Η Ελλάδα δεν έχει στερέψει μόνο από χρήματα. Οι άνθρωποι που έχασε από την απαρχή της κρίσης, την ώρα που πάνω από το μισό του πληθυσμού στην Ελλάδα δεν εργάζεται, αυτό είναι το πραγματικό πλήγμα
Οι περισσότεροι σύγχρονοι οικονομολόγοι δεν αντιλαμβάνονται την παρούσα Ελληνική τραγωδία, τουλάχιστον όχι αυτοί που τώρα επικεντρώνονται στα χρέη και στις καθυστερημένες αποπληρωμές.
Η σημαντικότερη Ελληνική τραγωδία, όμως, μπορεί να εντοπιστεί στην ολοένα και αυξανόμενη εξαγωγή που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια – αυτή του ανθρώπινου δυναμικού.
Οι οικονομολόγοι μπορεί να ασχολούνται με την αποπληρωμή των ομολόγων της Ελλάδας και τη δέσμευση της χώρας στις αντιξοότητες μιας πολιτικής λιτότητας αλλά το μέλλον της Ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί να μετρηθεί με τα υποθετικά προτερήματα μιας παραμονής στο Ευρώ. Μια σύγχρονη Ελληνική τραγωδία ξεδιπλώνεται καθώς χιλιάδες λαμπροί νέοι φτιάχνουν τις βαλίτσες τους και αναζητούν νέα «λιβάδια».
Η Ελληνική διασπορά είναι τεράστια, αναλογικά ίσως μεγαλύτερη και από τη Βρετανική. Η ελεύθερη μετακίνηση των ανθρώπων είναι δείγμα κάθε προοδευτικού πολιτισμού. Αλλά όταν τα μέτρα λιτότητας έχουν καταδικάσει περισσότερους από τους μισούς νέους ανθρώπους στην ανεργία, η φυγή περισσότερων από 150,000 πτυχιούχων, από έναν πληθυσμό στον οποίο μόνο τα πέντε εκατομμύρια μπορούν να συνεισφέρουν στην εθνική ευημερία, δεν υπόσχεται ένα καλό μέλλον.
Οι αριθμοί είναι απόλυτοι. Πάνω από το μισό του Ελληνικού πληθυσμού δεν μπορεί να εργαστεί: το ποσοστό των παιδιών, των συνταξιούχων και αυτών που υποφέρουν από ασθένειες, δε διαφέρει ιδιαίτερα από το αντίστοιχο άλλων χωρών. Έτσι, από τα περίπου 11 εκατομμύρια Ελλήνων πολιτών, ολόκληρη η οικονομία πρέπει να συντηρείται από περίπου πέντε εκατομμύρια – αλλά μόνο 3.6 εκατομμύρια Ελλήνων εργάζονται τώρα. 1.4 εκατομμύρια είναι άνεργοι. Σχεδόν οι μισοί από αυτούς (0.64 εκατ) είναι άνω των 35 ετών.
Εκτιμήσεις του μεγέθους της Ελληνικής εξόδου, ποικίλλουν. Κάποιες μετρήσεις υποδηλώνουν πως το 75% από τους 200,000 μετανάστες από το 2010 είναι πτυχιούχοι – ένα brain drain το οποίο δεν ενθαρρύνει επενδύσεις σε start-up επιχειρήσεις. Αν προσθέσεις σε αυτό και την έλλειψη τραπεζικού κεφαλαίου για μικρές επιχειρήσεις και τον ολοένα και πιο σφιχτό κλοιό των περικοπών στις υπηρεσίες πρόνοιας, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός πως υψηλά μορφωμένοι άνθρωποι φεύγουν από τη χώρα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως αυτή είναι μια κρίση που διαμορφώνεται τώρα αλλά, στο βιβλίο της “The Resilience Dividend”, η Judith Rodin, αναλύει τη σημαντική άποψη για την ουσία μιας ανόρθωσης. Οι περισσότεροι ίσως φαντάζονται πως στο επίκεντρο θα είναι το πως να γίνουν τα πράγματα όπως ήταν. Το έργο της Judith καταδεικνύει τη σημασία του να αποκομίσεις ότι μπορείς από μια κρίση και στη συνέχεια να προχωρήσεις με μια πιο ανθεκτική στάση εναντίον μελλοντικών γεγονότων τέτοιων διαστάσεων.
Η Ελλάδα δεν είναι η πρώτη χώρα που βιώνει Brain Drain και υπάρχει ένας τεράστιος όγκος αποδεικτικών στοιχείων που δείχνουν πως να αναστρέψεις αυτή την κατάσταση. Στην Ελλάδα του σήμερα, όλα αυτά μπορεί να φαντάζουν ως ευσεβείς πόθοι. Είναι άλλο πράγμα να συνειδητοποιείς, όπως τονίζει και ο οικονομολόγος Paul Blyth, πως «η λιτότητα ως οικονομική πολιτική απλά δε λειτουργεί» και άλλο να βρίσκεις μια διέξοδο από τον «παράδεισο των δανειστών».
Το βιβλίο “Brain Gain” που κυκλοφόρησε το 2014 από το Intelligent Community Forum (ICF), δείχνει πως διάφορες πόλεις και περιοχές ανά τον κόσμο, έχουν αναγνωρίσει την ανάγκη να προχωρήσουν και να αναπτύξουν ένα επιτυχημένο οικονομικά μέλλον. Μπορεί οι περισσότεροι λαοί πρώτα να ταρακουνήθηκαν από μια κρίση και μόνο τότε να έλαβαν κάποια μέτρα, αλλά αυτά τα στοιχεία μπορούν να αναγνωριστούν και να εφαρμοστούν σε εθνικό επίπεδο. Η Judith Rodin αναρωτιέται, πολύ σωστά, αν πρέπει όντως να περιμένουμε να μας χτυπήσει μια διαμορφωμένη κρίση προτού να προβούμε στις απαραίτητες ενέργειες.
Στην πραγματικότητα, η Ελλάδα είναι η Ελλάδα ενώ τα υπόλοιπα μέρη του κόσμου φαντάζονται (η προσποιούνται) πως δεν είναι η Ελλάδα και είναι αποφασισμένα να τηρήσουν αυτή τη στάση. Και είναι σε αυτή τη διαφοροποίηση που η Ελλάδα θα βρει το δικό της μέλλον – με το να μη γίνει κάτι άλλο.
Ευτυχώς, η τεχνολογία έχει καταφθάσει ώστε να προσφέρει μια νέα πορεία και να διαμορφώσει την Ελληνική έξοδο σε μια πλημμύρα ταλέντου και επενδύσεων. Οι διαλυμένες τράπεζες δε δανείζουν – αλλά ποιος χρειάζεται τράπεζες σε αυτή την κοινή οικονομία; Η Ελληνική διασπορά είναι τεράστια και η αναγκαία «ένεση» που χρειάζεται για νέες εγχειρήματα απαιτεί ένα ριζοσπαστικό τρόπο σκέψης: μια εκδοχή του Kick-Starter crowd-funding που να ενθαρρύνεται από την πολιτεία. Τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα που υπάρχουν σε μια πιο ασφαλή οικονομία θα μπορούν να ανταποκριθούν σε αυτό το σύγχρονο κανόνα: “φτιάξτο ώστε να κρατήσει.” Ειδικά δε, αν υποστηρίζονται από τις ανανεωμένες προσπάθεις για περαιτέρω επενδύσεις στην ψηφιακή βιομηχανία ώστε να σταθεροποιηθεί η οικονομική ανάπτυξη και οι διοικητικές αποδόσεις καθώς και να εξαλειφθεί η διαφθορά.
Ιστορικά, οι Έλληνες ήταν από πάντα σπουδαίοι ταξιδευτές – έτσι εξαπλώθηκε ο δυτικός πολιτισμός. Είναι καιρός, όλοι μας, να επικεντρώσουμε το ενδιαφέρον μας ώστε να κάνουμε την Ελλάδα τον πιο επιθυμητό και ελκυστικό προορισμό. Μόνο όταν αυτός ο ασθενής θα μπορέσει να αναπνεύσει ξανά θα μπορέσουμε όλοι μας να ελπίζουμε για την επιβίωσή μας.
(Πηγή: NewDiaspora, πηγή φωτογραφίας: Sooc.gr)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου