Τρεις ανατροπές στην ασφάλιση - Τι αλλάζει για εκατομμύρια Ελληνες (πίνακες)

ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΜΕ ΕΙΣΦΟΡΕΣ, ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ

του ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΑΤΟΥ

Αλλαγές στις εισφορές, στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, για όσους ασφαλισμένους υποβάλουν αίτηση το 2017, φέρνει από την 1/1/2017 η εφαρμογή δύο  ψηφισμένων ασφαλιστικών νόμων  της σημερινής κυβέρνησης (ν. 4336/15 και 4387/16). Οι 3 ανατροπές για τους ασφαλισμένους, με βάση την κωδικοποίηση που κάνει για την «Ημερησία» ο δικηγόρος Διον. Ρίζος, έχουν ως εξής:

ΕΙΣΦΟΡΕΣ
Από την 1/1/2017 αλλάζει ο τρόπος με τον οποίο θα υπολογίζονται οι εισφορές για τους ελευθέρους επαγγελματίες ασφαλισμένους,  τους αυτοαπασχολούμενους ασφαλισμένους στο ΕΤΑΑ, τους αγρότες και τους δημοσίους υπαλλήλους.   Ο υπολογισμός των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών θα γίνεται, πλέον, με βάση το καθαρό, εφόσον συμφωνήσουν οι θεσμοί, φορολογητέο εισόδημα του προηγούμενου οικονομικού έτους ενώ το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Αλληλεγγύης αναζητεί «λύση» για τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών των εργαζομένων με «μπλοκάκι» επιδιώκοντας να συμμετέχει στην ασφάλιση και ο εργοδότης...

Για τον υπολογισμό των εισφορών του  2017 θα ληφθούν υπόψη, τουλάχιστον για το πρώτο 6μηνο,   τα εισοδήματα του 2015 ενώ στο δεύτερο εξάμηνο - όταν θα έχουν εκκαθαριστεί οι δηλώσεις του 2016 -  θα υπάρξει συμψηφισμός.  Ως κατώτατο τεκμαρτό ετήσιο εισόδημα θα ισχύει το ποσό των 7.032 ευρώ (ελάχιστη βάση υπολογισμού θα είναι ο  νομοθετημένος κατώτατος μισθός των 586 ευρώ) ενώ ανώτατο εισόδημα, πάνω από το οποίο δεν θα γίνονται κρατήσεις,  θα είναι τα 70.320 ευρώ (ανώτατο όριο σε μηνιαία βάση  το δεκαπλάσιο του κατώτατου μισθού). 

Η διαμόρφωση  του ασφαλίστρου ανάλογα με το εισόδημα   ευνοεί όσους θα δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα. Για παράδειγμα η εισφορά 20% για σύνταξη για όσους δηλώνουν εισόδημα 586 ευρώ το μήνα θα είναι 117,36 ευρώ ενώ αν δηλώνουν εισόδημα 3.000 ευρώ φτάνει στα 600 ευρώ και στα 5.860 ευρώ εκτοξεύεται στα 1.172,16 ευρώ ενώ αντίστοιχες επιβαρύνσεις προκύπτουν και για τα ασφάλιστρα στον κλάδο υγείας και μάλιστα για τις ίδιες παροχές (40,78 ευρώ η κατώτατη μηνιαία εισφορά και 407,33 ευρώ η ανώτατη).  

Μικρότερες εισφορές προβλέπονται για τους κάτω της 5ετίας.  δραστηριοποιούμενους αυτοαπασχολούμενους στο ΕΤΑΑ που θα έχουν ως κατώτατο τεκμαρτό εισόδημα για τον υπολογισμό των εισφορών  το ποσό των 4.922,4 ευρώ (σε μηναία βάση το 70% του κατώτατου μισθού, δηλαδή 410,20 ευρώ) και χαμηλότερο ποσοστό ασφάλισης για σύνταξη (14% τα πρώτα 2 χρόνια και 17% στα 3 – 5) αν και θα πρέπει να επιστρέψουν τις διαφορές σε σχέση με την εισφορά 20% (χαρακτηρίζονται ως «οφειλές»).

Το ποσό των 4.922,4 ευρώ θα ισχύει, τέλος, και  για τους αγρότες που θα έχουν μικρότερη εισφορά (14% αντί 20%) για τη σύνταξη. Εκπτώσεις 5% έως 50%, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος, προβλέπονται, προκειμένου να περιοριστεί η αναμενόμενη επιβάρυνση από τα νέα ασφάλιστρα,    για τους αυτοαπασχολούμενους ασφαλισμένους στο ΕΤΑΑ (δικηγόρους, γιατρούς, μηχανικούς κλπ) με ασφάλιση  άνω της πενταετίας. Για παράδειγμα σε ετήσιο  εισόδημα 25.000 ευρώ παρέχεται έκπτωση 38%, στα 40.000 ευρώ έκπτωση 22% και στα 50.000 ευρώ έκπτωση 13%.  

Διαφορετικά ποσά κρατήσεων για τον κλάδο της σύνταξης θα γίνονται στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων καθώς η εισφορά του εργαζόμενου 6,67% θα επιβάλλεται στους καταβαλλόμενους μισθούς  λαμβάνει ο υπάλληλος σήμερα.  Για παράδειγμα υπάλληλος στο 15ο μισθολογικό κλιμάκιο κατηγορίας ΤΕ με επίδομα θέσης ευθύνης πληρώνει εισφορές για την κύρια σύνταξη 102,6 ευρώ μέχρι την 31/12/2016. Από την 1/1/2017 η εισφορά του για την κύρια σύνταξη θα αυξηθεί και θα πληρώνει 139,8 (διαφορά στις καθαρές αποδοχές 37,2 ευρώ). 

Παραδείγματα

Παράλληλα, η πρόβλεψη για επιβολή εργοδοτικής εισφοράς 3,33% το 2017 διπλασιάζεται  το κόστος για την εξαγορά πλασματικών ετών στο Δημόσιο (στο 10% συνολικά, αντί 6,67% επί των συντάξιμων αποδοχών  ανά μήνα εξαγοράς). 

Για παράδειγμα δημόσιος υπάλληλος με αποδοχές 1.200 ευρώ εφόσον υποβάλει αίτηση για εξαγορά πλασματικών ετών μέχρι την 31/12/2016 θα  καταβάλει  80 ευρώ / μήνα ενώ από την 1/1/2017 το κόστος θα διαμορφωθεί σε 120 ευρώ / μήνα. Το κόστος θα αυξάνεται κάθε χρόνο λόγω της προβλεπόμενης σταδιακής αύξησης της εισφοράς του Δημοσίου στο 13,33% έως το 2020. 

Δεύτερη αλλαγή θα υπάρξει  για υπάλληλους – επιστήμονες (γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί) του Δημοσίου ασφαλισμένους πριν από την 1/1/1993 που είχαν υποχρέωση ασφάλισης σε δύο φορείς ασφάλισης για την κύρια σύνταξη με συνέπεια να παρακρατείται από το μισθό τους, αν δεν ζητήσουν απαλλαγή από τη δεύτερη ασφάλιση,  ποσοστό και για τις δύο εισφορές.

ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ
Από την 1η Ιανουαρίου αυξάνονται τα όρια ηλικίας για όσους δεν είχαν  συμπληρώσει έως τις 19 Αυγούστου και τις δύο, αθροιστικά, προϋποθέσεις συνταξιοδότησης δηλαδή το όριο ηλικίας και τον χρόνο ασφάλισης. 

Πρόκειται για τη σταδιακή κατάργηση των πρόωρων (πριν από τα 62 με 40 έτη ασφάλισης και τα 67) συνταξιοδοτήσεων με την προσθήκη επιπλέον 6μήνων  και ετών ασφάλισης που ολοκληρώνεται στα τέλη του 2021. Για παράδειγμα,  μητέρα ασφαλισμένη σε Ταμείο ΔΕΚΟ με συμπληρωμένα 25 έτη ασφάλισης το 2011 και ανήλικο συμπληρώνει το 2017 τα 52 της. 

Θα μπορεί να λάβει πλήρη σύνταξη στα 58 και 5 μήνες. Κατ’ αντιστοιχία άνδρας ασφαλισμένος στο ΙΚΑ, γίνεται 58 ετών το 2017, συμπλήρωσε με εξαγορές 10.500 ημέρες ασφάλισης  το 2011. Πλέον θα μπορεί να συνταξιοδοτηθεί αντί για τα 58 στα 59 και 6 μήνες με πλήρη σύνταξη.

Μισό  ΕΚΑΣ για 250.000 χαμηλοσυνταξιούχους  

Στο...μισό θα περιοριστούν, από την 1/1/2017,  τα ποσά του ΕΚΑΣ για  τους περίπου 250.000   εναπομείναντες δικαιούχους χαμηλοσυνταξιούχους που θα συνεχίσουν να  εισπράττουν τη σχετική παροχή πριν από την οριστική (στα τέλη του 2019)  κατάργηση του Επιδόματος. 

Με βάση την κατανομή των πιστώσεων του προϋπολογισμού του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που υπέγραψε η υπουργός Εφη Αχτσιόγλου, η δαπάνη για την καταβολή του ΕΚΑΣ το 2017 θα περιοριστεί στα 320 εκατ ευρώ και η κατανομή θα γίνει σύμφωνα με απόφαση του υφυπουργού Τ. Πετρόπουλου που πρόκειται να εκδοθεί μέσα στις επόμενες ημέρες.  

Τα τελευταία  αντισταθμιστικά μέτρα για 79.832 χαμηλοσυνταξιούχους που έχασαν φέτος το ΕΚΑΣ ή έλαβαν μικρότερο ποσό θα είναι, πάντως, τον Δεκέμβριο 4,6 εκατ ευρώ. Σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων επαναβεβαιώθηκε χθες ότι έως τις 31/12/2016 θα εκδοθούν οι βασικές εγκύκλιοι για την εφαρμογή, από την 1/1/2017, σειράς  διατάξεων του νόμου  Κατρούγκαλου για την ενοποιημένη λειτουργία των  ταμείων κύριας ασφάλισης (υπό τον ΕΦΚΑ) και επικουρικής και εφάπαξ (υπό το ΕΤΕΑΕΠ). 

«Κούρεμα» στις νέες συντάξεις

«Κουρεμένες» και με «προσωπικές διαφορές» θα είναι όλες οι συντάξεις για τους ασφαλισμένους που θα αποφασίσουν να συνταξιοδοτηθούν μέσα στο 2017. Ο υπολογισμός των συντάξεων  θα γίνεται με την προσθήκη χαμηλότερης προσωπικής διαφοράς σε σχέση με το 2016. Έτσι στις περιπτώσεις που το μεικτό ποσό της σύνταξης που θα υπολογιστεί με το νέο τρόπο του νόμου Κατρούγκαλου υπολείπεται σε ποσοστό άνω του 20% του ποσού της σύνταξης που θα ελάμβαναν με βάση τον παλιό τρόπο υπολογισμού,  θα  χορηγείται ως προσωπική διαφορά το 33%   της διαφοράς.

Για παράδειγμα δημόσιος υπάλληλος συμπληρώνει εντός του 2017 τα 35 έτη ασφάλισης. Έχει ήδη συμπληρώσει το 60ο έτος της ηλικίας του και μπορεί να συνταξιοδοτηθεί το 2017. Με τον παλιό τρόπο υπολογισμού θα έπαιρνε κύρια σύνταξη μαζί με εισφορά αλληλεγγύης και υγειονομική περίθαλψη 1.142 €. Με τον νέο τρόπο υπολογισμού το ποσό της σύνταξης  θα είναι  896 €. Καθώς η διαφορά νέου και παλιού τρόπου υπολογισμού ξεπερνά το 20% ο   ασφαλισμένος εάν αποχωρήσει το 2017 θα πάρει προσωπική διαφορά 82 € επιπλέον και η σύνταξη του θα είναι 978 €. Εάν, βέβαια,  αποχωρήσει το 2018 η προσωπική διαφορά θα είναι 61,5 € και η σύνταξή του ακόμη μικρότερη, στα  957 €.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