Σάββατο 31 Αυγούστου 2024

Λειψυδρία: Στερεύει επικίνδυνα ο Μόρνος - Αναδύονται τα σπίτια που ήταν βυθισμένα στα νερά

Η ΕΥΔΑΠ εξετάζει εκτροπή νερού και από ποτάμια που καταλήγουν στη λίμνη Κρεμαστών

Στο χωριό Κάλλιο Φωκίδας οι κάτοικοι κάθε μέρα παρατηρούν τη λίμνη του Μόρνου να μειώνεται με γρήγορους ρυθμούς – «Δεν έχει την ίδια χωρητικότητα από ότι στο παρελθόν», λένε.

Έχει υποχωρήσει αισθητά η στάθμη στη λίμνη του Μόρνου που τροφοδοτεί την ύδρευση της Αθήνας. Τα τελευταία δύο χρόνια η στάθμη έχει υποχωρήσει πάνω από 35 μέτρα και άλλα 18 περίπου μόλις το τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με τους κατοίκους.

Στο χωριό Κάλλιο Φωκίδας οι κάτοικοι κάθε μέρα παρατηρούν τη λίμνη να μειώνεται με γρήγορους ρυθμούς. Παράλληλα, τα θαμμένα μέσα στο νερό κτίσματα του χωριού που εγκατέλειψαν αποκαλύπτονται, μαζί τους και οι μνήμες από το παρελθόν.

Το 1980 όταν ολοκληρώθηκε η τεχνική λίμνη του Μόρνου οι άνθρωποι που ήταν εκεί αναγκάστηκαν να μετακομίσουν σε υψόμετρο 390 μέτρων και να δημιουργήσουν νέο οικισμό. Οι περισσότεροι όμως μετακινήθηκαν στην Αθήνα και άλλες πόλεις της χώρας.

Εκεί, στον νέο οικισμό Κάλλιο μένουν περίπου 60 άνθρωποι να βλέπουν και να παρατηρούν κάθε μέρα να αναδύονται από τα νερά της λίμνης οι παιδικές τους μνήμες τα υπάρχοντά τους, όλα όσα εγκατέλειψαν.

Τα σπίτια και οι αναμνήσεις που «θυσιάστηκαν»

Τα 80 σπίτια στο βυθισμένο στα νερά τις λίμνης χωριό Κάλλιο μαζί και η εκκλησία τους και το Δημοτικό τους Σχολείο «θυσιάστηκαν» για την ύδρευσης της Αθήνας. «Για ένα έργο που κάλυψε το μεγάλο πρόβλημα της πρωτεύουσας, αλλά χωρίς να αποδώσει μέχρι και σήμερα κάποιο όφελος για την περιοχή μας» όπως λένε με παράπονο.

Όλοι τους θυμούνται τον παλιό ναό της Ευαγγελίστριας που έχει καλυφθεί από τα νερά και δεν έχει φανερωθεί ακόμη. Θυμούνται το Δημοτικό Σχολείο που πλέον το βλέπουν να στέκει στη θέση του, τους δρόμους, τα σοκάκια και τα καφενεία τους.

«Όταν αποκαλύπτονται τα πρώτα σπίτια χτυπούν τα καμπανάκια της λειψυδρίας» σημειώνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο πρόεδρος της κοινότητας Καλλίου Αποστόλης Γεροδήμος.

Αυτά τα καμπανάκια έχουν χτυπήσει προ πολλού, όχι μόνο στην περιοχή γύρω από το Μόρνο, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή που επηρεάζει όλα τα σημεία που παίρνει νερό η Αττική είτε από το Μόρνο, είτε από τον Εύηνο, είτε ακόμη από την Κωπαϊδα και την Υλίκη.

Στην Κωπαϊδα δίδεται μία μεγάλη μάχη να μειωθούν οι ζημιές καθώς χιλιάδες στρέμματα θα παραμείνουν απότιστα, με ότι σημαίνει αυτό για τις παραγωγές τον αγροτών. Τα προηγούμενα χρόνια είχαν μία δυνατότητα να παίρνουν ποσότητες νερού και από την ΕΥΔΑΠ. Τώρα αυτό το ενδεχόμενο απομακρύνεται συνεχώς καθώς στους ταμιευτήρες της ΕΥΔΑΠ που τροφοδοτούν την Αττική η στάθμη πέφτει και το αποθηκευμένο νερό μειώνεται συνέχεια.

Όσο όμως το θαμμένο μέσα στα νερά της λίμνης χωριό Κάλλιο συνεχίζει να αποκαλύπτεται, συναγερμός έχει χτυπήσει προς όλες τις κατευθύνσεις. Οι μετρήσεις πολλαπλασιάζονται, το καμπανάκι του κινδύνου έχει σημάνει.

