Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου του Ι.Μεταξά

 

Στις εκλογές της 26ης Ιανουαρίου του 1936 οι Βενιζελικοί και οι Αντι-Βενιζελικοί δεν μπόρεσαν να σχηματίσουν κυβέρνηση, με αποτέλεσμα ο Βασιλιάς Γεώργιος Β΄ να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωση του πολιτικού σκηνικού.

Στις 9 Μαρτίου ο Βασιλιάς διόρισε υπουργό στρατιωτικών τον Ιωάννη Μεταξά. 

Η αρχή για την δικτατορία της 4ης Αυγούστου είχε γίνει.

Κανένα κόμμα, εκτός από το Κ.Κ.Ε., δεν αποδοκίμασε τον συγκεκριμένο διορισμό. 

Στις 14 Μαρτίου ορκίστηκε η κυβέρνηση Δεμερτζή, με αντιπρόεδρο και υπουργό στρατιωτικών τον Ιωάννη Μεταξά.

Έναν μήνα μετά πέθανε αιφνιδίως από ανακοπή καρδιάς ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Δεμερτζής. Το τραγικό συμβάν έδωσε την ευκαιρία στον Μεταξά να αναρριχηθεί στην εξουσία. Έτσι στις 13 Απριλίου ο Γεώργιος Β΄ διόρισε τον ίδιο πρωθυπουργό, αφού έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης απο τη Βουλή.

 Ο Σοφούλης, πρόεδρος της Βουλής, αν και είχε επιφυλάξεις για το διορισμό του Μεταξά, έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης. Στις 30 Απριλίου του 1936 η Βουλή παραχώρησε με ψήφισμα απόλυτη ελευθερία στον Μεταξά.

Το ψήφισμα διέκοπτε τις εργασίες της βουλής ως τις 30.9.36 και παρείχε εξουσιοδότηση στην Εκτελεστική εξουσία να εκδίδει νομοθετικά διατάγματα για όλα τα θέματα, κάτω από την επίβλεψη μιας 40μελούς επιτροπής, η οποία τελικά δεν λειτούργησε.

 Η Βραδυνή της 5ης Αυγούστου του 1936

Επικαλούμενος τον κίνδυνο εσωτερικών ταραχών και την ασταθή διεθνή κατάσταση, στις 4 Αυγούστου 1936 ο Μεταξάς κατήργησε και τον κοινοβουλευτισμό με τη συγκατάθεση του Γεωργίου Β', ο οποίος διέλυσε τη Βουλή χωρίς να προκηρύξει εκλογές και ανέστειλε πολλά άρθρα του Συντάγματος.

 Γκαίμπελς και Μεταξάς

Η απροκάλυπτη συναίνεση του θρόνου, αλλά και των Βρετανών, επέτρεψε στο καθεστώς της 4ης Αυγούστου να παγιωθεί στην εξουσία, χωρίς να συναντήσει ουσιαστική αντίσταση. Εξάλλου, η αδράνεια των δύο βασικών κομματικών πόλων (Βενιζελικών και Αντιβενιζελικών πολιτικών), σε συνδυασμό με τις πρακτικές της άμεσης καταστολής, εξουδετέρωσαν κάθε πιθανή εστία αντίδρασης. 
Το Κοινοβούλιο διαλύθηκε, η δράση των πολιτικών κομμάτων απαγορεύτηκε και οι αντίπαλοι του καθεστώτος εξορίστηκαν. Εξοβελίζοντας τους τελευταίους από το πολιτικό σκηνικό, ο Ιωάννης Μεταξάς εδραίωσε τη θέση του, παρά την περιορισμένη επιρροή του στη λαϊκή βάση. Η πολιτική του χαρακτηριζόταν από αυταρχισμό αλλά και την καλλιέργεια της προσωπολατρίας προς τον ίδιο. 

 Ο Ιωάννης Μεταξάς απεβίωσε, σε ηλικία 70 ετών, την 94η ημέρα του πολέμου, στην οικία του στην Κηφισιά, στις 6 τα χαράματα, την Τετάρτη 29 Ιανουαρίου 1941.Ο θάνατός του από πολλούς χαρακτηρίστηκε περίεργος αλλά κανένας δεν τόλμησε να μιλήσει ανοικτά για το πως μια αμυγδαλύτιδα απέβη θανατηφόρα!