Μέγα σκάνδαλο ή μέγα φιάσκο; - Σατανικές συμπτώσεις: Οταν έπεφταν οι υπογραφές το χρήμα έρεε... άσχετα στο εξωτερικό!..
Μήπως η συζήτηση για τη «μικρή ΔΕΗ» και τα συμφέροντα που τη διεκδικούν έχει κάποια σχέση με την υπόθεση Energa-Aegean Hellas Power; Ιδωμεν...
του
ΓΙΑΝΝΗ ΝΤΑΣΚΑ
- Η «Κ.Ε.» αποκαλύπτει όσα βρήκαν οι δικαστικές αρχές στο σκάνδαλο λεηλασίας δημοσίου χρήματος μέσω ΔΕΗ-Energa-Aegean (Hellas) Power.
- Ο μίτος οδηγεί στο σκάνδαλο της Ελληνικής Βιομηχανίας Οπλων 30 χρόνια πριν...
- «Βόμβες» από τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Θανάση Πετράκο μέσω της «Κ.Ε.»
- Εταιρείες: Δεν υπάρχει αδίκημα. Μας χρωστάτε, δεν χρωστάμε!
Πώς έγιναν τόσα «θαύματα» στο χώρο της ενέργειας;
Είναι σκάνδαλο αυτό για το οποίο ιδιωτικές εταιρείες κατηγορούνται από τη Δικαιοσύνη ότι ενθυλάκωσαν κοντά στα 250 εκατομμύρια ευρώ, κυρίως από τα ταμεία δήμων και άλλων δημοσίων φορέων και τα ιδιοποιήθηκαν καταθέτοντάς τα σε λογαριασμούς από την Ελβετία ώς το Χονγκ Κονγκ και την Κύπρο;
Σπεύδουμε εξαρχής να σημειώσουμε ότι οι εταιρείες όχι μόνο αρνούνται κάθε κατηγορία για αρπαγή δημοσίου χρήματος αλλά επικαλούμενες ένα πλέγμα... 17 αγωγών και ανταγωγών, ζητούν μέσω της Δικαιοσύνης να πάρουν χρήματα από την πλευρά της ΔΕΗ και του κράτους και όχι να δώσουν!
Η «Κ.Ε.» φέρνει σήμερα στη δημοσιότητα κρίσιμες ημερομηνίες, αριθμούς λογαριασμών και ονόματα τραπεζών. Αφορούν στη διακίνηση τεραστίων ποσών εκατομμυρίων ευρώ.
Είναι ή δεν είναι σκάνδαλο η υπόθεση για την οποία μετά τις εισαγγελικές και δικαστικές αρχές και ο ΣΥΡΙΖΑ έχει σηκώσει ψηλά τον πήχυ της πολιτικής κριτικής και καταγγελίας διά του αρμόδιου τομεάρχη βουλευτή Θανάση Πετράκου, ο οποίος ομιλεί στην «Κ.Ε.» «για το μεγάλο κουκούλωμα που επιχειρείται στο σκάνδαλο»;
Συνδέεται ή όχι η αποφυλάκιση των προφυλακισμένων μετόχων, πρώην μετόχων και στελεχών της διοίκησης των εμπλεκόμενων ιδιωτικών εταιρειών με την προαναγγελία της μέσα από ρεπορτάζ μεγάλης εφημερίδας, ο εκδότης της οποίας, όπως προέκυψε, αντάλλαξε αλληλογραφία με έναν εκ των κατηγορουμένων σχετικά με διορισμό τρίτου σε θέση ευθύνης; Η αλληλογραφία αυτή, σύμφωνα με την κατάθεση του εκδότη ενώπιον του ανακριτή, έγινε «κατά συνθήκη και για να αποφύγει την πίεση που του ησκείτο»...
Το σκάνδαλο φέρεται να ξεκίνησε όταν δύο εταιρείες που αγόραζαν ηλεκτρική ενέργεια για να τη διαθέσουν απευθείας σε δίκτυο πελατών, που ανέπτυσσαν με ραγδαίους ρυθμούς, μειώνοντας αντίστοιχα το πελατολόγιο της ΔΕΗ, υπεξαίρεσαν, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, κολοσσιαία ποσά φόρων και δημοτικών τελών προς το Δημόσιο και τους ΟΤΑ. Ιδρυτής κα ιθύνων νους της μίας από αυτές, της Aegean Power, ήταν ο νεαρός και πολυπράγμων Βασίλης Μηλιώνης, περί της διαδρομής του οποίου θα διαβάσετε σε ξεχωριστή στήλη.
Σε ένα εξαιρετικά αποκαλυπτικό ρεπορτάζ το περιοδικό «Unfollow» έγραψε:
«Ερωτήματα προκαλεί το γεγονός ότι και οι δύο κρατικές εταιρείες, οι οποίες φεσώνονταν επί μήνες... δεν είχαν προβεί νωρίτερα σε αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων και αγωγές. Οι κακές γλώσσες, που καθόλου δεν τις πιστεύουμε, θέλουν την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου να βάζει τις Διοικήσεις της ΔΕΗ και του ΔΕΣΜΗΕ να καθυστερούν να αναλάβουν δράση. Υπενθυμίζεται ότι υπουργός που προΐστατο τότε της ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) ήταν η φίλη του πρωθυπουργού από το γυμναστήριο Τίνα Μπιρμπίλη. Στη συνέχεια, από τον Σεπτέμβριο του 2011 ανέλαβε δράση ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου...».
Στο σκάνδαλο πρωταγωνιστεί η ΡΑΕ μέσω κρίσιμων αποφάσεων που πήρε αναφορικά με τις εταιρείες Aegean Power και Energa Power.
Κατά τα έγγραφα της ΡΑΕ, αυτές οι αποφάσεις λαμβάνονται:
- Στις 20 Σεπτεμβρίου του 2011.
- Στις 2 Νοεμβρίου 2011.
- Στις 14 Νοεμβρίου 2011.
- Στις 19 Ιανουαρίου 2012.
- Στις 7Φεβρουαρίου 2012.
Κατά σατανικές συμπτώσεις, στο κατηγορητήριο που συνέταξε ο ανακριτής για το σκάνδαλο αυτό -ή το φιάσκο, σύμφωνα με τα όσα ισχυρίζονται οι πρωταγωνιστές του- ακριβώς σε αυτές τις ημερομηνίες αλλάζουν χέρια μέσω Off shore εταιρειών σε φορολογικούς παραδείσους τεράστια ποσά εκατομμυρίων ευρώ!!!
Η υπόθεση άρχισε να αποκαλύπτεται από τον Μάρτιο του 2012. Μέχρι τότε 250 εκατομμύρια ευρώ που είχαν εισπραχθεί από τις ιδιωτικές αυτές εταιρείες για να πάνε στα δημόσια ταμεία και στους δήμους όλης της χώρας φέρονται να κατέληξαν σε off shore εταιρείες του εξωτερικού.
Μέγα μέρος αυτών των ποσών φέρεται να αλλάζει χέρια ή να «μοιράζεται» την ίδια ημέρα λήψης των κρισίμων αποφάσεων από τη ΡΑΕ και άλλους φορείς ή την επόμενη ημέρα!!!
Συμπτώσεις τόσο σατανικές;
Η απάντηση θα δοθεί εάν βρεθεί η κατάληξη των χρημάτων και ώς σήμερα η Δικαιοσύνη έχει κρίσιμα και σοβαρά κενά και «αγνωστους καταθέτες» εκατομμυρίων σε off shore εταιρείες των οποίων δεν έχουν διακριβωθεί οι πραγματικοί ιδιοκτήτες...
Παραπέμπει οριστικά στο ακροατήριο τους 19 πρωταγωνιστές, παρά τα ρεπορτάζ της μεγάλης εφημερίδας που προεξοφλούσε άρση των αρχικών κατηγοριών με βάση νεότερα στοιχεία. Επίσης, έως σήμερα, η Δικαιοσύνη δεν δέχθηκε ως βάσιμους τους ισχυρισμούς των κατηγορουμένων ότι δεν χρωστούν, ότι οι λογαριασμοί δεν είναι σωστά εκκαθαρισμένοι, ότι, αντίθετα, οι εταιρείες έχουν λαμβάνειν και όχι ο ΔΕΣΜΗΕ, ο ΛΑΓΗΕ, οι ΟΤΑ, το Δημόσιο.
Στα «όπλα» των πρωταγωνιστών και υπέρ των ιδιωτικών εταιρειών περιλαμβάνεται και γνωμοδότηση του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης, πρώην πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών και επίτιμου καθηγητή της Νομικής Μιχάλη Σταθόπουλου. Οι μέχρι στιγμής πολιτικού, τουλάχιστον, ενδιαφέροντος κορυφαίες εμπλοκές στην υπόθεση είναι δύο:
1Εκδότης ο οποίος εκλήθη στον ανακριτή να εξηγήσει την ανταλλαγή κρίσιμων μηνυμάτων με τον εκ των κατηγορουμένων στην υπόθεση και από το 1991 ασχολούμενο με τον χώρο της ενέργειας Αχιλλέα Φλώρο. Τα μηνύματα αφορούσαν παρέμβαση (που σύμφωνα με την κατάθεση του εκδότη δεν έγινε ποτέ) στον πρωθυπουργό υπέρ της τοποθέτησης τρίτου σε κορυφαία κρατική θέση στον τομέα που δραστηριοποιούνταν οι ελεγχόμενες εταιρείες. Ο Αχιλλέας Φλώρος φαίνεται να διακινεί έως και 50 εκατομμύρια ευρώ σε μία μόνο ημέρα και μέσα στο κρίσιμο χρονικό διάστημα...
Οπως υποστηρίζει ο ίδιος στα δικόγραφά του, όλα έγιναν με απόλυτα νόμιμο τρόπο, ενώ τα ποσά τα οποία αυτός και οι συγκατηγορούμενοί του φέρονται να υπεξαίρεσαν από το Δημόσιο και τους ΟΤΑ αφ' ενός βρίσκονται δεσμευμένα εδώ και δυόμισι χρόνια σε λογαριασμούς των εταιρειών στην Ελλάδα, αφ' ετέρου δεν μπορούν να αποδοθούν στο Δημόσιο λόγω του ισχύοντος νομικού πλαισίου, παρά τις σχετικές αιτήσεις των εταιρειών και παρά το ότι το ήμισυ και πλέον του ποσού που φέρονται να έχουν υπεξαιρέσει από χρήματα των πελατών τους δεν έχει καταβληθεί από αυτούς.
2Του τότε υπουργού και κοινοβουλευτικού εκπροσώπου της Ν.Δ. Μάκη Βορίδη, ο οποίος, λίγο πριν γίνει και πάλι υπουργός, εμφανίστηκε σε ποινικό ακροατήριο μαζί με τον επίσης βουλευτή Χρήστο Μαρκογιαννάκη και με τον τότε αντιπρόεδρο του ΔΣΑ Μιχάλη Ζαφειρόπουλο ως συνήγοροι υπεράσπισης κατηγορουμένων στην υπόθεση.
Οι σατανικές συμπτώσεις:
1 Στις 19 Σεπτεμβρίου 2011 η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας συνεδριάζει για να καθορίσει εγγυητικές επιστολές για την Aegean Power. Θέμα καθοριστικό. Την ίδια ημέρα η εταιρεία ζητεί έγκριση αλλαγής επωνυμίας! Και ο ανακριτής ανακάλυψε ότι δύο ημέρες μετά ποσό μισού εκατομμυρίου ευρώ από την εταιρεία Hellas Power εμβάστηκε στη Βουλγαρία...
2Στις 2 Νοεμβρίου του 2011 η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας τροποποιεί την Αδεια Προμήθειας Φυσικού Αερίου της εταιρείας Aegean Power, Ανώνυμης Εταιρείας Παραγωγής και Εμπορίας Ηλεκτρικής Ενέργειας. Η τροποποίηση, εφόσον η Aegean Power όφειλε τα ποσά για τα οποία τα τότε στελέχη της κατηγορούνται, συνιστά τεράστιο «ρουσφέτι» καθώς, αντίθετα, θα έπρεπε να καταλογίζονταν οι νόμιμες συνέπειες. Κάποιοι ανοιχτά («Unfollow») τους ειρωνεύονται ως «καλοπληρωτές» που παίρνουν και δώρα...
3Στις 2 Νοεμβρίου 2011 η Energa ενέβασε μέσω της Marfin στον λογαριασμό ΙΒΑΝ 9405065162 6242 5200 στην Τράπεζα Clariden LEU AG το ποσό των επτά εκατομμυρίων εκατόν πέντε χιλιάδων(7.105.000) ευρώ. Ερώτημα: τι απέγιναν;
4 Στις 3 Νοεμβρίου η ίδια εταιρεία μέσω άλλης τράπεζας, της Probank, ενέβασε στον ίδιο λογαριασμό της ίδιας τράπεζας στη Ζυρίχη της Ελβετίας το ποσόν των 16.760.000 ευρώ. Ερώτημα: Τι απέγιναν;
Στις 3 Νοεμβρίου η ίδια εταιρεία ενέβασε στον ίδιο ελβετικό λογαριασμό μέσω της Eurobank το ποσόν των 176.000 ευρώ.
5Την ίδια ημέρα 3/11/2011 Hellas Power διά του Χρήστου Μηλιώνη μεταφέρει αρχικά στην Deutsche Bank (λογαριασμός 0194881428) της Φρανκφούρτης ποσόν 2,1 εκατομμύρια ευρώ και από αυτά την επομένη 4/11/2011 μεταφέρονται 1,5 εκατ. ευρώ στο λογαριασμό ΙΒΝΑ 58 1875 9000 0104 6130 608 στην τράπεζα EFG Bank στο πριγκιπάτο του Μονακό!!!
Ερώτημα: Γιατί τέτοια πρεμούρα εκείνες τις δύο ημέρες ώστε να κινηθούν αυτά τα χρήματα προς τις κατευθύνσεις αυτές;
6 Στις 14 Νοεμβρίου 2011 η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας προχωρεί σε ένα ακόμα μεγάλο ρουσφέτι. Αποδέχεται την αλλαγή επωνυμίας της Aegean Power σε Hellas Power.
Και αυτό είναι πολύ μεγάλο ρουσφέτι, διότι η προηγούμενη εταιρεία δεν είχε αποδώσει σε όλο το 2011 στη ΔΕΗ, δεν είχε πληρώσει το ΔΕΣΜΗΕ, δεν είχε αποδώσει φόρους και τέλη που είχε εισπράξει μέσω των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος. Η έγκριση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) στην αλλαγή επωνυμίας χαρακτηρίστηκε ως... θαύμα, διότι η ίδια η ΡΑΕ αναφέρει: «...η εταιρεία καθ' όλη τη διάρκεια του 2011 ήταν ασυνεπής στις υποχρεώσεις της με αποτέλεσμα τη σώρευση του υπέρογκου ποσού των 29.071.800 ευρώ, το οποίο προκαλεί μέγιστη οικονομική ζημιά στη ΔΕΗ». Η «λεπτομέρεια» είναι ότι αυτό είναι μόνο ένα μέρος του ποσού που ήδη, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, είχαν ενθυλακώσει οι κατηγορούμενοι μέτοχοι και διαχειριστές των εταιρειών Energa και Hellas Power, αλλά και αυτό είναι τεράστιο.
Στις 14 Νοεμβρίου η ίδια εταιρεία, η Energa, ενέβασε στον ίδιο λογαριασμό της Ελβετίας το ποσό των 2,5 εκατομμυρίων ευρώ. Ερώτημα: Τι απέγιναν;
7 Στις 19 Γενάρη του 2012 η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας συνεδρίασε για κρίσιμο θέμα των εγγυητικών επιστολών που δεν είχαν δοθεί στον ΔΕΣΜΗΕ και το ύψος των οποίων, σύμφωνα με τα έγγραφα της ίδιας της ΡΑΕ, θα έπρεπε να φτάνει στο καθόλου ευκαταφρόνητο ποσόν των 16 εκατ. ευρώ.
8Την επομένη ακριβώς, δηλαδή στις 20 Γενάρη του 2012, κατατίθενται στην Τράπεζα HSBC στο μακρινό... Χονγκ Κονγκ δώδεκα εκατομμύρια δέκα χιλιάδες 680 (12.010.680) ευρώ.
9Επειτα από 6 ημέρες, στις 26 Γενάρη του 2012, άγνωστος καταθέτει σε αυτό το λογαριασμό άλλα...15 εκατομμύρια και (προσέξτε τα ψιλά...) χίλια διακόσια(15.001.200) ευρώ!!!
Από την πλευρά τους οι κατηγορούμενοι αναφέρουν χαρακτηριστικά στα δικόγραφά τους:
«...κατ' ακολουθίαν των όσων διεξοδικά παρατέθηκαν ανωτέρω στο βασικό "έγκλημα" της φερόμενης κακουργηματικής υπεξαίρεσης, παρατίθεται πίνακας υποχρεώσεων-απαιτήσεων διαθεσίμων της εταιρείας μας, από τον οποίο καταδεικνύεται ότι όχι μόνο δεν συντρέχει υπεξαίρεση σε βάρος των ΛΑΓΗΕ και ΑΔΜΗΕ, αλλά το αποτέλεσμα των συναλλαγών με τα ανωτέρω "δημόσια" νομικά πρόσωπα είναι πιστωτικό ως προς την εταιρεία μας...».
Πρόκειται, τελικά, για σκάνδαλο ή για φιάσκο; Και εάν είναι, όπως οι κατηγορούμενοι ισχυρίζονται, φιάσκο, ποιος ωφελείται από αυτό; Μήπως η συζήτηση για τη «μικρή ΔΕΗ» και τα συμφέροντα που την διεκδικούν έχει κάποια, έστω, σχέση; Και ποια;
Παράνομη και ολίγον καταχρηστική
Παράνομη και εν μέρει καταχρηστική κρίθηκε τελικά η απεργία της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ από την ελληνική Δικαιοσύνη, λίγο πριν από τα μεσάνυχτα της Παρασκευής.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κήρυξη της απεργίας ως παράνομης αφορά σε αιτήματα που σχετίζονταν με τη ΔΕΗ, ενώ η απεργία κρίθηκε καταχρηστική ως προς αιτήματα της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ σχετικά με το Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) Α.Ε. και τον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) Α.Ε., που επίσης είχαν προσφύγει στο Πρωτοδικείο της Αθήνας.
Οι τρεις εταιρείες, που κατέθεσαν την αγωγή, προέβαλαν ως αίτημα να χαρακτηριστεί παράνομη και καταχρηστική η απεργία της ΓΕΝΟΠ, όπως άλλωστε υποστήριξαν μέσω των πληρεξούσιων δικηγόρων τους και κατά τη συζήτηση. Από την άλλη πάντως, η πλευρά της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ ζητά να αποσυρθεί άμεσα το νομοσχέδιο που αφορά στη δημιουργία της «μικρής ΔΕΗ», το οποίο συζητείται στη Βουλή. Εως τότε το συνδικαλιστικό όργανο των εργαζομένων έχει εξαγγείλει 48ωρες επαναλαμβανόμενες απεργίες.
Σε δηλώσεις του ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ Σταμάτης Ρέλλιας είχε υποστηρίξει ότι οι εργαζόμενοι θα περίμεναν την απόφαση του δικαστηρίου και στη συνέχεια θα συνεδρίαζαν τα αρμόδια όργανα του συνδικάτου, για να αποφασίσουν τις κινητοποιήσεις από εδώ και πέρα.
ΑΝΤΩΝΙΑ ΞΥΝΟΥ
ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΕΤΡΑΚΟΣ (βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ)
«Τεράστιες ευθύνες υπουργών - εταιρειών για τη λεηλασία του δημόσιου χρήματος!»
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Στον ΓΙΑΝΝΗ ΝΤΑΣΚΑ
Ο αρμόδιος τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ, βουλευτής Μεσσηνίας Θανάσης Πετράκος τοποθετεί στο κάδρο των υπόλογων για το σκάνδαλο λεηλασίας δημόσιου χρήματος αλλά και συγκάλυψης όλη την ιεραρχία.
Από τους ιδιώτες-επιχειρηματίες μέχρι την «ανεξάρτητη Αρχή» ΡΑΕ και έως τους αρμόδιους υπουργούς.
* Κύριε Πετράκο, σας ακούσαμε με δήλωσή σας λίγες ώρες πριν από τις εκλογές να προσδίδετε πολιτικές διαστάσεις στο σκάνδαλο Energa κ.λπ. και να εγκαλείτε τον κ. Στουρνάρα με τη σοβαρότατη κατηγορία ότι προσπάθησε να χαρίσει εκατομμύρια σε ιδιώτες που κατηγορούνται ήδη σε βαθμό κακουργήματος. Σε ποια στοιχεία στηρίζετε τις δημόσιες καταγγελίες-κατηγορίες;
- Το σκάνδαλο των εταιρειών Hellas Power και Energa είναι πολύ μεγάλο σε βάρος του ελληνικού Δημοσίου και των καταναλωτών. Συγκεκριμένα οι εταιρείες αυτές, για τις οποίες η τότε κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου, αλλά και η Ν.Δ. αλλά και όλοι οι θιασώτες της λεγόμενης «Απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας» τόνιζαν ότι αποτελούσαν το λαμπρό παράδειγμα της ιδιωτικοποίησης στο χώρο της ενέργειας, καταχράστηκαν περισσότερα από 250 εκατ. ευρώ. Το σκάνδαλο αυτό είναι αποτέλεσμα πολιτικών αποφάσεων αλλά και παραλείψεων και των δύο κομμάτων, της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, που συγκυβερνούν σήμερα. Συνεπώς Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ έχουν βαρύτατες πολιτικές ευθύνες, άρα το σκάνδαλο έχει αφ' εαυτού πολιτικές διαστάσεις. Τεράστιες επίσης είναι οι ευθύνες και της ΡΑΕ, η οποία λειτουργεί ανεξέλεγκτα και όπως κατ' επανάληψη έχουμε καταγγείλει, δεν έχει λειτουργήσει μέχρι σήμερα ως Ρυθμιστική Αρχή προάσπισης του δημόσιου συμφέροντος, αλλά ως μηχανισμός εξυπηρέτησης των μεγαλοϊδιωτών παραγωγών ενέργειας αλλά και των αεριτζήδων στο χώρο της ενέργειας. Τα στοιχεία είναι καταλυτικά και τα έχουμε επισημάνει σε ερώτηση που έχουμε καταθέσει στις 4/4/2013. Επίσης από τις 5/4/2013 η Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής με πρωτοβουλία των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που συμμετέχουμε σε αυτή, έχει καλέσει να έρθει η ΡΑΕ στη Βουλή να δώσει εξηγήσεις. Μέχρι σήμερα η ΡΑΕ δεν έχει έρθει, έχει αγνοήσει προκλητικά τη Βουλή των Ελλήνων. Είναι απολύτως λογικό, επομένως, να ισχυριστώ ότι έχει τουλάχιστον την ανοχή της κυβέρνησης και γι' αυτό «γράφει στα παλαιότερα των υποδημάτων της» το ελληνικό Κοινοβούλιο.
Τα ερωτήματα είναι καταλυτικά και οι ευθύνες των κυβερνήσεων και της ΡΑΕ μεγάλες. Γιατί όταν αποφασίσθηκε η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, το υπουργείο και η ΡΑΕ δεν εξασφάλισαν ότι οι εταιρείες που θα εμπλακούν με την πώληση ενέργειας στην λιανική αγορά θα πληρώνουν τις υποχρεώσεις που θα δημιουργούν στις εταιρείες παραγωγής ενέργειας δεδομένου ότι θα εισέπρατταν χρήματα από καταναλωτές; Δεν θα έπρεπε με κάποιον τρόπο να εξασφαλίζεται η πληρωμή των παραγωγών ενέργειας; Υπάρχει και μια σειρά από ερωτήματα που ζητήσαμε να απαντήσει η κυβέρνηση και ακόμα να απαντήσουν.
Ο κ. Στουρνάρας ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης και ο κ. Καμίνης ως εκπρόσωπος των δήμων, δεν παραστάθηκαν ως Πολιτική Αγωγή στην δίκη των υπευθύνων της Energa και Hellas Power για την υπόθεση των κακουργηματικών πράξεων. Αποτελούσε υποχρέωσή μου ως βουλευτή του ελληνικού Κοινοβουλίου αλλά και ως τομεάρχη Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ να τονίσω ότι η απουσία του κ. Στουρνάρα από τις δίκες για να υποστηρίξει ως Πολιτική Αγωγή τα νόμιμα συμφέροντα του Δημοσίου, συνιστά παράβαση καθήκοντος και απιστία εις βάρος του Δημοσίου. Τα ίδια ισχύουν και για τον κ. Καμίνη. Βέβαια ο κ. Στουρνάρας αναγκάστηκε μετά το θόρυβο που προκλήθηκε, να δηλώσει ότι στην επόμενη δίκη θα παραστεί ως Πολιτική Αγωγή.
* Συνδέετε το σκάνδαλο με συγκεκριμένα πρόσωπα από το χώρο της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ;
- Τόσο η Νέα Δημοκρατία όσο και το ΠΑΣΟΚ έχουν βαρύτατες πολιτικές ευθύνες. Η Δικαιοσύνη είναι αρμόδια για να καταλογίσει τις αστικές και ποινικές ευθύνες σε συγκριμένα πρόσωπα και όχι εγώ ή οποιοσδήποτε βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. Βέβαια η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ που είναι βέβαιο ότι θα αναδειχτεί με την ψήφο του ελληνικού λαού σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, όπως έχει δηλώσει και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, θα κινήσει όλες τις νόμιμες διαδικασίες, να κληθούν από τη Βουλή και την ελληνική Δικαιοσύνη αρκετοί υπουργοί να δώσουν εξηγήσεις για τις πράξεις τους ή τις παραλείψεις τους. Το σκάνδαλο αυτό δεν θα κλείσει με την απλή τιμωρία των υπευθύνων των εταιρειών, αλλά θα αναζητηθούν οι ευθύνες τόσο των υπουργών όσο και της ΡΑΕ. Το ελάχιστο πέραν των άλλων για το οποίο ευθύνονται είναι ότι επέδειξαν πρωτοφανή ανοχή με αποτέλεσμα η Hellas Power και η Energa να εισπράττουν για σχεδόν ένα χρόνο από τους πελάτες τους χρήματα για την πώληση ηλεκτρικού ρεύματος, για ΦΠΑ, για Δημοτικά Τέλη, για Δημοτικούς Φόρους, για το τέλος υπέρ της ΕΡΤ, για το τέλος ΑΠΕ, για το ΤΑΠ, για το φόρο καυσίμων και, τέλος, για το ΕΕΤΗΔΕ (το περιβόητο «χαράτσι»), χωρίς να αποδίδουν ούτε ένα ευρώ στο Δημόσιο, στη ΔΕΗ και στον ΔΕΣΜΗΕ (Διαχειριστής Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας).
Με δεδομένα όλα αυτά, τα όσα περιλαμβάνονται στην ερώτηση που έχουμε καταθέσει στις 4/4/13, είναι ιδιαίτερα προκλητικό για τον ελληνικό λαό να είναι δικηγόρος των υπευθύνων του σκανδάλου ο τότε κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ. και σήμερα υπουργός Υγείας κ. Βορίδης. Η Ν.Δ. δεν μπορεί να συνεχίζει να σιωπά, οφείλει να απαντήσει αν καλύπτει τον κ. Βορίδη.
* Για ποιο λόγο δύο κόμματα που είχαν έντονη διαμάχη μεταξύ τους, συμπεριφέρθηκαν με τον ίδιο χαριστικό τρόπο στις εταιρείες αυτές;
- Κατ' αρχάς είναι φανατικά και οι δύο υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων, τις οποίες θέλουν μονίμως να «αγιοποιούν». Δεύτερον, συμπεριφέρθηκαν με τον ίδιο χαρακτηριστικό τρόπο και τα δύο κόμματα γιατί το συμφέρον τους γι' αυτή την υπόθεση ήταν ίδιο. Δηλαδή είχαν τα ίδια συμφέροντα όταν δημιουργούνταν το σκάνδαλο και έχουν το ίδιο συμφέρον τώρα που βρίσκεται στη δικαστική φάση, δηλαδή την αφαίρεση από το κάδρο των πολιτικών ευθυνών τους το οποίο βέβαια δεν ταυτίζεται με το συμφέρον του ελληνικού λαού.
* Εχετε κάνει ερωτήσεις, δημόσιες δηλώσεις και είστε υπεύθυνος για τα θέματα Ενέργειας από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ. Εδειξαν ενδιαφέρον και σας ζήτησαν στοιχεία δικαστικές αρχές;
- Η δική μου ευθύνη και υποχρέωση για την υπόθεση αυτή είναι η ανάδειξη και αναζήτηση των πολιτικών ευθυνών και η αναζήτηση των ευθυνών της διοίκησης γενικά. Η ερώτηση που έχουμε καταθέσει, οι δηλώσεις και οι ομιλίες μου στη Βουλή, είναι δημοσιοποιημένες. Αν εκτιμούσαν οι δικαστικές αρχές ότι σε όλες αυτές υπάρχουν επιπλέον στοιχεία που δεν γνωρίζουν, θα με καλούσαν. Το ερώτημα που έχω είναι αν η Δικαιοσύνη έχει κινηθεί μέχρι σήμερα και στην κατεύθυνση αναζήτησης ευθυνών και πολιτικών προσώπων, καθώς και αν έχει καλέσει τα πρόσωπα που εμπλέκονται στο σκάνδαλο αυτό, να αποκαλύψουν ποιες είναι οι συγκεκριμένες ευθύνες των πολιτικών προσώπων ή αν δεν έχει ασχοληθεί με την πλευρά αυτή.
Ο ΕΞΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ
ΕΝΕΡΓΕΙΑ: Διασώζοντας τη μνήμη μιας δημόσιας εταιρείας
Της ΜΑΡΙΑΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗ *
Το Ιστορικό Αρχείο ΔΕΗ, το οποίο διασώζει την ιστορία της μεγαλύτερης παραγωγικής και δημόσιας επιχείρησης της χώρας και τη μνήμη των ανθρώπων της, έχει αφετηρία του το 2002, όταν ανατίθεται στον Τομέα Αρχείων η επιμέλεια, τήρηση και οργάνωση όλων των Αρχείων της Επιχείρησης και, ειδικότερα, η συγκρότηση του Ιστορικού της Αρχείου.
Την ηλεκτροδότηση της Αθήνας από το 1924 έως το 1927 παρείχε ο αγγλικός όμιλος Power and Traction Finance Company Ltd, η γνωστή ως «Πάουερ» που αργότερα ίδρυσε την Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών - Πειραιώς (ΗΕΑΠ). Βέβαια η εκμετάλλευση παραγωγής και διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας γίνεται από τη ΔΕΗ τη δεκαετία του '60, όταν και τέθηκαν σε λειτουργία ο ατμοηλεκτρικός σταθμός της Πτολεμαΐδας και ο υδροηλεκτρικός του Ταυρωπού
Την ηλεκτροδότηση της Αθήνας από το 1924 έως το 1927 παρείχε ο αγγλικός όμιλος Power and Traction Finance Company Ltd, η γνωστή ως «Πάουερ» που αργότερα ίδρυσε την Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών-Πειραιώς (ΗΕΑΠ). Βέβαια η εκμετάλλευση παραγωγής και διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας γίνεται από τη ΔΕΗ τη δεκαετία του '60, όπου και τέθηκαν σε λειτουργία ο ατμοηλεκτρικός σταθμός της Πτολεμαΐδας και ο υδροηλεκτρικός του Ταυρωπού (φωτ. ΑΠΕ).
Τότε ξεκινάει ουσιαστικά ο σχεδιασμός της διάσωσης, αποτίμησης και αξιοποίησης του τεράστιου όγκου των αρχείων της Επιχείρησης, που συνθέτουν την ιστορική μνήμη της ΔΕΗ και του εξηλεκτρισμού της χώρας.
Από τον πρώτο μικρό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος της Γενικής Εταιρείας Εργοληψιών, στην οδό Αριστείδου το 1889, μέχρι την ίδρυση της ΔΕΗ το 1950 μεσολαβεί μία 60ετία, κατά την οποία δεν έχει ακόμη εμπεδωθεί η αντίληψη ότι το ηλεκτρικό ρεύμα είναι κοινωνικό αγαθό. Η παραγωγή του γίνεται από ένα πλήθος -μικρών κατά κανόνα- ιδιωτικών ή δημοτικών εταιρειών, διασπαρμένων στην ελληνική επικράτεια. Η οικιακή κατανάλωση είναι εξαιρετικά περιορισμένη, καθώς η τιμή του ρεύματος είναι υψηλή -ενώ η ποιότητα χαμηλή-, καθιστώντας το πολυτέλεια.
Ωστόσο, η ηλεκτροδότηση της Αθήνας, ιδιαίτερα από το 1924 έως το 1927, αποτέλεσε πεδίο οικονομικών ανταγωνισμών, πυροδότησε πολιτικές αντιπαραθέσεις και προσέλκυσε το ενδιαφέρον ξένων ομίλων. Νικητής σε αυτόν τον ανταγωνισμό στέφθηκε ο αγγλικός όμιλος Power and Traction Finance Company Ltd. Η γνωστή ως «Πάουερ» αργότερα ίδρυσε την Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών-Πειραιώς (ΗΕΑΠ), η οποία εξελίχθηκε στη μεγαλύτερη ηλεκτρική εταιρεία της χώρας πριν από την ίδρυση της ΔΕΗ.
«Ελντοράντο» εξηλεκτρισμού
Στις 20 Ιουλίου 1950 υπογράφτηκε σύμβαση μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της αμερικανικής εταιρείας Ebasco, με την οποία η τελευταία αναλάμβανε την ανάπτυξη και λειτουργία εθνικού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας και στις 7 Αυγούστου 1950 ιδρύθηκε ΔΕΗ. Κατά την πρώτη 20ετία ανάπτυξης της ΔΕΗ, κατευθυντήριος άξονας τόσο για τα ενεργειακά προγράμματα όσο και για την τιμολογιακή πολιτική της επιχείρησης υπήρξε η παραγωγή άφθονης και φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας.
Το πρώτο ενεργειακό πρόγραμμα εκπονήθηκε την περίοδο 1951-1955 από την Ebasco -η οποία είχε αναλάβει την ευθύνη οργάνωσης και λειτουργίας της ΔΕΗ- με κεφάλαια προερχόμενα από το δημόσιο προϋπολογισμό, το Σχέδιο Μάρσαλ και τις ιταλικές πολεμικές αποζημιώσεις. Τα έργα του πρώτου προγράμματος περιελάμβαναν τον ατμοηλεκτρικό σταθμό Αλιβερίου, τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς Λούρου, Αγρα και Λάδωνα, καθώς και την κατασκευή γραμμών μεταφοράς για τη διασύνδεση όλων των παραπάνω σταθμών.
Πτολεμαΐδα και Ταυρωπός
Με το δεύτερο ενεργειακό πρόγραμμα που εκπόνησε η ελληνική πλέον διοίκηση της ΔΕΗ, μετά τη λήξη της σύμβασης με την Ebasco το καλοκαίρι του 1955, οριστικοποιήθηκαν η οργάνωση και η μορφή της εκμετάλλευσης της παραγωγής και της διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας. Επιπλέον, τέθηκαν σε λειτουργία ο ατμοηλεκτρικός σταθμός Πτολεμαΐδας και ο υδροηλεκτρικός σταθμός Ταυρωπού. Μέχρι το 1960, μέσα σε μια δεκαετία λειτουργίας της ΔΕΗ, εκτός από τα θερμοηλεκτρικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια παραγωγής, κατασκευάστηκαν χιλιάδες χιλιόμετρα γραμμών μεταφοράς και διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και πλήθος υποσταθμών μετασχηματισμού του ρεύματος.
Ωστόσο, βασικός πυλώνας του εξηλεκτρισμού όλης της χώρας υπήρξε το μεγάλο έργο των εξαγορών. Με το νόμο 3523 του 1956 η ΔΕΗ ορίστηκε ως μοναδικός φορέας για την παραγωγή και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας και ανέλαβε την εξαγορά των υφιστάμενων τοπικών ηλεκτρικών εκμεταλλεύσεων και την εφαρμογή ενιαίου χαμηλού τιμολογίου σε ολόκληρη τη χώρα. Ο νόμος αυτός για την εξαγορά -ουσιαστικά για την κρατικοποίηση- όλων των ηλεκτρικών επιχειρήσεων της χώρας, αφορούσε 415 επιχειρήσεις, κυρίως μικρές και μεσαίες, αλλά και μία πολύ μεγάλη για τα ελληνικά δεδομένα και, το κυριότερο, ξένων συμφερόντων, την ΗΕΑΠ. Το έργο των εξαγορών ξεκίνησε το 1956 και ολοκληρώθηκε το 1968, με την εξαγορά και της τελευταίας ηλεκτρικής εταιρείας, του «Γλαύκου» της Πάτρας.
Ετσι, η ιστορία της πρώτης περιόδου του εξηλεκτρισμού αποτυπώνεται στο παλαιότερο αρχειακό υλικό της Επιχείρησης, στα Αρχεία των Εξαγορών Ηλεκτρικών Εταιρειών, αφού η ΔΕΗ, εκτός της δικής της πεντηκονταετούς και πλέον ιστορίας, είναι φυσικός κληρονόμος και της προγενέστερης ιστορίας μετά την εξαγορά από την ίδια όλων των ιδιωτικών ηλεκτρικών επιχειρήσεων.
Επιπλέον, τα αρχεία ηλεκτροδοτήσεων των νοικοκυριών και των μεγάλων πελατών (βιομηχανικών, μεγάλων επιχειρήσεων κ.ά.) από το 1954, αλλά και τα αρχεία της προόδου του εξηλεκτρισμού της υπαίθρου (1967-1994) είναι μοναδικού ενδιαφέροντος όχι μόνο για την ιστορία της ΔΕΗ, αλλά και για την οικονομική και κοινωνική ιστορία της χώρας.
Εθνικό δίκτυο το 1970
Το 1970 η ΔΕΗ είχε πλέον κατορθώσει να δημιουργήσει ένα εθνικό δίκτυο ηλεκτροδότησης όλης της χώρας και να προσφέρει ισότιμα σε όλους πρόσβαση στο ηλεκτρικό ρεύμα. Το γεγονός αυτό, εκτός από τεχνικό επίτευγμα και σημαντικό στάδιο ανάπτυξης του δημόσιου τομέα, αποτέλεσε και το πρώτο ολοκληρωμένο δίκτυο υλικοτεχνικής υποδομής που ενσωμάτωνε το σύνολο του πληθυσμού της επικράτειας.
Καθώς δε τα μεγάλης κλίμακας έργα απαιτούσαν τεχνογνωσία που ξεπερνούσε κατά πολύ τις δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, δεν είναι υπερβολικό να πούμε ότι στη διάρκεια των δύο πρώτων δεκαετιών της λειτουργίας της η ΔΕΗ αποτέλεσε το σημαντικότερο εκπαιδευτικό εργαστήρι της μεταπολεμικής Ελλάδας.
Η μαρτυρία της εργασίας
Σημαντικό και αναπόσπαστο μέρος του Ιστορικού Αρχείου της ΔΕΗ είναι το Αρχείο Προφορικών Μαρτυριών παλαιών στελεχών και εργαζομένων της Επιχείρησης που ξεκίνησε το 2003. Οι μαρτυρίες των ανθρώπων της ΔΕΗ φωτίζουν πλευρές της δράσης και εξέλιξής της με τρόπο που δεν καταγράφεται στις γραπτές πηγές, αλλά τις εμπλουτίζει. Στο Αρχείο Προφορικών Μαρτυριών οι αφηγητές υπήρξαν σκαπανείς του εξηλεκτρισμού στην Ελλάδα και ταυτόχρονα μάρτυρες της πρώτης σημαντικής περιόδου συγκρότησης και εδραίωσης της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού. Μέσα από τις μαρτυρίες τους προβάλλει η μορφή του εργαζομένου ποικίλων ειδικοτήτων και η συμβολή του σε μια δραστηριότητα που αγκάλιασε όλη την επικράτεια και απέκτησε ιδιαίτερη αίγλη στη μεταπολεμική ελληνική κοινωνία, σε ένα περιβάλλον ανασυγκρότησης και αναπτυξιακού πνεύματος: «Τότε ήταν η εποχή του Ελντοράντο του εξηλεκτρισμού. Τα δίκτυα επεκτεινόντουσαν με μεγάλη ταχύτητα. Πρωτοποριακό για την Ελλάδα. Συνέχεια η μία πόλη μετά την άλλη συνδεόταν. Εγινε και η εξαγορά των τοπικών επιχειρήσεων, ο κόσμος μας έβλεπε λίγο-πολύ ως αστροναύτες που του φέρνανε ρεύμα!» (Ιστορικό Αρχείο ΔΕΗ, Αρχείο Προφορικών Μαρτυριών).
Παράλληλα, στο πλαίσιο του σχεδιασμού πολιτικής για τη διάσωση και αξιοποίηση της βιομηχανικής κληρονομιάς της Επιχείρησης, συγκροτήθηκε το Αρχείο Ιστορικού Μηχανολογικού Εξοπλισμού της ΔΕΗ. Στόχος του έργου αυτού είναι η καταγραφή, αξιολόγηση και διάσωση του τεχνολογικού πλούτου της Επιχείρησης πανελλαδικά. Από τον Ατμοηλεκτρικό Σταθμό Φαλήρου, που κατασκευάστηκε το 1903 -διατηρητέο μνημείο σήμερα- και είναι το πρώτο εργοστάσιο του είδους του στη χώρα, μέχρι τις εγκαταστάσεις και τα κτήρια-μηχανές των πρώην Λιγνιτωρυχείων Αλιβερίου, τα υλικά κατάλοιπα του εξηλεκτρισμού συνιστούν τεκμήρια της πλούσιας παραγωγικής δραστηριότητας της ΔΕΗ σε όλη την επικράτεια και ψηφίδες του σύγχρονου πολιτιστικού αποθέματός της.
Τα μεγάλα έργα, ο εξηλεκτρισμός ολόκληρης της χώρας, η δημιουργία του ενιαίου εθνικού δικτύου, η τεράστια συμβολή της ΔΕΗ ως ενιαίου και δημόσιου φορέα στη μεταπολεμική παραγωγική συγκρότηση της χώρας, η εξέλιξη της διοικητικής οργάνωσης της επιχείρησης, αλλά και η ιστορία της εργασίας αποτυπώνονται στα πλούσια και πολυποίκιλα τεκμήρια του Ιστορικού Αρχείου της ΔΕΗ.
* Ιστορικός - Βιομηχανική αρχαιολόγος
Η ιστορία της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα
Του ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ*
Το δικαίωμα ηλεκτροδότησης της οθωμανικής Θεσσαλονίκης θα αναλάβει η «Βελγική Εταιρεία» το 1889
Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί τη σύγχρονη ζωή χωρίς την ηλεκτρική ενέργεια; Κάτι που σήμερα θεωρείται ως αυτονόητο, πρωτοεμφανίστηκε στη ζωή των ανθρώπων 120 χρόνια πριν, ενώ η πρόσβαση της πλειονότητας του πληθυσμού σ' αυτή τη μορφή ενέργειας αποτελεί μια πολύ πρόσφατη κατάκτηση. Για μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Γης, ειδικά στον Τρίτο Κόσμο, η πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια παραμένει ακόμα ζητούμενο.
Η εμφάνιση του ηλεκτρισμού δρομολόγησε τη δεύτερη Βιομηχανική Επανάσταση. Οι συνθήκες της παραγωγής άλλαξαν ριζικά με την εισαγωγή της νέας μορφής ενέργειας, που αντικατέστησε τον ατμό, το πετρέλαιο και το φωταέριο. Η ηλεκτρική ενέργεια προσέφερε μεγάλη οικονομία, ασφάλεια, υψηλή ποιότητα και μικρότερη μόλυνση του περιβάλλοντος. Οι ηλεκτροκινητήρες, μικροί και ευέλικτοι, έδωσαν τη δυνατότητα να επιλεγεί μια νέα παραγωγική δομή στα εργοστάσια. Η βιομηχανία, αλλά και οι πόλεις πήραν νέα μορφή όταν η ηλεκτρική ενέργεια άρχισε να παράγεται και να διανέμεται ευρύτερα.
Τα πάντα ξεκίνησαν την τελευταία 20ετία του 19ου αιώνα. Το 1881 λειτούργησε η πρώτη μονάδα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος ισχύος 746 KW, κάπου μεταξύ Λονδίνου και Πόρτσμουθ. Τη γεννήτρια κινούσαν δύο υδρόμυλοι και η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος εξαρτιόταν απολύτως από τις βροχοπτώσεις. Το επόμενο έτος εγκαταστάθηκε η πρώτη μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη Στουτγάρδη της Γερμανίας. Για να συνειδητοποιήσουμε τα πρώτα μεγέθη, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι εκείνη η μονάδα παραγωγής της Στουτγάρδης παρήγε ηλεκτρική ενέργεια για 30 λάμπες πυρακτώσεως. Η δημιουργία δικτύων θα ξεκινήσει στο Βερολίνο το 1885. Το δικαίωμα της εταιρείας παραγωγής αφορούσε την εγκατάσταση δικτύου ακτίνας 800 μέτρων από τη μονάδα παραγωγής.
Η δεκαετία 1880-1890 υπήρξε μια δεκαετία ραγδαίας ανάπτυξης και εξέλιξης της νέας τεχνολογίας. Εφευρέτες και κατασκευαστές θα προσπαθήσουν να επιλύσουν τα προβλήματα που συναντούσαν και να εξελίξουν τις μεθόδους και τις διαδικασίες.
Ο ηλεκτρισμός στην Ελλάδα θα φτάσει το 1889, όταν μια ιδιωτική εταιρεία θα κατασκευάσει την πρώτη μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θα φωτίσει το ιστορικό κέντρο της πόλης. Την ίδια χρονιά θα αρχίσει και η ανάπτυξη της ηλεκτροπαραγωγής στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Το δικαίωμα ηλεκτροδότησης της οθωμανικής Θεσσαλονίκης θα αναλάβει η «Βελγική Εταιρεία». Τότε αρχίζει και ο ηλεκτροφωτισμός σε Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη. Παράλληλα, στην Οθωμανική Αυτοκρατορία θα εμφανιστούν ντόπιοι Ελληνες επιχειρηματίες, οι οποίοι θα δραστηριοποιηθούν στο χώρο της ηλεκτροπαραγωγής σε κλίμακα μεγαλύτερη από αυτή της Ελλάδας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η μεταλλευτική περιοχή της Μπάλιας-Καραϊδίν, βορειοανατολικά του Αϊβαλιού (Κυδωνίες), όπου πλάι στο μεγάλο συγκρότημα των μεταλλείων -αντίστοιχο του Λαυρίου- θα αναπτυχθεί και η ηλεκτροπαραγωγή με λιγνίτη.
Η «είσοδος» του λιγνίτη
Από τη δεκαετία του 1890 δημιουργούνται εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής στην περιοχή, που βασίζονται στην εκμετάλλευση των λιγνιτικών πεδίων της Μπάλιας-Καραϊδίν. Η συγκεκριμένη περιοχή και η μεταλλευτική και ηλεκτροπαραγωγός δραστηριότητα έχει και μια θλιβερή πλευρά, εφ' όσον οι 700 μεταλλωρύχοι και εργαζόμενοι στα εργοστάσια της περιοχής θα δολοφονηθούν ομαδικά μαζί με τις οικογένειές τους από τον τακτικό κεμαλικό στρατό τον Σεπτέμβριο του 1922 και θα ταφούν σε ομαδικούς τάφους έξω από την Μπάλια. Για το άγνωστο αυτό θέμα θα υπάρξει ένα αφιέρωμα στις σελίδες των «Ιστορικών».
Είναι ενδιαφέρον ότι η αναγνώριση και η αξιοποίηση του λιγνίτη στην Ελλάδα θα γίνουν από Μικρασιάτες πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στην Πτολεμαΐδα και είχαν μεταφέρει τη σχετική τεχνογνωσία για το υλικό αυτό. Ο πρώτος που ζήτησε και πήρε το δικαίωμα δημιουργίας ορυχείων και εκμετάλλευσης του λιγνίτη στην περιοχή αυτή ήταν ο Γεώργιος Παυλίδης, πρόσφυγας από τη Φώκαια της Σμύρνης. Η σημασία αυτής της δράσης αναγνωρίστηκε από τους ιστορικούς της ενέργειας: «Στα μέσα της δεκαετίας του 1920 ανήσυχοι και δραστήριοι, όπως ο Γ. Παυλίδης (...) αντιλήφθηκαν τη σημασία του λιγνίτη και κατέβαλαν μεγάλες προσπάθειες για τη συστηματική του εκμετάλλευση...» («Μνήμες και εικόνες από λιγνίτη. 60 χρόνια ενέργεια για την Ελλάδα», δεύτερη έκδοση, ΔΕΗ, 2010).
* Διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας - Μαθηματικός
ΣΕ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΟΥ ΙΟΝΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΜΕΓΑΛΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΙ ΟΜΙΛΟΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΝΑ ΕΝΤΟΠΙΣΟΥΝ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ
Μνηστήρες κολοσσών καρτερούν την παραχώρηση 20 «οικοπέδων»
Της ΝΕΦΕΛΗΣ ΤΖΑΝΕΤΑΚΟΥ
Η όλη προετοιμασία του νέου γύρου παραχωρήσεων και η χάραξη του νέου αυτού «χάρτη» ολοκληρώθηκαν εσπευσμένα και επιπόλαια από την ελληνική κυβέρνηση, προκειμένου το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής να μην εκτεθεί αθετώντας τη δέσμευση που ανέλαβε με την υπογραφή της σύμβασης με τη νορβηγική PGS
Εταιρείες-κολοσσοί, όπως η ΒΡ, η Shell, η ExxonMobil, η Total και πολλές ακόμα, «οσμίστηκαν» τα υποθαλάσσια κοιτάσματαΑμαρτωλή υπήρξε ανέκαθεν και δυστυχώς παραμένει η προσπάθεια της χώρας μας να αναδειχθεί σε «Νορβηγία του Νότου», αξιοποιώντας τα εν δυνάμει σημαντικά αποθέματα υδρογονανθράκων που φιλοξενεί στο υπέδαφός της.
Η κυβέρνηση παρέλαβε τον Φεβρουάριο από τη νορβηγική εταιρεία PGS τα επεξεργασμένα σεισμικά δεδομένα που αποκτήθηκαν από τις έρευνες στο θαλάσσιο χώρο της Δυτικής Ελλάδας και νοτίως της Κρήτης και στο πλαίσιο αυτό εν μέσω διθυραμβικών δηλώσεων κατέληξε να παρουσιάσει, έναντι των μεγαλύτερων ενεργειακών ομίλων αυτή την εβδομάδα στο Ελληνικό Κέντρο του Λονδίνου, τα στοιχεία αυτά, προκειμένου να παραχωρηθούν τα είκοσι στο σύνολο «οικόπεδα», όπως κατανεμήθηκαν, προς έρευνα για τον εντοπισμό πιθανών κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, με σκοπό την προσέλκυση στην Ελλάδα υποψήφιων επενδυτών.
Πράγματι, η ανταπόκριση υπήρξε μεγάλη, καθώς στην παρουσίαση συμμετείχαν περισσότερα από 180 στελέχη πετρελαϊκών εταιρειών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, μεταξύ των οποίων στελέχη της βρετανικής ΒΡ, των αμερικανικών ExxonMobil και Chevron, της ολλανδικής Shell, της γαλλικής Total, της νορβηγικής Statoil και της ισπανικής Repsol, ενώ από ελληνικής πλευράς το «παρών» έδωσαν στελέχη των ΕΛ.ΠΕ. και της Energean Oil & Gas.
Στο μεταξύ, η βάση δεδομένων υπό τον τίτλο «Greece MegaProject» πληροί τις πλέον σύγχρονες προδιαγραφές της διεθνούς πετρελαϊκής βιομηχανίας και περιλαμβάνει 12.500 χλμ. νέων σεισμικών γραμμών, 9.000 χλμ. επανεπεξεργασμένων υφιστάμενων γραμμών και 9.000 χλμ. πρόσθετων γραμμών, που έχουν ρυθμιστεί ώστε να συνδυάζονται με τα υπόλοιπα δεδομένα.
Ωστόσο, η όλη προετοιμασία του νέου γύρου παραχωρήσεων και η χάραξη του νέου αυτού «χάρτη» ολοκληρώθηκε εσπευσμένα και επιπόλαια από την ελληνική κυβέρνηση, προκειμένου το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής να μην εκτεθεί, αθετώντας τη δέσμευση που ανέλαβε με την υπογραφή της σύμβασης με τη νορβηγική PGS, η οποία προέβλεπε ότι μέσα στο 2014 θα έπρεπε να κηρυχθεί νέος γύρος παραχωρήσεων στον ελλαδικό χώρο.
Σημειώνεται ότι ο συγκεκριμένος όρος ετέθη αποκλειστικά για τη διασφάλιση της εν λόγω εταιρείας, ώστε να μπορέσει από την πώληση των δεδομένων στους ομίλους που δραστηριοποιούνται στο χώρο της ενέργειας να καλύψει το κόστος της διενέργειας των σεισμικών ερευνών, το οποίο ολοκλήρωσε δωρεάν και το οποίο εκτιμάται στα 13 εκατ. ευρώ.
Χωρίς φορέα
Ταυτόχρονα, φρούδα ελπίδα απεδείχθη η προ τριετίας απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει στην «αναβίωση» του φορέα έρευνας υδρογονανθράκων, η οποία επίσης συνοδεύθηκε από πανηγυρισμούς για την έναρξη μιας νέας εποχής και τη δυναμική ένταξη της Ελλάδας στην ομάδα των χωρών που αφήνουν πίσω τους την απομόνωση, αφού ακόμη και σήμερα η λειτουργία και η στελέχωση με καταρτισμένο επιστημονικό δυναμικό του εξειδικευμένου αυτού φορέα, της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων-ΕΔΕΥ, δεν έχει ολοκληρωθεί.
Η υστέρηση βεβαίως αυτή και η παντελώς αντιορθολογική πολιτική που ακολουθείται στον τομέα της ενέργειας δεν φαίνεται να έχουν πτοήσει στο ελάχιστο τον αρμόδιο υπουργό Γιάννη Μανιάτη, ο οποίος δηλώνει πως «με πλήρη υπευθυνότητα και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα προχωρούμε σε όλα τα επόμενα βήματα».
Ωστόσο, σε τεχνικό επίπεδο οι ειδικοί ερευνητές επισημαίνουν πως προκειμένου να εξαγάγουν έγκυρα συμπεράσματα, για την ύπαρξη ή μη υδρογονανθράκων, πρέπει πρώτα να εφαρμόσουν και να συνδυάσουν διαφορετικές επιστημονικές μεθόδους και στη συνέχεια να προχωρήσουν σε διερευνητικές γεωτρήσεις.
Η θαλάσσια περιοχή στα νότια της Κρήτης χαρακτηρίζεται από κάποιους προβληματική, καθώς οι σεισμικές γραμμές της PGS είναι αραιές και λίγες, ενώ παράλληλα επισημαίνεται πως πρόκειται για μία ζώνη από γεωλογικής άποψης άγνωστη μέχρι σήμερα, καθότι ουδέποτε διενεργήθηκαν κατά το παρελθόν ανάλογες επιστημονικές μελέτες, προκειμένου να έχει προκύψει συλλογή των απαιτούμενων πληροφοριών και στοιχείων. Το γεγονός αυτό ενδεχομένως να αποθαρρύνει τον όποιο επενδυτή.
Στον αντίποδα, παλαιότερες δημοσιεύσεις αλλά και τοποθετήσεις επιστημόνων, όπως του Bruneton, καλλιεργούν σημαντικές ελπίδες ανακάλυψης εκμεταλλεύσιμων συγκεντρώσεων υδρογονανθράκων, οι οποίες ίσως εξηγούν και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που εξέφρασαν στο Λονδίνο μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες. Καθώς η περιοχή νότια της Κρήτης, ως τμήμα της λεγόμενης «Λεκάνης του Ηροδότου», φέρεται να έχει ανάλογα χαρακτηριστικά με αυτά των περιοχών όπου ανακαλύφθηκαν τα ισραηλινά κοιτάσματα «Ταμάρ» και «Λεβιάθαν». Πιο «προωθημένες» απόψεις συμπληρώνουν ότι παρά την εμφαινόμενη «αραιά» σεισμογράφηση της περιοχής νότια της Κρήτης, στο πλαίσιο σεισμικών ερευνών σε γειτονικές περιοχές Κύπρου και Αιγύπτου έχουν διενεργηθεί παλαιότερα λαθραίες 2D (δισδιάστατες) σεισμικές καταγραφές νότια της Κρήτης, η ερμηνεία των οποίων έχει δώσει ενδιαφέροντα στοιχεία. Σημαντικά στοιχεία φέρονται να βρίσκονται και στα αρχεία της Αμερικανικής Γεωλογικής Εταιρείας.
Οι ενδείξεις, βάσει των μέχρι στιγμής εκτιμήσεων, είναι ενθαρρυντικές στο Ιόνιο, το οποίο έχει τύχει εκτεταμένης ερευνητικής δραστηριότητας στο παρελθόν. Κατά συνέπεια, οι προοπτικές προσέλκυσης επενδυτών, στην περιοχή αυτή όπου οι σεισμικές γραμμές είναι σχετικά πυκνές, παρουσιάζονται ως μεγαλύτερες.
Σε κάθε περίπτωση, όπως είχε διαπιστώσει ο πρόεδρος της Energean Oil & Gas, Μαθιός Ρήγας, της εταιρείας που δραστηριοποιείται στις περιοχές του Πρίνου και της Νότιας Καβάλας, τον Δεκέμβριο του 2013 στο πλαίσιο του 24ου Ετήσιου Συνεδρίου που είχε πραγματοποιήσει το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, υπάρχουν ισχυρά αντικίνητρα για την προσέλκυση επενδυτών στην Ελλάδα.
Αν και η βασική νομοθεσία περί εξερεύνησης, ο ν. 2289/95, ήταν ένα εξαιρετικά σύγχρονο και αποτελεσματικό νομοθετικό εργαλείο που ενσωμάτωσε στην ελληνική έννομη τάξη την Κοινοτική Οδηγία 92/94, η τροποποίησή του από το ν. 4001/2011, παρά την προσπάθεια επικαιροποίησης του θεσμικού πλαισίου, χαρακτηρίζεται από αντιφάσεις και από ασάφειες που χρήζουν ερμηνείας. Η έλλειψη συνέχειας και η αδυναμία έγκαιρης λήψης αποφάσεων είναι προφανής στις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες. Η εμπειρία του ανθρώπινου δυναμικού που διαθέτει πλέον το Δημόσιο στον τομέα των υδρογονανθράκων, μετά τη διάλυση της ΔΕΠ-ΕΚΥ το 1998, είναι από περιορισμένη έως ανύπαρκτη, η χορήγηση ή η ανανέωση των περιβαλλοντικών αδειών γίνεται με μεγάλη καθυστέρηση, ενώ η καθυστερημένη επιστροφή του ΦΠΑ δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας στην επιχειρηματική δραστηριότητα.
Εμείς και οι γείτονες
Υπόλογη φαίνεται πως αισθάνεται η Αθήνα έναντι των γειτονικών της χωρών -Τουρκία και Αλβανία- όσον αφορά στο ευαίσθητο ζήτημα της διεξαγωγής θαλάσσιων ερευνών εντός των δικών της χωρικών υδάτων για τον εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται προφανώς η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, την Πέμπτη, με την οποία η Αθήνα έσπευσε να απαντήσει σε δημοσιεύματα που εμφανίστηκαν στον αλβανικό Τύπο, σύμφωνα με τα οποία η Αλβανία διατηρεί κυριαρχικά δικαιώματα σε περιοχές τις οποίες η ελληνική κυβέρνηση προτίθεται να «προσφέρει» για τη διεξαγωγή διερευνητικών γεωτρήσεων.
«Η Ελλάδα -όπως επισημάνθηκε- σέβεται, απολύτως, το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Εχει ληφθεί μέριμνα, ώστε οι περιοχές που θα προκηρυχθούν να μη δημιουργούν απολύτως κανένα πρόβλημα με καμία όμορη χώρα και εν προκειμένω με την Αλβανία».
Αξίζει να σημειωθεί βεβαίως ότι η συμφωνία, η οποία προέβλεπε την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με την Αλβανία και η οποία όδευε προς κύρωση το 2009, παραμένει με αποκλειστική ευθύνη των Τιράνων έως και σήμερα «κενό γράμμα», με αποτέλεσμα, παρά τις διαβεβαιώσεις διά στόματος του υπουργού Εξωτερικών, Ευάγγελου Βενιζέλου, πως έχει υπάρξει βελτίωση στις διμερείς μας σχέσεις, επί του συγκεκριμένου ζητήματος να μην έχει σημειωθεί καμία ουσιαστική πρόοδος.
Το επιχείρημα πάντως της αντιπολίτευσης εκείνη την εποχή -σήμερα είναι η κυβέρνηση της χώρας με πρωθυπουργό τον Εντι Ράμα-, βάσει του οποίου προσέφυγε κατά της εν λόγω συμφωνίας στο αλβανικό Συνταγματικό Δικαστήριο, ήταν ότι οι ελληνικές βραχονησίδες βόρεια της Κέρκυρας δεν έχουν δικαίωμα σε υφαλοκρηπίδα, κατά συνέπεια ότι παραχωρήθηκε στην Ελλάδα θαλάσσιος χώρος περισσότερος από εκείνον που δικαιούται.
Οσο για τις πρωτοβουλίες-απειλές της Αγκυρας, οι οποίες στρέφονται τόσο κατά της Αθήνας όσο και της Λευκωσίας, είναι διαχρονικές και επαναλαμβανόμενες.
Η διαφορά είναι ότι η Κύπρος προχωρεί απρόσκοπτα στην υλοποίηση του ενεργειακού της σχεδιασμού, επισπεύδοντας μάλιστα τον κύκλο των διερευνητικών γεωτρήσεων και παράλληλα συνάπτοντας διμερείς δεσμευτικές συμφωνίες με τα υπόλοιπα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου -Ισραήλ, Αίγυπτο και Λίβανο-, ενώ η χώρα μας έχει αφήσει εκτός το ζωτικό χώρο του Αιγαίου, υπό τον φόβο πρόκλησης νέων «θερμών» επεισοδίων.
Ταυτόχρονα, εμφανίζεται γενικώς διστακτική ως προς την υπογραφή συμφωνίας για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής της Οικονομικής Ζώνης ακόμη και με την Κύπρο, παρά τις οχλήσεις της τελευταίας, τη στιγμή που βρίσκεται καθ' οδόν η υπογραφή συμφωνιών για συνεκμετάλλευση κοινών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων ανάμεσα στη Λευκωσία και την Αίγυπτο, το Ισραήλ και τον Λίβανο και ενώ επίκειται συμφωνία με το Ισραήλ για την ανταλλαγή πληροφοριών που αφορούν τις έρευνες και την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.
Τη Δικαιοσύνη εμπλέκει στην υπόθεση των αδειοδοτήσεων για τη διεξαγωγή ερευνών για τον εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στην περιοχή της Δυτικής Ελλάδας και συγκεκριμένα στο Κατάκολο η εταιρεία Grekoil Energy Ventures LTd., με έδρα την Κύπρο.
Η «μάχη» του Κατακόλου
Ειδικότερα, όπως επισημαίνεται σε δημοσίευμα της εφημερίδας «Cyprus Mail», η εν λόγω στρέφεται κατά του ελληνικού Δημοσίου και του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ζητώντας από το Συμβούλιο της Επικρατείας να αποφανθεί για το εάν η άδεια που παραχωρήθηκε στην εταιρεία Energean Oil & Gas είναι επιζήμια ή όχι για το δημόσιο συμφέρον και για το γεγονός ότι της στερήθηκε το δικαίωμα να διεξαγάγει η ίδια έρευνες στην περιοχή του Κατακόλου.
Ο «υποχρεωτικός γάμος» στον οποίο υποχρέωσε το ΥΠΕΚΑ να συμμετάσχουν τον Αύγουστο του 2013 οι Energean Oil & Gas και Grekoil Energy Ventures LTD. για την από κοινού συμμετοχή στην έρευνα και εκμετάλλευση του κοιτάσματος πετρελαίου στο Κατάκολο, όταν στο πλαίσιο του διαγωνισμού open door του ΥΠΕΚΑ οι δύο εταιρείες, έπειτα από την κατάθεση προσφορών, βρέθηκαν πολύ κοντά στη βαθμολογική κατάταξη, οδήγησε σε «υποχρεωτικό διαζύγιο».
Παρά το γεγονός ότι η εταιρική σύνθεση της Grekoil Energy Ventures LTD., η οποία παρουσίαζε ασάφειες και ανακρίβειες, φαίνεται πως αποτέλεσε την αιτία του «διαζυγίου», το αποτέλεσμα σήμερα είναι ότι στην υπογραφή της σύμβασης για το Κατάκολο έχουν σημειωθεί καθυστερήσεις. Περαιτέρω καθυστέρηση αναμένεται να προκαλέσει η επικύρωση των τριών συμβάσεων «open door» που έχει ζητήσει η κυβέρνηση να γίνει από τη Βουλή, χωρίς αυτό να προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία αλλά και τη σχετική προκήρυξη.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΛΗΘΑΙΝΟΥΝ ΟΙ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΟΦΕΛΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Ο μεγάλος πονοκέφαλος από τις βιομηχανικές ανανεώσιμες πηγές
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΦΙΛΗΣ ΚΑΪΤΑΤΖΗΣ
Απ' άκρου εις άκρον της χώρας, οι αντιδράσεις ενάντια στις ΒΑΠΕ ξεκινούν από αρνητικές γνωμοδοτήσεις, συνεχίζουν με κινητοποιήσεις και προσφυγές στο ΣτΕ, ενώ 57 κυβερνητικοί βουλευτές και συνάδελφοί τους από τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ «βομβαρδίζουν» τον υπουργό ΥΠΕΚΑ με ερωτήματα που εμπεριέχουν σχόλια και καταγγελίες
Τα αιολικά πάρκα κατηγορούνται ότι δεν αποφέρουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα στην ενέργεια, ενώ συνήθως επιδοτούνται εις βάρος των πολλών, υποβαθμίζοντας το περιβάλλον και την πολιτιστική κληρονομιά
«Καταζητούνται» σχεδόν σε όλη την χερσαία και νησιωτική Ελλάδα με την κατηγορία ότι δεν αποφέρουν τα αναμενόμενα ενεργειακά αποτελέσματα, οφελούν τους λίγους ισχυρούς που συνήθως επιδοτούνται σε βάρος των πολλών και υποβαθμίζουν περιβάλλον, πολιτιστική κληρονομιά και τοπικές κοινωνίες.
Το προφίλ των ΒΑΠΕ (βιομηχανικών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας) φιγουράρει πλέον σε... προκηρύξεις με κατηγορώ και αρνητικές γνωμοδοτήσεις δημοτικών συμβουλίων, περιφερειών και τοπικών κοινωνιών «ερήμην των οποίων αποφασίζεται η εγκατάσταση φαραωνικών αιολικών πάρκων». Παράλληλα πληθαίνουν οι προσφυγές κινήσεων και πρωτοβουλιών πολιτών στο Συμβούλιο Επικρατείας (ΣτΕ).
Συντονιστικές επιτροπές αγώνα στρέφονται κατά των ΒΑΠΕ και αντιπαρατίθενται απ' άκρου εις άκρου της χώρας: Ευρυτανία, Φθιώτιδα, Τήνος, Πάρος, Νάξος, Ανδρος, Κρήτη, Ροδόπη, Εβρος, Ρόδος, Αχαΐα, Κορινθία, Λακωνία, Εύβοια, Γυάρος, Μακρόνησος, Σκύρος, Σύρος, Μύκονος, Κεφαλονιά, Χίος, Λήμνος, Ικαρία, Μυτιλήνη και αλλού.
Η επιχειρηματολογία κοινή: «Με βάση την εμπειρία που έχει αποκτηθεί από την λειτουργία των μεγάλων αιολικών πάρκων σε πακόσμια κλίμακα, καθώς και τις νεότερες σύγχρονες επιστημονικές μελέτες, αυξάνεται συνεχώς, η αμφισβήτηση για τα ενεργειακά οφέλη από τις ΒΑΠΕ.
Ταυτόχρονα εκφράζονται έντονες ανησυχίες για τις περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις από την λειτουργία τους, που αρχικώς είχαν υποτιμηθεί (σ.σ.: ποιος θα μπορούσε να κατηγορήσει τον άνεμο. Την Τεχνολογία όμως και την δυναμική τους;) Οι παίκτες μεγάλοι, ντόπιοι και ξένοι, που είτε χώρια είτε σε κοινοπραξίες ή συμπράξεις διεκδικούν τις... αιολικές μερίδες:
Κοπελούζος, ΤΕΡΝΑ - Ενεργειακή, Ελλάκτωρ, Energon, Μυτιληναίος, Ρόκας Iberdrola, Acciona, ΗΠΕΚΤΩΡ και Gamesa οι γαλλικές EDF και Veolia, η ALLIANZ SE, η ιταλική Enel, οι γερμανικές WPD και WRE κ.α.
Ερωτήματα βουλευτών
Τον τελευταίο καιρό με υπόμνημά τους βουλευτές του κυβερνητικού σχήματος (57 των αριθμό) και συνάδελφοί τους του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ με μπαράζ ερωτήσεων προς τον υπουργό ΥΠΕΚΑ σχολιάζουν, καταγγέλλουν, προβάλλουν εύλογα ερωτήματα για τα ανταποδοτικά οφέλη και τα αποτελέσματα που «είναι υπέρ των μεγάλων και κατά των μικροεπενδυτών των ΑΠΕ».
Είναι τέτοια «η ένταση των προβλημάτων που κανένα έργο διασύνδεσης για παράδειγμα δεν βρίσκεται ακόμα σε υλοποίηση, ούτε προβλέπεται να γίνει αυτό σύντομα»:
«Οι διασυνδέσεις των νησιών που δεν αφορούν μόνο τα έργα της αιολικής ενέργειας, ούτε καν μόνο έργα ανανεώσιμων πηγών, έχουν στρατηγικό χαρακτήρα ενεργειακού και γενικόερα αναπτυξιακού σχεδιασμού. Ως τέτοια αντιμετωπίστηκαν αρχικώς από το κράτος και εκπονήθηκαν οι πρώτες μελέτες. Στη συνέχεια όμως το κράτος αποσύρθηκε από τον ρόλο αυτό και οι διασυνδέσεις εντάχθηκαν στις ιδιωτικές επενδύσεις έργων ΑΠΕ, κατά κανόνα μεγάλων αιολικών πάρκων. Αυτό έχει δημιουργήσει μια σειρά από δυσκολίες και προβλήματα». Ιδού μερικά:
* Το υψηλό κόστος των υποβρυχίων διασυνδέσεων είναι αυτό που ορίζει το ελάχιστο μέγεθος των Α/Π.
*Οι διασυνδέσεις απέκτησαν «ιδιωτικό» χαρακτήρα που καθιστά ακόμα πιο δύσκολη την κοινωνική αποδοχή τους δεδομένης δε και της σχετικής προκατάληψης για καθετί ιδιωτικό.
Ταυτίζονται με το μεγάλης κλίμακας έργο ΑΠΕ του εκάστοτε επενδυτή και χάνεται κάθε άλλη κοινή ωφέλεια, ακόμα και οι πιο προφανείς. Ελάχιστα π.χ. αναφέρεται ότι διασυνδέοντας ένα νησί δεν χρειάζεται πλέον να λειτουργούν (σ.σ.: στο φουλ) οι πανάκριβοι και ρυπογόνοι - ηχηροί πετρελαϊκοί σταθμοί. Οι μονάδες αυτές στοιχίζουν ετησίως περίπου 800 εκατ. ευρώ.
* Ως έργα υποδομής (σ.σ.: οι ΒΑΠΕ) είναι εξαιρετικά δύσκολα να ενταχθούν σε καθεστώς ιδιωτικο-οικονομικών κριτηρίων.
Πολλές ενστάσεις
Αναλυτικά περί των ενστάσεων:
* Τα αιολικά πάρκα παράγουν όταν υπάρχει άνεμος. Για να λειτουργούν πρέπει να έχουν συνεχή «ανεμο-δότηση». Αυτό όμως δεν ισχύει και μοιραία συνυπάρχουν με τους συμβατικούς (πετρελαϊκούς) σταθμούς που δεν τους υποκαθιστούν αφού είναι απαραίτητοι να συμπληρώνουν τα κενά της ηλεκτροδότησης των ανεμογεννήτριων όταν δεν φυσάει...
**Δεν μειώνεται η ρύπανση αφού όπως αναφέρθηκε είναι υποχρεωτική η συνύπαρξη των δύο τεχνολογιών.
**Η παραγωγή του ηλεκτρικού ρεύματος από αιολικά είναι μεταβλητή και δεν μπορεί πρακτικά να αποθηκευτεί. Ακόμα και στις Κυκλάδες δεν φυσούν σταθεροί άνεμοι.
**Μεγάλο το κίνητρο εγκατάστασης ΒΑΠΕ αφού επιδοτούνται. Αν δεν υπάρχει το δέλεαρ της επιδότησης συνήθως δεν υπάρχει και επενδυτικό ενδιαφέρον για αιολικά πάρκα.
**Δεν κατασκευάζονται στη χώρα μας οι μηχανισμοί των ανεμογεννητριών, οπότε δεν μπορούν να μιλήσουμε και για εγχώρια βιομηχανική παραγωγή, ανάπτυξη και θέσεις εργασίας. Ο,τι έρχεται φτιάχνεται από πολυεθνικές εταιρείες όπως η Siemens (Γερμανία), η Vestas (Δανία), Gamesa (Ισπανία) καθώς επίσης και άλλες όπως η ΑΒΒ (που μετέχει με τα «ελληνικά καλώδια») και με τεχνολογία για υπόγεια και υποβρύχια καλωδικά διασύνδεση νησιών κια ηπειρωτικής χώρας.
Αν εξαιρέσουμε λοιπόν τα χωματουργικά, το μπετόν και την τοποθέτηση-συναρμολόγηση των ανεμογεννητριών μιλάμε μόνο για «πρόσκαιρη απασχόληση ντόπιου εργατικού δυναμικού».
Το εφιαλτικό είναι ότι όταν μπουν αιολικά πάρκα και παρέλθει ο χρόνος διαρκειάς τους τότε δεν μπορούν να αποξηλωθούν διότι το κόστος ποιος θα το επωμιστεί; Παράδειγμα προς αποφυγήν οι εγκαταλειμμένες ανεμογεννήτριες στη Νότιο Εύβοια (Κάβο Ντόρο).
Η όπου... γης τοποθέτηση ανεμογεννητριών βλάπτει σοβαρά το περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες: Στη Γερμανία που ξέρουν και βλέπουν έχουν αποφασίσει η ανάπτυξη χερσαίων έργων αιολικής ενέργειας να περιορίζεται σε περιοχές όπως στο βόρειο τμήμα της χώρας όπου κυριαρχούν οι θυελώδεις άνεμοι...
Εν τω μεταξύ, αυξάνουν οι φωνές στο εξωτερικό που ζητούν να σταματήσουν ή να περικοπούν οι επιδοτήσεις στις ΑΠΕ (και ΒΑΠΕ) με το επιχείρημα ότι ο βιομηχανικό αυτός κλάδος έχει φτάσει σε ένα στάδιο που δεν χρειάζεται πλέον άλλη υποστήριξη.
Ο Γιοχάνες Τέισεν της Ε-Οη στο πλαίσιο της συνάντησης πέρυσι στις Βρυξέλλες των διευθυνόντων συμβούλων από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές εταιρείες ενέργειας είχε δηλώσει χαρακτηριστικά: «Οι παρεμβάσεις και οι επιδοτήσεις για τις ανανεώσιμες έχουν φτάσε σε ένα σημείο μη ανεκτό πια. Η βιομηχανία αυτή είναι το μεγαλύτερο παιδί του κλάδου. Δεν είναι παιδί πια. Και δεν χρειάζεται άλλο παιδική τροφή (σ.σ.: δηλαδή επιδοτήσεις). Χρειάζεται ένταξη στην αγορά σε υψηλό επίπεδο».
Μειώνεται ο συντελεστής φορτίου
Στη Βρετανία το REF (ίδρυμα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας) σε συνεργασία με επιστημονικό προσωπικό του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου σε μελέτη για τις ενεργειακές προβλέψεις σε ό,τι αφορά την απόδοση των αιολικών πάρκων επισημαίνει μεταξύ άλλων: Λαμβανομένης υπόψη της μεταβολής στην ταχύτητα του ανέμου και τα χαρακτηριστικά του τόπου, ο μέσος συντελεστής φορτίου των αιολικών πάρκων μειώνεται σημαντικά καθώς γερνούν. Η εισφορά τους (κατά μέσον όρο) στη Βρετανία στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας έχει μειωθεί κατά το ένα τρίτο (η αναφορά περιλαμβάνει και τη Δανία).
Μετά την παρ' όδο δηλαδή 12-15 ετών τα αιολικά πάρκα είναι ασύμφορα. Ωστόσο η αντικατάστασή τους είναι εξίσου ασύμφορη για κυβέρνηση και επενδυτές. (σ.σ.: οι μικρές ανεμογεννήτριες έχουν σύμφωνα με τη μελέτη λιγότερη μείωση της απόδοσης απ' ότι οι μεγάλες και τα θαλάσσια αιολικά πάρκα).
Στη χώρα μας όμως τα πάντα γίνονται υπό την εποπτεία και τη συνεργασία της Κομισιόν έχει δηλώσει ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Νότης Μηταράκης, ρίχνοντας το μπαλάκι στην Ε.Ε. όταν ερωτάται (ΣΥΡΙΖΑ) για «δωράκια» σε ισχυρούς (που εμπλέκεται και η ENERCON) στο νομοσχέδιο για τα αιολικά πάρκα: «Τα έργα αυτά δεν τα επέλεξε η ελληνική πολιτεία, αλλά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Είναι ευρωπαϊκά ενεργειακά έργα κοινού ενδιαφέροντος».
«Με ποια κριτήρια προωθούνται για ενίσχυση συγκεκριμένα αιολικά πάρκα, ενώ εκκρεμούν αιτήματα για χιλιάδες άλλα; Υπάρχει μία αντικειμενική ιεράρχηση εντέλει;», ρωτούνται οι επικεφαλής αρμόδιοι αλλά...
Στην στρατηγική για την απελευθέρωση και ιδιωτικοποίηση της ενέργειας το ΚΚΕ αναφέρει: Για να ασφαλιστεί φθηνή ηλεκτρική ενέργεια στις λαϊκές οικογένειες, απαιτείται αποκλειστικά δημόσιος φορέας ενέργειας. Τα αιολικά πάρκα αλλάζουν τις χρήσεις γης και αλλοιώνουν την ιστορική-οικολογική φυσιογνωμία των περιοχών... Τα επιχειρήματα για την ανάπτυξη των χωριών και την αύξηση της απασχόλησης δεν ευσταθούν. Η ενέργεια να πάψει να αποτελεί εμπόρευμα και να μετατραπεί σε κοινωνικό αγαθό.
«Τις δουλειές τις δίνουν οι επιχειρήσεις και όχι τα κόμματα» αντιτείνουν εκπρόσωποι της πλειοψηφίας.
Στις ΒΑΠΕ έχουν αντιταχθεί οι Οικολόγοι Πράσινοι που χαρακτηρίζουν τα βιομηχανικά αιολικά φαραωνικά έργα. Οι Ο.Π. τονίζουν ότι «ο στρατηγικός ενεργειακός σχεδιασμός είναι ευθύνη της πολιτείας, των κεντρικών και των περιφερειακών θεσμικών οργάνων σε συμφωνία με τις τοπικές κοινωνίες».
Τα έξι μεγάλα επενδυτικά σχέδια (αιολικά πάρκα) που κυρώθηκαν και με το νομοσχέδιο (κύρωση αποφάσεων υπαγωγής επενδυτικών σχεδίων και άλλες διατάξεις) ύψους άνω των 50 εκατομμυρίων ευρώ περιμένουν την κρατική τους επιδότηση, που είναι σχεδόν διπλάσια.
Οσο για τον υπουργό ΠΕΚΑ Γιάννη Μανιάτη, λύνει το θέμα της κλιματικής αλλαγής.
Τι είχες Γιάννη..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου