Ολοκαύτωμα

Στο Ολοκαύτωμα πυρπολήθηκε η μεγάλη πλειονότης των Εβραίων που κατοικούσαν στη Γηραιά κι εν πολλαίς αμαρτίας περιπίπτουσα ήπειρο. Ελληνες Εβραίοι, Πολωνοί Εβραίοι, Γερμανοί Εβραίοι, Εβραίοι απ’ όλες τις κατακτημένες χώρες βρήκαν όχι μόνον οικτρό θάνατο από τους Ναζί, αλλά βίωσαν πριν απ’ αυτόν τις έσχατες κακουχίες, την άφατη αγωνία, το πιο απάνθρωπο έρεβος.

Τους Εβραίους δεν πυρπόλησαν τότε μόνον οι Ναζί, αλλά και όλοι όσοι συνεργάσθηκαν μαζί τους. Ουκρανοί Βάφεν Ες, Κροάτες Βάφεν Ες Ες, Ολλανδοί, Βέλγοι, Βόσνιοι κι άλλοι Ευρωπαίοι που πολέμησαν στο πλευρό των Ναζί, έκαψαν, δολοφόνησαν, εκτέλεσαν, βασάνισαν το ίδιο. Τίποτα δεν πρέπει να ξεχασθεί.

Κροάτες Ες Ες εκτελούσαν Κροάτες Εβραίους, Βέλγοι Ες Ες εκτελούσαν Βέλγους Εβραίους. Το άγος αυτό δεν αφορά μόνον στους Γερμανούς Ναζί, αλλά σε όλους τους Ευρωπαίους που συνεργάσθηκαν μαζί τους ή ήταν Ναζί οι ίδιοι. Πολιτικοί και στρατιωτικοί.

Κράτη ευρωπαϊκά, σύμμαχα της Ναζιστικής Γερμανίας, Ιταλία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Κατεχόμενη Γαλλία του Βισύ, συνέβαλαν στο Ολοκαύτωμα, άλλοτε με κάποιους δισταγμούς κι άλλοτε με ενθουσιασμό, αναλόγως των πολεμικών εξελίξεων, ενώ στη θηριωδία συμμετείχαν, εκόντα άκοντα, και τα υπόδουλα κράτη, όπως η Ελλάδα.

Ελληνες Ες Ες δεν υπήρξαν, υπήρξαν όμως Ελληνες συνεργάτες, χαφιέδες, βασανιστές, Ταγματασφαλίτες, Δωσίλογοι και μαυραγορίτες, οι οποίοι επωφελήθηκαν απ’ το Ολοκαύτωμα παραδίδοντας και προδίδοντας Εβραίους. (Και αριστερούς και ομοφυλόφιλους και άλλους). Το μεγαλείο του Δεσπότη Κεφαλονιάς να γράψει μόνον το δικό του όνομα στη λίστα των Εβραίων της Μητρόπολής του, όταν του τη ζήτησαν οι Γερμανοί, συνυπήρξε με την καταισχύνη όσων πρόδωσαν συνανθρώπους τους και παρέδωσαν συμπατριώτες στην πιο φρικτή μηχανή θανάτου που ξέρασε ποτέ η Κόλαση, τους Ναζί.

Πογκρόμ, Γκέτο, Στρατόπεδο Συγκέντρωσης, Πορεία Θανάτου, Στρατόπεδο Καταναγκαστικής Εργασίας, Τελική Λύση, Ζωτικός Χώρος, είναι αποτρόπαιες έννοιες και λέξεις που έχουν στοιχειώσει έκτοτε την Ευρώπη, κι όχι μόνον τη Ναζιστική Γερμανία.

Η Ελβετία των Τραπεζών εκείνη την εποχή ελάχιστα διέφερε απ’ τη Γερμανία των Στρατοπέδων Συγκέντρωσης εις ό,τι αφορά τους Εβραίους, τις ζωές και τις περιουσίες τους. Τίποτα δεν πρέπει να ξεχασθεί.

Δεν πρέπει να ξεχασθεί ότι το Ολοκαύτωμα εκτός απ’ τους Εβραίους πυρπόλησε τους ομοφυλόφιλους, τους Ιεχωβάδες, εκατοντάδες χιλιάδες κομμουνιστές απ’ όλη την Ευρώπη, χριστιανοδημοκράτες, σοσιαλδημοκράτες, αναρχικούς - κάθε είδους πολιτικούς κρατούμενους, αφάνισε εκατομμύρια Σοβιετικούς αιχμαλώτους πολέμου, χιλιάδες ανθρώπους που δεν ταίριαζαν με τα ευγονικά πρότυπα των Ναζί, με το «αίμα και την τιμή», εξολόθρευσε -πάντα το Ολοκαύτωμα- χιλιάδες χιλιάδων εργάτες απ’ όλα τα Ευρωπαϊκά κράτη που εγκλείσθηκαν σε Στρατόπεδα Εργασίας - Θανάτου. Τίποτα δεν πρέπει

να ξεχασθεί, τίποτα δεν πρέπει να ξεχνιέται από όλες τις πλευρές του Ολοκαυτώματος. Και κατά τούτο οι τελετές μνήμης που αφορούν μόνον στους Εβραίους, ακρωτηριάζουν τη μνήμη.

Το πένθος για το Ολοκαύτωμα και ο πόνος που προκάλεσε δεν μπορούν να έχουν επιλεκτική μεταχείριση, όπως συμβαίνει τα τελευταία πολλά χρόνια. Οταν οι τελετές για το Ολοκαύτωμα στιγματίζονται από σκοπιμότητες, και μάλιστα συμβαδίζουν με την πολιτική ορθότητα εκείνων που το φορτίο της ενοχής είναι ακόμα βαρύ στις πλάτες τους, τότε το Ολοκαύτωμα τραυματίζεται

και από κοινός τόπος κοινής μνήμης κοινού πένθους, εκπίπτει σε σκιά της τραγωδίας του. Δεν μπορούν αυτοί που υπέστησαν το Ολοκαύτωμα να μετέρχονται τις μεθόδους του, οι Ισραηλινοί εναντίον των Παλαιστινίων στα Στρατόπεδα Προσφύγων ή οι κομμουνιστές εναντίον όσων προέγραφαν στα Γκουλάγκ. Δεν μπορεί η μνήμη του Ολοκαυτώματος να οχυρώνεται (δηλαδή να σπιλώνεται) πίσω από νόμους που ανάγουν τη γνώμη σε έγκλημα. Δεν μπορεί το Ολοκαύτωμα να μετατρέπεται σε σκιάχτρο ιδεολογικής τρομοκρατίας, ούτε σε εισιτήριο για φασιστικές πολιτικές από εκείνους που το ιδιοποιούνται

κι έτσι το αποκαθηλώνουν, το ατιμάζουν. Το Ολοκαύτωμα πρέπει να μείνει ανοιχτό στην ιστορική έρευνα και τον πολιτικό στοχασμό, σύμβολο το ίδιο της Ελευθερίας που στερήθηκαν τα θύματά του πριν να στερηθούν τη ζωή τους.

Σήμερα, που η μνήμη αμβλύνεται (η Γερμανία, λόγου χάριν, επανεξοπλίζεται με τόκους), το Ολοκαύτωμα πρέπει περισσότερο από κάθε άλλη φορά να στέκει περίβλεπτο στην Ευρώπη, θυμίζοντας στους λαούς όχι μόνον τη Ναζιστική θηριωδία και την εν πολλοίς Ευρωπαϊκή (συν)ενοχή, αλλά και το μακρό προηγούμενο του αντισημιτισμού σε όλη την ήπειρο, αλλού σφοδρού, αλλού ασθενέστερου, αλλά πάντα παρόντος.

Ταυτοχρόνως, η Ευρώπη αλλά και όλος ο Κόσμος δεν πρέπει να ξεχνάει ότι τα τέκνα του ανορθολογισμού, του πιο πρωτόγονου αταβισμού, οι φασίστες και οι Ναζί, τα τέρατα του Viva la muerte, εξόντωσαν εξ ίσου όλους τους άλλους: πολιτικούς αντιπάλους, διαφορετικούς, αλλοεθνείς και συμπατριώτες τους.

Τα βάρβαρα αυτά απάνθρωπα όντα που χώρισαν τους ανθρώπους σε υπεράνθρωπους και υπάνθρωπους προσπάθησαν να πυρπολήσουν με το Ολοκαύτωμα το σύνολο του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, τους πυλώνες του, την ιουδαιοχριστιανική παράδοση, το ελληνορωμαϊκό υπόβαθρο, και να καταστρέψουν ό,τι καλύτερο έχει καταφέρει έως τώρα ο άνθρωπος μέσα από την προμηθεϊκή διαδρομή του: τον ανθρωπισμό.

Ο ναζισμός είναι κατά βάσιν ένα καλά οργανωμένο οικονομικό έγκλημα που άσκησε γοητεία στις μάζες, είτε επειδή τους έδινε την ευκαιρία να συμμετάσχουν στο έγκλημα ή να επωφεληθούν απ’ αυτό. Απ’ την άλλη πλευρά, άσκησε ταυτοχρόνως και μια γοητεία στην ολιγαρχία και την αριστοκρατία, διότι έδινε την ευκαιρία στους πιο εκφυλισμένους αυτού του συρφετού να αποδεσμεύονται από κάθε υποχρέωση, ηθική ή συμβατική, απέναντι στους συνανθρώπους τους - να υψώνουν, δηλαδή, εαυτούς υπεράνω

των νόμων, να αποφασίζουν για ζωή ή για θάνατο όλων των άλλων. Αυτό αποτυπώθηκε στη σύντομη δωδεκαετή διαδρομή του Ναζισμού, με το Ολοκαύτωμα, την καταλήστευση των εθνών και τη δημιουργία ενός βολονταριστικού κράτους, του Γ’ Ράιχ, στο οποίον οι διαταγές επείχαν θέση νόμου.

Με έναν λόγο ο Ναζισμός είναι η επιστροφή στη ζούγκλα, η κατίσχυση του «νόμου» της ισχύος των δυνατών έναντι των αδύναμων (δηλαδή η πλήρης ανομία), είναι η αλήθεια άνευ της αποδείξεώς της (μεταμοντερνισμός), είναι ο κομφορμισμός της βαρβαρότητας που μιμείται τον πολιτισμό κατά το κρανίο κι όχι κατά τον εγκέφαλο.

Το ότι, παρ’ όσα διέπραξε, ο Ναζισμός επανεμφανίζεται, έχει να κάνει με το τραγικό ερώτημα που θέτει ο Πρίμο Λέβι (Ιταλοεβραίος, θύμα του Ολοκαυτώματος) «Αν αυτό είναι ο άνθρωπος» στο φερώνυμο συγκλονιστικό βιβλίο του. Ερώτημα μέγα. Εχει την πνοή του καλού μέσα του ο άνθρωπος εκ γενετής, ή εκπαιδεύεται να την αποζητά από τους άλλους, ώστε να βρεθεί και να βρίσκεται ένας τρόπος τού συνυπάρχειν και τού συνοικείν;

Είτε το καλό προϋπάρχει, είτε είναι επίκτητο, ως φαίνεται, η προσπάθεια να επικρατεί (στο μέτρο του δυνατού, που κάθε φορά προσδιορίζουν πολλοί παράγοντες, και κυρίως η ταξική πάλη των αδυνάτων εναντίον των δυνατών) είναι ο πολιτισμός. Το Ολοκαύτωμα ήταν ο

φόνος των νόμων (καθ’ όσον είχαν μπορέσει να εξελιχθούν), της ελπίδας για ισονομία, ισηγορία, δικαιοσύνη, ισότητα. Ο Ναζισμός υπήρξε η αποθηρίωση του καπιταλισμού και του προσέδωσε χαρακτηριστικά ανεξίτηλα, τα οποία επανεμφανίζονται σήμερα. Η Ακροδεξιά στην Ευρώπη, λούμπεν στα πεζοδρόμια και καθεστωτική στα σαλόνια, η καταλήστευση των εργατών, η περιθωριοποίηση εκατομμυρίων πολιτών, η μετατροπή κρατών σε Ζωτικούς Χώρους και Προτεκτοράτα, ο ρατσισμός εναντίον ολόκληρων εθνών (PIGS), η θεοποίηση του κέρδους και της ιδιώτευσης, η άγρια προπαγάνδα προκειμένου να επιβάλλεται η ενιαία σκέψη, η καταστολή, η ιδεολογική τρομοκρατία, ο θεός κυνισμός, απομυζούν από τις έτσι κι αλλιώς λυμφατικές δυτικές δημοκρατίες κάθε φιλολαϊκό περιεχόμενο - που άλλωστε κι αυτό μόνον με αίμα, ιδρώτα και αγώνες καταχτήθηκε.

Στο Ολοκαύτωμα χάθηκαν εκατομμύρια ψυχές (και σημαδεύθηκαν ανεξίτηλα άλλες τόσες) λόγω της καταγωγής τους, λόγω της ιδεολογίας τους, λόγω της πίστης τους, λόγω της αδυναμίας τους, λόγω της ιδιαιτερότητάς τους, λόγω της γνώμης τους, λόγω δηλαδή όλων όσα είναι ο άνθρωπος.

Οσοι λοιπόν σήμερα δολοφονούν λαούς, καταστέλλουν ιδεολογίες, απαγορεύουν γνώμες, τσαλαπατούν τους αδύναμους και σκοτώνουν τον πολιτισμό της εργασίας, ετοιμάζουν το επόμενο Ολοκαύτωμα...

ο Στάθης στον Ενικό