολουθήσουν όμορφα λαϊκά τραγούδια με ερμηνευτές τους Στέλιο Καζαντζίδη και Μαρινέλλα: "Στην πόρτα σου", "Δρόμος δίχως σύνορα", "Να φύγω - να φύγω", "Μες τη μπόρα μες τον ήλιο" ("Η εργατιά").
Εκτός από το Γιώργο Κατσαρό συνεργάστηκε και με άλλους συνθέτες ανάμεσα στους οποίους είναι ο Βασίλης Βασιλειάδης, ο Απόστολος Καλδάρας, ο Χρήστος Νικολόπουλος και ο Γιάννης Σπανός.
Έγραψε δεκάδες τραγούδια, που αγαπήθηκαν, τραγουδήθηκαν και τραγουδιούνται μέχρι και σήμερα. Παρά το σύντομο βίο του κατάφερε να έχει μια μεγάλη εργογραφία συνδυάζοντας ιδανικά τους όρους "ποιότητα" και "εμπορικότητα". Τα τραγούδια του είναι πάντα άμεσα και επίκαιρα, γοητευτικά και κατανοητά χωρίς να τους λείπει ο προβληματισμός.
Θέατρο-Κινηματογράφος
Εργάστηκε για λίγο στο θέατρο, γρήγορα όμως στράφηκε στη συγγραφή στίχων και επιθεωρήσεων, κινηματογραφικών σεναρίων στα οποία επικεντρώθηκε ιδίως από το 1958 και μετά. Πολύπλευρο ταλέντο και έντονη προσωπικότητα ο Πυθαγόρας εμφανίζεται και ο ίδιος σαν ηθοποιός στις ταινίες που στηρίζονται στα σενάρια του: "Οι καταφρονεμένοι", "Η ώρα της δικαιοσύνης", "Δεν πουλάω την καρδιά μου" κ.α.
Το τραγούδι "Κάθε λιμάνι και καημός" ακούστηκε πρώτη φορά στην ταινία "Το κάθαρμα", 1963 και στη συνέχεια στην ταινία "Κάθε λιμάνι και καημός", 1964. Ήταν όμως τόσο δυνατή η απήχηση ώστε ο σκηνοθέτης Οδυσσέας Κωστελέτος έδωσε ως τίτλο σε μία ταινία του το στίχο "Κάθε καημός και δάκρυ", 1964.
Μετά το 1972 ο Πυθαγόρας ασχολήθηκε περισσότερο με τα θεατρικά. Εργάστηκε ως συγγραφέας επιθεωρήσεων για το μουσικό θέατρο με ιδιαίτερη επιτυχία. Μαζί με τον Κώστα Νικολαΐδη έγραψαν κείμενα για επιθεωρήσεις τη δεκαετία του1970. Το 1973 διετέλεσε έκτακτο μέλος, το 1974 πάρεδρος και 1975 τακτικό μέλος της εταιρείας θεατρικών συγγραφέων.
Συνεργασία με το Στέλιο Καζαντζίδη
Ο Στέλιος Καζαντζίδης και ο Πυθαγόρας συνδέθηκαν φιλικά και έτσι μαζί το 1966 κυκλοφορούν τα "Έφυγε - έφυγε" και "Δεν σε πιστεύω" σε μουσική του ακορντεονίστα Βασίλη Βασιλειάδη. Θα συνεχίσουν την σταθερή πορεία τους με συνθέσεις του Νάκη Πετρίδη: "Μη μου λέτε γι’ αυτή", "Στα βράχια της Πειραϊκής", "Τα ροζιασμένα χέρια" κ.α. Όταν εμφανίζεται ο νεαρός Χρήστος Νικολόπουλος, η στενή φιλική και επαγγελματική σχέση τους (Καζαντζίδης, Νικολόπουλος, Πυθαγόρας) θα αποφέρει μεγάλα και διαχρονικά σουξέ: "Απόψε σ’ έχω στην αγκαλιά μου", "Άσε με να ζήσω μοναχός", "Το αγριολούλουδο", "Γυρίζω απ’ τη νύχτα", "Την Παρασκευή το βράδυ", "Πάει κι αυτός" κ.α.
Το 1975 ξανασυναντιέται με τους Στέλιο Καζαντζίδη και Χρήστο Νικολόπουλο για ένα απ’ τους καλύτερους λαϊκούς δίσκους όλων των εποχών. Το "Υπάρχω" αποτελεί ίσως το αποκορύφωμα της πορείας και των τριών συντελεστών. Κάθε τραγούδι του δίσκου αποτελεί και μια μεγάλη επιτυχία: "Κάτω απ’ το πουκάμισό μου", "Οι αισθηματίες", "Άργησα να δε γνωρίσω", "Μετάνιωσες", "Κράτα καρδιά", "Πέντε πάνω-πέντε κάτω", "Ποια είσαι εσύ".
Συνεργασία με το Γιώργο
Παράλληλα ο Πυθαγόρας δεν εγκαταλείπει τη φιλική σχέση του με το Γιώργο Κατσαρό. Και οι δυο θα υπογράψουν τεράστια τραγούδια: "Ο Σταμούλης ο λοχίας" (Γιάννης Καλατζής), "Κυρά Γιώργαινα" (Γιάννης Καλατζής), "Ο επιπόλαιος" (Γιάννης Καλατζής), "Πίσω από τις καλαμιές" (Μαρινέλλα), "Πάμε για ύπνο Κατερίνα" (Γιάννης Πουλόπουλος), "Άσπρα θα φορέσω" (Γιάννης Καλατζής), "Δεν υπάρχει ευτυχία" (Λίτσα Διαμάντη), "Είναι μικρός ο κόσμος Μάρω" (Λευτέρης Μυτιληναίος), "Έσβησε το κερί" (Γρηγόρης Μπιθικώτσης), "Αποκλείεται" (Τόλης Βοσκόπουλος), "Έρωτα μου ανεπανάληπτε" (Τζένη Βάνου), κ.α. Θα γράψουν τραγούδια κάνοντας ολόκληρους δίσκους όπως "Ένα καράβι γεμάτο τραγούδια" (Μαρινέλλα, Κώστας Χατζής, Φίλιππος Νικολάου) "Ο Σταμούλης ο λοχίας" (Γιάννης Καλατζής, Γιάννης Πάριος, Γιώργος Νταλάρας, Λίτσα Διαμάντη), "Φθινοπωρινά" (Λίτσα Σακελλαρίου), "13 περιπτώσεις" (Γιάννης Καλατζής, Λίτσα Διαμάντη), "Μικρές ώρες" (Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Σταμάτης Κόκοτας, Αφροδίτη Μάνου), "Αλβανία" (Μαρινέλλα), "Ο κάμπος" (Δήμητρα Γαλάνη), "Τα αισθηματικά" (Δούκισσα, Γιάννης Ντουνιάς), "Και η ζωή συνεχίζεται" (Γιάννης Καλατζής), "Ηλίας Κλωναρίδης 1979" κ.ά. ενώ πολύ συχνά συμμετέχουν σε δίσκους τραγουδιστών με λιγότερα ή περισσότερα τραγούδια όπως "Βίκυ Μοσχολιού 1969", "Σταλιά-σταλιά" (Μαρινέλλα), Μαρινέλλα 1971, "Ο επιπόλαιος" (Γιάννης Καλατζής), "Δώδεκα επιτυχίες" (Λίτσα Διαμάντη), "Δούκισσα 1972", "Εγώ κι εσύ" (Μαρινέλλα-Βοσκόπουλος), "12 ερωτικές στιγμές" (Αλέκα Κανελλίδου), "Τι παράπονα είχες" (Κωστής Χρήστου), "Λευτέρης Μυτιληναίος 1975" κ.ά.
Στις 6 Απριλίου 1974, στο Μπράιτον του Ηνωμένου Βασιλείου, η Ελλάδα συμμετείχε για πρώτη φορά στον Διαγωνισμό Γιουροβίζιον, με το λαϊκό τραγούδι ''Κρασί, θάλασσα και το αγόρι μου'', σε μουσική του Γιώργου Κατσαρού, στίχους του Πυθαγόρα κι ερμηνεύτρια τη Μαρινέλλα.
Μικρά Ασία, 1972
Ο Απόστολος Καλδάρας αναφέρεται στον Πυθαγόρα με αφορμή αυτή τη συνεργασία τους: «Θα υπενθυμίσω μόνο το έργο του "Μικρά Ασία" που είχα την τύχη να μελοποιήσω εγώ, που συγκίνησε το πανελλήνιο και που με τόσο μεγάλη μαεστρία, στα στενά πλαίσια ενός δίσκου βέβαια, επεξεργάστηκε το θέμα της Μικρασιατικής Καταστροφής και που μόνο αυτό στάθηκε αρκετό να του ανοίξει την πόρτα για το πάνθεον των μεγάλων του λαϊκού στίχου».
Από το "Βήμα" στις 31/8/1972 διαβάζουμε τον Παύλο Παλαιολόγου να γράφει: «"Μικρά Ασία" ο τίτλος. Του Απόστολου Καλδάρα η μουσική, του Πυθαγόρα οι στίχοι, του Γιώργου Νταλάρα και της Χαρούλας Αλεξίου το τραγούδι... Δεν είναι Σεφέρηδες, Σικελιανοί, Παλαμάδες. Ούτε μουσουργοί με παγκοσμιότητα που δονούν το πεντάγραμμο. Ναι, αλλά στις στροφές του δίσκου είμαστε εμείς, είναι ο πόνος, ο καημός, το βογκητό ενός λαού. Μαζί μ' αυτό και η βαθύτατη ανθρωπιά. Δόξες του έθνους, μεγάλοι ποιητές, ακαδημαϊκοί και Νομπελίστες, σας στρώνω δάφνες για να περάσετε. Συμπαθάτε μας, όμως όταν σας λέμε ότι με τη δική σας λύρα με τους υψηλούς φθόγγους δε ράγισε η ψυχή της μάζας, όσο οι απλοϊκοί αυτοί στίχοι και τα λαϊκά μοτίβα που γυρίζουν στις στροφές ενός δίσκου».
Ο δίσκος Μικρά Ασία έκανε ρεκόρ πωλήσεων όταν κυκλοφόρησε πράγμα το οποίο έγινε η αφορμή για να καθιερωθεί ο θεσμός του χρυσού δίσκου στην Ελλάδα.
https://el.wikipedia.org/wiki/
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου