30 Νοέμβρη 1943: Οι ταγματαλήτες εκτελούν τους ανάπηρους πολέμου της Αλβανίας

Ανεκτίμητη ήταν η συμβολή των αναπήρων και τραυματιών του ελληνοϊταλικού πολέμου 1940 – 41 στις πρώτες κινητοποιήσεις και συγκρούσεις του λαού της Αθήνας με τις αρχές της φασιστικής κατοχής στα χρόνια 1941, 1942 και 1943.

Πάνω από 2.000 ανάπηροι δίχως χέρια, άλλοι δίχως πόδια και μάτια, με τα αναπηρικά καροτσάκια που τα κυλούσαν αδελφές νοσοκόμες, πήραν μέρος στην πρώτη επέτειο (28 Οκτώβρη 1941) της άνανδρης ιταλικής επίθεσης κατά της πατρίδας μας. 

Στα τέλη Δεκέμβρη 1941 οι ανάπηροι κατέβηκαν σ’ όλα τα νοσοκομεία σε απεργία πείνας, με αίτημα τη βελτίωση των όρων ζωής, διατροφής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Εγκληματική ήταν η εγκατάλειψή τους από την κυβέρνηση των Κουίσλιγκς Γ. Τσολάκογλου – Μπάκου. Το αίτημά τους αυτό ικανοποιήθηκε μόνο μερικά.

Στις 8 Γενάρη 1942, πάνω από 2.000 ανάπηροι μπήκαν στα γραφεία των Τσολάκογλου – Μπάκου και απαιτούσαν φαΐ-φάρμακα – ιατρική περίθαλψη. 

Στις 26 Γενάρη 1942, έξι χιλιάδες ανάπηροι – τραυματίες και χιλιάδες λαού της Αθήνας, που ενώθηκαν μαζί τους, κατευθύνθηκαν μ’ επικεφαλής τους ανάπηρους, στα γραφεία της Επιτροπής Διανομών Τροφίμων. Η Επιτροπή έκανε δεκτά όλα τα αιτήματα. 

Στις 25 Μάρτη 1942, εθνική επέτειο του 1821, οι ανάπηροι μαζί μ’ όλο το λαό ενώθηκαν με τους φοιτητές, που ξεκίνησαν από τα Προπύλαια του Πανεπιστημίου και στεφάνωσαν τον ανδριάντα του Ρήγα Φεραίου και στην πλατεία Φιλικών τον ανδριάντα του Ξάνθου. Εκεί τους επιτέθηκαν οι Ιταλοί. Οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν.

Οι ηρωικοί αγωνιστές του Αλβανικού Έπους, ξανά τραυματισμένοι, μεταφέρονται στον «Ευαγγελισμό», οι άλλοι, οι γεροί, συνεχίζουν με πείσμα τις συγκρούσεις τους με τους καταχτητές. Οι χιλιάδες διαδηλωτές βαδίζουν με τα λάβαρά τους στη Λεωφόρο Πανεπιστημίου και κατευθύνονται πειθαρχημένοι, με ζητωκραυγές προς το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη.

Μπροστά στα γραφεία της εφημερίδας «Πρωία» δέχτηκαν λυσσασμένη επίθεση από τους Ιταλούς φασίστες και τους ντόπιους συνεργάτες τους. Το άλικο αίμα των τραυματιών βάφει και πάλι την άσφαλτο της πρωτεύουσας. Πολλοί οι νεκροί. Στο δρόμο ο λαός τούς πρόσφερε σημαίες και τους έραινε με λουλούδια Η Αθήνα έζησε μια από τις πιο υπέροχες αγωνιστικές της μέρες.

Στην πλατεία Συντάγματος οι διαδηλωτές δέχτηκαν και νέα επίθεση των κατακτητών και ιδιαίτερα έφιππων μονάδων της ιταλικής καραμπινιερίας. Οι συγκρούσεις κράτησαν πολλή ώρα.

