Τρίτη 26 Ιουνίου 2018

Η «τρύπα» στο λιμάνι του Πειραιά


Ηταν η δεύτερη επίσκεψη της OLAF, της ευρωπαϊκής υπηρεσίας για την καταπολέμηση της απάτης στην Ελλάδα για το πρόβλημα των κινεζικών εισαγωγών στο λιμάνι του Πειραιά.

Ο έλεγχος δεν αφορά τον οργανισμό Λιμένος Πειραιά, την Cosco δηλαδή, αλλά τις τελωνειακές υπηρεσίες του λιμανιού. Ο έλεγχος στρέφεται σε δύο ζητήματα. Πρώτoν, στις σκόπιμες υποτιμολογήσεις των κινεζικών προϊόντων με αποτέλεσμα να καταλογίζονται χαμηλότεροι δασμοί.

Το κόλπο φοροδιαφυγής γίνεται μέσω του τελωνειακού καθεστώτος 42, που δίνει τη δυνατότητα στον εισαγωγέα –συνήθως Κινέζο– να πληρώνει τον δασμό στην πύλη εισόδου της Ευρωπαϊκής Ενωσης θέτοντας τα προϊόντα σε ελεύθερη κυκλοφορία σε όλη την Ε.Ε. Το δεύτερο ζήτημα αφορά τα προϊόντα «μαϊμού» που εισάγονται από την Κίνα.

Με το τελωνειακό καθεστώς 42 «στην πραγματικότητα εξομοιώνεις τα προϊόντα με κοινοτικά…», λέει στην «Κ» αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών που γνωρίζει τις συζητήσεις με την OLAF αλλά επιθυμεί να παραμείνει ανώνυμος, γιατί δεν είχε εξουσιοδοτηθεί να τοποθετηθεί δημόσια.

Να δούμε, όμως, τι λέει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο: «Το τελωνειακό καθεστώς 42 (Τ.Κ. 42) είναι το καθεστώς που χρησιμοποιεί ένας εισαγωγέας για να επιτύχει απαλλαγή από τον ΦΠΑ, όταν τα εισαγόμενα εμπορεύματα πρόκειται να μεταφερθούν σε άλλο κράτος- μέλος…», αναφέρει στην έκθεσή του 2017.

Στην περίπτωση αυτή, συνεχίζει, «ο ΦΠΑ αποδίδεται στο κράτος- μέλος προορισμού. Οταν η εισαγωγή πραγματοποιείται βάσει του Τ.Κ. 42, πρέπει να ζητούνται από τις τελωνειακές αρχές του κράτους- μέλους προορισμού πρόσθετες πληροφορίες για την πραγματική αξία της συναλλαγής, στο πλαίσιο της αμοιβαίας συνδρομής, επειδή σε αυτές τις περιπτώσεις ο τελικός αποδέκτης των εμπορευμάτων μπορεί να πραγματοποιήσει πληρωμή, π.χ. στον Κινέζο προμηθευτή, η οποία να είναι πολύ υψηλότερη από την αξία του τιμολογίου που εμφάνισε ο τελωνειακός αντιπρόσωπος στις τελωνειακές αρχές του κράτους-μέλους εισαγωγής.

Εντούτοις, η διαδικασία αυτή μπορεί να είναι χρονοβόρα ή να αποδειχθεί αλυσιτελής, επειδή ο δηλωθείς αγοραστής μπορεί να είναι άλλος από τον τελικό αποδέκτη των εμπορευμάτων ή να είναι αφανής έμπορος.

Εντούτοις, διαπιστώθηκε ότι, με εξαίρεση την Πολωνία, οι τελωνειακές αρχές των άλλων επιλεγέντων κρατών-μελών σπανίως χρησιμοποιούν το σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών για την ανταλλαγή πληροφοριών με τις αρμόδιες αρχές άλλων κρατών-μελών σχετικά με τελωνειακές παρατυπίες ή περιπτώσεις απάτης…».

Τα αποτελέσματα των ερευνών της OLAF είναι εντυπωσιακά και δεν αφορούν μόνο την Ελλάδα αλλά ολόκληρη την Ε.Ε. και λιμάνια που είναι πολύ πιο εξοπλισμένα σε μηχανήματα και προσωπικό απ’ ό,τι ο Πειραιάς.

Σύμφωνα με την OLAF, 57 % περίπου όλων των εισαγωγών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και ειδών υπόδησης από την Κίνα που είναι ύποπτες για δήλωση δασμολογητέας αξίας χαμηλότερης από την πραγματική εκτελωνίζονται στο πλαίσιο του Τ.Κ. 42, μολονότι μόλις το 16% των εισαγωγών συνολικά εκτελωνίζεται με αυτό το καθεστώς.

Για παράδειγμα όταν μία βουλγαρική εταιρεία εισάγει ένα κοντέινερ από την Κίνα, συνήθως με ρούχα ή παπούτσια, μέσω του Πειραιά, οι βουλγαρικές αρχές οφείλουν να ενημερώνουν την πύλη εισόδου της Ε.Ε. (Πειραιάς) αν το κοντέινερ έφτασε στη βουλγαρική εταιρεία που εμφανίζεται ως αγοραστής και τελικός παραλήπτης.

Δεν συμβαίνει όμως αυτό πάντα, αν π.χ. ο παραλήπτης βρίσκεται στην Ιταλία». «Η ενδοκοινοτική απόκτηση δεν δηλώνεται στην Ιταλία διότι έτσι είναι το σύστημά τους», είπε στους επιθεωρητές της OLAF ανώτερος αξιωματούχος του ΣΔΟΕ που συναντήθηκε μαζί τους κατά τη διάρκεια της φετινής τους «επιθεώρησης».

Ετσι, το λιμάνι εισόδου δεν είναι σε θέση να «δει» αν το κοντέινερ έχει φτάσει ή όχι στην Ιταλία. Πολλές φορές «χάνεται» καθ’ οδόν προς τη γειτονική χώρα. Αποτέλεσμα: Δισεκατομμύρια ευρώ χάνονται σε δασμούς και ΦΠΑ.

Οι «αυτοφωράκηδες» του λιμανιού και το νέο σχέδιο ελέγχου της Ε.Ε.

«Οταν γίνεται εισαγωγή με το καθεστώς 42», λέει στέλεχος της OLAF που θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του, διότι δεν έχει εξουσιοδοτηθεί να μιλήσει επίσημα «εμφανίζονται συχνά ως υπεύθυνοι της εταιρείας άνθρωποι - βιτρίνες που δεν έχουν σχέση με τους πραγματικούς ιδιοκτήτες της…». Το ίδιο γίνεται συχνά και στον Πειραιά, όπου οι υπεύθυνοι των εταιρειών μοιάζουν ορισμένες φορές με τους «αυτοφωράκηδες» των νυχτερινών κέντρων.

Αν το τελωνειακό όργανο θεωρήσει ότι οι τιμές εισαγωγής των αγαθών που δηλώνονται είναι πολύ χαμηλές, τότε μπορεί να ανακοστολογήσει το προϊόν για ένα διάστημα μέχρι και τρία χρόνια μετά την εισαγωγή του, να επιβάλει δηλαδή συμπληρωματικό δασμό. Η Ε.Ε. προσανατολίζεται τώρα με κείμενο οδηγίας να δημιουργήσει Threshold values (δηλαδή αξίες αναφοράς των προϊόντων κάτω από τις οποίες δεν θα είναι δυνατόν να δηλώνει τιμή εισαγωγής ο έμπορος).

Αν δηλώνεται πολύ χαμηλή τιμή ιδιαίτερα στις κατηγορίες 61-63 του δασμολογίου (έτοιμα ενδύματα) και 64 (παπούτσια), τότε θα χτυπάει ένας συναγερμός στο σύστημα (Alarm) που θα σημαίνει ότι για το προϊόν δηλώνεται χαμηλότερη τιμή από εκείνη που πραγματικά αξίζει προκειμένου να αποφύγει ο εισαγωγέας να πληρώσει δασμούς και ΦΠΑ.

Υπεύθυνοι μεγάλων ευρωπαϊκών εταιρειών που εισάγουν εμπορεύματα από το λιμάνι του Πειραιά αλλά και άλλοι εκπρόσωποι εταιρειών που πλήττονται από εισαγωγή προϊόντων «μαϊμού» ή υποτιμολογημένων ρούχων και παπουτσιών συμφωνούν πάντως ότι ο Πειραιάς είναι μάλλον από τα «καλά ευρωπαϊκά λιμάνια στην αντιμετώπιση του προβλήματος της υποτιμολόγησης και των προϊόντων “μαϊμού”.

Στα μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης όπως το Ρότερνταμ και το Αμβούργο ελέγχεται το 0,5% των κοντέινερ από την Κίνα, στον Πειραιά αυτό το ποσοστό μπορεί να φθάσει και το 1,5-2%…», είπαν στην «Κ».

Το ευρωπαϊκό ελεγκτικό συνέδριο στην έκθεσή του του 2017 σημειώνει: «Το ζήτημα δήλωσης δασμολογητέας αξίας χαμηλότερης από την πραγματική σε σχέση με κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και είδη υπόδησης που προέρχονται από την Κίνα διερευνάται επί του παρόντος περαιτέρω από την Επιτροπή...».

Τα έτη 2015-2016 οι ελληνικές αρχές παραδέχονται ανεπίσημα οτι συγκεντρώνονταν χαμηλά ποσά από τους δασμούς στις επίμαχες κατηγορίες, καθώς δεν είχε γίνει συνείδηση το πρόβλημα, αλλά το 2017 οι δασμοί στα είδη αυτά αυξήθηκαν κατά πολλές δεκάδες εκατ. ευρώ.

Παράγοντες μεγάλων ευρωπαϊκών εισαγωγικών εταιρειών επισήμαναν υπό τον όρο της ανωνυμίας, καθώς δεν είχαν εξουσιοδοτηθεί από τις εταιρείες τους να μιλήσουν ούτε και ήθελαν να δημιουργηθούν προβλήματα με τις ελληνικές αρχές ότι ο προσανατολισμός τα τελευταία χρόνια έχει επικεντρωθεί αποκλειστικά στα καπνικά προϊόντα.

Αυτά κατευθύνονται κυρίως προς την αγορά της Μεγάλης Βρετανίας και οι κατασχέσεις το 2017 προσέγγισαν τα 400.000.000 κουτιά. Ο ρυθμός των κατασχέσεων διατηρήθηκε εξίσου υψηλός και το πρώτο 5μηνο του 2018, καθώς το τελωνείο του Πειραιά διαθέτει και καλύτερο εξοπλισμό απ’ ό,τι στο παρελθόν αλλά και περισσότερες πληροφορίες από τις υπηρεσίες των χωρών που καταλήγουν τα φορτία των τσιγάρων.

Περισσότερα προϊόντα «μαϊμού», αλλά λιγότεροι έλεγχοι και κατασχέσεις

Τα κινεζικά προϊόντα «μαϊμού» γίνονται όλο και καλύτερα, με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται οι ελεγκτές να τα διακρίνουν από τα γνήσια. Πρόσφατα, εισαγωγέας εκτελώνισε στον Πειραιά παπούτσια ΝΙΚΕ που είχαν κολλημένο ένα μικρό αυτοκόλλητο στην άκρη της επωνυμίας που μπορούσε να απομακρυνθεί μετά τον εκτελωνισμό και να διακινηθεί ως αυθεντικό. Ηταν όμως «μαϊμού».

Η εισαγωγή απομιμήσεων, σύμφωνα με την Olaf και τα ελληνικά τελωνεία, έχει αυξηθεί, καθώς η ζήτηση ενισχύεται. Την ίδια ώρα δεν γίνονται κατασχέσεις σε μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους όπως συνέβαινε την περίοδο 2009-2013.

Φυσικά, η κατάσταση αυτή έχει σχέση και με τον ασήμαντο αριθμό ελέγχων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και την έλλειψη ενός συστήματος εκτίμησης κινδύνων για την οργάνωση στοχευμένων ελέγχων.

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο στην έκθεση του 2017 αναφέρει: «Το 2015, τα τέσσερα πέμπτα σχεδόν όλων των εισαγωγών της Ε.Ε. πραγματοποιήθηκαν με απλουστευμένες διαδικασίες, εκ των οποίων μόλις το 0,2% αποτέλεσε αντικείμενο ελέγχων κατά τον εκτελωνισμό».

«Το παράπονο ευρωπαϊκών εταιρειών που πλήττονται από την πρακτική των Κινέζων είναι πως ουδείς δικαστής σκέφτεται να ανοίξει λογαριασμούς των διακινητών των προϊόντων “μαϊμού”. Ενα πρόβλημα είναι πώς οι ελληνικές αρχές αντιμετωπίζουν το υπαίθριο εμπόριο στο οποίο συνήθως καταλήγουν τα προϊόντα “μαϊμού” ως πταίσμα…», λέει μέλος του προεδρείου του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου.

