Στον πολυχώρο «Ρυθμός», του Δήμου Ζωγράφου, στο Γουδί, που διέθεσε ο Δήμος, γιόρτασε τη συμπλήρωση του πρώτου αιώνα της ζωής του, ο μαχητής του ΕΛΑΣ και Μακρονησιώτης κομμουνιστής Λάζαρος Κυρίτσης.
Η αίθουσα του Ρυθμού γέμισε χτες Δευτέρα 20 Γενάρη, από φίλους, συναγωνιστές, συντρόφους, συγγενείς και δημότες, που γιόρτασαν μαζί με τον αειθαλή Λάζαρο τα 100 γενέθλιά του.
Παρόντες στην όμορφη βραδιά, ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, ο Δημήτρης Γόντικας, ο Θέμης Γκιώνης, ο Σπύρος Χαλβατζής, ο Στρατής Κόρακας, ο Χρήστος Τζιτζιλώνης κ.ά.
Ανάμεσα στους φίλους που παραβρέθηκαν ήταν ο Δήμαρχος Ζωγράφου Β. Θώδας, οι πρώην δήμαρχοι Καισαριανής Ηλίας Σταμούλος και ο Γιώργος Κατημερτζής, Χαϊδαρίου Μιχάλης Σελέκος, Ζωγράφου Τίνα Καφατσάκη και Γιάννης Καζάκος.
Ο Λάζαρος Κυρίτσης, φανερά συγκινημένος, καλωσόρισε και ευχαρίστησε τους παρευρισκόμενους για την παρουσία τους και διάλεξε να διηγηθεί «μια από τις ωραιότερες μέρες της ζωής του», την μέρα που εντάχτηκε στο ΕΑΜ.
«Δυο πόλεμοι ένας εμφύλιος πόλεμος, οι διώξεις, η επική μας εθνική αντίσταση κλπ. Όλα αυτά μέσα στον αιώνα. Όμως ο αιώνας αυτός είχε και λυπητερές μέρες και ευτυχισμένες.
Θα σας πω πως μπήκα στον αγώνα.
Είμαι στο χωριό, είχε μόλις αποφασιστεί η δημιουργία του ΕΑΜ (Σεπτέμβρης 1941).
Στις αρχές του 1942, με κάλεσε ένας συγχωριανός μου στο σπίτι του στο χωριό λέγοντάς μου: «μπορείς Λάζαρε να ’ρθείς το βράδυ στο σπίτι. Η γυναίκα μου έφτιαξε μια ωραία πίτα θα φάμε και θα πιούμε ένα ωραίο κρασί». Πήγαμε φάγαμε και μου συστήσανε έναν άγνωστο σε μένα, τον Πέτρο, τίποτα άλλο δεν μου είπανε. Στο τέλος πρότειναν να πάμε σε ένα ιδιαίτερο δωμάτιο να συζητήσουμε ορισμένα πράγματα. Μετά τη συζήτηση αυτή βγήκα από το δωμάτιο επονομαζόμενος υπεύθυνος του ΕΑΜ του χωριού μου. Ηταν από τις ωραιότερες μέρες που έζησα. Από κείνη την ημέρα ήμουν υπεύθυνος με δυο συνεργάτες έναν 70άρη και ο άλλος 60άρης. Εμεις οι τρεις είμασταν που ξεκινήσαμε τον αγώνα από το χωριό μου, από την Ηπειρο. Από κει και πέρα ενταχθήκαμε στον εφεδρικό στην αρχή ΕΛΑΣ και στη συνέχεια, από τις αρχές του ’44 στον ενεργό ΕΛΑΣ. Πήρα μέρος σε πολλές από τις μάχες που έγιναν και ιδιαίτερα την τελευταία μάχη στη Ζίτσα…»
Ο γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας εξέφρασε τη χαρά και την τιμή του Κόμματος να γιορτάζει τα 100 χρόνια ζωής, αγώνα και θυσίας ενός ξεχωριστού μέλους του, του ευχήθηκε υγεία και δύναμη στο πλευρό των οικείων, των συντρόφων του, τονίζοντας ότι στο πρόσωπό του το ΚΚΕ τιμά τη δρακογενιά της Αντίστασης που έδωσαν στον αγώνα ό,τι καλύτερο για να ανθρωπέψει ο άνθρωπος. Και σημείωσε χαρακτηριστικά: «Οι σεισμοί που θα έρθουν θα είναι λυτρωτικοί και σ’ αυτούς έχεις βάλει ογκόλιθο».
Στη συνέχεια ο Δ. Κουτσούμπας πρόσφερε στον εορτάζοντα μια ευχητήρια κάρτα της Κεντρικής Επιτροπής, ειδικά φιλοτεχνημένη για τα γενέθλιά του με τους στίχους του Ρίτσου:
«Μπόλικη πέτρα
μπόλικη καρδιά/
να χτίσουμε τις αυριανές φάμπρικες
τα λαϊκά μέγαρα
τα κόκκινα στάδιακαι το μεγάλο μνημείο
των ηρώων της επανάστασης»
και έναν πίνακα ζωγραφικής – από το Ιστορικό Αρχείο του ΚΚΕ, που απεικονίζει τις σκηνές των εξόριστων στη Μακρόνησο του Βασίλη Αρμάου που τον δημιούργησε στη Μακρόνησο το 1948.
Στο γλέντι που ακολούθησε, τρεις νεολαίοι, ο Παναγιώτης, ο Λευτέρης και ο Παναγιώτης, χάρισαν με τη μουσική τους και τα τραγούδια τους, μια πολύ όμορφη βραδιά γεμάτη κέφι. Στο τέλος τραγούδησε και ο πολύ καλός φίλος Χριστόδουλος.
Ένα πολύ σύντομο βιογραφικό
Ο Λάζαρος Κυρίτσης, γιός του Σπύρου και της Αγλαϊας, γεννήθηκε στη Βάλτιστα (σήμερα λέγεται Χαραυγή Ιωαννίνων) στις 20 Γενάτη του 1920. Εβγαλε το Δημοτικό σχολείο στο χωριό του, συνέχισε στο γυμνάσιο στην Πωγωνιανή, για ένα χρόνο, στη συνέχεια στην Αθήνα στο μικτό γυμνάσιο Καλλιθέας μέχρι και την τετάρτη γυμνασίου, επέστρεψε στην Πωγώγιανη και τελικά αποφοίτησε από το γυμνάσιο της Παραμυθιάς το οποίο διέθετε και οικοτροφείο και μπήκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Όταν ξέσπασε ο πόλεμος, διέκοψε τις σπουδές του, επέστρεψε στο χωριό του και οργανώθηκε στο ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ. Πήρε το πτυχίο του, μετά την εξορία του στη Μακρόνησο, το 1952.
Με το τέλος του πολέμου και την παράδοση του οπλισμού του ΕΛΑΣ, ο Λάζαρος Κυρίτσης γνώρισε, από την Ανοιξη του 1947, την «αναμόρφωση» της Μακρονήσου.
Ο Λάζαρος Κυρίτσης έζησε ως εξόριστος στη Μακρόνησο τη δολοφονική επίθεση που έγινε 29- 1 Μαρτίου 1948 στο θανατονήσι των θυσιών και των αγώνων. Η επίθεση είναι γνωστή και ως ««σφαγή της Μακρονήσου».
Κατά την περίοδο της Χούντας συνελήφθη και καταδικάστηκε για την αντιδικτατορική δράση του και εξέτισε ποινή φυλάκισης, έξι ετών.
Ολόκληρη τη ζωή του την αφιέρωσε στους αγώνες του λαού. Πήρε ενεργά μέρος, στη πολιτική. Τρεις φορές κατέβηκε υποψήφιος με τα ψηφοδέλτια της ΕΔΑ , στις βουλευτικές εκλογές του 1963 και 1964 στη περιοχή Ιωαννίνων και με το ΚΚΕ το 1975 στη περιφέρεια Ιωαννίνων και το 1981 στην Β΄ Αθηνών.
Ιδιαίτερα μεγάλη δραστηριότητα ανέπτυξε στην περιοχή Ζωγράφου, με ενεργή συμμετοχή στα κοινά του Δήμου. Εκλεγόταν συνεχώς από το 1964, πρώτος σε ψήφους δημοτικός σύμβουλος, ενώ το 1991 διετέλεσε αντιδήμαρχος Ζωγράφου.
Σήμερα, στα 100 του χρόνια συνεχίζει ενεργά τη δράση του, ως πρόεδρος του Παραρτήματος της Εθνικής Αντίστασης Ζωγράφου – Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας και ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, της ΠΕΚΑΜ (Πανελλήνιας Ένωσης Κρατουμένων αγωνιστών Μακρονήσου).
Μαρτυρίες και διηγήσεις του Λάζαρου Κυρίτση, που αποτελούν ένα ζωντανό κομμάτι της Ιστορίας του Λαού μας, έχουν δημοσιευθεί στον Ημεροδρόμο:
Ένα πενηντάρικο στον βασανιστή Μηλιάδη. – Ο Λάζαρος Κυρίτσης θυμάται από τη Μακρόνησο: Ο αρχιβασανιστής, ένα πενηντάρικο και μια… «δήλωση».
Τα σύνορα Βουλγαρίας- Ελλάδας, στη… Μακρόνησο! – Ο κομμουνιστής Λάζαρος Κυρίτσης αφηγείται μια ιστορία από τη Μακρόνησο με πρωταγωνιστή τον Κωσνταντίνο Δεσποτόπουλο.
«Ο ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ ΖΕΙ» Η μικρή ιστορία ενός φωτεινού συνθήματος σε ένα πανό φτιαγμένο με λαμπιόνια, που διάλυσε για λίγη ώρα τα σκοτάδια της Αθήνας του 1952.
Xίλιοι πεντακόσιοι παρακρατικοί στο… ντουλάπι του Μητσοτάκη! – Μια καταπληκτκή ιστορία από την ταραγμένη δεκαετία του ΄60, από τον παλαίμαχο κομμουνιστή Λάζαρο Κυρίτση.
«Εποικοδομητική» Μακρονησιώτικη αλληλεγγύη. Μια ιστορία από τον Λάζαρο Κυρίτση, για την αλληλεγγύη που γεννήθηκε και σφυρηλατήθηκετα μαύρα χρόνια του κολαστήριου της Μακρονήσου ανάμεσα στους βασανισμένους κρατούμενους και κρατήθηκε δυνατή σ’ όλα τα κατοπινά χρόνια.
Δείτε στο βίντεο που ακολουθεί την ομιλία του Λάζαρου Κυρίτση την 1η Απριλίου του 2012 στην εκδήλωση τιμής και μνήμης στην πλατεία "5 Ηρώων" στου Ζωγράφου
Ο παλαιός αγωνιστής και πρόεδρος της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ,παραρτήματος Ζωγράφου, Λάζαρος Κυρίτσης,εξιστόρησε με κάθε λεπτομέρεια τα γεγονότα που συνέβησαν στη μικρή πλατεία του Ζωγράφου στις 5 Απριλίου του 1944.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου