Μήλον της έριδος η Κεντροαριστερά

Γράφει ο Δημήτρης Χόνδρος

Ολα τα βλέμματα στραμμένα στην «επιστροφή» της Δημοκρατικής Παράταξης - Εξι στην κούρσα για την αρχηγία - Κλειδί η συμμετοχή των πολιτών - Τσίπρας και Μητσοτάκης αγωνιούν για τις εξελίξεις και επαναπροσδιορίζουν τη στάση τους

Σε πολιτικό γεγονός ικανό να σηματοδοτήσει την επανένωση του χώρου της Κεντροαριστεράς αλλά και την αναδιάταξη του πολιτικού χάρτη εξελίσσεται η διαδικασία για την εκλογή του επικεφαλής του νέου φορέα του χώρου. Η υποψηφιότητα Καμίνη προκάλεσε ραγδαίες εξελίξεις που φέρνουν στην αφετηρία της κούρσας τον Σταύρο Θεοδωράκη.

Η απόφαση του επικεφαλής του Ποταμιού δεν ήταν εύκολη, συνάντησε αντιδράσεις από βουλευτές και μέλη του κόμματός του. Δίνει όμως άλλη δυναμική στη διαδικασία και νέα διάσταση στον υπό δημιουργία φορέα. Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και η ΝΔ παρακολουθούν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις διεργασίες στον χώρο της Κεντροαριστεράς, καθώς η δυναμική που θα αποκτήσει η εκλογική διαδικασία αλλά και το πρόσωπο που θα ηγηθεί του νέου φορέα δεν θα αφήσουν ανεπηρέαστο τον πολιτικό και εκλογικό τους σχεδιασμό.

Το «Big Bang» μιας μεγάλης παράταξης

Ακόμη δεν έχει ξεκινήσει η προεκλογική περίοδος για τους υποψήφιους αρχηγούς του νέου φορέα και ήδη η Φώφη Γεννηματά επέλεξε να τοποθετηθεί στρατηγικά, εκτιμώντας σε σύσκεψη με στενούς συνεργάτες της ότι η διαδικασία εξελίσσεται θετικά και οδηγεί σε αυτό που η ίδια επεδίωκε ανοίγοντας το παιχνίδι της εκλογής, «στο Big Bang, στη δημιουργία μιας μεγάλης παράταξης».

Οταν ο Νίκος Αλιβιζάτος αποδέχθηκε την προεδρία της Επιτροπής Διαδικασιών και Δεοντολογίας που θα επέβλεπε τη διαδικασία εκλογής επικεφαλής στον νέο φορέα της Κεντροαριστεράς, ένας από τους ενδιαφερομένους για τις εξελίξεις στον χώρο τού είπε: «Αν η στάση του Σταύρου Θεοδωράκη παιζόταν στοίχημα, θα πόνταρα ότι δεν θα συμμετάσχει». «Θα χάνατε τα λεφτά σας» του απάντησε εκείνος χαμογελώντας. Ο κ. Αλιβιζάτος ομολόγησε ότι δεν είχε κάποιο στοιχείο στο οποίο να θεμελιώνει τη βεβαιότητά του αλλά επισήμανε την ευκαιρία για να επανενωθεί ο χώρος του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς και παρατήρησε: «Αυτό, νομίζω, θα κυριαρχήσει».

Ο Σταύρος Θεοδωράκης με δήλωσή του στο «Βήμα» δηλώνει παρών στο εγχείρημα επανένωσης του χώρου, δρομολογώντας υψηλού ενδιαφέροντος πολιτικές εξελίξεις. «Αυτό το φθινόπωρο θα είναι η εποχή αναγέννησης του μεγάλου κεντρώου προοδευτικού χώρου» αναφέρει. Πράγματι. Δύο κοινοβουλευτικά κόμματα συμπράττουν προκειμένου να δημιουργηθεί ένα νέο πολιτικό κόμμα το οποίο φιλοδοξεί να εκφράσει τον πολιτικό χώρο ανάμεσα στη ΝΔ και στον ΣΥΡΙΖΑ και να διεκδικήσει, με αξιώσεις, τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Ανοιχτά ζητήματα επί της διαδικασίας (εκλογή αρχηγού) αλλά και επί της ουσίας (μορφή νέου φορέα, τοποθέτησή του στον πολιτικό χάρτη) υπάρχουν. Διαφαίνεται όμως διάθεση να ξεπεραστούν. «Η σφαίρα έφυγε» δηλώνουν στη Χαριλάου Τρικούπη εκτιμώντας ότι το εγχείρημα της επανένωσης του χώρου δεν μπορεί να ανακοπεί.

Προς υπέρβαση της ΔΗΣΥ

Η στροφή του επικεφαλής του Ποταμιού ήταν εμφανής σε όσους είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν μαζί του την περίοδο των διακοπών του στην Κρήτη. Η υποψηφιότητα Καμίνη που «αποπασοκοποίησε» τη διαδικασία εκλογής αρχηγού και οι διαβεβαιώσεις του Νίκου Αλιβιζάτου για το αδιάβλητο της διαδικασίας τον οδήγησαν στην απόφαση να θέσει υποψηφιότητα για την ηγεσία του υπό ίδρυση νέου φορέα «που θα υπερβαίνει τους υφιστάμενους σχηματισμούς και φυσικά τη ΔΗΣΥ».

Η αλλαγή στάσης του κ. Θεοδωράκη  αντιμετωπίστηκε αρχικά με επιφύλαξη από τη Χαριλάου Τρικούπη. Οι επιτελείς του ΠαΣοΚ δεν ήταν βέβαιοι αν ο κ. Θεοδωράκης είχε αποφασίσει οριστικά τη συμμετοχή του στη διαδικασία ή αν έκανε έναν ελιγμό προκειμένου σε πρώτο χρόνο να αποφορτίσει την πίεση που δεχόταν και σε δεύτερο χρόνο επικαλούμενος διαφωνία σε ζητήματα διαδικασίας και ιδεολογικού στίγματος του νέου φορέα να αποχωρήσει. Ωστόσο η Φώφη Γεννηματά στην πρώτη μετά την καλοκαιρινή ανάπαυλα σύσκεψη με τους επιτελείς της τόνισε ότι η υποψηφιότητα Θεοδωράκη «είναι μια θετική εξέλιξη», λέγοντας ότι «αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να φτιάξουμε τη μεγάλη προοδευτική παράταξη». Συνεργάτες της προέδρου του ΠαΣοΚ θεωρούν αυτονόητο ότι η παρουσία του κ. Θεοδωράκη οδηγεί στην εκλογή επικεφαλής ενός νέου σχήματος, με νέο όνομα και νέα σύμβολα, αποδεχόμενοι το βασικό του αίτημα.

Τα ανοιχτά ζητήματα και οι διαφωνίες

Από εκεί και πέρα αρχίζουν τα δύσκολα. Αφορούν τη μορφή του νέου φορέα. Θα είναι ενιαίος ή πολυκομματικός; Αφορούν και το πολιτικό του στίγμα. Θα τοποθετείται στον χώρο της Κεντροαριστεράς ή του εκσυγχρονιστικού και μεταρρυθμιστικού Κέντρου; Σε ό,τι αφορά τη μορφή του, φαίνεται να υπάρχει μια κατ' αρχήν συμφωνία ότι ο νέος φορέας θα είναι ενιαίος και δεν θα αποτελεί, όπως η ΔΗΣΥ, ένα άθροισμα κομμάτων.

Τα κόμματα, προτείνεται, θα συνεχίζουν τη λειτουργία τους ως τις εκλογές και μετά θα αυτοδιαλυθούν. Πόσο εύκολη όμως είναι μια τέτοια απόφαση για το ΠαΣοΚ και ποιος θα τη λάβει;

Στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη τονίζουν ότι οι τελευταίες εξελίξεις καθιστούν επίκαιρη την πρόταση του κ. Θεοχαρόπουλου να αποφασίσουν τη μορφή του οι πολίτες που θα πάρουν μέρος στην εκλογή του επικεφαλής. Αλλα στελέχη εκτιμούν ότι η απόφαση θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο ενός εσωκομματικού δημοψηφίσματος. Από την επιτροπή Αλιβιζάτου θεωρείται δεδομένο ότι ο νέος φορέας δεν θα είναι ένας συνασπισμός κομμάτων αλλά ένα νέο ενιαίο κόμμα. Η συζήτηση παραμένει ανοιχτή και εκτιμάται ότι μπορεί να αποτελέσει πεδίο αναταράξεων.

Η διαδικασία εκλογής και η ψηφοφορία

Η διαδικασία εκλογής του επικεφαλής του νέου φορέα αποτέλεσε πεδίο τριβών που δείχνουν να υποχωρούν μετά τη συνάντηση της Φώφης Γεννηματά και του Νίκου Αλιβιζάτου.  Η πρόθεση της επιτροπής Αλιβιζάτου να προχωρήσει σε ηλεκτρονική ψηφοφορία αιφνιδίασε τη Χαριλάου Τρικούπη, η οποία αρχικά αντέδρασε με τρόπο επιφυλακτικό.

Οι επιτελείς του ΠαΣοΚ αμφισβήτησαν το αδιάβλητο μιας τέτοιας διαδικασίας θεωρώντας ότι αυτό εξασφαλίζεται μόνο μέσω της αυτοπρόσωπης παρουσίας στις κάλπες. Στο στόχαστρο βρέθηκε το μέλος της επιτροπής Θόδωρος Καρούνος. Στελέχη του ΠαΣοΚ έθεταν το ερώτημα κατά πόσο συμβιβάζεται η ιδιότητα του μέλους της επιτροπής με την ιδιότητα του  μέλους της ψηφιακής επιτροπής του υπουργείου Παιδείας στην οποία συμμετέχει ως συνεργάτης του κ. Γαβρόγλου.

Από την πλευρά του ο κ. Καρούνος μιλώντας στο «Βήμα» δηλώνει ότι η θέση του ως συνεργάτη του υπουργού Παιδείας ήταν γνωστή, αναγράφεται στο βιογραφικό του και προκύπτει από την ιδιότητα ως αντιπροέδρου του Οργανισμού Ανοιχτών Τεχνολογιών που έχει υπογράψει προγραμματική σύμβαση με το υπουργείο Παιδείας.

Τελικά, μετά την ένταση, φαίνεται ότι επήλθε συμβιβασμός και η ψηφοφορία, στην οποία θα έχουν δικαίωμα συμμετοχής όλοι οι πολίτες που είναι εγγεγραμμένοι στους εθνικούς εκλογικούς καταλόγους ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής τους, θα διεξαχθεί με δύο τρόπους: Με τον παραδοσιακό, της προσέλευσης στις κάλπες. Και με τον ηλεκτρονικό, από οποιαδήποτε συσκευή διαθέτει ο ψηφοφόρος και έχει σύγχρονο πλοηγό (browser). Κατά την ηλεκτρονική ψηφοφορία ο ψηφοφόρος θα επισκέπτεται τον ιστότοπο των εκλογών, θα βρίσκει τα στοιχεία του και στη συνέχεια στο ηλεκτρονικό σύστημα μητρώου θα καταχωρεί το προσωπικό του e-mail, τον αριθμό του κινητού του τηλεφώνου και την πιστωτική / χρεωστική κάρτα ή λογαριασμό paypal για την πληρωμή της εγγραφής του. Θα ακολουθεί τριπλός έλεγχος ταυτοποίησης και επιβεβαίωσης των στοιχείων και η καταχώρισή του στους εκλογικούς καταλόγους. Η επιτροπή Αλιβιζάτου θεωρεί ότι η ηλεκτρονική ψηφοφορία θα επιτρέψει τη συμμετοχή στη διαδικασία της νέας γενιάς και των Ελλήνων του εξωτερικού αυξάνοντας τον αριθμό των συμμετεχόντων, κάτι που θα προσδώσει στην όλη διαδικασία ακόμα μεγαλύτερο κύρος. Επιπλέον ένα εκλογικό σώμα που θα κινηθεί πάνω από τις 150.000 δεν δίνει μόνο ισχυρή νομιμοποίηση σε αυτόν που θα εκλεγεί αλλά εμποδίζει «κινήσεις υποχώρησης» από αυτούς που θα χάσουν.

Οι υποψηφιότητες, οι συμμαχίες και τα σενάρια

«Το μόνο που απομένει να αποφασίσει ο Νίκος είναι ο χρόνος και ο τρόπος ανακοίνωσης της υποψηφιότητάς του». Η εκτίμηση στενού συνεργάτη του Ν. Ανδρουλάκη δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολιών. Ο ευρωβουλευτής του ΠαΣοΚ θα είναι η έκτη υποψηφιότητα για την ηγεσία του νέου φορέα. Ερχεται να προστεθεί στις υποψηφιότητες της Φώφης Γεννηματά, του Γιώργου Καμίνη (ανακοινώνεται επισήμως τη Δευτέρα), του Σταύρου Θεοδωράκη, του Γιάννη Ραγκούση και του Γιάννη Μανιάτη που θα κάνει τις σχετικές ανακοινώσεις την Πέμπτη. Ο κ. Μανιάτης αναμένεται να καταθέσει μια συνολική πρόταση για τη φυσιογνωμία του νέου κόμματος, τη μετεκλογική του στρατηγική στον τομέα των συνεργασιών, αλλά και ένα σχέδιο εξόδου από τα μνημόνια. Ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο υποψηφιότητας του Θανάση Θεοχαρόπουλου αλλά και του Γιάννη Τούντα στην περίπτωση που οι Κινήσεις Πολιτών αποφασίσουν να κατεβάσουν δική τους υποψηφιότητα.

Ολα ανοιχτά, σε δύο γύρους

Μια διαδικασία που αρχικά φαινόταν να αποτελεί εσωτερική υπόθεση της ΔΗΣΥ έχοντας ως ακλόνητο φαβορί τη Φώφη Γεννηματά, εξελίσσεται σε μια μάχη για την οποία δεν μπορούν να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις. Εμπειρα στελέχη εκτιμούν ότι η δυναμική που αναπτύσσει η διαδικασία σε συνδυασμό με τη δυνατότητα ηλεκτρονικής ψήφου οδηγούν σε ένα αχαρτογράφητο εκλογικό σώμα με αβέβαιη τη δυνατότητα των κομματικών μηχανισμών να επηρεάσουν την εκλογική του συμπεριφορά.

Παράλληλα, η πληθώρα υποψηφίων οδηγεί στην πεποίθηση ότι θα έχουμε εκλογή δύο γύρων. Αυτό σημαίνει ότι τα πάντα θα κριθούν από τις συμμαχίες που θα υπάρξουν μετά τη διεξαγωγή του πρώτου γύρου και ειδικά στην περίπτωση που κανένας από τους υποψηφίους δεν θα καταφέρει να πετύχει ένα ποσοστό που να του δίνει σαφές προβάδισμα. Στις συμμαχίες του δεύτερου γύρου βασίζουν τις εκτιμήσεις τους για την τελική τους επικράτηση τόσο ο Σταύρος Θεοδωράκης όσο και οι Γιώργος Καμίνης και Νίκος Ανδρουλάκης. Θεωρούν ότι αν βρεθούν στον δεύτερο γύρο θα έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα να συνάψουν συμμαχίες με τους συνυποψηφίους τους από ό,τι η κυρία Γεννηματά. Παράλληλα εκτιμούν ότι η δημιουργία ενός νέου φορέα θα πριμοδοτήσει την άποψη και για νέα ηγεσία που επίσης τους ευνοεί. Προς την κατεύθυνση αυτή θεωρείται ιδιαίτερης σημασίας η συνάντηση που είχαν την προηγούμενη εβδομάδα οι Γιώργος Καμίνης και Νίκος Ανδρουλάκης, κατά την οποία εξετάστηκαν συνολικά οι τελευταίες εξελίξεις.  

Εν τω μεταξύ, στάση αναμονής απέναντι στις εξελίξεις κρατά ο πρώην πρόεδρος του ΠαΣοΚ Ευάγγελος Βενιζέλος. Ο κ. Βενιζέλος το προηγούμενο διάστημα και προτού εκδηλωθούν οι υποψηφιότητες Καμίνη και Θεοδωράκη υπήρξε αποδέκτης πιέσεων για να προχωρήσει σε κινήσεις, ακόμη και στη δημιουργία νέου κόμματος, χωρίς ωστόσο να ανταποκρίνεται σε αυτές. Το βέβαιο είναι ότι ο κ. Βενιζέλος θα κρατήσει αποστάσεις από την όλη διαδικασία και δεν πρόκειται να εκδηλωθεί υπέρ κάποιας υποψηφιότητας.

Αποστάσεις κρατά και η Ωρα Αποφάσεων. Αννα Διαμαντοπούλου και Γιώργος Φλωρίδης εκτιμούν ότι το όλο εγχείρημα δεν απαντά στην ανάγκη ύπαρξης μιας κυβέρνησης μεταρρυθμίσεων μετά τις εκλογές λόγω των εκ διαμέτρου αντίθετων απόψεων που υπάρχουν στο ζήτημα των μετεκλογικών  συνεργασιών. Την τελική τους στάση θα λάβουν κατά την πανελλαδική σύσκεψη στελεχών που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στις 2 Σεπτεμβρίου.

Το Ποτάμι: «Οι αρχές και οι θέσεις μας να διασπαρούν σε νέα πεδία»

Το Ποτάμι ξεκίνησε λέγοντας στους πολίτες μια πικρή αλήθεια. Για να αλλάξει η ζωή μας δεν αρκεί να αλλάξουν ευκαιριακά οι άνθρωποι που παίρνουν τις αποφάσεις. Πρέπει να αλλάξει η «μήτρα» που τους γεννά. Πρέπει να αλλάξουν τα «σπίτια» που ανατρέφονται. Πρέπει να αλλάξει δηλαδή το πολιτικό σύστημα και πρωτίστως τα κόμματα. Λίγοι πίστεψαν το '14 ότι το Ποτάμι θα τα καταφέρει. Οι πιο πολλοί στοιχημάτιζαν ότι θα φάμε γρήγορα τα μούτρα μας και θα αναγκασθούμε να προστρέξουμε, και εμείς, σε προστάτες, συμφέροντα και συντεχνίες. Τα καταφέραμε όμως. Αντέξαμε σε εκλογικές μάχες και πολέμους λάσπης και σύντομα ο λόγος, και κυρίως οι προτάσεις του Κινήματός μας, αναγνωρίστηκαν από ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας ως η προοδευτική φωνή της χώρας.

Σήμερα που οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ αντιγράφουν όλα τα κακά του παλιού πολιτικού συστήματος, η ευθύνη μας είναι ξανά τεράστια. Οι αρχές και οι θέσεις του Ποταμιού πρέπει να διασπαρούν σε νέα πεδία. Πρέπει να κατακτήσουμε νέα εδάφη. Να αποδείξουμε ότι υπάρχει και πολιτική αλλιώς. Να συμμαχήσουμε με όλους αυτούς που αρνούνται την Ελλάδα της μιζέριας. Για δουλειές, δικαιοσύνη, ευτυχία. Να παρασύρουμε στην περιπέτεια της πολιτικής τους νέους ανθρώπους.

Αυτό το φθινόπωρο θα είναι η εποχή της αναγέννησης του μεγάλου κεντρώου προοδευτικού χώρου. Εμείς δεν θα φοβηθούμε. Το μακρύ ταξίδι που ξεκινήσαμε συνεχίζεται. Το πολιτικό σύστημα πρέπει να αλλάξει και θα αλλάξει.

Οι όροι και οι θέσεις

Σε ό,τι αφορά την πολιτική ταυτότητα του νέου φορέα, στη Χαριλάου Τρικούπη δεν αφήνουν περιθώρια συζήτησης. Εκτιμούν ότι το νέο κόμμα θα πρέπει να κινείται στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Ο κ. Θεοδωράκης δεν αποδέχεται τον όρο Κεντροαριστερά και επιμένει σε ένα κόμμα που θα κινείται στον χώρο του προοδευτικού εκσυγχρονιστικού κέντρου.

***

Ενα άλλο καυτό θέμα είναι αυτό των μετεκλογικών συνεργασιών. Ο Ι. Ραγκούσης παρουσιάζοντας την υποψηφιότητά του απέκλεισε τις συνεργασίες, και ειδικά με τη ΝΔ, καλώντας τους υπόλοιπους υποψηφίους να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους.

ΤΟ ΒΗΜΑ 27/8/17