Μη μου το ξεπούλημα τάραττε

Γράφει η ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΥΡΙΛΛΑ

Ηταν αρχές Μαίου όταν μαθαίναμε ότι το Υπουργείο Πολιτισμού  προτίθεται να επαναφέρει προς συζήτηση στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων το θέμα του χαρακτηρισμού ως μνημείων εκείνων τον κτηρίων που στην εν λόγω συνεδρίαση, τον Οκτώβριου του 2016 δεν είχαν κηρυχθεί ως τέτοια. 

Ηδη η Επιτροπή Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο Ελληνικό είχε καταθέσει προς την υπουργό Πολιτισμού, Λυδία Κονιόρδου αίτηση Ανάκλησης και Τροποποίησης (Θεραπείας) της απόφασης που έλαβε η πλειοψηφία του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων (13/10/2016) περί μη χαρακτηρισμού ως διατηρητέων μνημείων κτιρίων και τεχνικών εγκαταστάσεων του πρώην Αεροδρομίου Ελληνικού.

Θυμίζουμε ότι το ΚΣΝΜ είχε απορρίψει εισήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης του ΥΠΠΟ, η οποία πρότεινε τον χαρακτηρισμό:

• του κελύφους του αρχικού κτηρίου του Δυτικού Αεροσταθμού (αίθουσα αφίξεων – αναχωρήσεων.
• του παλαιού πύργου ελέγχου του Αεροσταθμού.
• του αρχικού πυρήνα του συγκροτήματος του πρώην Αμερικανικού Κολλεγίου Θηλέων Αθηνών (νυν κτήρια Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας).

Στις 4 Μαίου η υπουργός Πολιτισμού, με μία εντυπωσιακή κίνησης συνέπειας προθέσεων, λόγων και έργων ανακαλεί την αναπομπή προς το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ) της επανεξέτασης των τριών κτηρίων του Ελληνικού! Η επίσημη αιτιολόγηση της κυβίστησης συνοψίζεται στη φράση «δεν υπάρχουν νέα στοιχεία», όπως γράφεται στο σχετικό Δελτίο Τύπου του ΥΠΠΟ. Φαίνεται πως η επιστημονική τεκμηρίωση της αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ δεν αποτελεί επαρκές στοιχείο (βλ. σχετ. http://www.imerodromos.gr/na-min-epitrapi-i-leilasia-tou-ellinikou/)!

Δηλαδή, ολυμπιακών επιδόσεων κυβίστηση, σαν εκείνες στις οποίες είναι άρτια προπονημένη η κυβέρνηση την οποία υπηρετεί. Πίσω ολοταχώς διότι η ίδια κυβέρνηση επ’ ουδένι δεν προτίθεται να συγκρουστεί με τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, τα οποία στην προκειμένη περίπτωση ονομάζονται «επενδύσεις» και «ανάπτυξη». Και φυσικά πλήρης στοίχιση στις επενδυτικές επιθυμίες να μην μπει κανένα εμπόδιο στο δρόμο τους και προπάντων ό, τι σχετίζεται με μνημεία, αρχαιολογικά ευρήματα και ενοχλητικούς αρχαιολόγους που καλούνται να τα φροντίσουν. Γεγονός που αποδεικνύεται και από την σκανδαλώδη καθυστέρηση να εισαχθεί προς συζήτηση στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο η κήρυξη των αρχαιολογικών χώρων του Ελληνικού. Η υπουργός Πολιτισμού σε σχετική απάντησή της στη Βουλή το Μάρτιο είχε δηλώσει σε άπταιστα ελληνικά της υπεκφυγής τα εξής: «Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού επιδεικνύει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την εξέλιξη και τα στάδια υλοποίησης της επένδυσης στην περιοχή του Ελληνικού. Πράγματι, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων και οι κεντρικές υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού έχουν εφιστήσει με τα έγγραφά τους την προσοχή στο ενδεχόμενο ανεύρεσης αρχαιοτήτων κατά τη διάρκεια εκτέλεσης έργων εντός του ακινήτου και έχουν προτείνει ως λύση για την προστασία τους, την κήρυξη, δεδομένου ότι στην αρχαιότητα αναπτύσσονταν στην περιοχή οι Αττικοί Δήμοι, του Ευωνύμου και του Αλιμούντος, σύμφωνα με την πολιτική διαίρεση του Κλεισθένη (508/7π.Χ).

Το γεγονός αυτό και δεδομένης της εκ του Συντάγματος και του Νόμου υποχρέωσης του Κράτους και ειδικότερα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού να περιλαμβάνει στους στόχους του οποιουδήποτε αναπτυξιακού, περιβαλλοντικού και πολεοδομικού σχεδιασμού την προστασία των μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού έχει αποφασίσει να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να επιτελέσει σωστά το έργο και την αποστολή του». Ούτε καν υπαινίχθηκε την εισαγωγή του θέματος στο ΚΑΣ.

Για να επιστρέψουμε στο Μάιο, λίγες ημέρες πριν, οι γραφίδες των αστικών ΜΜΕ που αγωνιούν για την ανάπτυξη και οι οποίες νωρίτερα είχαν βγάλει ηχηρούς αναστεναγμούς ανακούφισης που τα «μνημεία» δεν θα βάλουν φρένο στην καζινο – επένδυση του Ελληνικού,  ξαναβαρούν τις καμπάνες της εθνικής  αφύπνισης (βλ. σχετικά http://www.kathimerini.gr/908814/article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/neo-xtyphma-toy-ypoyrgeioy-politismoy-stis-ependyseis) , διότι αποκαλύπτεται ότι η γενική γραμματέας του ΥΠΠΟ, Μ. Βλαζάκη με έγγραφό της ζητάει από τον υπουργό Ναυτιλίας, Παναγιώτη Κουρουμπλή να αποδοθεί στο Υπουργείο Πολιτισμού, το κτήριο των διαμετοκομιστικών αποθηκών σιτηρών, γνωστό ως Silo, προκειμένου να στεγαστεί το Δημόσιο Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων. Δηλαδή το κτήριο που μαζί με τον υπόλοιπο ΟΛΠ έγινε ιδιοκτησία της Cosco και για το οποίο τα αρχιτεκτονικά σχέδια μετατροπής του σε δημόσιο μουσείο ήταν έτοιμα πολύ πριν τη σκανδαλώδη εκποίησή του στους Κινέζους. Βέβαια, τέτοιες ενέργειες και μάλιστα όταν ο ηγήτωρ και εγγυητής της εκποίησης κάθε σπιθαμής δημόσιας περιουσίας, Αλέξης Τσίπρας, οδεύει προς Πεκίνο δεν συγχωρούνται. Ετσι το Υπουργείο Πολιτισμού σπεύδει με Δελτίο Τύπου να διαβεβαιώσει ότι: «Η ίδρυση Δημόσιου Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων στις εγκαταστάσεις του SILO, εδραιωμένο τοπόσημο του Πειραιά, αποτελεί κοινό στόχο και κοινή πρόθεση τόσο της ελληνικής όσο και της κινεζικής πλευράς». Δηλαδή ο σχεδιασμός, η οργάνωση και η υλοποίηση κεντρικών  αποφάσεων που αφορούν στην πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί αντικείμενο συναπόφασης με τους Κινέζους επιχειρηματίες. Και για όσους δεν κατάλαβαν… το Μουσείο θα το φτιάξει η Cosco (!), με ό,τι αυτό συνεπάγεται ως προς την εκμετάλλευσή του.

Και ερχόμαστε στο τελευταίο κρούσμα το οποίο συμπυκνώνει όλα όσα έχουν προαναφερθεί. Ο υπουργός Μεταφορών ,Υποδομών και Δικτύων, Χρ. Σπίρτζης, επισκεπτόμενος τα εργοτάξια του ΜΕΤΡΟ στη Θεσσαλονίκη επιτέθηκε συλλήβδην στην Αρχαιολογική Υπηρεσία με δηλώσεις τόσο εξοργιστικές ως προς τη διατύπωσή τους, όσό και αποκαλυπτικές ως προς την ουσία του περιεχομένου τους. Αφού, λοιπόν, εγκάλεσε τους αρχαιολόγους για τις καθυστερήσεις στο έργο, ξεστόμισε χωρίς ίχνος ντροπής τα ακόλουθα: «Αυτό δεν πρέπει να γίνει ανεκτό όταν έχουμε φτάσει τα 130 εκατατομμύρια στις αρχαιολογικές εργασίες και όταν οι καθυστερήσεις αυτές σημαίνουν πολλές δεκάδες εκατομμύρια για αποζημιώσεις. Γενικά είναι ντροπή για τη Θεσσαλονίκη, είτε ο λόγος λέγεται ΟΑΣΘ είτε αρχαιολογία, να δαπανούνται δεκάδες εκατομμύρια και την ίδια στιγμή να μην έχουμε πόρους να κατασκευάσουμε ένα σχολείο στον Εύοσμο, που κοστίζει 1,5 εκατ.-3 εκατ. ευρώ, και τα παιδιά να κάνουν μάθημα σε κοντέινερ».

Δηλαδή, «Αυτοί που αρπάνε το φαΐ απ’ το τραπέζι/ Κηρύχνουν τη λιτότητα/Αυτοί που παίρνουν όλα τα δοσήματα/Ζητάνε θυσίες», που θα έλεγε ο Μπρεχτ ή αλλιώς εκείνοι που κλείνουν τα Μουσεία και τα Σχολεία, κατηγορούν εργαζόμενους, όπως οι αρχαιολόγοι, οι συντηρητές, οι τεχνικοί των ανασκαφών, υποαμειβόμενους, που εργάζονται σε υπηρεσίες πλήρως υποβαθμισμένες, υποστελεχωμένες,  υποχρηματοδοτημένες επειδή κάνουν την κατά το Σύνταγμα και το Νόμο, το δικό τους αστικό Σύνταγμα και το δικό του αστικό Νόμο, τη δουλειά τους: να αναδεικνύουν και να προστατεύουν τα σπαράγματα της ιστορικής μνήμης αυτού του τόπου.

Αυτοί που έχουν οδηγήσει ένα ολόκληρο λαό στην ταπείνωση στην εξαθλίωση του βίου δηλώνουν ότι για όλα φταίνε τα αρχαία που φυτρώνουν εκεί που δεν τα σπέρνουν ή μπορεί τελικά και να τα σπέρνουν οι αρχαιολόγοι, παρασυρμένοι από μια ανεξήγητη μανία να εμποδίσουν την αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Φυσικά, τα αρχαία ούτε φυτρώνουν, ούτε σπέρνονται. Αντίθετα, πριν ακόμα ξεκινήσει το ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης οι αρμόδιες Εφορείες Αρχαιοτήτων είχαν προειδοποιήσει ότι η χάραξη που έχει σχεδιαστεί θα πέσει πάνω σε πολύ σημαντικά ευρήματα της ρωμαϊκής και βυζαντινής Θεσσαλονικής. Οπερ και εγένετο…

Όλα αυτά, δε, ανερυθρίαστα τα είπε ενώ, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, με αφορμή τις δηλώσεις του υπουργού «εντελώς απροειδοποίητα την Παρασκευή 12 Μαΐου 2017 οι αρχαιολόγοι-συντονιστές του εργοταξίου στο σταθμό «Σιντριβάνι» -οι πιο ευάλωτοι από τους εμπλεκόμενους- κλήθηκαν να υπογράψουν την απόλυσή τους και δεν τους επιτράπηκε να εισέλθουν στον χώρο εργασίας τους, με αποτέλεσμα οι ανασκαφικές εργασίες να συνεχίζονται χωρίς επιτήρηση και συντονισμό για την ώρα» (εδώ ολόκληρη η ανακοίνωση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων http://www.sea.org.gr/details.php?id=646)

 Οσο προαναφέρθηκαν δεν είναι μια σειρά ασύνδετων γεγονότων της επικαιρότητας. Αποτελούν απόλυτα συνεκτικές σκηνές του ίδιου έργου, στο οποίο ο «κακός» είναι το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον και το τέλος θα γραφτεί όταν θα έχει λεηλατηθεί πλήρως ο δημόσιος πλούτος και τα δημόσια αγαθά, πολιτιστικά και μη.

Όταν το 2005 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έλεγε «Πριν από 25 χρόνια είχα πει, εδώ, από την ίδια θέση ως υπουργός Συντονισμού, ότι η Ελλάς έχει δύο πληγές: τη Δασική Υπηρεσία και την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Δυστυχώς μετά από 25 χρόνια πρέπει να ξαναπώ το ίδιο. Πρέπει να απελευθερωθεί η ελληνική γη όσο μπορούμε γρηγορότερα, για αποτελεί μοχλό ανάπτυξης», μάλλον δεν γνώριζε ότι ότι μια πρωτοδεύτερη φορά «αριστερή» κυβέρνηση θα γινόταν ο πιο ικανός και ο πιο σεσημασμένος εκποιητής των δημόσιων τιμαλφών.

ημεροδρόμος