Κι όμως το χιόνι μπορεί να είναι «βρόμικο»!

Το χιόνι που πέφτει μερικές φορές δεν είναι φυσικό, αλλά τεχνητό ή «βιομηχανικό», επειδή για τη δημιουργία του, εκτός από τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες, έχουν βάλει…το χεράκι τους και οι βιομηχανίες, ιδίως τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Όπως εξηγούν οι ερευνητές Σταύρος Ντάφης και Κώστας Λαγουβάρδος του meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, σε άλλες χώρες δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο της τεχνητής ή βιομηχανικής χιονόπτωσης. Έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν σε πολλές χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, όπως η Γαλλία, η Ολλανδία, η Γερμανία, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Κίνα και η Ρωσία.

Σε εξαιρετικές μάλιστα περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί βιομηχανική χιονόπτωση επί αρκετές ημέρες, όπως στις ΗΠΑ, όπου το στρώμα χιονιού στο έδαφος έφτασε σε ύψος τα τέσσερα εκατοστά και φυσικά δεν ήταν δυνατό να έχει προβλεφθεί από τα προγνωστικά μοντέλα.

«Στη χώρα μας», τονίζουν οι επιστήμονες του ΕΑΑ-meteo, «πολύ πιθανό το φαινόμενο να έχει εμφανιστεί στα λεκανοπέδια της Πτολεμαΐδας και της Μεγαλόπολης, όπου λειτουργούν εργοστάσια παραγωγής ενέργειας».

Όσον αφορά τον μηχανισμό της δημιουργίας του τεχνητού χιονιού, τις ξάστερες νύχτες του χειμώνα με νηνεμία, η ψύξη της επιφάνειας του εδάφους οδηγεί στην ψύξη του υπερκείμενου αέρα και σε αύξηση της θερμοκρασίας με το ύψος. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται θερμοκρασιακή αναστροφή και είναι πολύ συχνό και στην Ελλάδα.

Όταν ο αέρας είναι κορεσμένος σε υδρατμούς κατά τη διάρκεια της θερμοκρασιακής αναστροφής, δημιουργείται ομίχλη και αν η θερμοκρασία του αέρα είναι υπό το μηδέν, ονομάζεται «παγωμένη ομίχλη». Αν μέσα σε αυτό το κορεσμένο στρώμα αέρα παρέχονται επιπλέον ποσότητες υδρατμών, όπως για παράδειγμα από τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας που έχουν πύργους ψύξης του νερού, τότε ο υπερκορεσμός οδηγεί στη δημιουργία συμπυκνώσεων σε αιωρούμενα σωματίδια και σε περαιτέρω αύξηση της μάζας των αιωρούμενων παγωμένων σταγόνων της ομίχλης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός τεχνητού νέφους χιονιού, η δημιουργία του οποίου δεν διαφέρει σε τίποτα από τα φυσικά νέφη του χιονιού.

Όσο περισσότερα είναι τα αερολύματα λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, τόσο πιο εύκολα δημιουργούνται οι νιφάδες χιονιού και ενισχύεται η χιονόπτωση στο έδαφος. Αυτό το είδος των νιφάδων όμως, επειδή δημιουργείται σε πολύ μικρού πάχους νέφη λίγο πάνω από το έδαφος (100 έως 200 μέτρα), δεν προλαβαίνει να αναπτύξει εξαγωνική μορφή δενδρίτη και έχει σχήμα βελόνας μεγέθους ενός έως δύο χιλιοστών.

ΑΠΕ - ΜΠΕ