Και κινδυνολογία και συναίνεση;

Μακελειό στο Παρίσι. Φανατικοί ισλαμιστές μπούκαραν στα γραφεία του σατιρικού περιοδικού Charlie Hebdo και αφάνισαν κόσμο, επειδή το εν λόγω περιοδικό είχε δημοσιεύσει εικονοκλαστικά σκίτσα για τον Μωάμεθ. Οπως ανάλογα σκίτσα έχουν δημοσιευθεί κατά το παρελθόν σε πλήθος εντύπων, με προεξάρχουσα εκείνη τη δανέζικη εφημερίδα της οποίας η διακωμώδηση του Μωάμεθ εκ προθέσεως προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων, διαδηλώσεων και συγκρούσεων.

Οπως και τότε, επανέρχεται και τώρα το ερώτημα για τα όρια της σάτιρας. Εχει όρια η σάτιρα; Ολα έχουν όρια. Ακόμα και η ελευθερία έχει όρια, αν δεν θέλει να εκπίπτει σε ελευθεριότητα ή αποθηρίωση (όταν η ελευθερία τού ενός γίνεται τυραννία για τον άλλον). Υπ’ αυτήν την έννοια, το ερώτημα για τη σάτιρα δεν είναι τα όριά της, αλλά οι στόχοι της. Αν, για παράδειγμα, το προέχον για τη σάτιρα είναι η άμυνα στην περίπτωση που ο ισλαμισμός (ή ο,τιδήποτε άλλο) συνιστά απειλή για την ελευθερία του λόγου, τότε διακωμωδείς τον Μωάμεθ και τον Θεό τον ίδιο. Αν, απ’ την άλλη, το προέχον είναι τα βάσανα που η Δύση προκαλεί στον μουσουλμανικό κόσμο, τότε δεν πειράζεις τον Μωάμεθ, αλλά ξεσχίζεις τον Μπάρμπα Σαμ κι όλους τους πολεμοκάπηλους που «εξάγουν» δημοκρατία στους «απολίτιστους».

Τα πράγματα τελευταίως έχουν ζορίσει. Το ISIS (ένας ακόμα Φράνκεσταϊν που δημιούργησαν οι ΗΠΑ) μεταφέρει τον πόλεμο και στο έδαφος της Δύσης. Ακόμα και το μετριοπαθές Ισλάμ απαγορεύει ή δείχνει έντονη δυσφορία για κάθε εικονοποίηση όσων θεωρεί ιερά (όπως κάποτε οι «δικοί μας» εικονομάχοι). Πόσω μάλλον όταν πρόκειται για γελοιογραφίες. Κόλαση! Στο έδαφος της οποίας όμως τιμωρούνται οι ασεβείς από τους φανατικούς ισλαμιστέςτο ίδιο όπως κι απ’ το καθεστωτικό ισλάμ - ο Ερντογάν χώνει στις φυλακές σκιτσογράφους και δημοσιογράφους σωρηδόν, ενώ σε χώρες όπως η Σαουδική Αραβία (και πλήθος άλλες, σουνιτικές ή σιιτικές) η γελοιογράφηση του μονάρχη, του αγά, του σεΐχη, του Μωάμεθ και κάθε άλλης «ιερής αγελάδας» θεωρείται έγκλημα καθοσιώσεως.

Το πρόβλημα λοιπόν είναι σύνθετο και η κάθε πλευρά έχει το δίκιο που ο φανατισμός της τη διαβεβαιώνει πως έχει.

Στην Ελλάδα πάντως δεν έχουμε (ακόμα τουλάχιστον) πρόβλημα με τον μουσουλμανικό κόσμο για ιστορικούς λόγους, απ’ την εποχή του Ισκάντερ, αλλά και για λόγους πιο σύγχρονους - οι Ελληνες δεν υπήρξαν αποικιοκράτες, οι παροικίες τους στον αραβικό κόσμο συνέβαλαν στον πολιτισμό των χωρών όπου άνθισαν, η υποστήριξη των Παλαιστινίων από πλευράς μας κι ένα σωρό άλλοι παράγοντες κρατούν την Ελλάδα έξω (σχετικώς) απ’ τις αντιθέσεις του μουσουλμανικού κόσμου με τη Δύση, καθώς και από τις αντιθέσεις στο εσωτερικό του.

Ομως το μεταναστευτικό πρόβλημα, η όξυνσή του (με το νέο κύμα πολέμων στη μέση και απώτερη Ανατολή) εισάγει νέες μεταβλητές στις παραδοσιακές σχέσεις Ελλήνων και μουσουλμάνων. Ο φανατισμός επίσης των γηγενών μουσουλμάνων της Βαλκανικής επιβαρύνει τα προβλήματα όπου υπάρχουν και γεννά νέα.

Δεν ήταν λοιπόν καθόλου σώφρον από πλευράς του κ. Σαμαρά να εισαγάγει μέσα στην προεκλογική περίοδο λόγο ξενοφοβικό, ακροδεξιό και (όπως πάντα) ψευδή, όταν απ’ τον φράκτη του Εβρου άρχισε να κατηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ ότι σκοπεύει να πλημμυρίσει τη χώρα με «λαθρομετανάστες». Η αναμόχλευσητου «φόβου», εν τέλει η επίκλησή του, έχει γίνει η επικίνδυνη καθημερινή πρακτική του κ. Πρωθυπουργού και των ακροδεξιών ακολούθων του.

Αν βγει ο ΣΥΡΙΖΑ, θα έρθει η συντέλεια του κόσμου. Και για να το τεκμηριώσει αυτό η κυβέρνηση βάζει στο στόμα της αντιπολίτευσης πράγματαπου δεν λέει, ώστε να μπορεί έτσι να την αποστομώσει. Επιστρατεύεται το Grexit, το πολύπαθο φάντασμα της δραχμής, η... κατάργηση της συνείδησης των βουλευτών (έτσι αναγνώσθηκε ο κώδικας δεοντολογίας του ΣΥΡΙΖΑ για τους βουλευτές του) κι άλλα ευτράπελα («ο ΣΥΡΙΖΑ παίζει στα ζάρια τα συμφέροντα της πατρίδας»). Είναι φανερό ότι η επιχειρηματολογία της κυβέρνησης είναι ασθενής. Επιπέδου Βούλτεψη ότι δεν θα έχουμε πετρέλαιο. Κι έτσι εξηγείται η φρίκη του κ. Σαμαρά μπροστά στο ενδεχόμενο ενός ντιμπέιτ με τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς,

Αρνείται, λέει, ο κ. Σαμαράς κάθε συζήτηση με τους υβριστές του. Ακόμα κι έτσι αν ήταν, θα έπρεπε να μπει σε διάλογο μαζί τους για να τους ξεσκεπάσει. Ακόμα και έτσι αν ήταν, ο κ. Σαμαράς έχει τη θεσμική υποχρέωση να ομιλεί με την αντιπολίτευση , όλη, κι όχι μόνον την αξιωματική. Δεν το έπραξε. Και δεν το πράττει. Διότι τρέμει. Και καταφεύγει πάλι (τι πρωτότυπο) στο ψέμα. «Δεν συνομιλώ με αυτούς που με είπαν προδότη», λέει.

Πάλι βάζει λέξεις στο στόμα των αντιπάλων του ο κ. Σαμαράς, ώστε να μπορεί να τους... απαντήσει. Διότι ουδέποτε ο ΣΥΡΙΖΑ αποκάλεσε τον κ. Σαμαρά προδότη - το έχουμε ξαναπεί: η ευκολία με την οποίαν ψεύδεται ο κ. Πρωθυπουργός είναι πρωτοφανής! Προδότη μπορεί να τον έχουν αποκαλέσει πολλοί πολίτες, αλλά αυτή είναι η γνώμη τους και δεν τη σχημάτισαν λόγω κάποιας προτέρας άσχετης αντιπάθειας προς τον κ. Σαμαρά, αλλά βλέποντας και κρίνοντας,

Ο επικεφαλής της συγκυβέρνησης βρίσκεται σε δεινή θέση ή μάλλον σε τραγελαφική. Στην οποίαν οδηγείται από λογικές ακροβασίες και αμοραλιστικές συμπεριφορές - αναπόφευκτα, όμως, απότοκα της πολιτικής του. Από τη μια δεν συνομιλεί με τους «υβριστές του» κι απ’ την άλλη τούς ζητά «συναίνεση» και «εθνική γραμμή διαπραγμάτευσης»!!! Πάρ’ τ’ αυγό και κούρευ’ το. Πράγμα που δικαιούται ένας καμηλιέρης (που τον πάει αυτόν η καμήλα κι όχι αυτός το ζώον), αλλά όχι ένας Πρωθυπουργός.

ΥΓ.: Επιτρέψτε μου, η στήλη θρηνεί έναν Μεγάλο της γελοιογραφίας, τον μετρ Wolinski. Σκοτώθηκε απ’ τα πυρά των δολοφόνων που μπούκαραν στο Charlie Hebdo. Αδοξος θάνατος μιας γραφίδας που ύμνησε την ελευθερία, την ισότητα, την ισονομία, την ισηγορία, την αδερφοσύνη, τον ανθρωπισμό, τον κομμουνισμό. Γενιές Γάλλων και Ευρωπαίων μεγάλωσαν μαζί του για πάνω από μισόν αιώνα. Και την ψυχή όλων αυτών την έφαγε μια σφαίρα. Κάποιου, που μια άλλη σφαίρα είχε φάει το παιδί του. Κι όλα αυτά για να έχουν 400 δισεκατομμυριούχοι στις τσέπες τους όσα λεφτά βγάζει το 80% των εργαζομένων στον πλανήτη. Αϊ σιχτίρ.

ο Στάθης στον Ενικό