Οι κινητοποιήσεις της 24ης και 25ης Μάρτη 1942 ενέπνευσαν θάρρος στο λαό κι άνοιξαν το δρόμο για τις κατοπινές μεγαλειώδεις διαδηλώσεις που άρχισαν με την πανελλαδική απεργία των δημοσίων υπαλλήλων.

Οι 3.000 ανάπηροι των νοσοκομείων της Αθήνας αντιλαμβάνονταν ότι τους περιμένουν νέοι και πιο σκληροί αγώνες. Γι’ αυτό και οργανώνονταν. Έβγαλαν νοσοκομειακές επιτροπές κατά θάλαμο, νοσοκομείο, καθώς και Παννοσοκομειακή Επιτροπή για όλα τα νοσοκομεία. Μα και η κυβέρνηση των Κουίσλιγκς ετοιμαζόταν. Σχεδίαζε, με πρωτεργάτη τον προδότη Μπάκο, να μεταφέρει τους ανάπηρους στα Μέθανα όπου σκάρωσε ένα πρόχειρο νοσοκομείο και διόρισε διευθυντή του τον αυτοαποκαλούμενο «αναπηροφάγο» Αθανασάκο. Μα οι ανάπηροι αντιστάθηκαν αφού έτρεξαν κοντά τους για ενίσχυση, «πιστοί τους σύμμαχοι ο ελληνικός λαός, οργανωμένος στο ΕΑΜ, τίμιοι εργάτες και εργάτριες, ηρωικοί αγωνιστές, δημόσιοι και ιδιωτικοί υπάλληλοι, τιμημένοι διανοούμενοι και καλλιτέχνες, κορυφαίοι επιστήμονες και καθηγητές, φοιτητές και φοιτήτριες, επαγγελματίες και βιοτέχνες. Όλοι αυτοί, που αψηφώντας το θάνατο, δούλεψαν σκληρά κάτω από την ηγεσία της νέας Φιλικής Εταιρείας (δηλαδή του ΕΑΜ) για το ξεσκλάβωμα του τόπου», γράφει ο αγωνιστής ανάπηρος Φρίξος Θεοφανίδης. Μα κι αυτή η προσπάθεια της κυβέρνησης των προδοτών απέτυχε, όπως και άλλες που ακολούθησαν.

Στις 28 Οκτώβρη 1942, το ΕΑΜ κάλεσε το λαό της Αθήνας να κατέβει στους δρόμους και να γιορτάσει τη μέρα αυτή σαν «Ημέρα αντιφασιστικού αγώνα». Οι κατοχικές αρχές κύκλωναν τα νοσοκομεία για να παρεμποδίσουν την κάθοδο των αναπήρων. Μα μάταιος ο κόπος τους. Οι ανάπηροι όμως ήταν και πάλι συνεπείς στο ραντεβού τους. Επακολούθησαν συγκρούσεις με πολλούς νεκρούς και τραυματίες. Στην πλατεία Κολωνακίου οι διαδηλωτές κατόρθωσαν να στεφανώσουν την προτομή του φιλικού Ξάνθου. Εκεί κατέφθασαν Ιταλοί μοτοσικλετιστές και «Έλληνες» χωροφύλακες που συγκρούστηκαν με τους διαδηλωτές οι οποίοι συνέχισαν το δρόμο τους προς τη Μητρόπολη. Εδώ τα μηχανοκίνητα των χιτλερικών. το ιππικό των Ιταλών και η «ελληνική» χωροφυλακή κύκλωσαν απ’ όλες τις πλευρές τους διαδηλωτές και άρχισαν την επίθεσή τους. Οι ηρωικοί ανάπηροι, οι άλλοι διαδηλωτές, γονάτισαν και άρχισαν να τραγουδούν τον Εθνικό Ύμνο αψηφώντας τα χτυπήματα, τα ποδοπατήματα και τις σφαίρες των φασιστικών αυτομάτων.

Οι αγώνες αυτοί του λαού της Αθήνας και των αναπήρων και τραυματιών που καθοδηγούνταν από το ΚΚΕ και το ΕΑΜ, έκλεισαν για το 1942με τη γενική απεργία και διαδήλωση των εργατών – υπαλλήλων, φοιτητών και μαθητών της 22ας Δεκέμβρη.

Με συνθήματα: «Ψωμί», «Συσσίτια», «Κάτω η τρομοκρατία», «Λευτεριά στους κρατουμένους» κ.ά., οι διαδηλωτές κατέβηκαν στους κεντρικούς δρόμους και κατευθύνθηκαν στο Υπουργείο Εργασίας που το φρουρούσαν Ιταλοί μελανοχίτωνες και «Έλληνες» αστυνομικοί της Ειδικής. Εκεί έγιναν σοβαρές συγκρούσεις, που κράτησαν από το πρωί τις 10.00 π.μ. ως το απόγευμα. 

Σκοτώθηκε ο φοιτητής ΜΗΤΣΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ και τραυματίστηκε βαριά ο επίσης φοιτητής της Ιατρικής ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΙΛΗΣ (ΒΑΣΙΛΗΣ), στέλεχος της ΟΚΝΕ που υπέκυψε ύστερα από λίγες μέρες. Οι ανάπηροι και τραυματίες του ελληνοϊταλικού πολέμου σ ’ όλους αυτούς τους αγώνες βρίσκονταν πάντα στις πρώτες γραμμές των διαδηλωτών. Γύρω τους συσπειρώνονταν και πάλευαν πλατιές μάζες εργαζομένων, οι φοιτητές, οι μαθητές και ευρύτερες λαϊκές μάζες.

Στις 22 Φλεβάρη 1943 η ελληνόφωνη γερμανική εφημερίδα της Αθήνας «Γερμανικά νέα δια την Ελλάδα» ζητούσε από τον ελληνικό λαό «να εκδηλωθεί με ενεργητικό και θετικό τρόπο στη διαδικασία της συμμετοχής του ελληνικού λαού στην προσπάθεια του Τρίτου Ράιχ, με τη μορφή της πολιτικής επιστράτευσης».

Οι ανάπηροι του πολέμου 1940-41 δοξασμένοι ήρωες και μάρτυρες του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα 1941-44

Το ΚΚΕ και το ΕΑΜ που συνειδητοποίησαν από την πρώτη στιγμή το μεγάλο κίνδυνο, αποφάσισαν επείγοντα μέτρα για τη ματαίωση των σχεδίων του Χίτλερ. Στις μεγάλες κινητοποιήσεις της 24ης Φλεβάρη 1943, πήραν μέρος και 2.000 ανάπηροι. 

Η μεγάλη αυτή κινητοποίηση αποτέλεσε τη γενική δοκιμή της μεγαλειώδους εξόρμησης του αθηναϊκού και του πειραϊκού λαού που έγινε στις 5 του Μάρτη και που ματαίωσε τα σχέδια των χιτλερικών και Ελλήνων προδοτών της κυβέρνησης Κ. Λογοθετόπουλου για επιστράτευση.

Στις εξορμήσεις για την κατάληψη του Υπουργείου Εργασίας οι διαδηλωτές είχαν μεγάλες απώλειες. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν ο ΔΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΟΝΥΣΗΣ, αναπληρωματικό μέλος της Διοίκησης του Εθνικού Συνδέσμου Αναπήρων Πολέμου (ΕΣΑΠ) 1940-41.

Να τι γράφει ο ίδιος αυτόπτης μάρτυρας ανάπηρος αγωνιστής Φρίξος Θεοφανίδης:

«Ευλαβικά ακουμπήσαμε το φέρετρο του Διονύση στη μικρή εκκλησία του 3ου Νοσοκομείου για να κάνουμε την ακολουθία της θανής του…

Μα τα ανθρωπόμορφα τέρατα δεν αρκέστηκαν στο ότι του πήραν τη ζωή. Ήθελαν τώρα και το άψυχο κορμί του. Για το σκοπό αυτό, με το διερμηνέα τους ήρθαν να μας το ζητήσουν… Ήταν στις 27 του Φλεβάρη, την ώρα, που συναγμένοι όλοι μας ετοιμαζόμαστε να συνοδέψουμε στη στερνή του κατοικία τον αξέχαστο φίλο, τον ήρωα αγωνιστή…

Δύο χιλιάδες ανάπηροι με τη μαύρη ταινία στο πέτο, σημάδι πένθους για το χαμό του αδελφού μας, κάναμε κύκλο γύρω απ’ την εκκλησία και σχηματίσαμε με τα κορμιά μας απόρθητο κάστρο, εμπόδιο τρανό στα βέβηλα, αμαρτωλά, βαμμένα από αθώο αίμα, χέρια που θα τολμούσαν να άρπαζαν το μεγάλο ΝΕΚΡΟ ΜΑΣ!..

Η κάσα σκεπασμένη με τη γαλανόλευκη κατεβαίνει αργά – αργά στον τάφο… Εκείνη τη στιγμή όλοι τραγουδούν τον Εθνικό Ύμνο γονατιστοί.

Στις τρεις το απόγευμα εκείνης της μέρας τέλειωσε η τελετή του ενταφιασμού. Πενήντα ομιλητές μπροστά στους κατακτητές και πάνω από το νωπό τάφο, μίλησαν για τους αγώνες και το μεγαλείο του λαού, επιτέθηκαν ενάντια στους στρατούς κατοχής και την ψευτοκυβέρνηση της χώρας. Προς τιμήν του νεκρού κηρύχτηκε 9ήμερο πένθος σ’ όλα τα αναπηρικά νοσοκομεία της Αθήνας».

Δεκατρείς μέρες μετά την δολοφονία του Δ. Δημακόπουλου, στις 5 Μάρτη 1943, έπεφτε νεκρός στο πεζοδρόμιο του Υπουργείου Εργασίας, χτυπημένος από σφαίρα «Έλληνα» υπαστυνόμου στον αγώνα για την οριστική ματαίωση της επιστράτευσης ο ανάπηρος: ΜΑΡΙΝΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ, που δολοφονήθηκε από τον Μπουραντά.

Οι κατακτητές και τα όργανά τους δεν τόλμησαν αυτή τη φορά να εμποδίσουν την ταφή του.

Στις 25 Ιούνη 1943, ένας ακόμα ήρωας του αναπηρικού αγώνα έπεφτε. Ήταν ο ΜΟΣΧΟΥΔΗΣ ΑΛΕΚΟΣ.

Στις αρχές Αυγούστου 1943, η Ασφάλεια συνέλαβε τον ανάπηρο Κώστα Κουκοβίνο, του Γαλλικού Νοσοκομείου και στις 16 Σεπτέμβρη τον καταδίκασε σ’ ένα μήνα φυλακή. Πριν από την έναρξη της δίκης του, όργανα της Ειδικής Ασφάλειας συνέλαβαν τους δικηγόρους υπεράσπισής του, καθώς και δύο μάρτυρες υπεράσπισης, μέλη του ΔΣ του ΕΣΑΠ. Διονύση Γονατά, αντιπρόεδρο και Ηλία Τζαμουράνη, Γενικό Γραμματέα και τους έκλεισαν στις φυλακές Χατζηκώστα. Λίγο αργότερα και οι δύο θα εκτελούνταν μαζί με άλλους πατριώτες.

Στο μεταξύ ο δωσίλογος Τύπος της Αθήνας είχε αρχίσει συστηματική εκστρατεία κατά των αναπήρων αποκαλώντας τους «χασισοπότες», «μαυραγορίτες», «εκβιαστές», «μίσθαρνα όργανα της Μόσχας», «τυχοδιώκτες» κλπ. Ταυτόχρονα ύποπτα και πουλημένα άτομα με εισιτήρια της Υγειονομικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, μπήκαν σαν άρρωστοι στα Αναπηρικά Νοσοκομεία σαν χαφιέδες της Ασφάλειας, ενώ ορισμένοι προδότες του αναπηρικού αγώνα, προσπαθούσαν να διασπάσουν τον ΕΣΑΠ. Στο μεταξύ η κυβέρνηση Ιωάννη Ράλλη (που είχε οριστεί στις 7 Απρίλη 1943) είχε αρχίσει τη συγκρότηση και εξοπλισμό από τους Γερμανούς των Ταγμάτων Ασφαλείας.

Στις 8 Σεπτέμβρη 1943, η φασιστική Ιταλία συνθηκολόγησε. Τότε τα μέλη των εθνικοαπελευθερωτικών οργανώσεων προσπαθούσαν ν ’ αγοράσουν όπλα κλπ από τους Ιταλούς και να τα κρύψουν όπου μπορούσαν, ώσπου να τα παραδώσουν στον ΕΛΛΣ. Οι χαφιέδες, όμως, σκόπιμα διοχέτευσαν την ψευδή πληροφορία στην Γκεστάπο, στα Ες – Ες, στη γερμανική ασφάλεια, ότι στα αναπηρικά νοσοκομεία υπάρχουν κρυμμένα ιταλικά όπλα. Με βάση αυτές τις πληροφορίες, στις 13 Οκτώβρη 1943, Γερμανοί στρατιώτες εισέβαλαν στο 3ο Στρατιωτικό Νοσοκομείο και άρχισαν έρευνες. Αναποδογύρισαν τα πάντα μα δε βρήκαν όπλα. Έκαναν, όμως, 14 συλλήψεις αναπήρων, τους μετάφεραν στις φυλακές «Αβέρωφ» κι αργότερα στα κελιά των μελλοθανάτων. Τον Νοέμβρη μέσα στα ίδια κελιά μετέφεραν και δύο νέους. Τον ΖΕΡΒΟ ΜΑΝΩΛΗ, θαλαμάρχη του 4ου θαλάμου του 3ου Νοσοκομείου, και το φοιτητή ΜΟΝΝΑ ΓΙΑΝΝΗ. Υστέρα από τρεις μέρες και οι δύο εκτελέστηκαν.

Στις 27 Νοέμβρη 1943, ένας ανώτερος χιτλερικός αξιωματικός, τρεις Έλληνες αξιωματικοί και εκτελεστικό απόσπασμα από τσολιάδες του I. Ράλλη – Πλυτζανόπουλου πήραν από του «Χατζηκώστα» 19 πατριώτες για εκτέλεση στο Γουδί μαζί και δύο ανώτερα στελέχη του ΕΣΑΠ. Τους:

ΤΖΑΜΟΥΡΑΝΗ ΗΛΙΑ
ΓΟΝΑΤΑ ΔΙΟΝΥΣΗ
ΚΑΠΠΑΤΟ ΣΠΥΡΟ του Γεράσιμου. Από την Κεφαλλονιά. Εργάτη. Μέλος του ΚΚΕ.
ΜΑΡΚΑΤΟ ΓΙΑΝΝΗ του Σπύρου. Από την Κεφαλλονιά. Μικροπωλητή. Μέλος του ΚΚΕ.

Ο πρώτος ήταν ο Γενικός Γραμματέας και ο άλλος ο Αντιπρόεδρος. Ο ένας με κομμένα πόδια. Ο δεύτερος με γενική παράλυση. 

Έπειτα απ’ αυτό το αποτρόπαιο έγκλημα και αφού είχαν καταφέρει ν’ αποκεφαλίσουν το αναπηρικό κίνημα στις 30 Νοέμβρη 1943, στις 2.00 τα μεσάνυχτα ο διαβόητος συνταγματάρχης I. Πλυτζανόπουλος, διοικητής των Ταγμάτων Ασφαλείας, κύκλωσε τα Νοσοκομεία των αναπήρων και όταν ξημέρωσεε διέταξε «Εμπρός λεβέντες μου».

Με πυροβολισμούς, ουρλιαχτά, οι ταγματασφαλίτες όρμησαν στους θαλάμους. Το τι έγινε δεν περιγράφεται. Άρπαξαν από τα κρεβάτια τα ακρωτηριασμένα κορμιά των αναπήρων που δεν πρόλαβαν να φορέσουν τα ξύλινα άκρα τους και χτυπώντας και σπρώχνοντας τους τους φόρτωσαν στα καμιόνια που περίμεναν για τις φυλακές «Χατζηκώστα» και για το Χαϊδάρι. Εκεί τους στοίβαξαν όλους μέσα σε θαλάμους, τον έναν πάνω στον άλλον.

