Ο Μιχάλης Γιαννάτος θυμάται…

συνέντευξη στον Θοδωρή Ζούμπο και την Λίνα Μοσχούδη

Ο Μιχάλης Γιαννάτος είναι ίσως από τους πιο πετυχημένους εν ζωή Έλληνες ηθοποιούς, καθώς έχει παίξει σε κολοσσιαίες παραγωγές όπως το «Εξπρές του Μεσονυκτίου» και το «Μόναχο», έχοντας συνεργαστεί με παγκοσμίους εμβέλειας σκηνοθέτες, όπως ο Άλαν Πάρκερ και ο Στίβεν Σπίλμπερκ.

Ο κ. Μιχάλης, όμως, δεν είναι καθόλου ψωνισμένος και δεν έχει το τουπέ του σταρ. Παραμένει ο άνθρωπος της γειτονιάς των Ιλισίων και είναι πάντα πρόσχαρος και προσιτός. Εκεί τον συναντήσαμε, στο συνοικιακό καφέ "Apolla Rossa", όπου είναι φίλος με όλους όπως λέει ο ίδιος. Από τον ιδιοκτήτη του Προπατζίδικου μέχρι τον μπακάλη της γειτονιάς και αυτό είναι μια πραγματικότητα που τη διαπιστώσαμε και οι ίδιοι.

Ο Μιχάλης Γιαννάτος θυμήθηκε τα γυρίσματα του ιστορικού "Midnight express", τον φίλο του Θανάση Βέγγο, μας εξήγησε γιατί αποφεύγει τον κλειστό κύκλο της ελληνικής showbiz, ενώ μας διηγήθηκε ότι τον σημερινό ισχυρό άντρα της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κάποτε τον είχαν για να μαζεύει την μπάλα, όταν έπαιζαν ποδόσφαιρο στην Κωνσταντινούπολη!

Για την καριέρα του:

Έχω παίξει στην καριέρα μου σε περισσότερες από 129 ταινίες, από τις οποίες οι 29 είναι ξένες παραγωγές. Όσον αφορά τις ελληνικές παραγωγές, θα ξεχώριζα αυτές που έκανα με τον Θανάση Βέγγο και αυτές που έκανα με τον Θεόδωρο Αγγελόπουλο, γιατί είναι ένας άνθρωπος που πραγματικά ξέρει κινηματογράφο. Από τις ξένες, αυτή που θα ξεχώριζα και συνεχίζει ακόμα να μου κάνει εντύπωση για την απήχηση που έχει, είναι το «Εξπρές του Μεσονυχτίου».

Για τον εαυτό του:

Εδώ είμαστε γειτονιά, κάθομαι και κουβεντιάζω με τον κόσμο. Δεν είμαι ο καπελόβιος ή ο καλλιτέχνης που θα πάει στην καφετέρια στο Κολωνάκι. Εγώ θα μιλήσω και με τον προποτζή και με τον φίλο μου που έχει την πιτσαρία. Έτσι έχω μεγαλώσει και αυτό εκτιμάει ο κόσμος: Ξέρει πόσες φορές σε εκπομπές κοινωνικού περιεχομένου, εγώ τα είπα έξω από τα δόντια! Όπως τα βλέπει και τα αισθάνεται ένας άνθρωπος του λαού, ο οποίος δεν έχει την δυνατότητα να τα πει. Με πλησιάζουν άνθρωποι που δεν έχουν την δυνατότητα να μιλήσουν και μου λένε: «Πες τα, γιατί τα λές πολύ καλά». Η αγάπη του κόσμου είναι για μένα το μεγαλύτερο βραβείο!

Εγώ δεν βλέπω τηλεόραση. Παρακολουθώ μόνο ποδόσφαιρο και ειδήσεις. Πολλές φορές ακόμα και αυτά που έπαιζα, δεν τα έβλεπα και να φανταστείς δεν τα θυμάμαι!

Για την απουσία του από την τηλεόραση:

Η απουσία μου από την τηλεόραση δεν είναι επιλογή μου. Η τηλεόραση έχει αλλάξει πολύ, καθώς ευκαιρίας δοθείσης (οικονομική κρίση) κοιτάνε να μειώσουν τους μισθούς, τα τελευταία 2-2,5 χρόνια. Και αν δεν δεχτείς εσύ, παράδειγμα τα 200 ευρώ που σου προσφέρουν, υπάρχει άλλος απ'έξω που περιμένει να πάρει έστω και 100 ευρώ.

Μια φορά πριν 6-7 χρόνια μου ζήτησαν να παίξω στην «Αίθουσα του Θρόνου» για ένα επεισόδιο, κάτι που δεν με εκφράζει, αλλά με ήθελε ο σκηνοθέτης και πήγα. Μου πρότειναν ένα ποσό, το οποίο δεν έπαιρνα ούτε τα πρώτα χρόνια που αποφοίτησα από τη σχολή. Το γεγόνος αυτό ήταν εκνευριστικό και αρνήθηκα. Με ξανακάλεσαν και μου είπαν πως θα μου δώσουν το ποσό που ζήτησα. Όταν τον ρώτησα «Αν έψαχνες ένα νέο ηθοποιό που δεν θα τον πλήρωνες, απλά θα του προσέφερες την αναγνωρισιμότητα μέσω της σειράς θα έβρισκες;». Μου απάντησε «Φυσικά θα έβρισκα». Με το παράδειγμα αυτό, θέλω να πω πως πλέον τις παραγωγές δεν τις ενδιαφέρει αν θα έχουν ένα γνωστό ή καλό ηθοποιό. Καθορίζουν το όσο το δυνατό χαμηλότερο μπάτζετ και κινούνται με βάση αυτό. Έτσι όμως χάνεται η ποιότητα.

Έπαιξα στο πρώτο ελληνικό σήριαλ της ελληνικής τηλεόρασης (1971), την «Πρώτη Γραμμή». Σκηνοθέτης ήταν ο Δημήτρης Παπακωνσταντής, παραγωγός ο Τζέιμς Πάρης, ενώ πρωταγωνιστικό ρόλο είχε ο Στέφανος Στρατηγός. Δε νοιάστηκε κανείς, όμως, να κάνει μια στατιστική και να πει πόσα σήριαλ γυρίστηκαν, πότε έγινε το πρώτο σίριαλ, ποιοι έπαιζαν... μια τιμητική αναγνώριση!

Η διαφορά των ξένων παραγωγών:

Οι ξένοι βάζουν πάνω απ' όλα την ποιότητα. Το 2006, αφού έκανα το «Μόναχο» με τον Steven Spielberg, κάτι που δεν έκανε κανένας Έλληνας ηθοποιός, γύρισα πίσω και ένας δημοσιογράφος μου είπε: «Κύριε Μιχάλη κάνατε κάτι φοβερό! Ένας Έλληνας ηθοποιός σε ταινία του Spielberg! Τώρα πια με εσάς θα πρέπει να ξεκινούν και να τελειώνουν όλες οι ελληνικές παραγωγές». Ξέρεις τι του απάντησα; Όχι αγόρι μου, δεν θα γίνει αυτό. Ακόμα και αν είχα γυρίσει με Όσκαρ πρώτου ανδρικού ρόλου, κερδίζοντας τον Dustin Hoffman ή τον Robert De Niro δεν θα άλλαζε κάτι. Εδώ είμαστε Ελλάδα. Όπως και δεν με κάλεσε κανείς, αν και από τότε θα έγιναν 50 ταινίες. Ο χώρος του θεάματος στην Ελλάδα έχει το δικό του λόμπυ, δεν φτιάχνει η Ελλάδα...

Στην Ελλάδα όταν κάποιος είναι χαμηλών τόνων άνθρωπος, όπως εγώ, χάνει τα πάντα. Ήρθε η βοηθός του Spielberg και μου είπε «Mike, you are a very good actor!». Το να στο λέει αυτό μια γυναίκα, η οποία έχει δει σχεδόν τα ¾ των αμερικανών ηθοποιών, είναι μεγάλη αναγνώριση, κόμπιασα, συγκινήθηκα.

Για τον Θανάση Βέγγο:

Όταν πέθανε ο Θανάσης Βέγγος, παρακολούθησα μια εκπομπή που είχαν φωνάξει ηθοποιούς να μιλήσουν γι' αυτόν, ενώ δεν τον ήξεραν. Δεν έψαξαν να βρουν ανθρώπους που έχουν συνεργαστεί μαζί του και τον ήξεραν χρόνια. Εγώ με τον Βέγγο, το 1973, είχαμε κάνει τουρνέ για την παράσταση «Ο τρελός του Λούνα Παρκ» σε όλη την Ελλάδα, στην Νότιο Αφρική, στην Αυστραλία μέχρι και στη Νέα Ζηλανδία είχαμε φτάσει. Το 1975, πήγαμε σε εφτά πολιτείες της Αμερικής και στον Καναδά.

Έχω πάρα πολλά βιώματα από τον Θανάση. Αυτό που έμεινε χαρακτηριστικά, είναι όταν ψάχναμε ηθοποιό για το ρόλο του περιπτερά σε μία ταινία. Όταν τον βρήκα και μίλησα στο Θανάση για το ταλέντο του, μού είπε πως το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να είναι καλός άνθρωπος!

Η πρώτη μας γνωριμία ήταν το 1969, στα γυρίσματα της ταινίας «Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση», η οποία προβλήθηκε σε πολλές χώρες με ρεκόρ εισιτηρίων. Τότε, ερχόντουσαν φωτογράφοι στο πλατό και τραβούσαν φωτογραφίες, για να μπουν έξω από το σινεμά. Εγώ μόλις είχα τελειώσει τη σχολή και με τράβαγε μπροστά στις φωτογραφίες, για να με αναγνωρίζει ο κόσμος, καθώς αυτός ήταν ήδη γνωστός. Αυτό κανείς-μα κανείς- δεν το κάνει!

Μια μέρα μου έδωσε ένα φάκελο με 24.000 δρχ να τον παω στον Ζαμπέτα. Αυτά τα λεφτά ήταν η αμοιβή του για δύο τραγούδια που είχε παίξει ο Ζαμπέτας σε ταινία πριν 5 χρόνια. Όμως τότε ο Θανάσης δεν είχε να τους πληρώσει. Όταν σχολίασα πως τα λεφτά αυτά ήταν πολλά για τα δύο τραγούδια που είχε πει, ξερετε τι μου απάντησε; «Δεν μπορώ να τους δώσω τα λεφτά που θα τους έδινα πριν 5 χρόνια, τώρα είναι άλλα χρόνια». Έκανε αναπροσαρμογή μόνος του. Όταν τα είδε ο Ζαμπέτας με κοίταζε για ένα λεπτό με το πιο χαζό βλέμμα!

Μια φορά κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων με έστειλε να πάρω τις πιο ακριβές πάστες για τα παιδιά που δουλεύανε. Δεν ήθελε να πουν ότι ο Θανάσης κερνάει φθηνές πάστες, για να τους ρίξει στάχτη στα μάτια.

Ήμασταν στη Νέα Υόρκη και πριν την πρεμιέρα ο Βέγγος έστηνε τα σκηνικά, όπως σε κάθε άλλη παράσταση. Παρών ήταν και ο διευθυντής της σκηνής, καθώς όμως ήταν ξένος μας είπε: «Εγώ δεν γνωρίζω ελληνικά, οπότε δεν μπορώ να παρακολουθήσω την παράσταση. Ένα μόνο θέλω να σας πω. Έχετε ένα τεχνικό πολύ τζιμάνι», εννοώντας φυσικά τον Θανάση Βέγγο. Όταν τον πληροφορήσαμε πως είναι ο πρωταγωνιστής, μας απάντησε: «25 χρόνια κάνω αυτή τη δουλειά. Τέτοιο φαινόμενο δεν έχω ξαναδεί»!

Μια άλλη φορά ήμασταν στην Αυστραλία, σε ένα χώρο αναψυχής του Queensland, με πολλά όμορφα ζώα, πουλιά, δελφίνια και άλλα. Κάποια στιγμή τον είδα να κλαίει. Στενοχωριόταν, γιατί αυτά που έβλεπε αυτός δεν μπορούσαν να τα δούν οι γιοι του που βρίσκονταν στην Αθήνα. Άνθρωπος με Άλφα κεφαλαίο.

Όταν γεννήθηκε το δεύτερο παιδί του, δεν ήταν ακόμα πρωταγωνιστής, αλλά έπαιζε σε μία επιθεώρηση με θιασάρχες τον Γκιωνάκη και τον Ρίζο. Από τη χαρά του ήθελε να κεράσει γλυκά τους συναδέλφους του. Ζητάει λοιπόν, από τον Γκιωνάκη, τον συγχωρεμένο, προκαταβολή και δεν του έδωσε. Δανείστηκε τότε από το θίασο, για να κεράσει τον ίδιο το θίασο!

Για το Εξπρές του Μεσονυχτίου:

Στο «Εξπρές του Μεσονυχτίου» ήμουν ο μόνος Έλληνας. Εκτός από ηθοποιός ήμουν και σύμβουλος της ταινίας. Δηλαδή, όλα τα τούρκικα στοιχεία της ταινίας πέρασαν από τα χέρια μου. Μου έλεγε ο Άλαν Πάρκερ: «Μάικ, αυτή είναι η φυλακή και εδώ είναι ο φυλακισμένος, τι μπορούμε να γράψουμε στον τοίχο;». Τα έγραφα εγώ σε ένα χαρτί και τα έδινα στην Καθρίν Κιούμπρικ, την κόρη του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, την βοηθό σκηνογραφίας και αφού έδινα το τελικό check τα περνούσαμε στο γύρισμα. Είχαμε πάει στο αεροδρόμιο της Μάλτας, όπου γυρίστηκε η ταινία, και θέλαμε να το κάνουμε να μοιάζει με τούρκικο. Σύμφωνα με τις οδηγίες μου διαμορφώσαμε το αεροδρόμιο σαν να ήταν τούρκικο.

Γνώρισα τον ίδιο τον Γουίλιαμ Χέιζ, κατα την διάρκεια των γυρισμάτων του Εξπρές του Μεσονυχτίου. Τον είχε καλέσει η Columbia στη Μάλτα, τιμής ένεκεν, για να δει πως γυρίζεται η ταινία. Εντυπωσιάστηκε από τα σκηνικά, ένιωθε πως ξαναζούσε το παρελθόν του. Η αλήθεια, είναι πως ο αληθινός William Hayes δεν σκότωσε τον δεσμοφύλακα, για να δραπετεύσει. Όταν τον ρώτησα μου απάντησε απλά: «Forget it». Κατά την γνώμη μου ο Hayes πλήρωσε, για να αφεθεί ελεύθερος.

Να φανταστείς πως η ταινία αυτή παίζεται ακόμα στο Παρίσι! Ένας καφετζής στην Θεσσαλονίκη μάλιστα μου είπε πως έχει δει το "Midnight express" 90 φορές!

Ο Βrad Davis ήταν πολύ καλό παιδί και καταπληκτικός επαγγελματίας. Πριν γυρίσει κάθε σκηνή έκανε ασκήσεις γυμναστικής. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την σκηνή που σκοτώνει τον Ρίφκι. Εκείνη την μέρα δεν μιλιόταν, για να μπει στο πετσί του ρόλου. Έβριζε τους πάντες! Γύρισε την μοναδική αυτή σκηνή και μετά αποσύρθηκε για το υπόλοιπο της μέρας.

Δείτε το video:

Κάτι που δεν ξέρουνε πολλοί είναι ότι ο Άλαν Πάρκερ μου έχει στείλει γράμμα, σε εμένα προσωπικά, στο οποίο με ευχαριστεί, καθώς πιστεύει πως χωρίς την συμβολή μου η ταινία δεν θα είχε τόση μεγάλη επιτυχία. Η αλήθεια είναι ότι μου είπανε: «Ευτυχώς που έχουμε έναν Έλληνα».

Μετά το «Εξπρές του μεσονυχτίου» δεν γίνεται καν σύγκριση! Δεν μπορώ καν να κάνω σύγκριση μεταξύ ελληνικής και ξένης παραγωγής. Βέβαια, αυτοί έχουν λεφτά, ενώ εμείς όχι. Αλλά το θέμα είναι επαγγελματικό, οι ξένοι είναι επαγγελματίες με Ε κεφαλαίο. Είχα στα χέρια μου το πρόγραμμα των γυρισμάτων και έλεγε ότι ξεκινούν 6 Σεπτεμβρίου και τελειώνουν 11 Νοεμβρίου. Δεν πίστευα ότι θα είναι τόσο ακριβείς. Κι όμως 11 Νοεμβρίου στις 15:00 τελείωσαν τα γυρίσματα. Βασικό είναι ότι κανείς δεν επεμβαίνει στη δουλειά του άλλου.

Τα «Νέα», πριν από κάποιους μήνες, είχαν ένθετο το «Εξπρές του μεσονυχτίου» αλλά κανένας δημοσιογράφος δεν ευαισθητοποιήθηκε να αναγνωρίσει ότι σε αυτή την ταινία έχουμε έναν Έλληνα ηθοποιό. Κατάλαβες ποιοι είμαστε; Ενώ είμαστε η πιο έξυπνη φυλή. Οι Έλληνες όμως έχουμε ένα ελάττωμα που μας κάνει να είμαστε η τελευταία φυλή: Αν κάποιος κάνει επιτυχία, τους γύρω του, τους πιάνει μελαγχολία. Κοιτάνε να σου βάλουν τρικλοποδιά. Αν αποτύχεις, βλέπεις να επικρατεί ψυχική ευφορία...

Όταν γύρισαν κάποιοι φιλόδοξοι ηθοποιοί άπραγοι από την Αμερική, όπου πήγαν για να κάνουν καριέρα (π.χ. Μαρκουλάκης, Ψαρράς) ο Τιμογιαννάκης έγραψε στο Down Town: «Γεια σου Μιχάλη μάγκα! Επαιξες στην ταινία του Spielberg και όχι ως κομπάρσος. Έπαιξες και πολύ καλά μάλιστα. Αυτά να τα βλέπουν μερικοί μερικοί που πάνε στην Αμερική να κάνουν καριέρα και γυρνάνε πίσω άπραγοι και κάνουν και δηλώσεις από πάνω...».

Για τα επόμενα σχέδια του:

Στα επόμενα σχέδια μου βρίσκεται ίσως μια γαλλική ταινία, μετά τον Αύγουστο, αλλά τίποτα δεν είναι σίγουρο.

Για την σύγχρονη κατάσταση:

Η κατάσταση δεν είναι ευχάριστη βέβαια. Όλοι οι Έλληνες κλαίγονται, δικαίωμα τους βέβαια. Το κακό είναι ότι υπάρχουν πολλοί Έλληνες που εκμεταλλεύονται την κατάσταση για να οικονομήσουν λεφτά. Ποιος μου λέει εμένα ότι ένας εργοστασιάρχης δεν μειώνει τους μισθούς απλά και μόνο για να έχει μεγαλύτερο κέρδος; Βεβαίως υπάρχει οικονομικό πρόβλημα, αλλά ορισμένες φορές ακούω υπερβολές από τα κανάλια.

Η διαφορά της Τουρκίας:

Γι'αυτό θέλω να αναφερθώ στην οικονομική άνθηση της Τουρκίας, καθώς ανοίγουν συνεχώς νέες εταιρίες εκεί. Ξέρουνε τι κάνουνε! Θα σου πω λοιπόν ένα περιστατικό στην Κωνσταντινούπολη (γιατί είμαι Κωνσταντινουπολίτης). Η θάλασσα του Κεράτιου Κόλπου ήταν πολύ βρώμικη, που πιάναμε την μύτη μας από την δυσωδία.

Ο Ταγίπ Ερντογάν, όταν παίζαμε μπάλα στις αλάνες ήταν ένας από τους πιτσιρικάδες που μας μάζευε την μπάλα! Όταν έβαλε υποψηφιότητα για δήμαρχος δεσμεύτηκε πως θα καθαρίσει την θάλασσα του Κεράτιου Κόλπου μέσα σε 5 μήνες. Όταν κέρδισε, ζήτησε από τους εργοστασιάρχες, να φύγουν γιατί τα εργοστασια βρώμιζαν τη θάλασσα. Αυτοί όπως ήταν φυσικό αρνήθηκαν. Τι έκανε; Πολλαπλασίασε τους φόρους και τους ανάγκασε να φύγουν εν μία νυκτί. Αυτά τα έκανε Δήμαρχος, δεν μπορεί να τα κάνει εδώ υπουργός; Αλλά ποιος να τα βάλει εδώ με βιομήχανο;

Ενώ θα έπρεπε όλα τα κράτη να υποκλίνονται στην χώρα μας που γέννησε τους δάσκαλους του κόσμου, μας θεωρούν τον τελευταίο τροχό της αμάξης. Η Ελλάδα πάντα έπασχε από πολιτικούς. Όταν ο Καραμανλής παρέδωσε το ταμείο της χώρας στον Παπανδρέου, δεν ήξερε ότι ήταν άδειο; Το ήξερε, γι'αυτο την κοπάνησε. Η ΝΔ λοιπόν δεν θα έπρεπε να μιλάει καθόλου. Όλοι τους έκλεψαν!

Θυμηθείτε τις μοναδικές σκηνές και την μαγική μουσική από το έπος του Άλαν Πάρκερ, Midnight express!

Φωτό από την συνέντευξη: