Ανιχνεύοντας τα μονοπάτια των καταδιωκόμενων καπεταναίων του ΕΛΑΣ στα Ακαρνανικά βουνά

Στις δύσκολες στιγμές του Εμφυλίου πολέμου, αμέσως μετά τη «Συμφωνία της Βάρκιζας» (Φλεβάρης του 1945), μία τριμελής ομάδα καταδιωκόμενων αγωνιστών του ΕΛΑΣ αποτελούμενη από τον Εθνοσύμβουλο και
πρωτοκαπετάνιο - Στρατηγό του ΕΛΑΣ Δυτικής Στερεάς Ελλάδας και Ιονίων Νήσων, Βασίλη Τσέλιο ή Γεροδήμο, τον Ανάστο Λιοπύρη ή καπετάν Κόρακα (φρούραρχο Τατάρνας) και τον θεωρητικό του ΕΑΜ (και του Δ. Σ.), Αριστείδη Θεοχάρη, βρέθηκε στο «Καλοβούνι» των Ακαρνανικών ορέων.

Η ομάδα αυτή παρέμεινε στην περιοχή για μεγάλο χρονικό διάστημα και ζούσε πότε σε σπηλιές και πότε σε υπόγειες τρύπες. Μία από αυτές ήταν και η τρύπα -βάθους 5μ. και επιφανείας 4 τ.μ.- που βρίσκεται στον «Πύργο του Γιάννου» κοντά στο Μοναστήρι της Παναγίας Ζαπατινιώτισσας!

Η ομάδα των καταδιωκόμενων καπεταναίων, προσαρμοσμένη στην υπόγεια ζωή της, τροφοδοτούνταν από τους -πρώην εφεδροελλασίτες- κτηνοτρόφους της περιοχής Ιωάννη και Θεόδωρο Ρετούλη, Νίκο και Θανασούλα Δρακά, Ν. Κβ…, Γ.ρ. Μπν… μέχρι τον Ιούνιο του 1946 όπου και διαλύθηκε η ομάδα για να μην συλληφθεί από το απόσπασμα του Τσπ… (…για την πράξη τους αυτή, οι παραπάνω τροφοδότες υπέστησαν άγρια βασανιστήρια…) (1)

Στις 3 Ιουλίου 1946 ο Στρατηγός του ΕΛΑΣ, Βασίλης Τσέλιος ή Γεροδήμος, με μια νέα ομάδα καταδιωκόμενων (Βασίλη Παπαγιάννη, Γιάννη Κατσιφό, Οδυσσέα Αναστασίου, Σωκράτης Τσελεπή, … κ. ά.) πήγε στη Νίσσα Βουστρίου για να συναντήσει τους Κατσιγιανναίους (Ντίνο, Βασίλη και Νύσα…) και από κοινού να προετοιμάσουν την είσοδό τους στην Κομποτή, όπου εκεί οργανώνονταν από τον Κομποτιάτη Γαλάνη, η Σύσκεψη-συνάντηση των ηγετών των καταδιωκόμενων ομάδων του Ξηρομέρου.

Η παραμονή τους στην περιοχή Βουστρίου για μεγάλο χρονικό διάστημα είχε σαν αποτέλεσμα να υποπέσουν στην αντίληψη των παρακρατικών της περιοχής (…) και του Διοικητή της Χωροφυλακής Κατούνας, Κ. Κωστόπουλου, οι οποίοι και τους περικύκλωσαν αιφνιδιαστικά . (2)

«Στη μάχη που επακολούθησε σκοτώθηκε ο αρχηγός του ΕΛΑΣ στη Δυτική Ελλάδα και εκλεγμένος Εθνοσύμβουλος στις Κορυσχάδες, Αστακιώτης γιατρός, Βασίλης Τσέλιος ή Γεροδήμος, ο Βασίλης Παπαγιάννης, ο Γιάννης Κατσιφός, και ο Οδυσσέας Αναστασίου. Ξέφυγε από το μπλόκο των χωροφυλάκων και των Χιτών ο Σωκράτης Τσελεπής …και ο Κώστας Μαρκαντώνης.

Οι τέσσερις σκοτωμένοι αντάρτες αποκεφαλίστηκαν από τους παρακρατικούς Χίτες - Εθνικόφρονες και τα κεφάλια τους μεταφέρθηκαν ως λάφυρα στην Κατούνα (Θ. Ζτ.). Τα εναπομείναντα λείψανα των φονευθέντων ανταρτών ενταφιάστηκαν από απλούς ανθρώπους στο ίδιο σημείο που είχαν δολοφονηθεί. Από τότε το μέρος αυτό ονομάζεται «στου Τσέλιου». (…)(3)

Πέρασαν 76 χρόνια από τον τραγικό θάνατο του στρατηγού του ΕΛΑΣ Δυτικής Στερεάς και Ιονίων Νήσων, Βασίλη Τσέλιου - Γεροδήμου και των άλλων συντρόφων του, και 77 χρόνια από την αντιφασιστική νίκη των λαών, τη συντριβή του φασισμού, την ήττα της ναζιστικής Γερμανίας. (…)

Αλήθεια, η αγωνιστικότητα, το θάρρος, ο ηρωισμός, ο πατριωτισμός, η αυταπάρνηση, η θυσία, τα ιδεώδη και οι αξίες του Γεροδήμου και των συντρόφων του μπορούν να διδάξουν και να εμπνεύσουν σήμερα τους νέους;

Πηγές:
1. «Προσωπικό Αρχείο –Ημερολόγιο» του Αναστασίου Ευστ. Λιοπύρη
2. «Εθνική Αντίσταση», σελ. 67/68 και 87 : του Π. Μαρκαντώνης
3. «ΣΤΗ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΤΟ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ 1945-1949» Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα 2002: του Αριστείδη Θεοχάρη
…….
*
Υ.Γ: Το παραπάνω κείμενο έχει σαν στόχο -μέσα από το δημόσιο διάλογο- να ελευθερώσει τη σκέψη, να προβληματίσει, να δημιουργήσει θέσεις και αντιθέσεις-αντιπαραθέσεις, γνώμες και απόψεις συνθετικές….. και πάντα σε πολιτισμένο επίπεδο.

Σπύρος Θ. Μήτσης
Εκπαιδευτικός

Διαβάστε επίσης:
Ο Γεροδήμος και ο Χελμός!