Σε έντονη διαμαρτυρία του προς τον «πρωθυπουργό» I. Ράλλη ο Διευθυντής του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού έγραφε: «Οι όροι που κρατούνται οι 1700 τραυματίες, ανάπηροι πολέμου και το προσωπικό των Νοσοκομείων, είναι απάνθρωποι, ζουν γυμνοί με ανοιχτές πληγές. Επικρατεί ακαθαρσία απερίγραπτη. Είναι αναγκασμένοι να αποπατούν εντός των θαλάμων (της φυλακής)… Μου προκάλεσε σε φρίκη η κατάσταση αυτή, γιατί παρόμοια εικόνα δεν είχα αντικρίσει ποτέ..».

Κανένας δεν ξέρει πόσοι και ποιοι βρήκαν οικτρό θάνατο κατά την αρπαγή των αναπήρων με τη βία από τα Νοσοκομεία. Μα το αποτρόπαιο έγκλημα δε σταμάτησε εκεί. Από τους αναπήρους που δεν δολοφονήθηκαν εκεί, πολλοί τροφοδότησαν τα χιτλερικά και «ελληνικά» εκτελεστικά αποσπάσματα. Κανένας δεν ξέρει ποιοι πήγαν, πού και ποιο ήταν το τέλος τους. Ατέλειωτη η σειρά των εκτελεσμένων, αναπήρων:

AΝΥΦΑΝΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ Λ.
ΚΟΥΡΝΕΤΑΣ Ν.
ΜΠΕΡΤΑΚΗΣ ΠΑΝ.
ΣΙΛΙΒΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ
ΠΑΠΑΔΟΣΤΑΥΡΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ

και άλλοι 300 περίπου ανάπηροι αγωνιστές του ελληνοϊταλικού πολέμου 1940- ’41. Μια μέρα ο Χατζηκώστας, διευθυντής των φυλακών «Χατζηκώστα»  (απλή συνωνυμία) μπήκε στον 1ο θάλαμο και εκτέλεσε εν ψυχρώ με το πιστόλι του τους κρατουμένους

ΜΑΛΛΙΑΡΗ ΧΡΗΣΤΟ και
ΑΡΓΕΝΤΗ ΚΩΣΤΑ.

Μέσα στο 1944 η θέση των αναπήρων έγινε ακόμη χειρότερη. Από τους 800 σχεδόν αναπήρους που μεταφέρθηκαν στο Χαϊδάρι είναι ζήτημα αν διασώθηκε ένας μικρός αριθμός. Εκεί η μεταχείρισή τους ήταν ειδική»: Προπηλακίζονται, δέρνονται, βασανίζονται και στέλνονται ομαδικά στα εκτελεστικά αποσπάσματα.

Εκατό περίπου απ’ αυτούς πάρθηκαν νύχτα και εκτελέστηκαν στην τοποθεσία Ριτσώνα της Εύβοιας. Και το πιο φοβερό. Σε λίγο άρχισε η λειτουργία των «Εκτάκτων Στρατοδικείων Ασφαλείας» που θα δίκαζαν και καταδίκαζαν τους αναπήρους κατά εκατοντάδες. Άλλους, όπως τους:

ΚΑΤΑΛΑΓΑΡΙΑNO ΜΑΝΩΛΗ
ΜΑΝΟΥΡΑ ΓΙΑΝΝΗ του Ζαχαρία
ΒΙΓΔΙΝΗ ΓΙΩΡΓΟ κ.ά.

τους μετέφεραν σε γερμανικά στρατόπεδα απ’ όπου δεν γύρισαν. Οι λίγοι αγωνιστές που μπόρεσαν να βγουν από τον κλοιό και να γλιτώσουν, συνέχισαν τον αγώνα και οι περισσότεροι έδωσαν τη ζωή τους για τα ιδανικά τους. Όπως οι:

ΠΟΛΕΜΑΡΧΑΚΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ
ΜΑΜΑΛΟΥΚΑΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ
ΠΑΠΑΛΕΒΙΖΑΚΗΣ ΚΩΣΤΑΣ.
ΚΑΣΩΤΑΚΗΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ κ.ά.

Έπεσαν σε μάχες στην Καλλιθέα και αλλού, πολεμώντας κατά των κατακτητών και των συνεργατών τους. Άλλοι όπως: ο ΑΦΙΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, που πιάστηκε και κρεμάστηκε στο Φάληρο, ο ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΝΙΚΟΣ που κατακρεουργήθηκε στον καταυλισμό των τσολιάδων, στην Ηρώδου του Αττικού και πέταξαν τα κομμάτια του στον Εθνικό Κήπο, ο ΣΜΥΡΝΑΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ, που εκτελέστηκε από τους ταγματασφαλίτες στην Κόρινθο, ο ΚΟΝΤΗΣ ΛΕΥΤΕΡΗΣ, που δολοφονήθηκε από τους Χίτες στου Ψυρρή, οι:

ΤΣΑΦΟΓΙΑΝΝΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
ΚΟΥΚΟΥΒΙΝΟΣ ΚΩΣΤΑΣ
ΚΟΥΤΑΝΤΟΣ
ΕΥΘΥΜΙΟΥ,

που έδωσαν τη ζωή τους κι αυτοί πυκνώνοντας τις γραμμές της ατέλειωτης φάλαγγας των μαρτύρων αγωνιστών του Έθνους. Αλλά και όταν το καλοκαίρι του 1944 στο Κάιρο σχηματίστηκε η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, ενώ οι σοβιετικές στρατιές προχωρούσαν ακάθεκτες προς τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη, οι Αγγλοαμερικάνοι καταδίωκαν τα γερμανικά στρατεύματα στο δυτικό μέτωπο και ο δοξασμένος ΕΛΑΣ λευτέρωνε τη μία πόλη μετά την άλλη στη χώρα μας, οι συνεργάτες των καταχτητών συνέχιζαν να κρατούν στα μπουντρούμια των φυλακών τους αναπήρους και τους άλλους κρατούμενους πατριώτες.

Κι όταν στις 12 Οκτώβρη 1944 τη μέρα της απελευθέρωσης της Αθήνας, ο λαός της ξεχύθηκε στους δρόμους και γιόρταζε τη μεγάλη αντιφασιστική νίκη, τη χιλιάκριβη τη λευτεριά τότε ανοίχτηκαν και οι πόρτες των φυλακών και όρμησαν έξω οι δεσμώτες αγωνιστές για να πάρουν μέρος κι αυτοί στο μεγάλο πανηγύρι της νίκης.

Όσοι από τους ανάπηρους είχαν περάσει τους εφτά κύκλους της κόλασης και είχαν μείνει ζωντανοί, πήραν μέρος στη μεγάλη γιορτή της χαράς. Βαθιά συγκλονισμένοι ακολούθησαν τη μεγάλη φάλαγγα έχοντας δίπλα τους τις λευκοντυμένες νοσοκόμες – αδελφές και τα αδειανά αναπηρικά καροτσάκια αυτών που έπεσαν στο μεγάλο αντιφασιστικό αγώνα κατά της χιτλερικής βαρβαρότητας. Κι ο λεύτερος λαός με δάκρυα χαράς τους χειροκροτούσε και τους εύχονταν:

– Να ζήσετε λεβέντες!

– Δόξα και τιμή στους ανάπηρους, Θύματα του αγώνα!

Πηγή: «Έπεσαν για τη ζωή, Έκδοση της Κεντρική Επιτροπής του ΚΚΕ», Κατιούσα

Φωτο: Χαρακτικό του Τάσσου – Επίθεση κατά των νοσοκομείων της Αθήνας και εκτελέσεις αναπήρων πατριωτών από τους ταγματασφαλίτες συνεργάτες των Γερμανών καταχτητών

https://www.imerodromos.gr/