1944: Καλάμι Βοιωτίας - Το «μικρό» ολοκαύτωμα...

Κάτοικοι 24, νεκροί 23, διασωθέντες 1!

Αβάπτιστο Λ. ΠΑΠΑΧΑΤΖΗ, μηνών 9!

του ΘΑΝΑΣΗ ΗΛΙΟΔΡΟΜΙΤΗ

Έζησε όλο κι όλο λίγο παραπάνω από 250 ημέρες και στη σύντομη ζωή του ούτε ανάδοχο δεν πρόκανε να αποκτήσει.

Να του δώσει ένα όνομα βρε αδερφέ, να τον ξεχωρίζουν οι αγγέλοι ανάμεσα στα άλλα, τα χιλιάδες μικρά αγγελάκια που έστειλαν οι ναζί στους παραδείσους όλων των θρησκειών στη μεγάλη εξόρμησή τους για τον καθαρμό της ανθρωπότητας από τις κατώτερες φυλές…

Και το άλλο; Το αβάπτιστο του Ν. ΣΑΛΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ, οκτώ μηνών ετούτο, που μαζί με το δίχρονο αδελφάκι του, τον Αποστόλη, τα βρήκε η φονική λόγχη στην αγκάλη της 22χρονης μάνας τους, την οποία στη συνέχεια ‘’λύτρωσε’’ από το μαρτύριο ένας ‘’σπλαχνικός’’ στρατιώτης, φυτεύοντάς της μια σφαίρα στο κεφάλι.

Ξεσκισμένες καρδιές, ματωμένα τριαντάφυλλα. Ένα μνημείο στην άκρη του δρόμου για να θυμίζει στους νεώτερους την τραγωδία. Και ένα παλιότερο, με μισοσβησμένα ονόματα, κρυμμένο μέσα στα καλάμια, λίγο πιο μέσα, στο χωματόδρομο, πλάι στους τοίχους των ερειπωμένων νερόμυλων.

Παλιά εθνική οδός Θήβας- Λιβαδειάς. Καλάμι Βοιωτίας. Εκεί που σήμερα βρίσκεται η ταβέρνα Μπακαλιαράκια. Το άγνωστο, στους πολλούς, ολοκαύτωμα, το επισκιασμένο από τις εκατόμβες του Διστόμου, των Καλαβρύτων, της Καντάνου, των Κερδυλίων, του Κομμένου και δεκάδων άλλων μαρτυρικών τόπων της πατρίδας μας.

Καλάμι Βοιωτίας-Σάββατο 10 Ιουνίου 1944: Κάτοικοι 24.

ΚΑΛΑΜΙ Βοιωτίας- Κυριακή 11 Ιουνίου 1944. Μια μόλις ημέρα μετά τη σφαγή του Διστόμου. Το μικρό χωριουδάκι, με τους τρεις νερόμυλους, το χάνι και τα πολλά καλάμια, έπαψε ουσιαστικά να υπάρχει.

-Καλάμι Βοιωτίας- Δευτέρα 12 Ιουνίου 1944: Κάτοικοι 1 (ολογράφως, ένας). Ένα εντεκάχρονο παιδί, το μοναδικό που σώθηκε από τη ναζιστική επέλαση, σοβαρά τραυματισμένο, με ένα χέρι λιγότερο. Αλλά επέζησε για να μαρτυρά το μέγεθος της βαρβαρότητας του ναζισμού.

Στο μνημείο αναγράφονται 26 ονόματα, καθώς εκείνη τη μέρα οι γενναίοι των SS εκτέλεσαν κοντά στους 23 κατοίκους του Καλαμιού άλλους τρεις πατριώτες από τα πέριξ που βρέθηκαν στο δρόμο τους.

Μία ημέρα, λοιπόν, μετά το ολοκαύτωμα του Διστόμου. Το ‘’μικρό’’ ολοκαύτωμα του Καλαμιού… Μικρό; Ή μήπως…

Κάτοικοι 24, νεκροί 23, διασωθέντες 1! Το Καλάμι σβήστηκε από το χάρτη μέσα σε λίγη ώρα. Και μετά κάηκε, μαζί με τα πτώματα των κατοίκων του, για να μη μείνει τίποτε που να μαρτυρά το πέρασμα του ναζισμού από αυτή την εσχατογωνιά της ελληνικής γης.

Οι σιδηρόφρακτοι εκπρόσωποι του ναζισμού κατήγαγαν περιφανή νίκη στο Καλάμι. Εξόντωσαν ορισμένους από τους πιο σκληροτράχηλους εχθρούς τους καθαρόαιμου έθνους τους.

-Λόγχισαν δύο αχρόνιστα αβάπτιστα μωρά και τα δύο δίχρονα αδερφάκια τους και εκτέλεσαν με πυροβολισμούς εξ επαφής τις μανάδες τους, 22 και 24 ετών αντίστοιχα.

-Κομμάτιασαν με τα πολυβόλα τους δύο επτάχρονα κοριτσάκια και άλλα 5 παιδιά και εφήβους μεταξύ 11 και 19 χρονών.

Η νίκη των δυνάμεων του Γ’ Ράιχ ήταν ολοκληρωτική. Μέσα σε λίγα λεπτά οι εχθροί του γερμανικού έθνους πήραν ένα ακόμη μάθημα. Χρειάστηκαν ακόμη λίγα λεπτά για να αποτεφρωθούν τα κορμιά τους- τα αβάπτιστα, τα παιδιά, οι έφηβοι, οι γυναίκες, οι παππούδες…

Ο μέχρι πριν λίγες ώρες ολοζώντανος οικισμός έπαψε να υπάρχει. Απόμειναν τα καπνισμένα ερείπια, η μυρουδιά της καμένης σάρκας. Κι ο μονόχειρας πιτσιρικάς. Για να μαρτυρά μαζί με τα υπολείμματα των τοίχων των νερόμυλων, που στέκονται ακόμη εκεί στην άκρη του δρόμου, πως από εδώ πέρασε η βαρβαρότητα. Πέρασε ο ναζισμός.

Τούτες τις μέρες θα ακούσουμε και θα διαβάσουμε πολλά για το ολοκαύτωμα του Διστόμου. Εγώ απλώς, προσπάθησα να θυμίσω ένα άλλο ολοκαύτωμα, άγνωστο αλλά το ίδιο απάνθρωπο και επαχθές.

Ένα ταξίδι στο Καλάμι, πέντε χιλιόμετρα πριν τη Λιβαδειά, δίπλα στα ερείπια, μπροστά στο μνημείο με τα ονόματα των θυμάτων σε μια κόχη στην άκρη του δρόμου. Μια επίσκεψη που τη χρώσταγα στα αθώα θύματα του ναζισμού, από τότε- λίγα χρόνια πριν- που διάβασα κάπου για το Καλάμι.

ημεροδρόμος