Ο ανύπαρκτος κύριος Γουδής και η γλωσσική ταλαιπωρία του Γουδιού και των κατοίκων του (φωτο)

του Ανδρέα Δενεζάκη

Δεκατέσσερα χρόνια μετά την σχετική απόφαση του Δήμου της Αθήνας, η «ανορθόγραφη» και ανιστόρητη «αποκατάσταση» της ορθογραφίας του ονόματος της περιοχής, εξακολουθεί να
προσπαθεί να επιβληθεί με γραφειοκρατικό τρόπο, αλλά, ευτυχώς, δεν έχει περάσει στη συνείδηση των κατοίκων… 

Κανένας, ή έστω ελάχιστοι, μένουν σήμερα στου Γουδή. Οι χιλιάδες κάτοικοί του εξακολουθούν να μένουν στο Γουδί.

Στη Συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου της Αθήνας, στις 3 του Μάη 2004, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι συζητούν και αποφασίζουν, ομόφωνα, αποδεχόμενοι την «διόρθωση» που πρότεινε η Κα Βασιλική Καραγιάννη, ως σωστή, την ορθογραφία του τοπωνύμιου από το «γλωσσολογικά απαράδεκτο» που «δεικνύει ιστορική άγνοια και βαρύτατη έλλειψη γλωσσικής ευαισθησίας» Γουδί, στο «σωστό» ΓΟΥΔΗ. 

Αποφάσισαν, λοιπόν, την ενημέρωση των υπηρεσιών οδοποιίας και ΟΑΣΑ για να «διορθώσουν» την ορθογραφία του παραπάνω τοπωνυμίου και επίσης έκανε δεκτή την πρόταση του προέδρου του ΟΝΑ (Οργανισμός Νεολαίας και Άθλησης) να αγοραστεί το αρχείο της οικογένειας Γουδή προκειμένου να εμπλουτιστεί το αρχείο του Πολιτισμικού Οργανισμού.

Στις 28 του Ιούνη 2004, η τότε Δήμαρχος Ντόρα Μπακογιάννη ζητά από το ΔΣ να πάρει Απόφαση για το τοπωνύμιο Γουδή. Το Δημοτικό Συμβούλιο με ομόφωνη απόφαση εγκρίνει την «ορθή γραφή» του τοπωνυμίου «Γουδή» που με την πάροδο των ετών παρεφθάρη σε «Γουδί».

Αργότερα, στο ΦΕΚ αρ. 35/29 Φεβρουαρίου 2008, δημοσιεύεται το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο Το τοπωνύμιο Γουδί του Δήμου Αθηναίων μετονομάζεται «Γουδή».

Ο αγώνας της Κας Καραγιάννη δικαιώθηκε. «Αποκαταστάθηκε» το όνομα της οικογένειας Γουδή και μαζί με αυτό «αποκαταστάθηκε» και η Ιστορία της περιοχής…

Είναι όμως έτσι;

Η επιχειρηματολογία της Κας Καραγιάννη, έτσι όπως κατατέθηκε στο Δήμο της  Αθήνας, συνοψίζεται στα εξής:

Α) Είναι παλαιά ονομασία της περιοχής και επώνυμο της ερειπωμένης εκκλησίας της Παναγίας ΓΟΥΔΗ με αναφορά στα κτήματα της μεσαιωνικής οικογένειας ΓΟΥΔΗ.

Β) Το τοπωνύμιο ΓΟΥΔΗ   οφείλει την ονομασία του στην ιστορική οικογένεια των ΓΟΥΔΗ από τις Σπέτσες με την μεγάλη συνεισφορά τους στον αγώνα της Ελλάδας το 1821. Σε αναγνώριση της προσφοράς τους η Πατρίδα τούς αντάμειψε με την παραχώρηση της έκτασης που φέρει το όνομά τους.

Γ) Με την πάροδο των ετών, η λέξη ΓΟΥΔΗ παρεφθάρη σε γουδί, λέξη που παραπέμπει στο αρχαίο «ιγδίον» = το σκεύος του φαγητού, και έτσι δημιουργούνται τα απαράδεκτα γλωσσικά λάθη για το τοπωνύμιο ΓΟΥΔΗ (π.χ. το γουδί το γουδοχέρι, του γουδιού, του γουδίου).

Και καταλήγει:

Ο σεβασμός προς την Ιστορία απαιτεί την αποκατάσταση του ονόματος της οικογένειας ΓΟΥΔΗ. Τα τοπωνύμια της πόλης είναι μνημεία της Πόλης. 

Στη Συνεδρίαση της 3ης Μάη 2004, του Δημοτικού Συμβουλίου της Αθήνας η Κα Βαλσαμάκη, εκτός ημερήσιας διάταξης, εισηγείται «Σχετικά με την γλωσσολογική έρευνα για την ετυμολογία και την σωστή ορθογραφία του τοπωνυμίου ΓΟΥΔΗ»[1]:

«ΒΑΛΣΑΜΑΚΗ: Επίσης, ένα τελείως διαφορετικό θέμα, κύριε Πρόεδρε, είναι το εξής.

Η περιοχή που είναι σε όλους γνωστή ως περιοχή Γουδί οφείλει το όνομά της στην παλαιά μεσαιωνική (εδώ μάλλον εννοεί το βυζαντινό εκκλησάκι της Παναγιάς) πιθανόν της οικογένειας Γουδή, με «η» δηλαδή στο τέλος. Με την πάροδο των ετών παρεφθάρη η γραφή της Γουδή σε Γουδί. Το Γουδί του Γουδιού παραπέμπει στο αρχαίο ιγδύον, δηλαδή το μαγειρικό σκεύος. Επειδή, λοιπόν, αυτό αποτελεί λάθος, νομίζω ότι θα πρέπει η Διεύθυνση Οδοποιίας και ειδικότερα η σχετική επιτροπή να κάνει τη σχετική διόρθωση και να ενημερωθούν όλοι μεταξύ αυτών και τα λεωφορεία του ΟΑΣΑ…»

Εκείνη η επιφύλαξη, (το «πιθανόν») που αφορά την ιδιοκτησία της οικογένειας Γουδή γρήγορα εξανεμίζεται και γίνεται βεβαιότητα που δεν χρειάζεται καμιά απόδειξη…

Ο Διονύσιος Σουμελής, στα «ΑΤΤΙΚΑ ή ΠΕΡΙ ΔΗΜΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ – εν οις και περί τινών μερών του ΑΣΤΕΩΣ», Αθήνα 1854, αναφέρει στο λήμμα «Αλωπεκή», την οποία τοποθετεί στην περιοχή Αμπελοκήπων και Γουδιού, ότι «η κώμη των Αλωπεκέων έκειτο όπου νυν κείται η εκκλησία «Παναγία Γουδί», ήτις πρότερον ήτον ναός Αφροδίτης…» (σελ. 122).

Το πρώτο επιχείρημα…

Όμως Γουδής, μεγαλοκτηματίας Γουδής, μεσαιωνική οικογένεια Γουδή, Αριστοκρατική οικογένεια, πλούσια αστική ή αγροτική οικογένεια με αυτό το όνομα πριν, από και κατά τα χρόνια της Φραγκοκρατίας στην Αττική (1205 – 1456) ή στα χρόνια της τουρκοκρατίας (1456 – 1833) δεν έχει καταγραφεί από κανέναν ιστορικό, δεν υπάρχει σε κανένα έγγραφο της εποχής…

Ο Δημήτριος Καμπούρογλου στην Ιστορία των Αθηναίων (τρεις τόμοι) και στα Μνημεία των Αθηναίων (τρεις τόμοι), Αθήνα 1889 – 1896, που πραγματεύεται την περίοδο της Τουρκοκρατίας, αναφέρει δεκάδες ονόματα παλιών οικογενειών, Προεστούς, Δημογέροντες, παπάδες, ιστορικές φαμίλιες (Χαλκοκονδύλοι, Παλαιολόγοι, Μπενιζέλοι, Περουλοί, Λίσμπονοι, Καββαλαροί, Καπετανακαίοι, Ταρωνίτες, Γάσπαροι, Μπεναλδοί, Γερανοί κλπ), εκατοντάδες  ονόματα οικονομικά ευκατάστατων και άλλων οικογενειών που κάνουν αγοραπωλησίες σπιτιών, αγροτικών εκτάσεων κλπ. Δεν υπάρχει καταγραμμένος κανένας Γουδής σε όλη την έκταση της Αττικής.

Το ίδιο στο «Αι Αθήναι στα τέλη τους Δωδεκάτου Αιώνος» του Σπύρου Λάμπρου, Αθήνα 1878.

Στα «Γενεαλογικά Μελετήματα – Το Αθηναϊκόν Αρχοντολόγιον και ο Βυζαντινισμός εν Αθήναις» του Κωνστ. Χριστομάνου, Αθήνα 1887.

Στην «Ιστορία της Πόλεως των Αθηνών Κατά τους Μέσους Αιώνας – Από του Ιουστινιανού μέχρι της υπό των Τούρκων κατακτήσεως », του Φερδινάνδου Γρηγοροβίου, με Διορθώσεις και Προσθήκες του Σπυρίδωνος Λάμπρου, Αθήνα 1904.

Και σε δεκάδες άλλους ιστορικούς, ερευνητές και συγγραφείς που ασχολήθηκαν με αυτές τις ιστορικές περιόδους (Βυζάντιο, Φραγκοκρατία, Τουρκοκρατία)  της Αθήνας (Βηλαράς, Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, Ουίλιαμ Μίλλερ, Γ. Λαμπάκης, Ορλάνδος, Νερούτσος, σύγχρονες μεταπτυχιακές εργασίες γύρω από την ιδιοκτησία της γης της Αττικής κλπ.) πουθενά δεν υπάρχει το όνομα Γουδής.

Για τον απλό λόγο ότι κύριος Γουδής που να είχε σχέση με κτήματα και περιουσίες στην Αττική μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα, δεν υπήρξε ποτέ. Ο κ. Γουδής είναι ανύπαρκτος…

Φωτογραφία του Γ. Λαμπάκη, από το L’ école qrecque dans L’ Architecture Byzantine, Paris 1916, σελ. 45, με τη λεζάντα: «Basilique de Goudi, près d’Athènes.Vue des nefs.» (Βασιλική του Γουδιού κοντά στην Αθήνα. Αποψη των κλιτών.

Η Παναγιά Γουδί, στο Γουδί, η Γουδή…

Η περιοχή «Παναγιά Γουδή» εμφανίζεται, για πρώτη φορά, σε οθωμανικά έγραφα που αφορούν μεταβιβάσεις κυριότητας και διακατοχής ελαιοδέντρων — Χοτζέτια – στην τουρκική γλώσσα. Η παλαιότερη αναγραφή είναι σε Χοτζέτι του 1742, περιγράφει την υπό μεταβίβαση οικία «… περιέχουσαν δε δύο ανώγεια δωμάτια, μαγειρείον, απόπατον, φούρνον, φρέαρ, αυλήν και κάρπιμα και άκαρπα δέντρα, έτι 29 μεγάλα ελαιόδενδρα και 12 νεόφυτα ελαιόδενδρα κείμενα κατά την θέσιν Παναγία Γουδή και συνορευόμενα …»[2]

Δεύτερη φορά εμφανίζεται σε Χοτζέτι του 1773, όπου ο μοναχός και ηγούμενος της Μονής Πετράκη, Ανθιμος, αποκτά την κυριότητα και διακατοχή «ελαιόδενδρα γνωστού αριθμού, μεγάλα τε και μικρά, κείμενα εν θέσει «Αμπελικήπων Παναγία Γουδή» και συνορευόμενα υπό των δένδρων του ειρημένου μοναχού…»[3]

Απόσπασμα του ΦΕΚ 68/26.4.1921, με το οποίο κηρύσσεται μνημείο της χώρας το ημιερειπωμένο ναΐδριο της Παναγίας στο Γουδί.

Και την τρίτη φορά σε Ιδιωτικό Πωλητήριο του 1803, όπου ο Χουσεΐν αγά Μουσταφά ζαδέ πουλάει στους μοναχούς Πετράκη Διάκον Δαμασκηνόν και Διονύσιον Οικονόμου, εκτάσεις ανάμεσα στις οποίες: «… τριάκοντα οκτώ ελαιόδενδρα κείμενα εντός των συνόρων Αθηνών και Αμπελοκήπων κατά το μέρος Παναγιά Γουδή και συνορευόμενα αφ’ ενός υπό του …»[4]

Στα χρόνια που ακολούθησαν η περιοχή και το εκκλησάκι καταγράφεται «ΓΟΥΔΙ», σε όλα τα επίσημα έγγραφα, από το Στρατιωτικό Κίνημα στο Γουδί το 1909 (15 Αυγούστου), το  Βασιλικό Διάταγμα της 19.4.1921 (ΦΕΚ 68/26.4.1921) με το οποίο κηρύσσεται ως «προέχον Βυζαντινό μνημείο», ανάμεσα σε άλλα, το «Ναΐδριον Παναγίας (Γουδί κτήμα Δρακόπουλου)»[5], την Εκτέλεση των Έξι στο Γουδί, στις 15 Νοέμβρη 1922, την δημιουργία των στρατοπέδων στο Γουδί όπου εμφανίζεται στρατιωτικός τοπογραφικός χάρτης του 1938 μεγάλης ακρίβειας σχεδιασμένος από την Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, με τον τίτλο «Στρατιωτική Πόλις Γουδί» κλπ.

 Βέβαια, παράλληλα, εμφανίζεται σποραδικά και ο τύπος ΓΟΥΔΗ, που προφανώς στηρίχτηκε στον τύπο που εμφανίζεται στα χοτζέτια της Μονής Πετράκη, και αρκετές τέτοιες αναφορές αποτελούν μέρος της επιχειρηματολογίας της Κας Καραγιάννη, προκειμένου να αποδείξει την ύπαρξη φυσικού προσώπου με το όνομα Γουδής, όλες των αρχών του 20ου αιώνα.   

Τα τρία αυθεντικά πρωτότυπα έγγραφα, που αναφέρονται στη θέση «Παναγιά Γουδή» βρίσκονται στα αρχεία της Μονής Πετράκη και είναι γραμμένα στην τουρκική γλώσσα με οθωμανική (αραβική) γραφή. Στα Μνημεία της Ιστορίας Των Αθηναίων, του Δ. Καμπούρογλου, έχουν δημοσιευθεί οι μεταφράσεις που έγιναν από τον Β. Κάνδη. Επισκεφτήκαμε, πέρσι, την Μονή Πετράκη όπου μάθαμε ότι μόλις είχε τελειώσει η ψηφιοποίηση του αρχείου της. Είχαμε τη τύχη να δούμε τα δύο από τα τρία αυθεντικά έγγραφα. Ζητήσαμε, με γραπτό Αίτημα, από τη Μονή να μας παραχωρήσει «αν είναι δυνατόν και δεν έχετε αντίρρηση, φωτογραφία ή φωτοτυπία ή ηλεκτρονική μορφή των σχετικών πρωτοτύπων (Οθωμανική γραφή) που υπάρχουν στο αρχείο σας». Επιδίωξή μας ήταν να προσπαθήσουμε να αποσαφηνίσουμε  πως ακριβώς έγραφαν οι Τούρκοι στα χοτζέτια τον όρο: «Παναγιά» και πώς τον όρο: «Παναγιά Γουδή», μια και έλειπε το άρθρο από την μετάφραση: «Παναγιά του Γουδή» (που σήμαινε, ίσως, κτήτορα), «Παναγιά στο Γουδί» (από το τοπωνύμιο Γουδί), «Παναγιά η Γουδή» (που είναι η θηλυκοποίηση του τοπωνύμιου Γουδί) ή οτιδήποτε άλλο.

Η απάντηση, προφορική, του ρασοφόρου υπεύθυνου της Γραμματείας της Μονής  ήταν, τουλάχιστον, ευγενική…

— Αυτά τα έγγραφα που ζητάτε δεν έχουν δοθεί ακόμα στη δημοσιότητα. Θα πρέπει να αρκεστείτε στις μεταφράσεις του Κάνδη, που έχουν ήδη δημοσιευτεί από τον Δ. Καμπούρογλου (1889). Καταλαβαίνετε, ε;

— Αντιλαμβανόμαστε ακριβώς τι μας λέτε, αλλά, ΟΧΙ ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΟΥΜΕ, απαντήσαμε και αποχωρήσαμε… Η Μονή Πετράκη εκτός από κάτοχος και φύλακας σημαντικών αρχείων, είναι ιδιοκτήτης και κάτοχος της ίδιας της Ιστορίας…

Η απάντηση του Τμήματος Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιολογικών Χώρων, Μνημείων, Αρχαιογνωστικής Έρευνας και Μουσείων, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αθηνών, σε σχετικό ερώτημά μας:

«Σε συνέχεια της ανώτερης σχετικής αίτησής σας με την οποία ζητούνται στοιχεία από το αρχείο της Υπηρεσίας μας αναφορικά με τον Ι. ναό Παναγίας (Αγία Τριάδα) Ζωγράφου, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Ο εν λόγω ναός αποτελεί κηρυγμένο μνημείο της χώρας (ΒΔ 19.4.1921 – ΦΕΚ 68/26.4.1921 – και ΥΑ 5837/8821/π.έ./28.3.1960 – ΦΕΚ 165/Β/23.4.1960 ) και βρίσκεται σε ιδιόκτητο οικόπεδο επί της οδού Γεωργίου Παπανδρέου (πρώην κτήμα Δρακόπουλου και αργότερα Κακκαβά). Αρχικά, ο ναός ήταν δικιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος, ο οποίος μετασκευάστηκε σε τρίκλιτη καμαροσκέπαστη βασιλική. Βρισκόταν σε ημιερειπωμένη κατάσταση έως τα μέσα του 20ου αι., οπότε το 1958 – 1960 πραγματοποιήθηκαν από τις αρμόδιες Υπηρεσίες Αρχαιοτήτων εκτεταμένες εργασίες στερέωσης και αποκατάστασής του. Έχει ιδρυθεί σε μικρή απόσταση από την κοίτη του ρέματος Καλλιρρόης και η παρουσία πολλών μαρμάρινων γλυπτών σε β΄ χρήση αποτελούν ένδειξη πιθανής ύπαρξης στην περιοχή παλαιότερου λατρευτικού χαρακτήρα, κτίσματος. Ωστόσο, ως σήμερα, δεν έχει εντοπιστεί ανασκαφικά, στον άμεσα περιβάλλοντα χώρο του ναού, κάποιο παλαιότερο κτίσμα, ώστε να είναι δυνατή η επιβεβαίωση της ύπαρξής του και, ακολούθως, η ασφαλής ταυτοποίησή του. Το μνημείο αναφέρεται σε οθωμανικά έγγραφα (χοτζέτια) του 1742, 1773 και 1811, καθώς και σε πωλητήριο του 1803, ως «Παναγία Γουδή», περιοχή που άνηκε στον οικισμό Αμπελοκήπων. Περαιτέρω πληροφορίες για την ονομασία «Γουδή» δεν εντοπίζονται στο αρχείο της Υπηρεσίας μας. Η αφιέρωσή του στην Αγία Τριάδα, σύμφωνα με βιβλιογραφική αναφορά, έγινε κατά τα μέσα του 20ου αι. Για το εν θέματι μνημείο βλ.: Γ. Πάλλης, Τοπογραφία του Αθηναϊκού πεδίου κατά τη μεταβυζαντινή περίοδο. Οικισμοί, οδικό δίκτυο και μνημεία,Θεσσαλονίκη 2009, 241 (Δ.2.6.), εικ. 104 – 105, με προγενέστερες βιβλιογραφικές παραπομπές…»

Ο ναός της Αγίας Τριάδας (Παναγιά Γουδί) όπως είναι σήμερα μετά της εργασίες αποκατάστασης που πραγματοποίησε ο Ορλάνδος το 1958 – 1960. Ο ναός πέρασε από την ιδιοκτησία Δρακόπουλου, στην ιδιοκτησία, σήμερα, της οικογένειας του στρατηγού Κατσιμίχα.

Το δεύτερο επιχείρημα…

Το δεύτερο επιχείρημα, το οποίο έγινε ομόφωνα δεκτό από το Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας, δεν αντέχει σε καμιά σοβαρή κριτική.

Το τοπωνύμιο ΓΟΥΔΗ, αναφέρει η έκθεση της Κας Καραγιάννη, οφείλει την ονομασία του στην ιστορική οικογένεια των ΓΟΥΔΗ από τις Σπέτσες με την μεγάλη συνεισφορά τους στον αγώνα της Ελλάδας το 1821. Σε αναγνώριση της προσφοράς τους η Πατρίδα τούς αντάμειψε με την παραχώρηση της έκτασης που φέρει το όνομά τους.

Ισχυρίστηκε στα σοβαρά ότι η Πατρίδα ευγνωμονούσα, για την προσφορά των Γουδήδων από τις Σπέτσες στην επανάσταση του 1821, ονόμασε μια ολόκληρη περιοχή «Γουδή» και μάλιστα πρόβλεψε  την τέτοια προσφορά, τουλάχιστον από το 1742. Η Πατρίδα επέμενε κιόλας να παραχωρήσει και την ιδιοκτησία ολόκληρης της έκτασης. Στην αρχή η Κα Καραγιάννη ισχυριζόταν ότι η έκταση είχε παραχωρηθεί στην οικογένεια. Αργότερα δήλωνε ότι η Οικογένεια των Γουδήδων αρνήθηκε, αξιοπρεπώς και μεγαλοψύχως, να δεχτεί την ιδιοκτησία της… μισής Αττικής…

Στο Δημοτικό Συμβούλιο έγινε αναφορά στην εφοπλιστική σπετσιώτικη οικογένεια Γουδή. Ο κ. Σκιαδάς στην τοποθέτησή του λέει:

«ΣΚΙΑΔΑΣ: Μια πένα ιστορική για το Γουδή. Είναι Γουδή με «η» βέβαια και περισπωμένη. Πρόκειται για μια σπουδαιότατη οικογένεια που δεν άφησε απογόνους.

Επτά αδέλφια ήταν στην ελληνική επανάσταση και οι τέσσερεις σκοτώθηκαν, ο ένας αυτοκτόνησε, οι δύο έζησαν μέχρι τα γεράματα.

Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρεία στην Αθήνα και στον Πειραιά και θέλω να πως, κύριε Πρόεδρε, ότι επειδή το αρχείο αυτό του Γουδή υπάρχει σε χέρια ιδιώτου, καταθέτω πρόταση, γενομένης της συζητήσεως, να αγοραστεί από το Δήμο, νομίζω ότι θα είναι ευτελές το ποσό, προκειμένου να εμπλουτίσει τα αρχεία του Πολιτισμικού Οργανισμού»[6].

Η πρόταση του κ. Σκιαδά έγινε δεκτή ομόφωνα. Δεν γνωρίζουμε αν τελικά αγοράστηκε το αρχείο από τον Δήμο. Το όνομα της περιοχής όμως «αποκαταστάθηκε» παραπέμποντας στην εφοπλιστική οικογένεια…

Στην ίδια συνεδρίαση ο κ. Φ. Κουβέλης, επικεφαλής της Δημοτικής Παράταξης του Συνασπισμού και Δημοτικός Σύμβουλος τότε, τοποθετήθηκε στη συζήτηση:

«ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, εγώ είμαι πεπεισμένος από τριετίας και πλέον, ότι η ορθή έκφραση είναι Γουδή και είμαι πεπεισμένος και με τη βοήθεια της δημότου κ. Καραγιάννη, αλλά και περαιτέρω, αν θέλετε, έρευνα με οδήγησε στην απόλυτη παραδοχή, ότι έτσι έχει το πράγμα και νομίζω, εγώ να συγχαρώ την κ. Βαλσαμάκη για την πρωτοβουλία αυτή, πρέπει να αποκαταστήσουμε τα πράγματα γλωσσολογικά, πολύ περισσότερο όταν τα γλωσσολογικά είναι πολιτισμός, είναι μνήμη, είναι ιστορία, είναι καθημερινό βίωμα. Ευχαριστώ»[7].

Και ακολουθεί η… φιλοφρόνηση του κ. Αθανασίου (άμα έχεις τέτοιους φίλους τι να τους κάνεις τους εχθρούς):

«ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ: Μόλις κάνατε ένα ωραίο μνημόσυνο, ρώτησα τον κ. Κουβέλη, αν είναι από την ίδια οικογένεια, με μια καθηγήτριά μου, την κ. Μαρίνα Γουδή, Δίδασκε Πολιτική Οικονομία και συνέβη το εξής: Δεν είχε σύγγραμμα και αυτός ήταν ο λόγος για να διδαχθούμε Πολ Σάμιελσον και δεν περίμενα όλες αυτές τις συμπτώσεις τώρα και πιστοποίησε ο κ. Φώτης Κουβέλης, ότι είναι από την οικογένεια που μνημόνευσε ο κ. Σκιαδάς.

Αν είναι δυνατόν δηλαδή»[8]

Το τρίτο επιχείρημα, περί απαράδεκτου μαγειρικού σκεύους…

Το τρίτο επιχείρημα που συμπεριλαμβάνεται στην «Γλωσική Έρευνα για την ετυμολογία και την σωστή ορθογραφία του τοπωνύμιου ΓΟΥΔΗ» που υπέβαλλε η Κα Καραγιάννη, είναι ίσως το χειρότερο: Αναφέρει απαξιωτικά ότι η λέξη Γουδή «παρεφθάρη» σε Γουδί  που παραπέμπει στο σκεύος του φαγητού και έτσι δημιουργούνται τα απαράδεκτα γλωσσικά λάθη για το τοπωνύμιο (π.χ. το γουδί το γουδοχέρι, του γουδιού, του γουδίου).

Πινακίδα στη Κατεχάκη που έχει «αποκαταστήσει» την ορθογραφία, διορθώνοντας το «Ολυμπιακό Συγκρότημα Γουδίου» σε … ΓΟΥΔΗΟΥ. Είναι από τις λίγες φορές που ένας βανδαλισμός μιας πινακίδας έρχεται να σκεπάσει έναν μεγαλύτερο γλωσσικό βανδαλισμό…

Βέβαια η … «Γλωσσική Έρευνα» παραβλέπει, με ελιτίστικο τρόπο ενός σουσουδίστικου διανοουμενισμού, ότι τα επίθετα Γουδής και Γούδας παραπέμπουν σε προγόνους που είτε ήταν έμποροι γουδιών είτε κατασκεύαζαν τα μαγειρικά σκεύη, τα ταπεινά γουδιά…

Ωστόσο το… ταπεινό γουδί είναι ένα από εκείνα τα μεγαλειώδη εργαλεία που κατασκεύασε ο άνθρωπος στην αρχή της νεολιθικής περιόδου, περνώντας σε νέο τρόπο παραγωγής, στη γεωργία. Ένα εργαλείο που τον βοήθησε να κάνει πολιτιστικά άλματα, το οποίο είναι και η μοναδική επινόηση του προϊστορικού ανθρώπου πάνω στην οποία δεν είχαν καμία επίδραση οι κατοπινές τεχνολογικές εξελίξεις αφού έμεινε αναλλοίωτο στη μορφή του μέχρι σήμερα. Το γουδί συνέβαλλε στο ξεκόλλημα του ανθρώπου από την άγρια κατάσταση του αγελαίου ζώου στην οποία βρισκότανε.

Μετά την «επιδιορθωτική» απόφαση, η οποία στηρίχτηκε από τα μεγάλα συγκροτήματα του Τύπου και «ευαίσθητους» μεγαλοδημοσιογράφους που επικρότησαν την απόφαση σαν έτοιμοι από καιρό, αρκετοί άνθρωποι με ευαισθησία στα γλωσσικά ζητήματα, γλωσσολόγοι, φιλόλογοι, μεταφραστές, ερευνητές, ιστορικοί κλπ. αντέδρασαν ζητώντας να παραμείνει ο τύπος «ΓΟΥΔΙ», παρόλο που οι περισσότεροι έκαναν, καταρχήν και κάπως αδιάφορα δεκτή την πιθανότητα ύπαρξης κάποιας μεσαιωνικής οικογένειας Γουδή, με κτήματα στην περιοχή. Παρεμβάσεις που από μόνες τους θα έπρεπε να προκαλούσαν την ανατροπή της απόφασης, η οποία «διόρθωνε» ένα σωστό τοπωνύμιο με ένα λάθος.

Ανάμεσά τους ο καθηγητής Αντ. Αντωνάκος, Κλασσικός Φιλόλογος, Ιστορικός και Συγγραφέας, ο οποίος σημείωνε το 2012:

«Τα τελευταία χρόνια, ειδικά στην μετά το μονοτονικό εποχή, και μαζί με τις σκόπιμες καταργήσεις της γ΄ κλίσεως, της ιστορικής γραμματικής και της ιστορικής ορθογραφίας, άρχισε και μία σειρά δημιουργίας «νέων ορθογραφιών» ή νέων, ανυπάρκτων μέχρι τώρα, λέξεων, οι οποίες δεν απέδιδαν επ’ ακριβώς το νόημα.

Έτσι ξαφνικά, λοιπόν, πριν λίγα χρόνια, μας προέκυψε και η λέξη … «Γουδή»! Με «η»! Άλλαξαν πινακίδες και αυτός ο τόπος που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα ως σύμβολο αποκαταστάσεως της Δημοκρατίας (Κίνημα στο Γουδί) ή τόπο απονομής της Δικαιοσύνης και Νεμέσεως (π.χ. «χρειάζεται ένα Γουδί»), ξαφνικά το είδαν να γράφεται ως «Γουδή»!!! Και οι αδαείς άνοιξαν το στόμα και είπαν: «Α, οι ειδικοί απεκατέστησαν ένα … λάθος»!…

Παρέβλεψαν όμως όλοι τους την εξελικτική διαδικασία, την οποία ακολουθεί η για αιώνες η γλώσσα, η οποία έχει μια μοναδική ικανότητα προσαρμογής! Και εξηγώ αμέσως. Αν για παράδειγμα σας έλεγα ότι η Γαργαρέτα, η Βαρυμπό(μ)πη, ο Γέρακας, το Κουκάκι, το Περιστέρι και πλήθος άλλων τοπωνυμίων προέρχονται από τα ονόματα των ιδιοκτητών τους, τι θα λέγατε; Και όμως, έτσι είναι. Η ίδια η γλώσσα προσαρμόζει στην εξέλιξή της αυτά τα τοπωνύμια σε κανόνες, που η ίδια ελέγχει. Είναι γνωστές π.χ. εκφράσεις, όπως μένω «στου Μακρυγιάννη», «στου Γκύζη», «στου Χαριλάου»… Εδώ η γλώσσα έχει προσαρμόσει στην γενική κτητική την πρόθεση «εις», που δηλώνει τόπο και δημιουργεί τον τύπο «εις του = στου» (Μακρυγιάννη). Θα πρέπει να καταλάβουν όμως όλοι, «ειδικοί» τε και «αγνοούντες ευκολόπιστοι», ότι άλλο είναι η ιστορική προέλευση και άλλο η γλωσσική προσαρμογή που η ίδια η γλώσσα επέβαλλε στο πέρασμα των αιώνων. Ο σωστός γλωσσολόγος θα αναφέρει το πρώτο ως ιστορία αλλά θα στηρίξει το δεύτερο ως γλώσσα. Σαν τον χείμαρρο που ακολουθεί την ήδη δημιουργηθείσα πορεία…»

«…Γλωσσική αναρχία, βαβυλωνία σκόπιμη για να προκληθεί σύγχυση, μέσα από κάτι τάχα λανθασμένο, που έπρεπε να διορθωθεί. Άλλαξαν ένα τοπωνύμιο και άφησαν όλα τα άλλα! Ο σοφός λαός, όμως, όποτε δεν παρεμβαίνουν με νόμους «ειδικοί», διορθώνει μόνος του την γλώσσα του, χιλιάδες χρόνια τώρα. Και δεν χρειάζεται «ειδικούς», που δεν γνωρίζουν πώς λειτουργεί η γλώσσα! Όπως π.χ. κανείς σήμερα δεν λέει «μένω στου Κουκάκη», «στου Γαλάτση», «στου Κερατσίνη», «στου Μενίδη», «στου Περιστέρη», «στου Τατόη» αλλά λέει «στο Κουκάκι», «στο Γαλάτσι», «στο Κερατσίνι», «στο Μενίδι», «στο Περιστέρι», «στο Τατόι», έτσι πρέπει να λέει, «στο Γουδί» και όχι «στου Γουδή», πολύ δε περισσότερο όχι στο χείριστο «στο Γουδή»!»…

Ή το εξαιρετικό ηλεκτρονικό δημοσίευμα στον ιστότοπο «Οι λέξεις έχουν την δική τους ιστορία» του Νίκου Σαραντάκου, με τίτλο «Το Γουδί και το Γουδή», του Δεκέμβρη του 2012. Ανάμεσα στα άλλα ενδιαφέροντα του άρθρου του, ο Ν. Σαραντάκος σημειώνει εύστοχα:

«Βέβαια, στην περίπτωση του Γουδιού ενοχλεί τον καθωσπρεπισμό μας ο συνειρμός με το «μαγειρικό σκεύος» που λέει και η κυρία Καραγιάννη, που σε κάποιες ευαίσθητες μύτες βρωμάει κουζινίλας, λες και το επώνυμο Γουδής είναι άσχετο με το ίδιο μαγειρικό σκεύος! Ίσως πάντως γι’ αυτόν το λόγο να βρήκε τόσα ευήκοα ώτα η κ. Καραγιάννη και να εισακούστηκε η ευαισθησία της. Άλλωστε, όλες οι ευαίσθητες και ακριβές πένες της δημοσιογραφίας μας έσπευσαν να υιοθετήσουν τον αρχοντοχωριάτικο τύπο «Γουδή». Έτσι, στον πρόλογο που έγραψε ο Γ. Πρετεντέρης στο βιβλίο του Σπύρου Μελά για την επανάσταση στο Γουδί, χρησιμοποιεί τον τύπο «Γουδή», ενώ βέβαια ο Μελάς, που κάλυπτε δημοσιογραφικά το κίνημα, έγραφε παντού «Γουδί». Και, ακόμα πιο ανατριχιαστικά, λέει ο Απ. Κακλαμάνης: «Όσοι ξεγέλασαν τον λαό, πήγαν στο Γουδί» και η κάρτα πάνω στην οθόνη γράφει: «Όσοι ξεγέλασαν τον λαό, πήγαν στου Γουδή». Οι περισσότεροι δημοσιογράφοι μας το βρίσκουν πολύ σικ να προσκυνούν τη μνήμη τσιφλικάδων και μεγαλοκτηματιών».

Τα σχόλια και η συζήτηση που ακολούθησε το δημοσίευμα (και συνεχίζεται μέχρι σήμερα) ήταν αξιοπρόσεκτα και ιδιαίτερα το σχόλιο 157 του spyroszer, ο οποίος αμφισβήτησε, με επιχειρήματα, την ύπαρξη κάποιου Γουδή, με βασική αναφορά στα «Αττικά ή περί Δήμων Αττικής» του Διονύσιου Σουρμελή, Αθήνα 1854, όπου αναφέρει την εκκλησία ως «Παναγιά Γουδί».

Η Κα Καραγιάννη, από την άλλη, επιστρατεύει τον Γ. Μπαμπινιώτη, στον οποίο απευθύνει αίτημα, που συμπεριλαμβάνει στο φάκελο που κατέθεσε, μαζί με την απάντησή του, στο Δήμο της Αθήνας:

«18.4.2002

Για την εκπομπή της ΝΕΤ: «Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική» υπ’ όψιν Καθηγητού κυρίου Μπαμπινιώτη:

Σας παρακαλούμε πολύ να μιλήσετε για τη λέξη της περιοχής ΓΟΥΔΗ (προέλευση ονομασίας, ιστορίας της περιοχής κλπ, στοιχεία).

Είναι σωστό να λέμε: του Γουδιού;

Επειδή δεν αναφερόμαστε στο «ιγδίον»– το γουδί, δηλαδή το σκεύος του φαγητού, θεωρώ ότι είναι ΛΑΘΟΣ – ΑΝΤΙΑΙΣΘΗΤΙΚΟ – και προσβάλλει την ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ…»

Και ο Γ. Μπαμπινιώτης απαντά, σε τηλεφωνική συνομιλία, όπως διευκρινίζει η Κα Καραγιάννη:

«ΓΟΥΔΗ

Τα τοπωνύμια ΔΕΝ κλίνονται (σ.σ. !!!), π.χ. «περιοχή του ΓΟΥΔΗ»

Είναι μεγάλο λάθος η έκφραση

Γουδίου ή Γουδιού η οποία Δεν αφορά την περιοχή αλλά το σκεύος γουδί/το αρχαίο «ιγδίον».

Στην δεύτερη Συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, στις 28 Ιούνη 2004, η τότε Δήμαρχος Αθηναίων Ντόρα Μπακογιάννη ζητά να παρθεί Απόφαση από το Σώμα «προκειμένου να ενημερωθούν οι διάφοροι φορείς, ώστε να προβούν σε διορθώσεις (ΥΠΕΧΩΔΕ, ΟΟΣΑ, κλπ)…»

Σε αυτή τη συνεδρίαση Δημ. Σύμβουλος αναρωτιέται: «Η γενική του πως κάνει δηλαδή», για να εισπράξει την απάντηση: «Τα επίθετα δεν κλίνονται»[9]…

Τελικά γιατί Γουδί;

Υπάρχουν δεκάδες περιοχές σε πολλά χωριά στον ελλαδικό χώρο και χωριά της Μικράς Ασίας που έχουν για κάποια περιοχή τους ή πλατεία, το τοπωνύμιο Γουδί. Πρόκειται κυρίως για χωριά με αγροτική παραγωγή που συνήθως φιλοξενούσαν ένα μεγάλο κοινόχρηστο πέτρινο γουδί.

Στο χωριό Τσακήλι, στην Ανατολική Θράκη, για παράδειγμα, διαβάζουμε στην ιστοσελίδα Τσακήλι Τσατάλτζας

«Στη μέση του χωριού  υπήρχε μεγάλη πλατεία όπου ήταν το καφενείο, το οποίο οι Τσακλιώτες ονόμαζαν «Καζίνο» που ήταν κοινοτικό και το δούλευαν με ενοίκιο  και ο «Στούμπος», ένα μεγάλο πέτρινο γουδί διαστάσεων ενός κυβικού μέτρου, όπου κοπάνιζαν το σιτάρι, όταν ήθελαν να το κάνουν πλιγούρι, με ιδιαίτερο κόπανο. Περί τα 200 μέτρα νότια της πλατείας υπήρχε δεύτερη βρύση με έναν κρουνό, δυο γούρνες για πότισμα και μια για πλύσιμο».

Στο Σατί Φαράσσων Καππαδοκίας, από το Farassiotis.gr:

«Η κυρίως ασχολία τους ήταν η γεωργία, καλλιεργούσε ο καθένας περίπου 300 – 350 στρέμματα τα μισά τον ένα χρόνο και τα άλλα τον άλλο χρόνο. Η παραγωγές που έβγαζαν συνήθως ήταν σιτάρι κριθάρι βρώμη γατσάρι είδος σκληρού σιταριού, που έκαναν πλιγούρια τους.  Το χωριό είχε ΣΟΧΟΥ (πέτρινο μεγάλο γουδί) στο μεσοχώρι, στην πλατεία του χωριού».

Στην περιγραφή του χωριού Πτερούντα ή Φτερούντα Λέσβου διαβάζουμε:

«Ακολουθώντας το σοκάκι από την πλατεία, βρίσκουμε άλλη μια (εκκλησία) στο βάθος του χωριού. Εδώ ένας παμπάλαιος, χιλιοροζιασμένος πλάτανος, μια τούρκικη βρύση, ένα μεγάλο πέτρινο γουδί και το ένα κλειστό καφενείο, μιλούν για τη σημασία τούτου του χώρου στην παλιότερη ιστορία του χωριού. Ήταν η παλιά του αγορά, στην Τουρκοκρατία. Και είχε αρκετούς Τούρκους, τούτο το χωριό. Τον 17ο αιώνα είχε «εκκλησίαν μιαν του Χριστού, οίκους χριστιανών πεντήκοντα δυο, αγαρηνών πλείστους και αισχίστους».  

Ο Σύλλογος Μικρασιατών Λέσβου περιγράφει στα λαογραφικά στοιχεία – τον Περγαμηνό Γάμο:

«‘‘ Βασιλικός είν’ ο γαμπρός
κι η νύφη ματζουράνα
κι άγγελοι τους υμνολογούν,
ψηλά απ’ τα ’πουράνια…’’

Τις υπόλοιπες μέρες ακολουθούσαν πλήθος δρώμενων όπως ΄΄το πάστρεμα του σταριού΄΄ για το φαγητό του γάμου ΄΄κισκέκ’΄΄ και η μεταφορά του στο ΄΄ντουπέκ’΄΄ (πέτρινο γουδί) με ΄΄παιχνίδια΄΄ (μουσικά όργανα) και τραγούδια, ευτράπελου συνήθως χαρακτήρα…»

Επίσης στην επαρχία της Πάφου, στην Κύπρο, υπάρχει το χωριό Γουδί. Και εκεί προτάθηκε η εύκολη ερμηνεία ότι το όνομα του χωριού προήλθε από το όνομα κάποιου πρώτου οικιστή ή ιδιοκτήτη της περιοχής που πιθανό να λεγόταν Γουδής. Ευτυχώς δεν συνδέσανε την ονομασία του χωριού με την εφοπλιστική οικογένεια των Σπετσών. Άλλοι προτείνουν την εκδοχή το όνομα να έχει προέλθει από το κυπριακό Βούττη – Βούττημα που θα πει βύθισμα στο νερό, ή το βουττίν (το μικρό πιθάρι).

Το Λεξικό της Ακαδημίας Αθηνών σημειώνει και την περιοχή «Γούδ’ Ηπείρου (Άγναντα)».

Ακαδημία Αθηνών, λήμμα γουδί, σελ. 78

Υπάρχει η πιθανότητα στην περιοχή του Γουδιού, η οποία στη βάση της χαρακτηριζόταν από αγροτική παραγωγή, να χρωστά το όνομά της στην ύπαρξη κοινόχρηστου γουδιού.  Παρόλο που είναι ισχυρή αυτή η πιθανότητα, η ύπαρξη τέτοιου κοινόχρηστου γουδιού δεν μπορεί μέχρι σήμερα να αποδειχτεί, γιατί δεν μαρτυρείται από κάποια πηγή.

 Σε μια τέτοια περίπτωση, το τοπωνύμιο έδωσε το χαρακτηρισμό στην εκκλησία της Παναγιάς (Παναγιά Γουδί ήΠαναγιά στο Γουδί, ή θηλυκοποιημένος ο επιθετικός προσδιορισμός: Παναγιά Γουδή – Παναγιά η Γουδή) όπως, πιθανά, για παράδειγμα, η άλλη εκκλησία η Κυρά Καντήλι (ή Παναγιά Καντήλη, Παναγιά στο Καντήλι, ή Παναγιά του Καντήλη) η οποία βρισκόταν δίπλα στο Μνημείο του Λυσικράτους που οι Αθηναίοι συνήθιζαν να το αποκαλούν «Φανάρι ή Καντήλι του Δημοσθένους»[10] (η εκκλησία κατεδαφίστηκε το 1848 και χρησιμοποιήθηκαν τα υλικά της για την κατασκευή της Μητρόπολης) ή ο Άγιος Ιωάννης της Κολώνας ή Άγιος Ιωάννης στη Κολώνα, όπου είναι προφανές, μια και η κολώνα τρυπάει την εκκλησία, ότι δεν είναι ιδιοκτησία κάποιας κυρίας Κολώνας…

Ο Αγιος Ιωάννης της Κολώνας, Ευρυπίδου 70, στο κέντρο της Αθήνας, χτισμένος γύρω από μια κολώνα κορινθιακού ρυθμού, από τα απομεινάρια, ίσως, κάποιου Ασκληπιείου, οι ιαματικές ιδιότητες του οποίου πέρασαν στον Αηγιάννη… (Η φωτό από την Μηχανή του Χρόνου — προέρχεται από το αρχείο του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου του πανεπιστημίου της Κολωνίας iDAI και την εντόπισε η συλλέκτρια φωτογραφιών Λίζα Κουτσαπλή).

Ακολουθούν αρκετές άλλες προτάσεις που επιχειρούν να εξηγήσουν την προέλευση του τοπωνύμιου, άλλες ιδιαίτερα τραβηγμένες κι άλλες εξαιρετικά ευφάνταστες αλλά και γοητευτικές:

• Το τοπωνύμιο προέρχεται από την βυζαντινή εκκλησία Παναγιά την επονομαζόμενη «Γουβή» (που σημαίνει εκείνη που δεν απαντά, που κωφεύει) η οποία παρεφθάρη σε Γουδή.
• Στην περιοχή, στις γιορτές προς τιμή του Διονύσου χορεύονταν στις όχθες του Ιλισού ο εύθυμος και θορυβώδης χορός ίγδις, κατά τον οποίο οι χορευτές και οι χορεύτριες χτυπούσαν συνέχεια με τα πόδια τους το έδαφος μιμούμενοι το κοπάνισμα με το γουδί. Από εκεί έλκει το όνομα Γουδί η περιοχή.
• Ο ναός της Παναγιάς είναι κτισμένος στα ερείπια αρχαίου ναού της Αφροδίτης και έχουν χρησιμοποιηθεί και υλικά από τον αρχαίο ναό. Ανάμεσά τους πιθανά να υπήρχε ιερό σκεύος, γουδί, στο οποίο οι ιέρειες έφτιαχναν τα διάφορα μαγικά ή αρωματικά σκευάσματα της θεάς. Το ιερό σκεύος έδωσε το όνομα Γουδί στην Παναγιά.
  

Το αναποδογυρισμένο γουδί έχει παίξει το ρόλο της Αγίας Τράπεζας στην ερειπωμένη εκκλησία της Παναγιάς Κυρά, στο Κεραμί της Ρόδου.

Συμπτωματικά υπάρχουν τα ερείπια μιας βυζαντινής εκκλησίας στο Κεράμι της Ρόδου. Η Παναγιά Κυρά, χτισμένη τον 13ο αιώνα. Στις ανασκαφές και τις εργασίες αποχωμάτωσης του 2008 αποκαλύφθηκε ότι ως Αγία Τράπεζα είχε χρησιμοποιηθεί αρχαίο λίθινο ιγδίο ύψους ενός περίπου μέτρου, τοποθετημένο ανάποδα…

• Το Γουδί παραπέμπει στο ανάγλυφο του εδάφους της περιοχής…

Όπως και να ’χει το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν υπάρχει και δεν υπήρξε ποτέ φυσικό πρόσωπο, που με οποιαδήποτε ιδιότητα να έχει σημαδέψει την περιοχή, είτε ως μεγαλοκτηματίας του Μεσαίωνα, είτε ως τσιφλικάς ή λήσταρχος, στρατηγός ή εφοπλιστής, ιδιοκτήτης όλης ή μέρους της περιοχής ή κτήτορας της μεσαιωνικής εκκλησίας, με το όνομα Γουδής. Ο κύριος Γουδής είναι ανύπαρκτος!

Από τις κινητοποιήσεις των κατοίκων στο Γουδί στην τετραετία 2001 – 2004.

Από το 2001 ως το 2005 οι κάτοικοι της περιοχής, Ζωγραφιώτες και Αθηναίοι, πάλευαν με συνεχείς κινητοποιήσεις να δημιουργηθεί «Πάρκο στο Γουδί, ανάσα για την πόλη», με αιτήματα:

• Να απομακρυνθούν όλα τα στρατόπεδα και οι εγκαταστάσεις της Αστυνομίας.
• Να δοθεί πλήρης και επαρκής κρατική χρηματοδότηση για τη διαμόρφωση, τη λειτουργία και την ανάπτυξη του ενιαίου πάρκου.
• Να είναι πάρκο ανοιχτό και λειτουργικό για το λαό και τη νεολαία, χωρίς εμπορικά και κερδοσκοπικά κριτήρια.
• Να ξηλωθούν οι εξέδρες και οι μεταλλικές κατασκευές των ολυμπιακών εγκαταστάσεων.
• Να ακυρωθεί η παραχώρηση των εγκαταστάσεων του Μπάντμιντον σε «αθλητικό επιχειρηματία».
• Να ακυρωθούν οι συμβάσεις εκχώρησης σε ιδιώτες των 1.350 τ.μ. στα 49 στρέμματα του αναψυκτηρίου «Ρυθμός» και ανάπλαση της πλατείας.

Κανένα από τα παραπάνω αιτήματα των κατοίκων δεν έγινε αποδεκτό. Καμία λύση προς όφελος του λαού της Αθήνας δεν προωθήθηκε. Όμως οι τότε υπεύθυνοι για να δώσουν λύσεις, ο υπουργός Πολιτισμού κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, η Δήμαρχος Αθηναίων Κα Ντόρα Μπακογιάννη, η υπερνομάρχης Φώφη Γεννηματά, ο υφυπουργός Εσωτερικών Αθανάσιος Νάκος και με υπογραφή του Προέδρου της Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια, με καταλυτικό επιχείρημα «Το γεγονός ότι από τις διατάξεις του παρόντος δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού ή του προϋπολογισμού του Δήμου», αποφάσισαν να κάνουν δεκτό το αίτημα της Κας Βασιλικής Καραγιάννη και μετονόμασαν, με δάκρυα συγκίνησης στα μάτια, το ιστορικό όνομα του Γουδιού.

Σήμερα δεκατέσσερα χρόνια μετά, τα αιτήματα παραμένουν ακριβώς τα ίδια. Ο πρωθυπουργός, πριν από λίγες μέρες, ανακοίνωσε την δημιουργία  του Μητροπολιτικού Πάρκου στο Γουδί (στο Γουδή γράφει το Δελτίο Τύπου που δόθηκε στην δημοσιότητα), και εξήγγειλε ότι επιτέλους θα υλοποιηθούν τα οράματα των πολιτών…

Με τις εμπειρίες του Πάρκου του Ελληνικού, τις πρωτοβουλίες για το Πάρκο Τρίτση κρατάμε την ανάσα μας με το φόβο μη βρεθεί κανένας νέος φέρελπις και διεκδικήσει την δημιουργία ποδοσφαιρικού γηπέδου, τάχαμου εναρμονιζόμενη με τις επιθυμίες και τα κρυφά όνειρα των κατοίκων της περιοχής, που έτσι κι αλλιώς είχε σχεδιάσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ εδώ και ενάμισι χρόνο.

Κάποιοι φίλοι εκφράσανε επιφυλάξεις: «Τι σημασία έχει ένα ήτα ή ένα γιώτα;», «Υπάρχουν πολύ σοβαρότερα ζητήματα…», «Ποιόν ενδιαφέρει το θέμα;», «Πόση σημασία έχει αν υπάρχει ο Γουδής ή όχι:»…

Και κάποιοι άλλοι αναρωτήθηκαν: «Γιατί το κάνανε;», «Ποιός ωφελήθηκε;»

Το ζήτημα δεν είναι μικρό. Τα τελευταία χρόνια παρακολουθούμε μια προσπάθεια αναθεώρησης και ξαναγραψίματος της Ιστορίας. Ανακρίβειες, αναπόδεικτοι ισχυρισμοί, κατασκευασμένα στοιχεία και αναβίωση μιας προπαγάνδας του παρελθόντος, απαξίωση και ενοχοποίηση των αγώνων του λαού μας, διαστρέβλωση ή αποσιώπηση γεγονότων, εμφανίζονται όλο και συχνότερα σε βαρύγδουπα δημοσιεύματα, σε βιβλία και εφημερίδες, ανιστόρητα υπονοούμενα και εξυπνακισμοί ακούγονται, με κάθε ευκαιρία στις εκπομπές των ΜΜΕ. Η Ιστορία ράβεται και ξηλώνεται ανάλογα με τα τρέχοντα κυρίαρχα συμφέροντα. Η λαϊκή μνήμη γίνεται εύπλαστη και εκπαιδεύεται να προσαρμόζεται, αδιαμαρτύρητα, στις κάθε φορά στοχεύσεις και επιδιώξεις της εξουσίας.

Σε αυτά τα πλαίσια, έτσι διαπαιδαγωγημένοι, μερικοί που βρέθηκαν σε υπεύθυνες θέσεις, αποφάσισαν, επιπόλαια και αβασάνιστα, να παίξουν με το όνομα του Γουδιού, χωρίς αντίλογο, μιας και δεν αισθάνθηκαν την ανάγκη να διασταυρώσουν τα στοιχεία που τους έδωσαν, να ζητήσουν τη γνώμη σχετικών επιστημόνων, Ιστορικών, γλωσσολόγων, ερευνητών κλπ…

Και μένει το δύσκολο ερώτημα: Γιατί το κάνανε, ποιος ωφελήθηκε;

Αυτή η απόφαση πάρθηκε την ώρα που οι κάτοικοι της Αθήνας και του Ζωγράφου διεκδικούσαν τη δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου στο Γουδί, οι υπεύθυνοι της τότε κυβέρνησης, ο Δήμος της Αθήνας και η Περιφέρεια, αρπάχτηκαν από την, μάλλον καλοπροαίρετη αλλά βαθιά λαθεμένη, επιμονή της Κας Βασιλικής Καραγιάννη, έκαναν δεκτό το αίτημά της και μετατόπισαν τη συζήτηση από την δημιουργία του Πάρκου και την απόδοσή του στο λαό της περιοχής, στην ορθογραφία του ονόματος. Αν εξαιρέσει κανείς αυτή τη συγκυρία, τότε μένει μόνο η ελαφρότητα με την οποία αντιμετωπίζονται τα ζητήματα της Ιστορίας, αφού κανείς δεν φαίνεται να ωφελήθηκε από μια τέτοια απόφαση, πέρα από κάποιο μικρό κόστος που είχε η αλλαγή στις πινακίδες των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.

Έτσι κι αλλιώς η σπετσιώτικη εφοπλιστική οικογένεια των Γουδήδων δεν έχει αφήσει απογόνους, ώστε να θεωρήσει κανείς ότι υπάρχει γι’ αυτούς κάποιο όφελος. Οι κάποιοι λίγοι μακρινοί συγγενείς που υπάρχουν σήμερα, πέρα από μια πρόσκαιρη ευχαρίστηση, θα πρέπει να έχουν συνειδητοποιήσει την άθλια εκμετάλλευση του ονόματος της οικογένειας, την σύγχυση που έχει προκληθεί σε επίπεδο γλωσσικό, και τις αστείες εξηγήσεις που δίνουν, ιδιαίτερα οι νέοι που κατοικούν στην περιοχή: «Ο Γουδής ήταν τσιφλικάς, λήσταρχος, στρατηγός, αρματωλός του 1821, πολιτικός κ.ά.) 

Η κυρία Καραγιάννη δεν έχει καμία ευθύνη γι’ αυτό που έγινε. Πίστεψε στην υπόθεσή της, νόμισε ότι έχει δίκιο, έδωσε έναν αγώνα άξιο θαυμασμού, πολυετή και επίμονο και στο τέλος ευτύχησε να δει την αλλαγή της ονομασίας. Ακέραιη την ευθύνη την έχουν οι παράγοντες του Δήμου της Αθήνας, η Περιφέρεια, το ΥΠΕΧΩΔΕ και το Υπουργείο Πολιτισμού. Αυτοί οι φορείς εξακολουθούν και σήμερα, με άλλα πρόσωπα στις υπεύθυνες θέσεις, να έχουν την ευθύνη προκειμένου να ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΗΣΟΥΝ την «αποκατάσταση» που προκάλεσαν στο τοπωνύμιο και την Ιστορία. Έτσι κι αλλιώς δεν φαίνεται να το συνηθίζουν, 14 χρόνια μετά, οι Αθηναίοι…

Επειδή τα τοπωνύμια της πόλης είναι μνημεία της Πόλης. Επειδή τα ονόματα, ιδιαιτέρα στις μέρες μας, έχουν ψυχή, ο σεβασμός προς την Ιστορία απαιτεί την αποκατάσταση του ονόματος της περιοχής. Όχι όμως με τον ίδιο κανιβαλιστικό τρόπο… Ας φτιαχτεί μια ομάδα από 3 – 5 ανθρώπους, οι οποίοι, αφού διαπιστώσουν την ανυπαρξία του φυσικού προσώπου και την λειτουργία των μηχανισμών της γλώσσας, ας προτείνουν την επιστροφή του ονόματος του Γουδιού στην Ιστορία της χώρας και στους κατοίκους του.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

[1] Δήμος Αθηναίων, Δημοτικό Συμβούλιο, Πρακτικά Συνεδρίασης – συνεδρίαση 8η – 3 Μαΐου 2004, σελ. 145[2] Μνημεία της Ιστορίας των Αθηναίων, Δημητρίου Καμπούρογλου, Αθήνα 1892, τόμος Γ΄ σελ. 185 – 187.[3] Μνημεία της Ιστορίας των Αθηναίων, Δημητρίου Καμπούρογλου, Αθήνα 1889, τόμος Α΄ σελ. 420.[4] Μνημεία της Ιστορίας των Αθηναίων, Δημητρίου Καμπούρογλου, Αθήνα 1889, τόμος Α΄ σελ. 427.[5] ΦΕΚ 68/26.4.1921, σελ. 252[6] Δήμος Αθηναίων, Δημοτικό Συμβούλιο, Πρακτικά Συνεδρίασης – συνεδρίαση 8η – 3 Μαΐου 2004, σελ. 164[7] Στο ίδιο[8] Στο ίδιο, σελ. 165. Η φράση «Αν είναι δυνατόν δηλαδή» την είπε ο ίδιος ο κ. Αθανασίου…[9] Δήμος Αθηναίων, Δημοτικό Συμβούλιο, Πρακτικά Συνεδρίασης – συνεδρίαση 12η – 28 Ιουνίου 2004, σελ. 718 – 719.[10] Ιστορία των Αθηναίων, Δημητρίου Καμπούρογλου, Αθήνα 1890, τόμος Β΄ σελ. 277. Mommsen No 54, ΑΕ 1854, σ. 1168, Φιλαδελφεύς Ι 267.

Για αναλυτικότερα Στοιχεία – Τεκμήρια – Πηγές και Έγγραφα γύρω από το τοπωνύμιο της περιοχής Γουδί ΕΔΩ

από ημεροδρόμος 21/6/2018