της Έλενας Καραβασίλη
«Η αξία της γης μηδενίζεται από όπου περνάει ο αγωγός φυσικού αερίου TAP», φωνάζουν αγρότες, αιρετοί και επιστημονικοί φορείς, που όπως λένε κάνουν αγώνες εδώ και χρόνια για να αλλάξει η όδευση του αγωγού, προκειμένου να μην καταστραφεί ο φυσικός πλούτος για… αρκετές γενιές ακόμη.
Οι ίδιοι τονίζουν πως δεν είναι αντίθετοι με την επένδυση, όμως αντιδρούν γιατί «η εταιρεία επέλεξε την εύκολη και οικονομικότερη λύση, αγνοώντας τους δικούς μας κόπους, φόβους και αγωνίες».
«Το έργο χαράχθηκε μάλλον «στο πόδι» με ότι βόλευε καλύτερα, από κατασκευαστική και οικονομική άποψη, την κοινοπραξία του ΤΑΡ. Τοπικές κοινωνίες, Επιμελητήρια, αντέδρασαν, έκαναν αντιπροτάσεις, όμως στην ουσία δεν εισακούσθηκαν.
Η κυβέρνηση προχώρησε στον εγκαινιασμό της κατασκευής του έργου, ενώ εκκρεμεί η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για τη χάραξη και ειδικότερα για τη θέση του Συμπιεστή σε πυκνοκατοικημένη περιοχή του Νομού Σερρών, έπειτα από προσφυγή του δήμου Σερρών και του δήμου Εμμανουήλ Παπά», λέει στην Karfitsa ο καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Αριστοτέλης Νανιόπουλος.
Ο Μηχανολόγος Μηχανικός, ΜSc, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Γιώργος Καζάνας, εξηγεί πως η συνολική ζώνη εργασίας του αγωγού, με την υφιστάμενη χάραξη, θα απαιτήσει 20.000 στρέμματα αγροτικής γης.
Στην περιοχή της Δράμας, της Καβάλας και των Σερρών ο αγωγός έχει μήκος περίπου 142 χλμ από τα οποία σε γεωργική γη είναι 124 χλμ και σε δασικές και λιβαδικές εκτάσεις 18 χλμ. Στην Περιφερειακή Ενότητα Σερρών, κατά προσέγγιση 2.840 στρέμματα δεν θα μπορούν να καλλιεργηθούν με πολυετείς καλλιέργειες και 1.352 στρέμματα δεν θα μπορούν να καλλιεργηθούν καθόλου.
Ο αγωγός θα διασχίσει επτά περιοχές του Ευρωπαϊκού δικτύου NATURA 2000 και θα περάσει από οκτώ εθνικούς χώρους, που έχουν χαρακτηρισθεί καταφύγια άγριας ζωής. Η συνολική απώλεια οικοτόπων εθνικής και ευρωπαϊκής σημασίας ανέρχεται σε περίπου 3.760 στρέμματα.
«Προβλέπεται η δημιουργία συμπιεστή φυσικού αερίου ισχύος 100 – 125 MW, που θα καταλάβει 360 στρέμματα γης στον κάμπο των Σερρών και θα διοχετεύει στην ατμόσφαιρα 950.000 m3/ ώρα αέρια με περιεκτικότητα 50 mg ΝΟx / m3», αναφέρει ο κ. Καζάνας και εξηγεί πως σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, αναμένεται να υπάρξουν σοβαρές επιπτώσεις από την εγκατάσταση του σταθμού συμπίεσης στην περιοχή.
Χωρίς έργα και… νερό για δύο χρόνια!
Ο δήμαρχος Δοξάτου, Δημήτρης Δαλακάκης έχει καταθέσει προσφυγή στο ΣτΕ, καθώς όπως εξηγεί, «η απόφαση αδειοδότησης του έργου που είχε βγάλει ο κ. Σταθάκης, πέρυσι τέτοια εποχή, είχε μία απαραίτητη προϋπόθεση. Να βεβαιώσει την ευρωπαϊκή τράπεζα ανασυγκρότησης- που χρηματοδοτεί μέρος του έργου- ότι έχει ακολουθηθεί η διαδικασία διαβούλευσης με τις τοπικές κοινωνίες.
Εμείς λοιπόν θεωρούμε πως δεν ακολουθήθηκε αυτή η διαδικασία, όπως την ορίζει το κοινοτικό δίκαιο». Αναφέρει πως το Σεπτέμβριο του 2014, οπότε και ανέλαβε τα καθήκοντά του, ενημερώθηκε από τον πρώην υπουργό Περιβάλλοντος κ. Μανιάτη, ότι αλλάζει η διαδρομή του αγωγού και θα ακολουθήσει μία βορειότερη πορεία.
«Επομένως, ο αγωγός μεταφέρθηκε σε μεγαλύτερο ποσοστό στο δήμο Δοξάτου, χωρίς να γίνει καμία διαβούλευση για τη νέα χάραξη, ως όφειλε η κοινοπραξία. Το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίσαμε εμείς είναι πως όταν εκδόθηκε η Μελέτη Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων (κατά της οποίας κατέθεσαν προσφυγές και η Καβάλα και η Σέρρες) περιγραφόταν πως δημιουργείται μία ζώνη 2χλμ μέσα στην οποία όμως μέχρι να τελειώσει η κατασκευή, ο αγωγός μπορεί να μετακινηθεί», επισημαίνει ο κ. Δαλακάκης. Ο ίδιος εξηγεί πως, σε περίπτωση μετακίνησης του αγωγού, μετακινούνται και οι ζώνες ασφαλείας έκτασης 20μ., 40μ. και 200μ. όπου υπάρχει περιορισμός ως προς την οικοδομική δραστηριότητα.
«Επομένως δημιουργείται μία ζώνη στην οποία ο δήμος μας αδυνατούσε να προγραμματίσει εποχούμενα έργα ΕΣΠΑ. Οποιοδήποτε έργο μεγάλης κλίμακας προγραμματίζαμε, δε μπορούσε να γίνει. Για παράδειγμα, θέλαμε να αλλάξουμε το εξωτερικό δίκτυο ύδρευσης του Καλαμπακίου. Είναι ένας αγωγός 2χλμ που περνάει μέσα από τη ζώνη του ΤΑP, όπου δεν επιτρέπονται εργασίες. Πρόκειται για έναν πεπαλαιωμένο αγωγό, με πολλές βλάβες όπου δε συμφέρει η συντήρησή του και φυσικά εξαιτίας αυτού, μένουν περιοχές χωρίς νερό για μέρες όπως συνέβη με το Καλαμπάκι Δράμας πριν από λίγες μέρες», λέει ο δήμαρχος Δοξάτου.
«Καταστρέφουν τις πιο γόνιμες πεδιάδες της χώρας»
«Αποικιοκρατική» χαρακτήρισε τη σύμβαση που υπέγραψε η Ελλάδα για τον αγωγό που θα μεταφέρει αέριο δια μέσου της Ελλάδας στην Ευρώπη, ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΤΕ ΑΜ Ζαφείρης Μυστακίδης. «Αν δει κανείς τι έλεγε ο σημερινός πρωθυπουργός και τα πρωτοκλασάτα στελέχη, όσον αφορά στους όρους της σύμβασης, θα βάλει τα γέλια. Βέβαια στην Ελλάδα όλα ξεχνιούνται γρήγορα και οι «επαναστάτες» γίνονται πιο συμβατικοί από αυτούς που κατακρίνουν», σχολιάζει.
Ο κ. Μυστακίδης τονίζει πως η διέλευση παρόμοιων αγωγών (όπως αυτός της ΔΕΣΦΑ στις Σέρρες) μέσα από καλλιεργήσιμες εκτάσεις, παρουσιάζουν προβλήματα όσο αφορά στην επαναφορά της γονιμότητας του εδάφους. «Υπάρχουν προβλήματα αναφορικά με την ποσοτική και ποιοτική παραγωγή. Οι εκτάσεις γης υψηλής παραγωγικότητας, προστατεύονται από το Ελληνικό σύνταγμα και είναι χαρακτηρισμένες. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν και τα Τενάγη των Φιλίππων, από όπου περνάει ο αγωγός. Μάλιστα πρόκειται για τις πιο γόνιμες πεδιάδες στην Ελλάδα γιατί διαθέτουν τρομερά ποσοστά οργανικής ουσίας. Αυτή τη στιγμή είναι ο μεγαλύτερος τυρφώνας στη Ν.Α. Ευρώπη».
Υπογραμμίζει πως λόγω των αυξημένων ποσοστών οργανικής ουσίας, υπάρχει φυσιολογική οξείδωση με αποτέλεσμα να πέφτει ο εδαφικός ορίζοντας των τεναγών μέχρι και 9 μ. κάθε χρόνο. «Τους χειμερινούς μήνες (όποτε σημειώνονται ακραία καιρικά φαινόμενα) η φύση προσπαθεί να επαναφέρει την αρχική κατάσταση της λίμνης. Τα παραπάνω λοιπόν, σημαίνουν πως η κατασκευή ενός τέτοιου έργου εκεί, περικλείει κινδύνους. Καταρχήν για την ασφάλεια του έργου. Οι γεωλόγοι μας είπαν πως μπορεί τεχνικά να είναι εφικτή η υλοποίηση του έργου, όμως κανείς δε μπορεί να διασφαλίσει την ασφάλειά του όταν σημειώνεται κατάπτωση εδαφικού ορίζοντα», λέει ο κ. Μυστακίδης.
Ο ίδιος τονίζει πως «διακυβεύεται η ασφάλεια όσων θα εργάζονται εκεί αλλά και των πολιτών που μένουν κοντά στην περιοχή. Σε περίπτωση ατυχήματος θα κινδυνεύσουν εκατοντάδες ζωές. Μιλάμε για ένα έργο με ωφέλιμη διάρκεια τα πενήντα χρόνια. Άρα λοιπόν δεν υποθηκεύεται μόνο το παρόν της περιοχής, αλλά και το μέλλον. Μπορεί οι παραγωγοί να αποζημιώθηκαν από τον TAP, όμως υπάρχουν περιορισμοί στο είδος της καλλιέργειας αλλά και στις χρήσεις γης. Δεν είμαστε κατά των αναπτυξιακών έργων στον τόπο μας, αρκεί να μην τον καταστρέφουμε».
«Δεν προστάτεψαν τους πολίτες»
Όσο για όσους υπέγραψαν και πήραν τις αποζημιώσεις, ο κ. Μυστακίδης εκτιμά πως «στα 500 χλμ από όπου που περνάει ο αγωγός μέσα από την ελληνική επικράτεια, υπάρχουν περιοχές που είναι ορεινές, ημιορεινές, μικρής οικονομικής σημασίας, παραμελημένες αλλά και εκτάσεις υψηλής παραγωγικότητας.
Επίσης υπάρχει δημόσια γη, για την οποία δε μιλάει κανείς. Μπορεί λοιπόν τα αντανακλαστικά των τοπικών κοινωνιών και των θεσμικών φορέων ανά περιοχή, να είναι λιγότερο έντονα. Υπήρχε μία συμβατική υποχρέωση της εταιρίας, που όφειλε να ενημερώσει τις τοπικές κοινωνίες για το έργο και να καθησυχάσει την κοινή γνώμη. Είναι νε μεν κάτι που έγινε αλλά σε αρκετές περιπτώσεις, οι ενημερώσεις αυτές δεν ήταν πολυπληθής».
Ο κ. Μυστακίδης σημειώνει πως σε πολλές περιπτώσεις, οι εκπρόσωποι της εταιρίας ήταν περισσότεροι από τους κατοίκους που μετείχαν στις ενημερώσεις! «Η εταιρία στο τέλος παρέδωσε μία έκθεση που έλεγε για παράδειγμα ότι οι ενημερώσεις έγιναν σε 200 χωριά. Βέβαια για μένα η ευθύνη ελλιπής ενημέρωσης στρέφεται στην ελληνική Πολιτεία. Άφησαν μία ιδιωτική εταιρία να λειτουργήσει ως κράτος εν κράτη. Να κάνει ανεξέλεγκτα την ενημέρωση, παρά τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις των δήμων και της περιφέρειας για την όδευση από γη υψηλής παραγωγικότητας. Δεν είναι δουλειά του κράτους να ελέγξει κατά πόσο θα γίνουν σωστές ενημερώσεις, όμως από εκεί και πέρα μετά τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις, το αρμόδιο υπουργείο θα έπρεπε να ακούσει τους φορείς και να πράξει ανάλογα. Η επίσημη Πολιτεία δεν έκανε τίποτα για να προστατέψει τον πολίτη», καταλήγει.
Σοβαροί κίνδυνοι για την υγεία!
«Στο σταθμό συμπίεσης, σύμφωνα με τη Μελέτη Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων (ΜΠΚΕ) της εταιρείας, η ατμοσφαιρική επιβάρυνση “θα είναι μεγάλη, αλλά εντός των νομίμων ορίων υγείας για τον πληθυσμό της περιοχής”. Οι ισχυρισμοί της εταιρείας βασίζονται σε μελέτη του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, η οποία δεν παρουσιάζεται στα παραρτήματα της μελέτης ΜΠΚΕ. Εκπρόσωπος του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, δήλωσε δημοσίως, ότι το μοντέλο διασποράς ρύπων της μελέτης του Δημόκριτου, καθώς και οι λοιπές εκτιμήσεις της μελέτης τους, αφορούν το 90% των τύπων καιρού της περιοχής του σταθμού, χωρίς να λάβουν υπόψη καθόλου το έντονο φαινόμενο σε χρόνο και έκταση της θερμοκρασιακής αναστροφής του λεκανοπεδίου των Σερρών», τονίζει ο κ. Καζάνας.
Και συνεχίζει, «οι αέριοι ρύποι είναι τα οξείδια του αζώτου (ΝΟΧ) και το μονοξείδιο του άνθρακα (CO). Μετά την έξοδό τους, όμως από τις καμινάδες, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και της ηλιακής ακτινοβολίας, ξεκινούν μια σειρά από διαδοχικές, αλυσιδωτές χημικές αντιδράσεις. Οι επιπτώσεις των αερίων αυτών ρύπων στην υγεία του ανθρώπου είναι σοβαρές και επιβλαβείς, ακόμη και σε συγκεντρώσεις πολύ κάτω των επιτρεπόμενων ορίων». Ο κ. Καζάνας υπογραμμίζει πως είναι άγνωστη η αθροιστική δράση όλων μαζί των ρύπων στην ανθρώπινη υγεία και η παρουσία τους στην ατμόσφαιρα αποτελεί μια «συνδυασμένη επίθεση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα ζωής των κατοίκων».
«Το αέριο… στην πλούσια δύση»
Ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΤΕ ΑΜ, τονίζει πως η Ελλάδα δε θα εκμεταλλευτεί «ούτε ένα γραμμάριο από το διερχόμενο φυσικό αέριο που θα πάει στην πλούσια δύση της Ευρώπης, καθώς πρόκειται για αγωγό Transit. Εμείς αυτό που είχαμε αντιπροτείνει ήταν μία εναλλακτική όδευση από τον ορεινό όγκο του Συμβόλου, προκειμένου να αποφύγουμε όλα αυτά τα προβλήματα.
Προτίμησαν την εύκολο λύση μέσα από τα τενάγη των Φιλίππων, όπου μάλιστα φρόντισαν να καταναλώσουν πολύτιμο χρόνο μέχρι να απορρίψουν την πρότασή μας, λέγοντας ότι είναι κάτι που δε γίνεται κατασκευαστικά. Βέβαια πρόκειται για «αστεία» δικαιολογία, καθώς ένα μεγάλο κομμάτι του αγωγού περνάει από την Ήπειρο- περιοχές δύσβατες και ορεινές- και φυσικά δεν υπήρχε χρόνος αφού το έργο έπρεπε να προχωρήσει».
Από την πλευρά του ο Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Ξάνθης του Δημοκριτείου Πανεπιστήμιο Θράκης και πρώην πρόεδρος του Τμήματος Ανατολικής Μακεδονίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Λάζαρος Βασιλειάδης εξηγεί πως: «Ο Αγωγός θα τροφοδοτεί με αέριο την Ευρώπη και θα καλύπτει το 3%-5% των αναγκών της. Η εταιρία TAP AE είναι κατασκευάστρια εταιρεία του αγωγού. Δε φέρνει αέριο από την Κασπία. Αυτό θα γίνει μέσω των εταιρειών που θα αποκτήσουν δικαιώματα χρήσης του αγωγού (η Total, η BP, η SOCAR κ.λ.π.).
Κατατέθηκαν ήδη οι μη δεσμευτικές προσφορές και τον Σεπτέμβρη πρόκειται να κατατεθούν οι επίσημες προσφορές των ενδιαφερόμενων εταιρειών. Όσον αφορά τη διαθεσιμότητα του φυσικού αερίου σε τοπικό επίπεδο, ο σχεδιασμός του συστήματος TAP επιτρέπει τεχνικά την παροχή στο ελληνικό δίκτυο, αλλά ο TAP AG δεν είναι τοπικός προμηθευτής φυσικού αερίου. Ωστόσο, εάν είναι αναγκαίο, ο TAP AG θα εξετάσει την εγκατάσταση σημείων σύνδεσης με το εθνικό δίκτυο, στην επόμενη φάση σχεδιασμού σε συνεννόηση με την ελληνική Κυβέρνηση».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου