Τα έθιμα της Τσικνοπέμπτης και πως μας προέκυψε

Τσικνοπέμπτη ονομάζεται η Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου (Κρεατινής),η οποία φέτος πέφτει σήμερα 7 Μαρτίου,επειδή την ημέρα αυτή όλα τα σπίτια ψήνουν κρέας ή λειώνουν το λίπος από τα χοιρινά και ο μυρωδάτος καπνός (τσίκνα) είναι διάχυτος παντού!

Οι άνθρωποι προετοιμάζονται για την μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής και την συγκεκριμένη Πέμπτη καταναλώνουν ελεύθερα μεγάλες ποσότητες κρέατος.

Ο λόγος που έχει καθιερωθεί να γίνεται αυτό ημέρα Πέμπτη είναι πως η ορθόδοξη πίστη θεωρεί σημαντικές τις νηστείες της Τετάρτης και της Παρασκευής, οπότε έγινε επιλογή της ενδιάμεσης ημέρας.

Το όνομα,όπως είπαμε, "Τσικνοπέμπτη" προέκυψε....
γιατί την ημέρα αυτή το δείπνο αποτελείται από κρέας ψημένο στα κάρβουνα, το οποίο πρέπει να έχει πάντα λίγο λίπος ώστε κατά το ψήσιμο να βγάλει την απαραίτητη "τσίκνα". Ακόμα και οι πιο φτωχοί άνθρωποι κάθε περιοχής, πρέπει (έπρεπε,τουλάχιστον προ μνημονίων,γιατί τώρα την Τσικνοπέμπτη σε πολλά μέρη οργανώνονται κανονικά συσσίτια!) να ψήσουν κρέας ώστε να μυρίσει το σπίτι τους και όλοι να ξέρουν ότι γιορτάζουν!

Παλιότερα στην ελληνική επαρχία οι άνθρωποι μοίραζαν πιατέλες με το τσικνισμένο κρέας σε όλη την γειτονιά για να στείλουν την μυρωδιά του ψητού σε κάθε άκρη του χωριού. Μαζί με την Τσικνοπέμπτη έχει καθιερωθεί πλέον και η ειδωλολατρική παράδοση του μασκαρέματος που υποτίθεται ότι διώχνει τα κακά πνεύματα του χειμώνα και βοηθάει έτσι στην εξασφάλιση μιας επιτυχημένης σοδειάς.

Τα έθιμα της Τσικνοπέμπτης σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας!

Το έθιμο χάνεται στα βάθη των αιώνων, χωρίς να γνωρίζουμε την προέλευσή του. Εικάζεται, όμως, ότι προέρχεται από τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων, που επιβίωσαν του Χριστιανισμού.

Σύμφωνα με τον λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο, το φαγοπότι και το γλέντι της ημέρας είναι «ομοιοπαθητικές προσπάθειες για την ευφορία της γης». Την Τσικνοπέμπτη, που βρίσκεται στο μέσο του Τριωδίου, ξεκινούν ουσιαστικά οι εκδηλώσεις της Αποκριάς, οι οποίες κορυφώνονται με τα Κούλουμα την Καθαρά Δευτέρα.

Πέρα από το παραδοσιακό "κάψιμο" του κρέατος, κάθε περιοχή της χώρας μας έχει τα δικά της έθιμα για την Τσικνοπέμπτη:

Κομοτηνή
Την Τσικνοπέμπτη τα ζευγάρια που είναι έτοιμα για γάμο, ανταλλάσσουν μεταξύ τους φαγώσιμα δώρα. Ο άντρας πρέπει να στείλει στην σύντροφό του μια κότα και εκείνη ανταποδίδει με μπακλαβά .

Κέρκυρα
Στην Κέρκυρα ανήμερα της Τσικνοπέμπτης γίνονται τα "Πετεγολέτσια" ή "Κουτσομπολιά". Οι γυναίκες της παλιάς πόλης, βγαίνουν στα παράθυρα των καντουνιών και κουτσομπολεύουν μιλώντας την παραδοσιακή κερκυραϊκή διάλεκτο.

Πάτρα
Εδώ κάθε χρόνο αναβιώνει η "Κουλουρού" . Σύμφωνα με το έθιμο η "Γιαννούλα η Κουλουρού" νομίζει ότι ο Ναύαρχος Ουίλσoν είναι ερωτευμένος μαζί της και θα της κάνει πρόταση γάμου. Έτσι ντύνεται νύφη και πηγαίνει στο λιμάνι να προϋπαντήσει τον καλό της, σκορπώντας το γέλιο στους Πατρινούς.

Σέρρες
Στις Σέρρες ψήνουν το κρέας στους δρόμους και στη συνέχεια ανάβουν μεγάλες φωτιές και πηδούν από πάνω τους. Αμέσως μετά ακολουθεί "το προξενιό" μεταξύ των ελεύθερων της κάθε γειτονιάς .

Ηράκλειο της Κρήτης
Μικροί και μεγάλοι περιδιαβαίνουν μεταμφιεσμένοι στους δρόμους και στις πλατείες της πόλης, τραγουδώντας και χορεύοντας.