Μετά τις συναντήσεις με τους πολιτικούς αρχηγούς του Ποταμιού,
Σταύρο Θεοδωράκη και του ΠΑΣΟΚ, Φώφης Γεννηματά καθώς και με τη βουλευτή της Ν.Δ. Ντόρα Μπακογιάννη, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας άφησε στο πλαίσιο της συνεδρίασης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ σαφείς αιχμές για τη στάση του ΔΝΤ στην πορεία των διαπραγματεύσεων, αλλά και τις επιλογές των υπολοίπων θεσμών.
«Εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να μην υποκύψουμε σε πιέσεις και εκβιασμούς. Ήρθε η στιγμή οι εταίροι μας να μιλήσουν ξεκάθαρα. Θέλουν το ΔΝΤ να είναι μέρος της συμφωνίας κουβαλώντας τις αποτυχημένες συνταγές; Και πως γίνεται να αποδέχονται τα σκληρά του μέτρα, αλλά όχι τις προτάσεις του για διαγραφή χρέους; Το ΔΝΤ έχει εγκληματικές ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση στη χώρα» τόνισε.
Ο ίδιος ζήτησε η Ευρώπη «να σταματήσει να πυροβολεί τα πόδια της» και υπογράμμισε πως οι δανειστές εμμένουν «σε ένα πρόγραμμα περικοπών που έχει αποτύχει και σε μέτρα που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά δεν είναι μόνο ένα λάθος, το πιθανότερο είναι ότι εξυπηρετεί πολιτικές σκοπιμότητες και ένα σχέδιο για την ταπείνωση όχι μόνο της κυβέρνησης αλλά του ελληνικού λαού».
Η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, αλλά και ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων, Πιερ Μοσκοβισί, στέλνουν πάντως θετικά μηνύματα και τονίζουν την ανάγκη παραμονής της Ελλάδας στην ευρωζώνη, ενώ και από τον Λευκό Οίκο υπήρξε παρέμβαση για επίλυση των διαφορών Ελλάδας- δανειστών ώστε να μην επηρεαστεί η παγκόσμια οικονομία.
Πυρά Γιούνκερ κατά Αθήνας
Ωστόσο, το κλίμα ήρθαν να πυροδοτήσουν οι δηλώσεις του προέδρου της Κομισιόν Ζαν- Κλοντ Γιούνκερ, που εξαπέλυσε μία νέα δριμύτατη επίθεση στην ελληνική κυβέρνηση το βράδυ της Τρίτης. «Η συζήτηση στην Ελλάδα και έξω από την Ελλάδα θα ήταν ευκολότερη αν η ελληνική κυβέρνηση έλεγε ακριβώς τι πραγματικά προτείνει η Κομισιόν» σημείωσε, κατηγορώντας την πως ενημερώνει τους Έλληνες για πράγματα που ποτέ δεν τέθηκαν από τον ίδιο και τους δανειστές.
«Δεν με νοιάζει η ελληνική κυβέρνηση, αλλά οι έλληνες πολίτες» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Γιούνκερ από τις Βρυξέλλες, λέγοντας επίσης πως δεν είχε καμία επαφή με τις ελληνικές αρχές από την περασμένη Κυριακή. Έσπευσε μάλιστα να διευκρινίσει πως δεν εισηγείται αύξηση του ΦΠΑ στα φάρμακα και το ηλεκτρικό ρεύμα.
Μέτρα που προέβλεπαν αύξηση 10% του ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα και 4,5% στα φάρμακα περιλαμβάνονταν στο κείμενο που παραδόθηκε επισήμως από τους θεσμούς στον Έλληνα πρωθυπουργό, σχολιάζει χαρακτηριστικά σε απάντησή του προς τις αναφορές του προέδρου της Κομισιόν, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γαβριήλ Σακελλαρίδης.
«Ποτέ δεν είπαμε ότι είναι άποψη της Κομισιόν και του κ. Γιουνκέρ προσωπικά, αλλά ότι είναι συνθετική πρόταση των τριών θεσμών. Είναι θετικό που ο κ. Γιούνκερ καταθέτει την διαφοροποίησή του ως προς αυτές τις κατευθύνσεις» σημείωσε ο κ. Σακελλαρίδης.
«Η ελληνική κυβέρνηση έχει καταθέσει προτάσεις με ισοδύναμα μέτρα, που καλύπτουν πλήρως το δημοσιονομικό κενό, μεταφέροντας παράλληλα τα βάρη από τα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα» πρόσθεσε. Εκνευρισμένος από «παιχνιδάκια της κυβέρνησης του Τσίπρα» εμφανίστηκε πάντως και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς.
Τα σενάρια τρόμου
Μπροστά στο κλίμα αβεβαιότητας, που δημιουργείται πυκνώνουν και τα σενάρια τρόμου με δηλώσεις αξιωματούχων αλλά και δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου να μην αποκλείουν το ενδεχόμενο ενός Grexit. Ενδεικτικό είναι το δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg στο οποίο γίνεται εκτενής αναφορά και παρατίθενται ερωτήσεις και απαντήσεις για την επιβολή ελέγχου κεφαλαίων στη χώρα.
Συγκεκριμένα, οι ερωταπαντήσεις του πρακτορείου αναφέρουν:
Πώς θα μπορούσε να συμβεί;
Το πιθανότερο σενάριο είναι πως εάν οι διαπραγματεύσεις καταρρεύσουν, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να ενημερώσουν τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα πως δεν μπορεί να περιμένει τη συνέχιση της έκτακτης χρηματοδότησης από την ΕΚΤ. Τότε ο κ. Τσίπρας θα βρεθεί αντιμέτωπος με μία επιλογή: να αφήσει τις τράπεζες να καταρρεύσουν ή να επιβάλλει έλεγχο κεφαλαίων.
Τι θα γίνει αν η Ελλάδα αθετήσει μια υποχρέωσή της;
Πολλές από τις εγγυήσεις της χώρας προς τον ELA αφορούν εγγυημένα κρατικά ομόλογα και άλλους τίτλους, μεταξύ των οποίων έντοκα γραμμάτια. Σε περίπτωση που η Ελλάδα χάσει κάποια προθεσμία πληρωμής, οι κεντρικοί τραπεζίτες της ευρωζώνης θα αποφάσιζαν κατά πάσα πιθανότητα πως τα πιστωτικά ιδρύματα δεν είναι επιλέξιμα για έκτακτη χρηματοδότηση, αφού ο εγγυητής δεν είναι πλέον φερέγγυος. Εναλλακτικά, η ΕΚΤ θα μπορούσε να επιβάλλει μία ιδιαίτερα μεγάλη περικοπή στην ονομαστική αξία των ελληνικών εγγυήσεων, θέτοντας με τον τρόπο αυτό ένα αυστηρό όριο για μία πιθανή χρηματοδότηση από τον ELA. H Η ΕΚΤ θα μπορούσε μάλιστα να διακόψει άμεσα τον ELA, αναγκάζοντας τον Αλέξη Τσίπρα να πάρει άμεσες αποφάσεις.
Πώς θα λειτουργούσαν οι έλεγχοι κεφαλαίων;
Θα ήταν επώδυνοι. Κανείς δεν γνωρίζει τι θα γινόταν ακριβώς στην Ελλάδα, αλλά στην Κύπρο συνέβησαν τα ακόλουθα: οι αναλήψεις από τα ΑΤΜ περιορίστηκαν στα 300 ευρώ το άτομο ανά ημέρα. Οι μεταφορές πάνω από 5.000 ευρώ στο εξωτερικό υπόκειντο σε έγκριση από ειδική επιτροπή. Οι εταιρείες χρειάζονταν έγγραφα για κάθε εντολή πληρωμής, με τις εγκρίσεις για πληρωμές άνω των 200.000 ευρώ να καθορίζονται από τη ρευστότητά τους. Οι γονείς δεν μπορούσαν να στείλουν στα παιδιά τους, που σπούδαζαν στο εξωτερικό, πάνω από 5.000 ευρώ το τρίμηνο. Οι κύπριοι που ταξίδευαν στο εξωτερικό δεν μπορούσαν να έχουν μαζί τους πάνω από 1.000 ευρώ. Το σπάσιμο των προθεσμιακών καταθέσεων απαγορευόταν, ενώ οι πληρωμές με πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες δεν μπορούσαν να υπερβούν τα 5.000 ευρώ. Οι επιταγές δεν μπορούσαν να εξαργυρωθούν.
Πώς θα μπορούσαν να τεθούν σε εφαρμογή;
Το στοιχείο του αιφνιδιασμού βοηθάει. Στην Κύπρο ξεκίνησε στη διάρκεια μίας μακράς αργίας για τις τράπεζες, μεταξύ της 16ης και 28ης Μαρτίου του 2013. Αυτό έδωσε τη δυνατότητα στη χώρα να διαπραγματευθεί μία συμφωνία με τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Οι τράπεζες άνοιξαν εκ νέου με τους περιορισμούς να έχουν τεθεί σε εφαρμογή μαζί με ένα σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας.
Ποιος αποφασίζει;
Πρόκειται για απόφαση της κυβέρνησης. Σύμφωνα με νόμο του 1993, ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της χώρας μπορεί να επιβάλλει περιορισμούς, αλλά απαιτείται η έγκριση του υπουργού Οικονομικών μέσα στην ίδια ημέρα.
Πόσο καιρό μπορεί να διαρκέσει;
Δεν υπάρχει πραγματικό όριο. Στην Κύπρο οι έλεγχοι κεφαλαίων κράτησαν δύο χρόνια, παρ’ ότι είχαν χαρακτηριστεί προσωρινό και έκτακτο μέτρο. Οι περιορισμοί στις συναλλαγές χαλάρωσαν σταδιακά στη διάρκεια της διετίας, πριν την οριστική άρση τον Απρίλιο του 2015. Η εμπειρία από άλλες χώρες, όπως η Ισλανδία, δείχνει ότι εφόσον επιβληθούν, μπορούν να αρθούν σταδιακά, μετά από μια μακρά χρονική περίοδο. Η ιρλανδική κυβέρνηση παρουσίασε αυτό το μήνα νομοσχέδιο για την άρση των ελέγχων κεφαλαίων που είχαν επιβληθεί το 2008.
Ποια άλλη επίπτωση θα μπορούσαν να έχουν στην Ελλάδα;
Θα αγόραζαν χρόνο. Αυτός θα έδινε στην Ελλάδα ανάσα για την επίτευξη συμφωνίας με τους δανειστές στη διάρκεια του χρονικού διαστήματος που θα ήταν κλειστές οι τράπεζες, αλλά το κόστος θα ήταν μεγάλο. Οι περιορισμοί στις εταιρικές συναλλαγές και στις αναλήψεις καταθέσεων θα έπλητταν τις λιανικές πωλήσεις, τον τουρισμό, τη βιομηχανία , τις εισαγωγές και τελικά κάθε άλλο κλάδο της οικονομικής δραστηριότητας.
Θα είχε ο Τσίπρας άλλες επιλογές;
Όχι στην πραγματικότητα. Εάν η κυβέρνηση αφήσει τις τράπεζες να υπερβούν τα όρια της έκτακτης χρηματοδότησης, το χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν θα είχε ρευστότητα μέσα σε λίγες ημέρες με τους καταθέτες να σπεύδουν να σηκώσουν όσο περισσότερα χρήματα μπορούν, για όσο ακόμη μπορούν. Αυτό θα οδηγούσε με βεβαιότητα την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης, καθώς καμία οικονομία δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς ρευστότητα. Ακόμη και εάν η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο αποχώρησης από την ευρωζώνη, οι έλεγχοι κεφαλαίων θεωρούνται μία λογική κίνηση, καθώς με τον τρόπο αυτό θα είχε το χρόνο μέχρι να τυπώσει το νέο νόμισμα της χώρας.
Είναι νόμιμοι οι έλεγχοι κεφαλαίων;
Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις. Παρά το γεγονός πως η ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων είναι μια από τις τέσσερις βασικές ελευθερίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιορισμοί μπορούν να επιβληθούν για «αυστηρούς λόγους δημοσιονομικής πολιτικής ή δημόσιας ασφάλειας». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέτρεψε στην Κύπρο να προχωρήσει σε μία τέτοια κίνηση – αποτελεί και το μοναδικό σχετικό παράδειγμα – επικαλούμενη υψηλό κίνδυνο για «πλήρη αποσταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος».
ΤΑ ΝΕΑ
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου