Πέντε εμπόδια στο δρόμο για τη συμφωνία

Οι δυσκολίες που έχουν προκύψει με το... καλημέρα καθιστούν αμφίβολη τη σύναψη συμφωνίας εντός του Αυγούστου

Πέντε μεγάλα εμπόδια που υπάρχουν από την αρχή της συζήτησης του τρίτου Μνημονίου καθιστούν το νέο πρόγραμμα σταθεροποίησης της οικονομίας το πιο δύσκολο, τόσο στην οριστικοποίηση όσο και στην εφαρμογή του, από τα δύο προηγούμενα στα οποία έχουν εξαναγκαστεί οι ελληνικές κυβερνήσεις.

Οι συζητήσεις που ξεκίνησαν επίσημα την Παρασκευή είναι
εξαιρετικά αμφίβολο αν θα καταφέρουν να καταλήξουν σε συμφωνία στις λιγότερες από 10 ημέρες καθαρού χρόνου που απομένουν μέχρι και τις 18 του μήνα, ώστε η Ελλάδα να εξοφλήσει τα ομόλογα ύψους 3,2 δισ. ευρώ προς την ΕΚΤ και τη δόση ύψους 1,4 δισ. ευρώ προς το ΔΝΤ τον Σεπτέμβριο.

Ως γνωστόν, η ύπαρξη συμφωνίας μέχρι και τις 18 του μήνα προϋποθέτει ότι η ελληνική κυβέρνηση και οι διεθνείς δανειστές της θα πρέπει να έχουν καταλήξει σε συμφωνία μέχρι και τις 10 Αυγούστου. Τότε μόνο θα μπορεί να συνεδριάσει το έκτακτο Eurogroup, που θα γίνει την Τρίτη 11 του μήνα.

Θα ακολουθήσει έγκριση στα εθνικά Κοινοβούλια, η οποία έχει χρονικό περιθώριο μέχρι τις 15 του μήνα, αφού μετά αρχίζουν θερινές διακοπές. Στη συνέχεια θα απαιτηθεί να εγκρίνει το πρόγραμμα και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM).

Στο μεταξύ, η Ελλάδα πρέπει να έχει ψηφίσει ένα πακέτο μέτρων που θα επιβάλουν οι δανειστές ως προαπαιτούμενα για την καταβολή της πρώτης δόσης του δανείου.

Ολα αυτά θα ήταν δύσκολα ακόμη και αν οι διαπραγματεύσεις βρίσκονταν σε προχωρημένο σημείο, ενώ ακόμη βρίσκονται στην αρχή τους και έχουν πέντε βασικά «προκαταρκτικά» εμπόδια.

Το πρώτο μεγάλο εμπόδιο είναι ότι για πρώτη φορά οι Ευρωπαίοι (Ε.Ε., ESM, ΕΚΤ) δεν βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος με το ΔΝΤ. Το Ταμείο ζητά εκ των προτέρων μέτρα σημαντικής ελάφρυνσης του χρέους, επαρκή χρηματοδότηση, ρεαλιστικούς δημοσιονομικούς στόχος και δεσμεύσεις από την ελληνική κυβέρνηση για βασικές μεταρρυθμίσεις, πολλές από τις οποίες είναι υπόλοιπα του προηγούμενου Μνημονίου. Διαφορετικά, δεν υπάρχει περίπτωση να συμμετέχει στο πρόγραμμα. Οι Ευρωπαίοι, στην παρούσα φάση, μπορούν να δεσμευτούν σε κάτι τέτοιο όχι νωρίτερα από το τέλος της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος, δηλαδή μέσα στον Οκτώβριο.

Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα είναι ότι για πρώτη φορά οι διεθνείς δανειστές της Ελλάδας θα πρέπει να προσπαθήσουν να σταθεροποιήσουν μια οικονομία, η οποία εκτός από τα χρόνια διαρθρωτικά προβλήματα διολισθαίνει σε ύφεση και από τις τράπεζες, οι οποίες κινδυνεύουν να καταρρεύσουν όσο συνεχίζονται οι κεφαλαιακοί έλεγχοι.

Η πρόεδρος της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών, κ. Λούκα Κατσέλη, έχει ζητήσει οι τράπεζες να πάρουν άμεσα 10 δισ. από τα συνολικά 25 δισ. ευρώ που προτίθεται να δώσει ο ESM για τη στήριξη των τραπεζών ώστε τα capital controls να σταματήσουν νωρίτερα.

Ο διοικητής της ΤτΕ, από την άλλη, ζητά να ολοκληρωθούν η αξιολόγηση της ποιότητας του χαρτοφυλακίου (Asset Quality Review) των τεσσάρων μεγάλων τραπεζών μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου, η ανακεφαλαιοποίηση μέχρι και το τέλος Δεκεμβρίου και στη συνέχεια οι τράπεζες να απαιτήσουν το σύνολο της ενίσχυσης των 25 δισ. ευρώ.

Οσο πιο γρήγορα μπουν σε πλήρη λειτουργία οι τράπεζες τόσο πιο αξιόπιστες μπορούν να γίνουν οι προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας τα επόμενα χρόνια, με το 2015 να έχει κλειδώσει μια πρόβλεψη για ύφεση 3-4% και πρωτογενές έλλειμμα λίγο πάνω ή λίγο κάτω από το 1% του ΑΕΠ.

Το τρίτο μεγάλο πρόβλημα είναι κυρίως πολιτικό. Η παρούσα κυβέρνηση που έχει κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ έχει παρουσιάσει σημάδια διάλυσης από την προκαταρκτική συμφωνία της 12ης Ιουλίου. Οι δανειστές είναι δεδομένο ότι θα ζητήσουν τις υπογραφές όλων των κομμάτων του συνταγματικού τόξου πριν βάλουν από κάτω τη δική τους σε ένα κείμενο συμφωνίας. Ωστόσο, θα συνεχίζει να ανησυχεί όλους η άρνηση της υιοθέτησης της γνωστής πια ιδιοκτησίας του προγράμματος αλλά και το ενδεχόμενο αυτό να σταματήσει βίαια για δύο-τρεις μήνες αν υλοποιηθεί το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών.

Το τέταρτο εμπόδιο είναι οι ρήτρες εφαρμογής που είναι βέβαιο ότι θα επιβάλουν οι δανειστές για το τρίτο πρόγραμμα. Οι αυτοματισμοί στη διόρθωση αποκλίσεων που σίγουρα θα υπάρξουν σε μια οικονομία που μαστίζεται από πενταετή λιτότητα μπορεί να τινάξουν ανά πάσα στιγμή στον αέρα την κυβέρνηση που θα τις εφαρμόσει και το ίδιο το πρόγραμμα αν δεν επιβληθούν καθόλου.

Το πέμπτο και ίσως πιο βασικό από όλα τα υπόλοιπα είναι το μίγμα και η κατανομή των μέτρων που θα εφαρμοστούν μέχρι και το τέλος του 2018.

Πριν καλά καλά ξεκινήσει ο διάλογος η τρόικα ζητά το ξήλωμα όλων των αντιμνημονιακών μέτρων:

-Την επαναφορά του εισιτηρίου των 5 ευρώ στα εξωτερικά ιατρεία υπέρ των ανασφάλιστων, περικοπές στις τιμές των φαρμάκων.

-Επαναφορά της κινητικότητας των δημοσίων υπαλλήλων που θα καταλήγει υπό προϋποθέσεις σε απολύσεις.

- Διορθώσεις στο φορολογικό με αύξηση της προκαταβολής φόρου για «μικρούς» και «μεγάλους».

- Αυτόματο «κόφτη» από το δημοσιονομικό συμβούλιο για όσους δημόσιους φορείς υπερβαίνουν τις δαπάνες τους.

- Την νομοθέτηση ομαδικών απολύσεων και αλλαγών για τον τρόπο κήρυξης μιας απεργίας.

-Αμεση περικοπή των πρόωρων συντάξεων.

- Προβλέψεις ισοδύναμων για όλες τις δικαστικές αποφάσεις, όπως αυτή του ΣτΕ με την οποία κρίνονταν ως αντισυνταγματικές οι περικοπές συντάξεων από το 2012.

- Εκκαθάριση «κόκκινων» δανείων με απελευθέρωση πλειστηριασμών.

-Αποκρατικοποιήσεις στο χώρο της ενέργειας με πρώτο τον ΑΔΜΗΕ.

- Ανατροπές στις αγορές των προϊόντων με απελευθέρωση για το γάλα, τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα και άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές.

- Νέο ταμείο αποκρατικοποιήσεων, το οποίο θα έχει ως αποστολή την είσπραξη εσόδων συνολικού ύψους 50 δισ. μέχρι και το 2023.

Αν μάλιστα επικρατήσει η εμμονή του ΔΝΤ για εμπροσθοβαρείς αλλαγές, τότε το κλίμα αναμένεται να επιδεινωθεί πολύ, και μάλιστα πολύ γρήγορα.

ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
tdasopoulos@e-typos.com

Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής