Μια θέση στο ευρύ φάσμα των μορφών βίας που εκδηλώνονται σε βάρος των γυναικών έχει καταλάβει η πρακτική της ανάρτησης φωτογραφιών και βίντεο προσωπικών, ιδιωτικών τους στιγμών στο διαδίκτυο, χωρίς τη συγκατάθεσή τους.
Το ζήτημα έχει βρεθεί στο επίκεντρο της επικαιρότητας το τελευταίο διάστημα, μετά τις καταγγελίες που έχουν γίνει σε βάρος γνωστού παρουσιαστή τηλεοπτικών εκπομπών για τη δημοσιοποίηση τέτοιου υλικού. Ωστόσο, το πρόβλημα δεν είναι σημερινό και οι πτυχές που βλέπουν το φως της δημοσιότητας δεν αποτελούν παρά την κορυφή του παγόβουνου. Στο έδαφος της διαδεδομένης χρήσης του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, καταγράφονται μια σειρά μορφές παρενόχλησης, βίας και κακοποίησης που στοχεύουν ιδιαίτερα τις γυναίκες και συχνά έχουν τραγικές επιπτώσεις στη ζωή τους.
Οι γυναίκες βρίσκονται συχνότερα σε σύγκριση με τους άντρες στο στόχαστρο συγκεκριμένων μορφών διαδικτυακής βίας, διατρέχοντας μεγαλύτερο κίνδυνο να πέσουν θύματα διαδικτυακής σεξουαλικής παρενόχλησης και διαδικτυακής καταδίωξης, της «μη συναινετικής» ή «εκδικητικής» πορνογραφίας, όπως διαπιστώνει το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) σε παλιότερη έκδοσή του («Διαδικτυακή βία σε βάρος γυναικών και κοριτσιών», 2017).
Σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα, έως και το 90% των θυμάτων της συγκεκριμένης μορφής βίας είναι γυναίκες, ενώ καταγράφεται αυξητική τάση στον αριθμό σχετικών περιστατικών. Ακόμα πιο ανησυχητικά είναι τα δεδομένα που αφορούν τη διαρκή αύξηση των ιστότοπων που συνδέονται με την ανάρτηση τέτοιου υλικού. Μάλιστα, σε μια σειρά τέτοιου είδους ιστότοπων οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα «να αναρτήσουν εικόνες που συνοδεύονται από προσωπικές πληροφορίες, όπως είναι η διεύθυνση του θύματος, ο εργοδότης του και σύνδεσμοι που παραπέμπουν στα διαδικτυακά προφίλ του».
Στο φόντο αυτό οι απειλές, οι εκβιασμοί και οι προσπάθειες διαπόμπευσης και εκφοβισμού έχουν οδηγήσει ακόμα και σε τραγικά αποτελέσματα, με γυναίκες και κορίτσια να φτάνουν στο σημείο να δώσουν τέλος στη ζωή τους.
Τον Σεπτέμβρη του 2016 βρέθηκε νεκρή - με τον θάνατό της να αποδίδεται σε αυτοκτονία, εκδοχή που πρόσφατα αμφισβητήθηκε - η 31χρονη Ιταλίδα Tiziana Cantone. Είχε προηγηθεί η δημοσιοποίηση βίντεο σεξουαλικού περιεχομένου σε πορνογραφικές ιστοσελίδες και σε πλαστά προφίλ σε Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Η ίδια έδωσε δικαστική μάχη για να «κατέβει» το επίμαχο υλικό και δικαιώθηκε, κλήθηκε όμως να καταβάλει δυσβάσταχτα δικαστικά έξοδα, που σύμφωνα με δημοσιεύματα έφτασαν τα 20.000 ευρώ. Ωστόσο, το βίντεο είχε προβληθεί σχεδόν ένα εκατομμύριο φορές και η ίδια έγινε αντικείμενο χλευασμού.
Η 15χρονη Amanda Todd από τον Καναδά αυτοκτόνησε τον Οκτώβρη του 2012. Τα προηγούμενα χρόνια η μαθήτρια είχε ζήσει κάτω από διαρκείς απειλές σχετικές με τη δημοσιοποίηση γυμνόστηθων εικόνων της, και είχε υποστεί εκβιασμό ώστε να στείλει στον εκβιαστή της περισσότερες εικόνες και βίντεο.
Μια πικρή γεύση από τέτοιες καταστάσεις έχουμε πάρει και στη χώρα μας. Τον Νοέμβρη του 2016 η 22χρονη φοιτήτρια Λίνα Κοεμτζή έχασε τη ζωή της πέφτοντας από το κτίριο των φοιτητικών εστιών στη Θεσσαλονίκη, αφότου έπεσε θύμα αντίστοιχων απειλών και εκβιασμών γύρω από τη δημοσιοποίηση προσωπικών της φωτογραφιών και βίντεο.
Αποτρόπαια φαινόμενα βίας και κακοποίησης, όπως τα παραπάνω, φύονται στο έδαφος των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών που διατηρούν και διαιωνίζουν την ανισοτιμία της γυναίκας, που καλλιεργούν και προβάλλουν τις σάπιες «αξίες» της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης, τα «πρότυπα» της επιβολής με κάθε μέσο και τρόπο στη ζούγκλα του ανελέητου ανταγωνισμού.
Ολα αυτά αναπαράγονται μέσα από το οικογενειακό περιβάλλον, το σχολείο, το πανεπιστήμιο, αλλά και μέσα από τον στρατό, το θρησκευτικό δόγμα, μέσα από τη μουσική βιομηχανία, από τα ΜΜΕ και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης.
Στο έδαφος αυτό λαμβάνουν ανησυχητικά αυξανόμενες διαστάσεις φαινόμενα υποτίμησης της προσωπικότητας, της αξιοπρέπειας, συμπεριφορές αντιμετώπισής της ως σεξουαλικού «λάφυρου», νέες μορφές βίας και κακοποίησης.
Τέτοιες εγκληματικές πράξεις σε βάρος γυναικών δεν αναπτύσσονται σε κοινωνικό κενό, αλλά στο έδαφος των αντιδραστικών, αναχρονιστικών απόψεων για την κοινωνική θέση της γυναίκας, στο πλαίσιο των οποίων η ερωτική σχέση συνδέεται με τάση «ιδιοκτησίας» της συντρόφου ή συζύγου, αντανακλώντας με υποκειμενικό τρόπο τις διαστρεβλωμένες αντιλήψεις περί αφοσίωσης.
Κι όλα αυτά στις συνθήκες διάδοσης των - επίσημων και ανεπίσημων - ψηφιακών «οίκων ανοχής», όπου δίπλα στη «νόμιμη» πορνογραφία «πουλιούνται» βίντεο εκδικητικού πορνό, πορνογραφικό υλικό με ανηλίκους, σκηνές βιασμών γυναικών.
Εξάλλου η πλέον διάσημη πλατφόρμα του είδους, με εκατομμύρια επισκέπτες, έχει δεχτεί κατά καιρούς σοβαρότατες καταγγελίες ότι ανάμεσα στα βίντεο που «ανεβάζει» περιλαμβάνεται υλικό που δημοσιεύεται χωρίς τη γνώση και τη συναίνεση των γυναικών, που αφορά βιασμούς και κακοποιήσεις ή έχει ως «πρωταγωνίστριες» γυναίκες που είναι θύματα trafficking, ακόμα και ανήλικα κορίτσια.
Αυτά τα αποτρόπαια περιστατικά φτάνουν μέχρι το σημείο της ζωντανής αναμετάδοσης περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης και βιασμού στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης από τους θύτες.
Τον αυξημένο κίνδυνο «να διαδοθούν μη συναινετικά προσωπικά και σεξουαλικά βίντεο γυναικών σε ιστότοπους πορνογραφίας και να διαδοθούν προς οικονομικό όφελος» διαπιστώνει σε πρόσφατο ψήφισμά του και το Ευρωκοινοβούλιο.
Και ενώ ίδια η ύπαρξη και λειτουργία ιστότοπων και πλατφορμών με πορνογραφικό περιεχόμενο δεν μπορεί παρά να βρίσκεται στον πυρήνα του προβλήματος, τα ψηφίσματα και τα πονήματα της ΕΕ δεν θίγουν ούτε στο ελάχιστο τη δραστηριότητά τους, αλλά σηκώνουν τα χέρια ψηλά.
-Τα επιτελεία της ΕΕ, μάλιστα, επιδίδονται στους γνωστούς υπολογισμούς του «κόστους» που επιφέρει το φαινόμενο της «κυβερνοπαρενόχλησης», διαπιστώνοντας τον «επιζήμιο οικονομικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας» που μπορεί να έχει η βία κατά των γυναικών στο διαδίκτυο «από την άποψη της μειωμένης παρουσίας στην εργασία, του κινδύνου απώλειας της θέσης εργασίας, της ικανότητας αναζήτησης απασχόλησης».
Επιβεβαιώνεται με αποκρουστικό τρόπο ότι στον καπιταλισμό, στον βωμό του κέρδους υποτάσσονται όλες οι εκδηλώσεις της κοινωνικής ζωής, εμπορευματοποιείται ακόμα και η σεξουαλικότητα, αποφέροντας τεράστια κέρδη σε επιχειρήσεις, σε κράτη, σε κυκλώματα πορνείας, παράνομα ή νόμιμα.
Γυναίκες και ανήλικα κορίτσια που μπλέκονται σε αυτά τα δίχτυα πέφτουν θύματα της πιο κραυγαλέας μορφής εμπορευματοποίησης και εκμετάλλευσης του ανθρώπινου σώματος, μιας σοβαρής παθογένειας που γέννησαν και γεννούν όλες οι ταξικές εκμεταλλευτικές κοινωνίες, με οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές αιτίες.
Τέτοια αποτρόπαια περιστατικά βίας κατά των γυναικών αναπτύσσονται στους «σκοτεινούς δρόμους» του διαδικτύου και των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, που αποτελούν εργαλεία χειραγώγησης στα χέρια των επιχειρηματικών ομίλων, με μεγάλη διεισδυτικότητα στις νέες ηλικίες. Η ίδια η λειτουργία τους καλλιεργεί ως στάση ζωής την αυτοπροβολή, τον εγωισμό, κυρίως την απομόνωση καθενός και καθεμιάς πίσω από την οθόνη του κινητού.
Το ΚΚΕ υποστηρίζει την αναγκαιότητα να αναχθεί σε ποινικό αδίκημα κάθε μορφή βίας και κακοποίησης μέσω του διαδικτύου (όπως και εκτός διαδικτύου) κατά γυναικών και κοριτσιών, χωρίς ασάφειες, εκπτώσεις και «παραθυράκια».
Υποστηρίζει την αυστηρή ποινική μεταχείριση των δραστών τέτοιων απεχθών εγκλημάτων με κίνητρο την απαξίωση της προσωπικότητας κάθε γυναίκας, των επιλογών της σχετικά με τον σύντροφό της και τη ζωή της, ενάντια σε κάθε περίπτωση ατιμωρησίας ή προσπάθειας να πέσουν στα «μαλακά» οι δράστες. Ταυτόχρονα, είναι ανάγκη με κρατική ευθύνη να παίρνονται όλα τα αναγκαία μέτρα για την οριστική διαγραφή του αντίστοιχου υλικού από κάθε σελίδα του διαδικτύου.
Την ίδια στιγμή, η αυστηρότερη ποινική μεταχείριση από μόνη της δεν μπορεί να εξασφαλίσει την ολόπλευρη προστασία των γυναικών από τέτοια αποκρουστικά εγκλήματα. Μια γυναίκα έχει να αντιμετωπίσει πολλούς σκοπέλους μέχρι την τελεσίδικη καταδίκη του δράστη: Από την αστυνομική αδιαφορία ή αυθαιρεσία, μέχρι τις μακροχρόνιες νομικές διαδικασίες. Παραμένει η έλλειψη επιστημονικής, νομικής, κοινωνικής και οικονομικής υποστήριξης των θυμάτων από κρατικές δομές.
Η πραγματική «ασπίδα προστασίας» για κάθε γυναίκα χτίζεται στον συλλογικό αγώνα για να ανατραπεί η γενεσιουργός μορφή βίας, η καπιταλιστική κοινωνία, που αναπαράγει τους οικονομικούς και κοινωνικούς παράγοντες οι οποίοι διαμορφώνουν τους δράστες - «τέρατα» και διευκολύνουν τη δράση τους, αφήνοντας τις γυναίκες εκτεθειμένες στην πολύμορφη βία και στην ανασφάλεια.
Οι δυνάμεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ πρωταγωνιστούν καθημερινά σε αυτόν τον αγώνα. Ετσι ώστε κάθε χώρος δουλειάς, σπουδών, κάθε γειτονιά και σχολείο να γίνει κυψέλη αλληλεγγύης για κάθε γυναίκα, προκειμένου να βρει τη δύναμη και το κουράγιο να αντιπαλέψει τέτοια φαινόμενα, να παλέψει μαχητικά για να αλλάξει τη ζωή της.
Ι. Γ.
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ Σαββατοκύριακο 24 - 26 Δεκέμβρη 2021
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου