Εγώ και ο Καραϊσκάκης

Πρέπει να αρχίσουμε να στήνουμε γέφυρες μεταξύ ζωντανών και νεκρών για να δούμε πού λαθέψαμε οι ζωντανοί και τι διαφορετικό σε κρίσιμες ιστορικές στιγμές έπραξαν νεκροί που κατάφεραν να χαιρετίσουν την ελευθερία. 

Στη μέση της γέφυρας να ανταμώσουμε το νεκρό, να αλλάξουμε
κουβέντες μαζί του κι αν είμαστε τυχεροί ίσως κατανοήσουμε ότι οι πράξεις που εμείς σήμερα χαρακτηρίζουμε ηρωικές, για τον ήρωα ήταν απλώς ανθρώπινες.

Μια κουβέντα με τον Καπετάνιο χωρίς παρεμβολές ιστορικών αναλυτών και σχολιασμούς ειδικευμένων γραφιάδων.

Γιάννης Λαζάρου: Καπετάνιε, έχεις αποδεχθεί ότι είσαι νόθος. Τι γνώμη έχεις για τα νόθα;
Καπετάνιος: Καθώς η φύση δέχεται τα κεντρώματα και δείχνει τα μπολιασμένα δέντρα πλιο καλά απ' τα άγρια, έτσι και ο Θεός κάνει πολλές βολές τα μπάσταρδα παιδιά πλιό άξια απ' τα άλλα, τα γνήσια. 

Γ.Λ: Πώς ένας άνθρωπος μπορεί να γίνει μεγάλος και να αποκτήσει υπόληψη; 
Καπετάνιος: Φρόνημος και παλικάρι, πλούσιος και γαλαντόμος, μέγας γίνεται στον κόσμο. 

Γ.Λ: Όταν αρρώστησες ήθελες να κλείσεις προσωρινή ειρήνη με τους Τούρκους. Ο Στουρνάρης διαφώνησε. Πώς ξεπέρασες αυτή την διαμάχη; 
Καπετάνιος: Του είπα: "Ωχ αδελφέ Στουρνάρη, ωσάν να διαπραγματεύεται η Ρωσία με την Τουρκία. Κλείω ειρήνη τώρα. Δεν με άρεσεν μεθαύριον, την χέζω κι εγώ κι εσύ και όλοι". 

Γ.Λ: Ο Γάλλος αξιωματικός Ρως πληροφορίες λένε ότι ενδιαφέρεται να κάνει βασιλιά της Ελλάδας τον Νενούρ και σε ρώτησε κατ΄ιδίαν για την επιβίωση της κυβέρνησης. Τι του είπες; 
Καπετάνιος: Δεν είναι δουλειά των στρατιωτικών να καταγίνονται με ζητήματα πολιτικά. Πρέπει να εκτελούν ότι τους διατάσσουν. 

Γ.Λ: Πώς αντέδρασες όταν ο Μαυροκορδάτος σε "έσυρε" σε δίκη; 
Καπετάνιος: Τον αποχαιρέτισα λέγοντας: " Εσύ την προδοσία μου την έγραψες εις το χαρτί κι εγώ ογλήγορα ελπίζω να σου γράψω εις το μέτωπόν σου, για να φανεί ποιος είσαι". 


Γ.Λ: Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος ήταν παλικάρι; 
Καπετάνιος: Στρατιώτες έχουμε πολλούς μα ένας ήταν ο στρατηγός, ο Δυσσέας. Σαν το μυαλό του Ανδρούτσου δεν ήταν άλλο. 

Γ.Λ: Ο Μάρκος Μπότσαρης; 
Καπετάνιος: Ο Μάρκος ήτανε τρανός. Είχε καρδιά λιονταριού και γνώμη δίκαια σαν του Χριστού. Ούτε στο δάχτυλό του δεν τον φθάνουμε. 


Γ.Λ: Τι είπες στον Κουντουριώτη το 1825 στην εκστρατεία της Μεσσηνίας; 
Καπετάνιος: Ωρε Κουντουριώτη, άκουσα και νόμιζα θα είναι γιομάτο μυαλό το κεφάλι σου, εσύ όμως έχεις τόσο, όσο σπόρο έχω 'γω στα αρχίδια μου. 


Γ.Λ: Τι έγινε στη Μάχη του Αλαμάνου των Αγράφων; 
Καπετάνιος: Κοίταξα με το κυάλι και γνώρισα τον Βεληγκέκα που πήγαινε μπροστά. Τον γνώριζα απ' τα Γιάννενα. Έριξα πρώτος και τον σκότωσα. 


Γ.Λ: Όταν σε ρώτησε ο Αλή Πασάς τι να σε κάνει, τι του είπες; 
Καπετάνιος: Αν με γνωρίζεις, πασά μου, άξιο για αφέντη, κάμε με αφέντη. Αν με γνωρίζεις άξιο για χουσμεκιάρη (δούλο), κάμε με χουσμεκιάρη. Αν με γνωρίζεις άξιο για τίποτα, ρίξε με στην λίμνη. 

Γ.Λ: Ο φόβος σε κάνει δειλό; 
Καπετάνιος: Φοβιτζάρης το ασκέρι σαν πανούκλα το μολεύει και δειλός απελπισμένος γίνεται ανδρειωμένος. 

Γ.Λ: Ποιο είναι το μυστικό για τους δούλους; 
Καπετάνιος: Ο δούλος θέλει χρύσωμα και κάθε μέρα βρίσιμο. 

Γ.Λ: Η γνώμη σου για τις γυναίκες ποια είναι; 
Καπετάνιος: Η γυναίκα και το άτι θέλουν άξιο καβαλάρη. 


Γ.Λ: Χρησιμοποίησες ποτέ το ψέμα; 
Καπετάνιος: Καθώς στην φαγούρα του κορμιού κάνει καλό το ξύσιμο, έτσι και στον πολεμικό λαό το τεχνικό το ψέμα. 

Γ.Λ: Όταν προσκύνησε η Ρούμελη, μετά την σφαγή του Μεσολογγίου, οι περισσότεροι βάλανε καπάκια (ψεύτικη υποταγή), εσύ ξεκίνησες ως αρχιστράτηγος. Τι διαταγές έστειλες στους προσκυνημένους; 
Καπετάνιος: Σ' εσένα Μήτσο δαίμονα, Αντρέα φαντασμένε, Σταμούλη Γάτσο κερατά, κι εσύ Πεσλή, κατάντησες σαν τον Αραπογιάννη, να κάθεσαι στον Λόσκοβο να καθαρίζεις μήλα. 


Γ.Λ: Ποια λόγια έμειναν χαραγμένα στην μνήμη σου; 
Καπετάνιος: Ενός εθελοντή:"Αν κατά το παρόν τα πάθη δεν αφήνουν να γνωρισθώσιν αι εκδουλεύσεις και οι αγώνες σου, δεν πρέπει να απελπιστείς. Θέλει έλθει καιρός να γνωρίσωσι την αξία εκάστου και ν' αποδώσωσι τον ανήκοντα έπαινον και την δικαίαν αμοιβή". 

Γ.Λ: Πώς αποκαλείς τους Σουλιώτες; 
Καπετάνιος: Γκαχάδες. 

Γ.Λ: Τους επιδεικτικούς στρατιωτικούς; 
Καπετάνιος: Σπληνάντερα. 

Γ.Λ: Τους Βαλτινούς; 
Καπετάνιος: Ζαρκαδοπαφίλια. 


Γ.Λ: Όταν ξεμένεις από σπαθί και βόλια στη μάχη πώς επιτίθεσαι στους εχθρούς; 
Καπετάνιος: Με το τουφέκι στο κεφάλι. 


Γ.Λ: Τι είπες κατ' ιδίαν στον Κιουταχή; 
Καπετάνιος: Κατά περίστασιν ανταμώθημεν εις την φρεγάτα του Δερνύ την δευτέραν ημέραν της υστερινής μάχης, εγώ, ο Χειλιώτης και ο καπετάν Ψαριανός (Γιαννίτσης) με τον Κιουταχή, τον Ομέρ Πασά και άλλους. Κατ΄αρχάς εξιπάσθην ογλήγορα όμως εφιλιωθήκαμεν και ελπίζω να του κοστίσει η φιλία μου. Είπαμε πολλά εκείνος με την ιδέαν ότι έχει ραγιάδες τους Έλληνες και εγώ με την ιδέαν ότι είμεθα ελεύθεροι. 


Γ.Λ: Στο στρατοδικείο του 1824 κατηγορήθηκες ως προδότης. Ποιοι ήταν οι επίσημοι κατήγοροι από την μεριά της Διοίκησεως; 
Καπετάνιος: Άγιος Άρτης Πορφύριος, Νίκος Στουρνάρης, Πάνος Γαλάνης, Τάτζης Μαγγίνας, Σωτήρης Γιώτης. 


Γ.Λ: Τι απάντησες στον Ρουσίτ Πασά όταν σου έγραψε να δείξεις υποταγή; 
Καπετάνιος: Μου γράφεις μπουϊρουτί, λέγεις να προσκυνήσω κ' εγώ, πασιά μου, ρώτησα τον πούτζο μου τον ίδιο κι αυτός μου απεκρίθηκε να μην σε προσκυνήσω! Κ' αν έλθεις κ' επάνω μου, ευθύς να πολεμήσω! 


Γ.Λ: Τι θυμάσαι περισσότερο από την τιμωρία σου; 
Καπετάνιος: "Ο Καραϊσκάκης είναι διωγμένος από την πατρίδα (...) πάντες δε οι Έλληνες να απομακρυνθούν της συναναστροφής του και να τον στοχαστούν ως εχθρό". 


Γ.Λ: Μπορείς να μας πεις σε μια φράση την ζωή σου; 
Καπετάνιος: Νέος υπανδρεύθηκα ωραία γυναίκα πήρα, ζεύκια πολλά ετράβησα, δόξαν μεγάλην ηύρα. Και γρόσια εκαζάντησα όσα μου ήτον χρεία. 


Γ.Λ: Επειδή είδες ποιος σε πυροβόλησε στο Φάληρο, τι είπες στα παλικάρια όταν σού ζήτησαν να το αποκαλύψεις; 
Καπετάνιος: Γνωρίζω τον αίτιον, και αν ζήσω παίρνομεν όλοι το χάκι, είδε και πεθάνω, ας μου κλάσει τον πούτζον κι αυτός. 

Πολλά έχουν γραφτεί και ειπωθεί για τον Καπετάνιο, όλα αυτά τα χρόνια. Μετά την κουβέντα μας έχω να μαρτυρήσω μόνο τούτο. Πως αν έλεγε στα παλικάρια του την ύστατη ώρα το όνομα του φονιά, πολλοί ανδριάντες θα έλειπαν σήμερα από τις πλατείες της χώρας και μαζί μ' αυτούς και οι απόγονοί τους. 

Γνώριζε πολύ καλά πως το να πάρουν ανεξέλεγκτα χάκι θα ήταν μια καταστροφή γενική γι' αυτό και πήρε μαζί του το μυστικό. Αυτό δείχνει και τη μεγαλοσύνη του ανδρός που μπροστά απ' όλα είχε την πατρίδα και τον αγώνα. Ίσως πάλι να άφησε διαθήκη την ελευθερία στις επόμενες γενιές να επιλέξουν αν αυτούς τους ανδριάντες τους προσκυνήσουν ή τους γκρεμίσουν.

Στον τοίχο