«Μετά την επιβολή ελέγχων στην κίνηση των κεφαλαίων το 2015 η μεν κυβέρνηση ήθελε να καταργήσει τις διατάξεις της που επέβαλλαν ποινές για το υπαίθριο εμπόριο, η δε αξιωματική αντιπολίτευση ψήφισε την κατάργηση των δικών της διατάξεων του ν. 4264/14, επειδή υπάρχει η αντικοινωνική κατά βάση αντίληψη ότι ζει κόσμος από αυτό…».

Οι κινήσεις αυτές είχαν ως αποτέλεσμα να παρέμβει η γαλλική πρεσβεία στο υπουργείο Εμπορίου προκειμένου να εξομοιωθεί η απομίμηση προϊόντων με την πλαστογραφία. Η ευρηματικότητα, ωστόσο, των εισαγωγέων και εμπόρων αυτού του κλάδου είναι ανεξάντλητη:

• Πάνω από 100.000 τσάντες διακινήθηκαν με ταχυδρομικά δέματα.

• Χρησιμοποιήθηκαν πλατφόρμες στο Διαδίκτυο που είχαν ως αποκλειστικό αντικείμενο τη διανομή προϊόντων «μαϊμού». Σε αυτή την περίπτωση με τη βοήθεια της διεύθυνσης ηλεκτρονικού εγκλήματος βρέθηκε η ηλεκτρονική διεύθυνση (IP) της κάθε δημοπρασίας σε Αθήνα, Βόλο και Θεσσαλονίκη και εντοπίσθηκαν πωλητές που προσέγγιζαν τζίρους των 100.000 ευρώ τον χρόνο πουλώντας προϊόντα-απομιμήσεις.

• Το ενδιαφέρον της οικονομικής αστυνομίας, σύμφωνα με εκπροσώπους τεσσάρων μεγάλων ευρωπαϊκών εταιρειών με τους οποίους μίλησε η «Κ», είναι τόσο μικρό ώστε μέχρι πρόσφατα πρόεδρος γνωστής ποδοσφαιρικής ομάδας της νότιας Ελλάδας διαφήμιζε προϊόντα απομιμήσεων με καταλόγους και τιμές στο Διαδίκτυο χωρίς να έχει την παραμικρή συνέπεια. Χωρίς αυστηροποίηση των κυρώσεων και ελέγχους εκεί όπου αποθηκεύονται τα προϊόντα για να διανεμηθούν, εισαγωγείς και έμποροι πιστεύουν ότι η «πλημμυρίδα της... μαϊμούς» όλο και θα φουσκώνει.

Το Διαδίκτυο

Χρησιμοποιήθηκαν πλατφόρμες στο Διαδίκτυο που είχαν ως αποκλειστικό αντικείμενο τη διανομή προϊόντων «μαϊμού». Σε αυτή την περίπτωση με τη βοήθεια της διεύθυνσης ηλεκτρονικού εγκλήματος βρέθηκε η ηλεκτρονική διεύθυνση (IP) της κάθε δημοπρασίας και σε Αθήνα, Βόλο και Θεσσαλονίκη εντοπίστηκαν πωλητές που προσέγγιζαν τζίρο των 100.000 ευρώ τον χρόνο πουλώντας προϊόντα απομιμήσεις.

Ο πρόεδρος...

Το ενδιαφέρον της οικονομικής αστυνομίας, σύμφωνα με εκπροσώπους 4 μεγάλων ευρωπαϊκών εταιρειών που μίλησε η «Κ», είναι τόσο μικρό ώστε μέχρι πρόσφατα πρόεδρος γνωστής ποδοσφαιρικής ομάδας της νότιας Ελλάδας διαφήμιζε προϊόντα απομιμήσεων με καταλόγους και τιμές στο Διαδίκτυο χωρίς να έχει την παραμικρή συνέπεια.

Και το «παράθυρο»

Σύμφωνα με την OLAF, περίπου το 57% όλων των εισαγωγών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και ειδών υπόδησης από την Κίνα που είναι ύποπτες για δήλωση δασμολογητέας αξίας χαμηλότερης από την πραγματική εκτελωνίζεται στο πλαίσιο του «ΤΚ 42», μολονότι μόλις 16% των εισαγωγών συνολικά εκτελωνίζονται με αυτό το καθεστώς.
http://www.kathimerini.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Read more: Go to TOP and Bottom