Πάρτι δουλεμπόρων στην Ειδομένη

Θησαυρίζουν τα κυκλώματα με υποσχέσεις για διέλευση των συνόρων

του Κώστα Καντούρη
kantouris@hotmail.com

Παραμονές του Πάσχα και στο συνοριακό σταθμό του Προμαχώνα Σερρών οι έλληνες αστυνομικοί της βάρδιας βρίσκονται στο πόδι. Οι περισσότεροι είναι σε αμηχανία, όταν καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα περιστατικό, και τα τηλέφωνα με τη διοίκηση σε Σέρρες και Θεσσαλονίκη παίρνουν φωτιά.
Απέναντί τους έχουν μία οικογένεια προσφύγων από τη Συρία.Ένα ζευγάρι με τα τρία παιδιά τους.

Κουβαλούν τα πράγματά τους και πιστεύουν πως έχουν τη δυνατότητα της επίσημης διέλευσης από τα σύνορα. Οι αστυνομικοί τούς εξηγούν πως είναι αδύνατο να περάσουν το συνοριακό σημείο και οι Σύροι επιστρέφουν. Κανείς δεν αντιλήφθηκε με ποιον τρόπο προσέγγισαν τα σύνορα, αλλά και πώς αποχώρησαν από τον Προμαχώνα.

Το περιστατικό μπορεί να μην ήταν σημαντικό ως προς το χειρισμό του από την πλευρά της ΕΛ.ΑΣ., ωστόσο προκάλεσε κινητοποίηση λόγω της υπόνοιας ότι αρκετοί πρόσφυγες κατευθύνονται στη Βουλγαρία και ορισμένοι με τη βοήθεια διακινητών.

Δεν είναι τυχαίο πως το Μεγάλο Σάββατο οι αστυνομικοί της Λητής Θεσσαλονίκης συνέλαβαν στην Εγνατία οδό έναν 38χρονο Βούλγαρο, στο αυτοκίνητο του οποίου είχαν επιβιβαστεί τέσσερις μετανάστες, δύο από το Αφγανιστάν και δύο από το Ιράν. Ο ένας Αφγανός μάλιστα ήταν ανήλικος. Προορισμός, όπως είπαν και ο συλληφθείς και οι μετανάστες, ήταν τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα.

Κατά τη διάρκεια της έρευνας ο 38χρονος ισχυρίστηκε πως παρέλαβε τους μετανάστες έξω από τη Θεσσαλονίκη. Του έκαναν ωτοστόπ, για να φτάσουν στον Προμαχώνα, και τους πήρε, μόνον για να τους βοηθήσει. Το ίδιο είπαν και οι μετανάστες.Όμως το αυτοκίνητο του 38χρονου ακινητοποιήθηκε σε σημείο που δεν είχε σχέση με το δρόμο που οδηγεί στα σύνορα του Προμαχώνα.

Συνελήφθη λίγο πριν από τα διόδια της Αναλήψεως στην Εγνατία οδό. “Από εκεί ο δρόμος δεν έχει καμία σχέση με τον Προμαχώνα”, σημείωσαν αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. Ο 38χρονος κρίθηκε προφυλακιστέος και εκτιμάται πως κατευθυνόταν σε αφύλακτη διάβαση των συνόρων από την πλευρά της Δράμας.

Σύμφωνα με στοιχεία της βουλγαρικής αστυνομίας στο συγκεκριμένο σημείο, στην περιοχή του Γκότσε Ντέλτσεφ (Άνω Νευροκόπι), παρατηρούνται οι μεγαλύτερες ροές προσφύγων και μεταναστών από την Ελλάδα. Μέσα στο χρόνο καταγράφηκαν 206 συλλήψεις. Όλοι τους πιστεύεται πως έφτασαν εκεί πληρώνοντας διακινητές.

Πληρώνουν αδρά

Η νέα διαδρομή Ελλάδα - Βουλγαρία - Σερβία πλέον αποτελεί μία από τις προτάσεις στο σχετικό χάρτη που έχουν οι σύγχρονοι δουλέμποροι. Ο εναλλακτικός δρόμος προτείνεται σε πρόσφυγες και μετανάστες που παραμένουν στην Ειδομένη. Όπως εκτιμούν οι ελληνικές διωκτικές αρχές, από τον καταυλισμό των συνόρων και ορισμένες φορές από τη Θεσσαλονίκη οι πρόσφυγες οδηγούνται στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα.

Το ερώτημα είναι τι συμβαίνει με τους πρόσφυγες που καταφέρνουν και φτάνουν στο βουλγαρικό έδαφος. Από περιγραφές ορισμένων που έφτασαν σε σερβικό έδαφος και στη συνέχεια επαναπροωθήθηκαν μέσω Σερβίας και Σκοπίων στην Ειδομένη προκύπτει ότι πρωταρχικός στόχος είναι να εισέλθουν στο σερβικό έδαφος.

