Αντιδράσεις,ερωτήματα και προτάσεις για τα «ληγμένα» από τις Ενώσεις Καταναλωτών

Έντονες είναι οι αντιδράσεις των Ενώσεων Καταναλωτών σχετικά με τα τρόφιμα «περασμένης διατηρησιμότητας». Για “ταμπέλα φωτοχοποίησης” κάνει λόγο η Ένωση Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης και συστήνει στα μέλη της να μην τα αγοράζουν, ενώ το ίδιο εισηγείται και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών «Η Παρέμβαση» θέτοντας σειρά ερωτημάτων αναφορικά με την κατανάλωσή τους.

Σε ανακοίνωσή της, η Ένωση Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης προτείνει στους καταναλωτές να προτιμούν τρόφιμα με μεγάλη διατηρησιμότητα στις αγορές τους, επιστρέφοντας, όπως σημειώνει, "την ταμπέλα της φτωχοποίησης, στους εμπνευστές της” και αναφέρει ότι ήδη έχει καταγράψει πολλές καταγγελίες και παράπονα για αγορά τροφίμων περασμένης διατηρησιμότητας.

Η οργάνωση των καταναλωτών σημειώνει, ότι η παρέμβασή της έχει δύο σκέλη: το ένα είναι να μην περάσει στον οικονομικά αδύναμο καταναλωτή το αίσθημα της διαφορετικότητας και η ταμπέλα της φτωχοποίησης και το άλλο είναι, να πληροφορηθεί ο καταναλωτής που θα αγοράσει τέτοια προϊόντα και δεν τα καταναλώσει άμεσα ότι θα πετάξει και τρόφιμα και χρήματα.

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών «Η Παρέμβαση» σημειώνει, σχετικά με το θόρυβο που δημιουργήθηκε, ότι η μόνη διαφορά της αναθεώρησης της ήδη υφιστάμενης, αλλά μη εφαρμόσιμης, συγκεκριμένης αγορανομικής διάταξης είναι η υποχρέωση ύπαρξης μειωμένης τιμής για τη διάθεση τροφίμων περασμένης ημερομηνίας ελάχιστης διατηρησιμότητας.

Η «Παρέμβαση» δηλώνει εν γένει την αντίθεσή της στο μέτρο, διότι με την απόφαση αυτή δημιουργούνται ράφια φτωχών και εύπορων και οι καταναλωτές χωρίζονται πλέον σε οικονομικές ομάδες. Σημειώνει ωστόσο ότι επειδή δημιουργούνται και διάφορα ερωτήματα ως προς τη χρήση των προϊόντων αυτών, έθεσε τα εξής ερωτήματα σε ειδικούς επιστήμονες:

1. Πόσο επικίνδυνα για την υγεία είναι τα μη ευαλλοίωτα τρόφιμα που έχουν λήξει;
Οι ειδικοί ισχυρίζονται ότι τα συγκεκριμένα τρόφιμα είναι ασφαλή για κατανάλωση (τουλάχιστον για το χρονικό διάστημα που προτείνεται στη νομοθεσία) τόσο από μικροβιολογική άποψη (λόγω του χαμηλού ποσοστού υγρασίας) όσο και από χημική.
Στην πραγματικότητα, αυτή τη στιγμή, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεν υπάρχουν συστηματοποιημένες μελέτες για τις αλλαγές που υφίστανται, με την πάροδο του χρόνου, τα μη ευαλλοίωτα τρόφιμα. Και όπως είναι ευνόητο, δεν μπορεί να υπάρχουν ούτε μελέτες για τις πιθανές επιδράσεις των αλλαγών αυτών στην ανθρώπινη υγεία.

2.Τα μη ευαλλοίωτα τρόφιμα που έχουν λήξει είναι το ίδιο θρεπτικά, όπως ήταν πριν την λήξη τους;

Δεν υπήρξε σαφής αρνητική ή θετική απάντηση, γεγονός που εξηγείται από το ότι δεν έχουν μελετηθεί επιστημονικά οι βαθμιαίες αλλαγές που υφίστανται αυτά τα τρόφιμα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί κάποιος να ισχυριστεί τεκμηριωμένα το ένα ή το άλλο ενδεχόμενο.

Αν όμως η επιστήμη δεν μπορεί να μας απαντήσει υπεύθυνα, η μακραίωνη ανθρώπινη εμπειρία έχει οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι “όσο πιο φρέσκο είναι ένα τρόφιμο τόσο πιο θρεπτικό είναι”, καθώς και στην πρακτική του να μην καταναλώνονται τρόφιμα πολυχρονισμένα. Υποθέτουμε ότι βασικό ρόλο στην αντίληψη και πρακτική αυτή έχουν παίξει οι ανθρώπινες αισθήσεις(γεύση, όσφρηση, όραση, αφή) που αποτελούν το πιο ευαίσθητο ‘εργαλείο’ για την αποδοχή ή απόρριψη ενός τροφίμου.

3.Τι ακριβώς σηματοδοτεί η ημερομηνία λήξης ενός μη ευαλλοίωτου τροφίμου και πώς αυτή αποφασίζεται;

Για τα συγκεκριμένα τρόφιμα η ημερομηνία λήξης ή ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας σηματοδοτεί το τέλος της αποδοχής των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών (οσμή, γεύση, εμφάνιση κλπ) του τροφίμου από τον καταναλωτή. Αποφασίζεται κυρίως από τον παραγωγό, ο οποίος θέτει ως ημερομηνία λήξης την χρονική περίοδο, πέρα από την οποία το τρόφιμο δεν είναι αποδεκτό από τον καταναλωτή.

4.Τι συνέβαινε μέχρι τώρα με τα μη ευαλλοίωτα τρόφιμα που είχαν λήξει;

Επιστρέφονταν στους παραγωγούς οι οποίοι τα παρείχαν δωρεάν σε κοινωφελή ιδρύματα ή τα έστελναν στις χωματερές.

5.Τρόφιμα στις χωματερές, όταν οι άνθρωποι πεινούν;

Αυτό είναι το μεγάλο ερώτημα! Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου το 40% των παραγόμενων τροφίμων καταλήγουν στα σκουπίδια των ανεπτυγμένων χωρών, ενώ την ίδια στιγμή, εκατομμύρια ανθρώπων υποσιτίζονται ή πεθαίνουν από ασιτία… Η τόσο μεγάλη σπατάλη φυσικών και ανθρώπινων πόρων, γεννούν πολλές αμφιβολίες και ερωτήματα για το ανθρώπινο πρόσωπο της σύγχρονης ανεπτυγμένης κοινωνίας μας…

6.Τελικά, τι θα κάνουμε; Θα αγοράζουμε ή όχι, τα ληγμένα τρόφιμα;

Μετά από όσα διαβάσατε, ποια είναι η δική σας γνώμη; Μήπως αισθάνεστε υποχρεωμένοι να τα αγοράσετε γιατί δεν θέλετε να πάνε στα σκουπίδια, την στιγμή που και στην χώρα μας τώρα, υπάρχουν άνθρωποι που πεινούν; Μήπως η οικονομική σας κατάσταση σας υποχρεώνει να τα αγοράσετε ενώ ολόκληρο το είναι σας λέει όχι; Μήπως απορρίπτετε την ιδέα της αγοράς τους, έχοντας την αίσθηση ότι θα ανήκετε έτσι στους πολλούς πλέον πολίτες δεύτερης κατηγορίας;

Όμως… μήπως η απάντηση στο ερώτημα αυτό κρύβεται σε κάποιες άλλες ερωτήσεις που μας θέτει η κοινή λογική;

Αλήθεια… πόσο δύσκολο είναι να διατεθούν αυτά τα τρόφιμα πριν την ημερομηνία λήξης τους, ας πούμε στην μισή τιμή, ώστε να μπορούμε εν γνώσει μας να τα αγοράσουμε, να τα χρησιμοποιήσουμε άμεσα, πριν λήξουν, να επωφεληθούμε οικονομικά και να συμβάλλουμε στην εξοικονόμηση πόρων; Αλήθεια… πόσο δύσκολο είναι να αποφασιστεί κάτι τέτοιο από τους αρμόδιους;

Υποθέτουμε όχι και τόσο δύσκολο, αν εμείς πούμε:

1. Όχι στην διάθεση ληγμένων μη αναλλοίωτων τροφίμων! Ούτε δωρεάν, ούτε σε χαμηλότερη τιμή!
2. Η χώρα μας είναι ακριβή και θέλουμε χαμηλότερες τιμές, ιδιαίτερα στα τρόφιμα, αλλά όχι με αυτόν τον τρόπο!
3. Προτείνουμε τη νομοθετημένη διάθεση των μη ευαλλοίωτων τροφίμων αρκετά πριν την παρέλευση της ημερομηνίας ανάλωσης σε τιμές που θα κυμαίνονται μεταξύ του 40-50% της προηγούμενης ‘κανονικής’ τιμής του προϊόντος. Μ’ αυτή την τακτική, θα περιορίσουμε στο ελάχιστο, ή και θα εξαφανίσουμε τα τρόφιμα που θα έχουν λήξει, οπότε και δεν θα υπάρχει ανάγκη αναζήτησης λύσεων.
πηγή