H Ελλάδα oυραγός στην ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς ανάμεσα σε 29 χώρες

Στην τελευταία θέση μεταξύ των ανεπτυγμένων οικονομιών κατατάσσεται η Ελλάδα στον δείκτη ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς (IDI), που καταρτίζει από πέρυσι το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) του Νταβός.
Η απασχόληση στην Ελλάδα είναι η χαμηλότερη μεταξύ των 29 ανεπτυγμένων οικονομιών και το ποσοστό φτώχειας από τα υψηλότερα, όχι όμως τόσο υψηλό όσο στις ΗΠΑ, στο Ισραήλ, στην Ιαπωνία και στην Ισπανία.

Ο δείκτης ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς (Inclusive Development Index) αποτελεί καινοτομία του WEF από πέρυσι, που έχει ως στόχο να μετρήσει την ανάπτυξη κάθε εθνικής οικονομίας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και άλλους σημαντικούς παράγοντες, όπως το βιοτικό επίπεδο και την προστασία του περιβάλλοντος.

Για παράδειγμα, την τελευταία πενταετία (2012-2016) κατά την οποία αναπτυσσόταν η παγκόσμια οικονομία, η κοινωνική ενσωμάτωση υποχώρησε σε 20 από τις 29 ανεπτυγμένες οικονομίες (δεν βαθμολογείται συνολικά η Σιγκαπούρη εξαιτίας έλλειψης κάποιων στοιχείων).

Συνολικά αξιολογούνται η οικονομία και η ποιότητα των θεσμών κάθε χώρας μέσω 11 επιμέρους δεικτών, όπως κατά κεφαλήν ΑΕΠ, ανισότητα εισοδήματος και πλούτου, απασχόληση, εκπαίδευση, παραγωγικότητα, επιχειρηματικότητα κτλ.

Το αποτέλεσμα είναι μια νέα κατάταξη, στην οποία κυριαρχούν οι ευρωπαϊκές οικονομίες στην πρώτη δεκάδα των ανεπτυγμένων οικονομιών και στην οποία η αμερικανική οικονομία υποχωρεί στην 23η θέση, εξαιτίας αρνητικών στοιχείων όπως ο δείκτης προσδόκιμου υγιούς ζωής που βρίσκεται στα 69,1 έτη μόλις, όσο και στην Εσθονία.

Στην περίπτωση της Ελλάδας το προσδόκιμο υγιούς ζωής, στα 71,9 έτη, είναι από τα ισχυρότερα στοιχεία, ενώ αρκετά υψηλά κατατάσσεται η χώρα μας όσον αφορά και στην ανισότητα πλούτου.

Αντιθέτως, το διάμεσο κατά κεφαλήν ημερήσιο εισόδημα (σε ισοδύναμες μονάδες αγοραστικής δύναμης) είναι στην Ελλάδα μόλις 18,4 δολάρια, δηλαδή το δεύτερο χαμηλότερο μεταξύ των 29 ανεπτυγμένων κρατών (στη Σλοβακία είναι 8,7 δολάρια). Στη Νορβηγία είναι 63,8 δολάρια, στη Γερμανία 45,3, στην Ιταλία 34,3, στην Ισπανία 30,7 και στην Πορτογαλία 21,2 δολάρια.

Εντύπωση προκαλούν τα στοιχεία για την παραγωγικότητα στην Ελλάδα (παραγωγή ανά μονάδα προϊόντος), με τη χώρα να κατατάσσεται στο ίδιο επίπεδο με την Ιαπωνία και υψηλότερα από χώρες όπως οι: Πορτογαλία, Εσθονία, Σλοβακία, Σλοβενία, Νότιος Κορέα, Τσεχία.

Κοινωνική ενσωμάτωση

Το γενικό συμπέρασμα των οικονομολόγων του WEF είναι ότι κυβερνήσεις και πολιτικοί δίνουν υπερβολική έμφαση στη βραχυπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη, παραμελώντας την κοινωνική ενσωμάτωση και τη βιωσιμότητα του οικοσυστήματος.

Η ισχυρή ανάπτυξη του ΑΕΠ δεν εξασφαλίζει από μόνη της κοινωνικοοικονομική πρόοδο ούτε βελτίωση του μέσου επιπέδου διαβίωσης. Το αποτέλεσμα αυτής της μυωπικής πολιτικής που ακολουθούν πολλές κυβερνήσεις τις τελευταίες δεκαετίες είναι η γιγάντωση της οικονομικής ανισότητας και η αντίδραση πολλών πολιτών προς την παγκοσμιοποίηση και την καθεστηκυία πολιτική και οικονομική τάξη, όπως είδαμε στις ΗΠΑ και στη Βρετανία το 2016.

Για παράδειγμα, την πενταετία 2012-2016 οι 29 ανεπτυγμένες οικονομίες κατάφεραν να βελτιώσουν κατά 3% το σκορ τους στον δείκτη ανάπτυξης. Ωστόσο, το ίδιο διάστημα μόλις 12 από τις 29 οικονομίες κατόρθωσαν να περιορίσουν τη φτώχεια και μόλις οκτώ να περιορίσουν την εισοδηματική ανισότητα.

Παρόμοια εικόνα κυριαρχεί και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπου από τις 30 χώρες με τον υψηλότερη δείκτη κατά κεφαλήν ΑΕΠ μόλις έξι κατάφεραν να βελτιώσουν τους δείκτες κοινωνικής ενσωμάτωσης.