«Καμπανάκι» για τους πνιγμούς - Ενα χωριό χάνεται κάθε χρόνο!

Με αφορμή την εθνική ημέρα πρόληψης πνιγμών και θαλασσίων ατυχημάτων (11η Μαϊου), το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής πολιτικής διοργάνωσε ειδική εκδήλωση για να παρουσιάσει τις δράσεις που υλοποιήθηκαν τον τελευταίο χρόνο.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης παρουσιάστηκε η ετήσια έκθεση του Παρατηρητηρίου Ατυχημάτων στο υδάτινο περιβάλλον. Η έκθεση που παρουσιάστηκε, περιλαμβάνει στοιχεία και στατιστικές σχετικά με τα θανάσιμα ατυχήματα και τους τραυματισμούς που συμβαίνουν στη θάλασσα και τα εσωτερικά ύδατα (λίμνες, ποτάμια, κολυμβητικές δεξαμενές) τα έτη 2017-2020. 

Η έκθεση του Παρατηρητηρίου έχει ήδη αποτελέσει αφορμή για νομοθετικές ρυθμίσεις και ενημερωτικές πρωτοβουλίες που αναμένεται να συμβάλλουν στην μείωση των ανθρώπινων απωλειών στην χώρα μας.

Αξίζει να τονιστεί πως η ναυαγοσωστική κάλυψη των παραλιών (όπου υπάρχει) ξεκινάει από τις 10.30 μέχρι τις 17.30.

Κύρια στοιχεία της έκθεσης

Πάνω από 300 άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους στο υδάτινο περιβάλλον της χώρας μας συμμετέχοντας σε δραστηριότητες αναψυχής (κολύμβηση, υδάτινα σπορ, υδάτινη αναψυχή), με τους περισσότερους θανάτους να οφείλονται σε πνιγμό, αμέσως μετά σε παθολογικά αίτια και σε ατυχήματα, όπως και σε μη προσδιορισμένα αίτια. 

Τα περισσότερα θύματα είναι άνδρες, ελληνικής υπηκοότητας, άνω των 60 ετών, ενώ οι πιο πολλοί θάνατοι συμβαίνουν σε μη φυλασσόμενες από ναυαγοσώστη παραλίες.

Την τελευταία τετραετία (2017-2020) κατά μέσο όρο 349 άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους στο υδάτινο περιβάλλον της χώρας μας, ενώ σύμφωνα με τον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας (2007-2019), το 77% των θανάτων οφείλονται σε πνιγμό, το 10% σε παθολογικά αίτια, το 1% σε θανάσιμα ατυχήματα και το 12% σε μη προσδιορισμένα ακόμα αίτια (ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί η ιατροδικαστική έκθεση).

Ειδικότερα, το 2020, 259 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και καταγράφηκε για πρώτη φορά μια σημαντική μείωση του συνολικού αριθμού των θανάσιμων ατυχημάτων, γεγονός που οφείλεται στην πανδημία και στην πολύ μεγάλη μείωση των ξένων επισκεπτών. 

Το 2019 οι θάνατοι ανήλθαν σε 377, το 2018 σε 396 και το 2017 σε 329. Το 70% (181) των θυμάτων ήταν άνδρες και το υπόλοιπο 30% (78) γυναίκες. Το 80% (208) των θανάτων αυτών αφορούσε άτομα ελληνικής υπηκοότητας, το 18% αλλοδαπούς και 2% είναι αγνώστου εθνικότητας. Τα 203 ήταν άτομα άνω των 60 ετών (79%), 43 άτομα ηλικίας από 18-59 ετών, 4 παιδιά ηλικίας 13-17, ένα παιδί ηλικίας 0-6 και 4 αγνώστου ηλικίας. 

Ετησίως καταγράφονται κατά μέσο όρο τρία θανάσιμα ατυχήματα σε θαλάσσια σπορ. Την περίοδο 2017-2020 σημειώθηκαν συνολικά 12 θάνατοι, εκ των οποίων οι 10 αφορούσαν άνδρες και οι 2 γυναίκες. Την ίδια χρονική περίοδο κατά μέσο όρο σημειώνονται 9 θάνατοι με τη συμμετοχή ταχυπλόου, όπου το 89% (8) των θυμάτων είναι άνδρες και το υπόλοιπο 11% γυναίκες. 

Επίσης, κάθε χρόνο τραυματίζονται 23 άτομα συμμετέχοντας σε δραστηριότητες με ταχύπλοο.

Σύμφωνα με την έκθεση, τα περισσότερα θανάσιμα ατυχήματα (18%) συμβαίνουν το χρονικό διάστημα μεταξύ 11.00 - 12.00, ενώ μεγάλο ποσοστό θανάτων, 12%, καταγράφεται μεταξύ 8 - 10 το πρωί, και αυτό γιατί τις πρωινές ώρες πηγαίνουν για κολύμπι οι άνθρωποι της 3ης ηλικίας (που αποτελούν το 79% των θυμάτων συνολικά). 

Επισημαίνεται ότι τα στοιχεία αυτά ελήφθησαν υπόψη στο νέο Π.Δ. 71/2020 που αφορά τη ναυαγοσωστική κάλυψη των παραλιών, το οποίο εγκρίθηκε το 2020 και θα τεθεί σε ισχύ το 2021, ώστε να διευρυνθεί το ωράριο της ναυαγοσωστικής κάλυψης των παραλιών κατά μία ώρα (από 10.30 - 17.30 - 7ωρο σε 10.00 - 18.00 - 8ωρο), με παράλληλη πρόβλεψη οι αρμόδιες κατά τόπους αρχές να έχουν τη δυνατότητα περαιτέρω επέκτασης του ωραρίου. 

Οι δήμοι της Ρόδου και της Κέρκυρας είχαν τα περισσότερα θανάσιμα ατυχήματα (πνιγμοί κ.λπ.), γεγονός που συνδυάζεται και με τη μειωμένη ναυαγοσωστική κάλυψη των παραλιών εκεί σε σχέση με όσα προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία. 

Το 67% των θανάσιμων ατυχημάτων (171) καταγράφηκαν σε παραλίες όπου δεν προβλεπόταν ναυαγοσωστική κάλυψη, το 22% (55) σε φυλασσόμενες παραλίες, εντός του ωραρίου της ναυαγοσωστικής κάλυψης και τέλος το 11% (29) σε φυλασσόμενες παραλίες, εκτός του ωραρίου ναυαγοσωστικής κάλυψης. Αρα το 78% των θανάτων λαμβάνουν χώρα σε παραλίες «μη φυλασσόμενες» από ναυαγοσώστη.

Ο υπουργός Ναυτιλίας Γιάννης Πλακιωτάκης αναφέρθηκε στις νομοθετικές πρωτοβουλίες που υλοποίησε το υπουργείο τους τελευταίους μήνες και ειδικότερα στο νέο Π.Δ. 71/2020, που αφορά τη λειτουργία των σχολών ναυαγοσωστικής και τη ναυαγοσωστική κάλυψη των παραλιών. 

Ο πρόεδρος του Safe Water Sports, Παναγιώτης Πασχαλάκης, αναφέρθηκε σε μία καινοτομία που εισάγεται φέτος για πρώτη φορά σε συνεργασία με την Ενωση Σχολών Ναυαγοσωστικής (ΕΣΝΕ) και η οποία αφορά τη χρήση από τους ναυαγοσώστες της ΕΣΝΕ της ειδικής εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα Lifeguard Rescue, η οποία θα καταγράφει σε πραγματικό χρόνο όλες τις διασώσεις και τις περιπτώσεις παροχής πρώτων βοηθειών από τους ναυαγοσώστες σε όλες τις παραλίες της χώρας μας.