“Εκεί, αν έχεις χρήματα, τα κυκλώματα σου διασφαλίζουν τη συνέχιση της πορείας προς την Ευρώπη. Αρκεί να έχεις χρήματα. Εάν δεν έχεις, συλλαμβάνεσαι. Είτε καταλήγεις σε μία βουλγαρική φυλακή είτε σε έναν καταυλισμό προσφύγων στη Σερβία, μέχρι να επιστρέψεις πάλι στην Ελλάδα”, είπε στη “ΜτΚ” νεαρός Κούρδος από το Ιράκ.

Ο ίδιος και η παρέα του συγκέντρωσαν χρήματα για κάποιους ομοεθνείς τους. “Τα χρήματα που ζητούσαν ήταν πολλά. Πλήρωσαν περισσότερα από 30.000 ευρώ, μέχρι να φτάσουν στη Γερμανία. Όμως τα κατάφεραν”, είπαν αναφερόμενοι σε αυτούς που βοήθησαν. Το ποσό φαντάζει πολύ μεγάλο, όμως διαβεβαίωναν ότι οι ομοεθνείς τους εδώ και δύο εβδομάδες απολαμβάνουν τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες στη Γερμανία.

Το πρόβλημα των προσφύγων βέβαια είναι κυρίως η αντιμετώπισή τους στη Βουλγαρία -είναι ένας από τους βασικούς λόγους των μειωμένων ροών στη γειτονική χώρα. Εκτός των ξυλοδαρμών που έχουν καταγγελθεί και των βίαιων επαναπροωθήσεων στην Τουρκία, απ’ όπου κυρίως εισέρχονται, τελευταία μέσω διαδικτύου κάνουν το γύρο του κόσμου εικόνες ντόπιων κατοίκων που έχουν αναλάβει το ρόλο τοπικών σερίφηδων συλλαμβάνοντας πρόσφυγες, τους οποίους κρατούν δεμένους με πλαστικές χειροπέδες. Μάλιστα τη δράση αυτή χαιρέτισαν και μέλη της πολιτικής ηγεσίας της γειτονικής χώρας.

Καθημερινά τα περάσματα από τις τρύπες του φράχτη που έχουν στήσει οι Σκοπιανοί

Όσες πληροφορίες διακινούνται, άλλοι τόσοι πρόσφυγες και μετανάστες επιστρέφουν καθημερινά από το γειτονικό κράτος με βίαιες επαναπροωθήσεις από τις αρχές των Σκοπίων.

Το παζάρι με τους λαθροδιακινητές έχει αναπτυχθεί όσο ποτέ άλλοτε το τελευταίο διάστημα στην περιοχή της Ειδομένης. Οι “οδηγοί”, όπως τους αποκαλούν πρόσφυγες και μετανάστες, έχουν οργανώσει τα στρατηγεία τους σε σημεία όπου δεν κινείται η αστυνομία. Στους πρόχειρους καταυλισμούς που έχουν στηθεί σε βενζινάδικα, σε παλιά και ερειπωμένα κτίρια στην ευρύτερη περιοχή των συνόρων.

Τελευταία οι πληροφορίες στον καταυλισμό των συνόρων διαδέχονται η μία την άλλη. Όλες αναφέρονται σε παράνομο πέρασμα από τις τρύπες του φράχτη. Διακινητές καθημερινά υπόσχονται “ασφαλή” ταξίδια, τουλάχιστον μέχρι τη Σερβία, και διέλευση της ΠΓΔΜ, χωρίς να συλληφθούν.

Όσες πληροφορίες διακινούνται, άλλοι τόσοι πρόσφυγες και μετανάστες επιστρέφουν καθημερινά από το γειτονικό κράτος με βίαιες επαναπροωθήσεις από τις αρχές των Σκοπίων. Οι τρύπες του φράχτη χρησιμοποιούνται με τον ίδιο τρόπο από τους αστυνομικούς της ΠΓΔΜ για όσους συλλαμβάνουν.

Αρκετοί όμως υποστηρίζουν πως η διέλευση της ΠΓΔΜ και το ταξίδι προς τη Σερβία είναι εφικτά, “αρκεί να έχεις χρήματα”. Αυτό αποτελεί τη μισή αλήθεια. Μόλις τη νύχτα της περασμένης Τετάρτης ομάδα Σύρων πλήρωσε διακινητές και έφτασε μέχρι την πόλη των Σκοπίων. Εκεί όμως συνελήφθησαν και επαναπροωθήθηκαν από το φράχτη της Ειδομένης. Οι διακινητές όμως υποσχέθηκαν ότι θα επιχειρήσουν πάλι το ταξίδι ένα από τα επόμενα βράδια.

Σύμφωνα με περιγραφές προσφύγων που επικοινωνούν με ομοεθνείς τους αρκετοί έχουν καταφέρει να φτάσουν στη Σερβία και ορισμένοι στη Γερμανία. Αυτό επιβεβαιώνεται και από το γεγονός πως το τελευταίο διάστημα οι καταυλισμοί προσφύγων στη Σερβία έχουν γεμίσει πάλι. Αυτό που δεν έχει διευκρινιστεί είναι εάν ακολούθησαν τη διαδρομή από τη Βουλγαρία ή από την Ελλάδα μέσω ΠΓΔΜ.

Πηγές αναφέρουν πως το μεγάλο παζάρι της διακίνησης γίνεται στις αλβανικές περιοχές της ΠΓΔΜ. Μία πληροφορία, που δεν είχε επιβεβαιωθεί από τις σκοπιανές αρχές, ήταν ότι στο Κουμάνοβο αστυνομικοί του γειτονικού κράτους ακινητοποίησαν την περασμένη εβδομάδα ένα φορτηγό, μέσα στο οποίο είχαν επιβιβαστεί δεκάδες πρόσφυγες και μετανάστες.

Τα…κόμιστρα

Οι τιμές για το… ευρωπαϊκό όνειρο διαρκώς αυξάνονται. Μετανάστες που πλήρωσαν διακινητές, για να φτάσουν μέχρι τη Σερβία, πλέον μιλούν για κόστος που φτάνει τα 1.000 ευρώ το άτομο μέχρι το Βελιγράδι. Η τιμή αυτή εκτοξεύτηκε το τελευταίο διάστημα λόγω της αύξησης των συλλήψεων από την πλευρά των σκοπιανών αρχών. Μόλις πριν από έναν μήνα αρκούσαν 650 ευρώ και με ακόμη τόσα οι δουλέμποροι υπόσχονταν ασφαλές ταξίδι μέχρι τη Γερμανία.

Το παζάρι για τη διακίνηση μεταναστών και προσφύγων γίνεται μπροστά στα μάτια όλων στην ευρύτερη περιοχή της Ειδομένης. Η έλευση δεκάδων δουλεμπόρων αποτελεί γεγονός γνωστό σε όλους όσοι βρίσκονται εκεί. Μάλιστα παρά τις δύο αστυνομικές επιχειρήσεις απομάκρυνσης μεταναστών τον περασμένο Δεκέμβριο και προσφύγων από το Αφγανιστάν τον περασμένο Ιανουάριο όσοι διακινητές είχαν μετακινηθεί στην Αθήνα την περίοδο εκείνη, καθώς η “πελατεία” χάθηκε, στην πλειονότητά τους έχουν επανέλθει στην περιοχή.

Οι διακινητές κρατούν “ζωντανό” τον καταυλισμό των συνόρων

Κοινή πεποίθηση πλέον είναι ότι οι πρόσφυγες στην Ειδομένη είναι απρόθυμοι να μετακινηθούν προς τα επίσημα κέντρα φιλοξενίας, καθώς έχουν ακόμη ελπίδες να διασχίσουν τα σύνορα. Τα κυκλώματα των διακινητών, διαπιστώνοντας ότι η φημολογία για το άνοιγμα των συνόρων δεν έχει πλέον απήχηση στους παραμένοντες στον καταυλισμό, διαφημίζουν ότι έχουν τη δυνατότητα -με το αζημίωτο μάλιστα- να τους οδηγήσουν ασφαλώς σε ευρωπαϊκές χώρες.

Το συγκεκριμένο ζήτημα αποτέλεσε ένα από τα σημεία συζήτησης στη σύσκεψη που πραγματοποίησε την περασμένη Τρίτη στη Θεσσαλονίκη ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας με εκπροσώπους μη κυβερνητικών οργανώσεων και με επιτελείς της ΕΛ.ΑΣ.

Το θέμα μάλιστα συζητήθηκε εκτενώς και στη δεύτερη σύσκεψη, την Τετάρτη, χωρίς την παρουσία της αστυνομίας. Εκεί αρκετά μέλη οργανώσεων τοποθετήθηκαν σημειώνοντας πως οι λαθροδιακινητές κάνουν πάρτι στην Ειδομένη, διαμαρτυρόμενοι μάλιστα πως ειδικά για αυτό το θέμα πρέπει να επιληφθούν οι ελληνικές διωκτικές αρχές.

Από την πλευρά της η αστυνομία φαίνεται να γνωρίζει τη δραστηριότητα των διακινητών στις περιοχές πέριξ του καταυλισμού της Ειδομένης. Αξιωματικοί που μίλησαν στη “ΜτΚ” εξέφρασαν τις επιφυλάξεις τους για την επιτυχία μιας επιχείρησης σύλληψής τους.

Ελπίζουν ότι με το νέο σχεδιασμό που μπαίνει σε εφαρμογή θα έχουν να αντιμετωπίσουν μικρότερο αριθμό προσφύγων, επομένως θα μπορούν να διαχειριστούν ευκολότερα και αυτό το ζήτημα. “Αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να γίνει καμία επιλεκτική επιχείρηση των δυνάμεων. Πρέπει οι πρόσφυγες και οι μετανάστες να μετακινηθούν στα κέντρα. Αν γίνει αυτό, είναι εύκολο να εξαφανιστούν και οι διακινητές”, έλεγαν.

Δημοσιεύτηκε στη "Μακεδονία" την Κυριακή 08 Μαΐου 2016