Το κόστος της άγνοιας και του φόβου

Γράφει ο Δημήτρης Μάρδας
Αναπληρωτής καθηγητής 
στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ

Οι ψηφοφόροι της χώρας εξέφρασαν στις έξι Μαΐου με ένα ιδιαίτερα σαφή τρόπο την αντίθεσή τους στην πολιτική που διαμορφώθηκε μετά το 2009 από το κυβερνών κόμμα.

Από το σύνθημα «Λεφτά υπάρχουν» καταλήξαμε σε μια κατάσταση όπου η αδράνεια έγινε ο κυρίαρχος μπούσουλας της πολιτικής. Πηγή της απραξίας: η έλλειψη γνώσεων και στρατηγικής. Η όλη κατάσταση ερμηνεύεται από το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των κυβερνώντων δεν διακρινόταν για την «αρετή, τη μόρφωση και την εξυπνάδα τους». Το τρίπτυχο αυτό των αξιών, που οφείλει να διακρίνει τους δημόσιους λειτουργούς, φιγουράρει στη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη του 1793, το προϊόν της γαλλικής επανάστασης.

Αντί λοιπόν να δημιουργηθεί μια κυβέρνηση από στρατηγικά σκεπτόμενους υπουργούς/υφυπουργούς και καλούς γνώστες του αντικειμένου που κλήθηκαν να υπηρετήσουν, αναδείχθηκε ένα μενού προσώπων με κυρίαρχο στοιχείο την άγνοια.

Ενδεικτικά σημειώνονται το εξής: Ανέλαβε το Υπουργείο Οικονομικών, ο κος Παπακωνσταντίνου, ο οποίος ουδέποτε ασχολήθηκε με τα σκληρά ντοσιέ της οικονομίας (χρηματοοικονομικά ή δημόσια οικονομικά), τα άκρως απαραίτητα για τη θέση που κατείχε. Από την άλλη, αντί να καλύψει την προσωπική του αυτή αδυναμία με ότι καλύτερο είχε να προσφέρει η Ελλάδα σε ανθρώπινο κεφάλαιο, αρκέστηκε σε μέτριες λύσεις. Αποτέλεσμα: H παράδοση άνευ όρων της χώρας μέσω του πρώτου Μνημονίου. Βελτιώσεις των όρων του εν λόγω Μνημονίου ήταν φυσικά εφικτές, αλλά με άλλους ανθρώπους, που πληρούσαν άλλες προϋποθέσεις.

Παρόμοιες παρατηρήσεις ισχύουν και για άλλα υπουργεία όπως λόγου χάρη για το Υπουργείο Γεωργίας. Ανεπάγγελτοι Υπουργοί (βλ. Κ. Σκανδαλίδης) ή υφυπουργοί που ουδέποτε ή ελάχιστα δούλεψαν έξω από την ομπρέλα του κράτους (βλ. Μ. Αποστολάκη), χωρίς την παραμικρή γνώση και εμπειρία σε θέματα γεωργίας, βρέθηκαν στο τιμόνι του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Ήταν βέβαια καλοί συνδικαλιστές με πολιτική εμπειρία!. Η τελευταία δεν αποκτήθηκε όμως σε διεθνή κέντρα παραγωγής πολιτικής ή σε ινστιτούτα ερευνών, αλλά στα έδρανα των πανεπιστημίων και στα κομματικά ή πολιτικά γραφεία της χώρας.

Από το 2009 άρχισε μια ατέρμονη συζήτηση με θέμα τις αποκρατικοποιήσεις. Στα μέσα του 2012 ελάχιστα πράγματα έγιναν. Έτσι, ο φόβος σε συνδυασμό με την άγνοια και τη διστακτικότητα, οδήγησαν σε τέλμα ένα σοβαρό πόλο ανάπτυξης. Δε θα ήταν υπερβολή να υποστηριχθεί ότι για να μην «σκοτώσει» η τότε κυβέρνηση πέντε χιλιάδες κομματικά της στελέχη ή εγκάθετους πολιτικών γραφείων των βαρόνων της πολιτικής, που κατέχουν διευθυντικές θέσεις σε ΔΕΚΟ κ.λπ, θυσίασε το γενικό συμφέρον της χώρας!.

Πρόσθετα, ο φόβος για διαρθρωτικές αλλαγές στο όνομα της διατήρησης των γνωστών συντεχνιών και της πολιτικής πελατείας, που παρείχε αφειδώς ψήφους τα προηγούμενα χρόνια, συνέβαλε με τη σειρά του στην επιδείνωση της κρίσης μέσω της ύφεσης.

Απέναντι λοιπόν στους «εκτελεστές» τροϊκανούς προτάξαμε γλωσσολάγνους, life style πολιτικούς –όχι παντός καιρού– και με περιορισμένες δεξιότητες.

Αν ψάχνουμε λοιπόν να ερμηνεύσουμε την οργή του κόσμου και το αντιμνημονιακό του μένος, ας κάνουμε δέκα βήματα πίσω στη σκέψη μας και ας εξετάσουμε τα ποιοτικά εκείνα στοιχεία των κυβερνώντων. Ο άνθρωπος είναι η πηγή της πολιτικής. Εκεί εντοπίζεται η πεμπτουσία του προβλήματός μας!