Τα Λαζάρια χτες το πρωί στους δρόμους του Αγγελοκάστρου Αγρινίου

Κάθε χρονιά η ίδια «ευλαβική» διαδικασία μετά το σχολειό, τ’ απόγευμα της Παρασκευής, παραμονής του Λαζάρου εκείνα τα χρόνια στο χωριό. Όλοι στο πόδι μικροί και μεγάλοι να φτιάξουν το Λάζαρο. Χοντρά και σκληρά καλάμια, για να γίνει ο σκελετός. Ένας καλαμένιος σταυρός με το κάτω άκρο του πιο μακρύ. Κι έπειτα οι τρύπες στα πλάγια για να μπούν τα μικρότερα ψιλοκομμένα καλάμια που θα κρατούν τα πλεγμένα «βάγια», που αργότερα θα καλυφτούν με ένα λευκό πανί «μπελονιασμένο» γύρω- γύρω που συμβολίζει το «Σάβανο» του νεκρού Λάζαρου. 

Σ’ αυτό το πανί αργότερα θα ράβονταν ένας μαύρος σταυρός που θα περιβάλλονταν από καρφιτσωμένα λουλούδια, κυρίως μοβ βιολέτες. Για να κρεμαστούν αργότερα τα κύπρια (μεγάλα χάλκινα γιδοκούδουνα) και διάφορα άλλα κουδούνια. Το Σαββατιάτικο πρωινό του Λαζάρου αντιλαλούσε όλο το χωριό από παιδικές φωνές και κουδουνίσματα καθώς τα παιδιά γύριζαν παρέες- παρέες στα σπίτια και τραγουδούσανε την Ανάσταση του Λαζάρου, κρατώντας το ανθοστόλιστο ομοίωμα με τα κρεμασμένα κουδούνια.

Σήμερα έρχεται ο Χριστός Επουράνιος Θεός
και στην πόλη Βηθανία Μάρθα κλαίει και Μαρία. 
Λάζαρο τον αδερφό τους Φίλο και αγαπητό τους. 
Πες μας Λάζαρε τι είδες εις τον Άδη που επήγες; 
Είδα φόβους, είδα τρόμους, είδα βάσανα και πόνους,
δώστε μου λίγο νεράκι να ξεπλύνω το φαρμάκι, 
το φαρμάκι των χειλέων ,και μην με ρωτάτε πλεόν.

Οι παλιότεροι λέγανε ότι το έθιμο ετούτο με τα Λαζάρια και τα κουδούνια στον τόπο μας είχε επικρατήσει απ’ την έξοδο του Μεσολογγίου. Είχαν προγραμματίσει λέει οι δημογέροντες και οι οπλαρχηγοί πριν ξεκινήσει η έξοδος να αιφνιδιάσει τους Τούρκους απ’ τα νότα τους ο Καραϊσκάκης. Όμως εκείνο το βράδυ ο φιλάσθενος Στρατηγός αρρώστησε πάλι, κι έμεινε στο κρεβάτι ψηλά στα χωριά του Θέρμου. 

Έτσι οι κάτοικοι των γύρω χωριών αποφάσισαν να κάνουν οι ίδιοι τον αντιπερισπασμό «αιφνιδιάζοντας τον οχτρό» για να μπορέσουν οι πολιορκημένοι να βγουν απ’ την πόλη. Μάζεψαν τα κύπρια απ’ τα γίδια και τα κουδούνια απ’ τα πρόβατα, κι αφού τα κρέμασαν σε αυτοσχέδιους ξύλινους σταυρούς, βγήκαν πίσω απ’ τους Τούρκους και κατάφεραν με την «οχλαγοή» να τους αιφνιδιάσουν για λίγο, πριν τους προδώσει ένα τομάρι Ζακυνθινός.

Τη μορφή αυτού του Αγγελοκαστρίτικου ομοιώματος του Λαζάρου όσο κι αν έψαξα δεν την συνάντησα πουθενά αλλού. Είναι κι αυτό ένα απ’ τα χαρακτηριστικά του χωριού μας, που πρέπει να κλειδώσουμε τώρα που όλα χάνονται, βαθιά στην μνήμη μας και στην καρδιά μας.

Μπούτιβας Κώστας - Καστρινός