«Η στάθμη της λίμνης έχει πέσει 40 μέτρα από το όριο της υπερχείλισης»

«Έχουμε να βιώσουμε τέτοια κατάσταση από το 1993» σημειώνει ο πρόεδρος της κοινότητας Καλλίου Αποστόλης Γεροδήμος και συνεχίζει λέγοντας πως «από τότε πέρασαν 30 χρόνια. Βεβαίως στη λίμνη κατέβαινε η στάθμη. Χιόνιζε και έβρεχε το χειμώνα με συνέπεια να αναπληρώνει την ποσότητα του νερού. Τώρα η κατάσταση γίνεται εφιαλτική. 

Όσο θα πέφτει η στάθμη του νερού τόσο θα αποκαλύπτονται κτίρια από το βυθισμένο μέσα στο νερό χωριό. Αν δεν βρέξει το χειμώνα το πρόβλημα θα γίνει πολύ μεγαλύτερο» όπως σημειώνει, εκφράζοντας την ελπίδα «να μην ξαναζήσουμε ότι ζήσαμε 30 χρόνια πριν».

Όπως σημειώνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο αντιδήμαρχος Κώστας Κουτσούμπας «η στάθμη της λίμνης έχει πέσει 40 μέτρα από το όριο της υπερχείλισης» και όπως υποστηρίζει «η διαρκής ανομβρία επιταχύνει την πτώση της. Βεβαίως, τώρα δεν έχει φτάσει στην κατάσταση που είχε φτάσει το 1993 που ήταν το αποκορύφωμα. Συγκριτικά με το 1993 είμαστε σε καλύτερο επίπεδο, αλλά αν συνεχιστεί η λειψυδρία και δεν πέσουν βροχές και χιόνια στην περιοχή της θα είναι εφιαλτική κατάσταση».

«Δεν έχει την ίδια χωρητικότητα από ότι στο παρελθόν

Ο Γιάννης Λάϊος που κατοικεί στο Κάλλιο θυμάται πως «το 1993 η λίμνη είχε φτάσει στο όριο και δεν μπορούσε το νερό να φύγει ελεύθερα στο κανάλι και αναγκάστηκαν να φέρουν αντλίες». Θεωρεί όμως ότι «η κατάσταση τώρα είναι χειρότερη» καθώς, όπως λέει, «τότε δεν έπεφτε μέσα στη λίμνη ο Εύηνος».

Υποστηρίζει, παράλληλα, ότι ως αποθήκη η λίμνη του Μόρνου «δεν έχει την ίδια χωρητικότητα από ότι στο παρελθόν καθώς φερτά υλικά από τους χειμάρρους οδηγούνται στη λίμνη συνεχώς και ανεβάζουν τον πυθμένα της και με αυτό τον τρόπο συνεχώς μειώνουν τη χωρητικότητά της».

Όλοι έχουν τα βλέμματα στραμμένα στον ουρανό καθώς, όπως επιμένουν, η κατάσταση είναι κρίσιμη και κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει το επόμενο διάστημα. Η ελπίδα για βροχές και χιόνια παραμένει ζωντανή. Αυτή δεν θα ανακουφίσει μόνον την Αττική αλλά και τους παραγωγούς στην περιοχή της Κωπαΐδας που βλέπουν την σοδειά τους να θυσιάζεται.

https://www.tanea.gr/

Η ΕΥΔΑΠ εξετάζει εκτροπή νερού και από ποτάμια που καταλήγουν στη λίμνη Κρεμαστών

Η λειψυδρία δημιουργεί νέα δεδομένα αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τεθεί έν αμφιβόλω η πλήρης υδροδότηση της πρωτεύουσας, λέει ο πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ Η λειψυδρία που πλήττει πολλές περιοχές της χώρας έχει θέσει σε επιφυλακή την ΕΥΔΑΠ, που εξετάζει μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος. 

Χαρακτηριστικό της δραματικής κατάστασης είναι ότι η στάθμη στη λίμνη του Μόρνου που τροφοδοτεί την ύδρευση της Αττικής έχει υποχωρήσει πάνω από 35 μέτρα τα τελευταία δύο χρόνια και άλλα 18 περίπου μόλις το τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με τους κατοίκους.

Ο πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ, Γιώργος Στεργίου, αποκαλύπτει μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι μεταξύ των μακροπρόθεσμων μέτρων που εξετάζονται είναι ακόμη και η μερική εκτροπή των υδάτων από τα ποτάμια που καταλήγουν στη λίμνη των Κρεμαστών στα σύνορα Ευρυτανίας – Αιτωλοακαρνανίας.

Η παρατεταμένη ανομβρία των δύο τελευταίων ετών, όπως σημειώνει, μειώνει τα αποθέματα νερού στους ταμιευτήρες που υδροδοτούν την Αττική, εξέλιξη η οποία απαιτεί πρωτοβουλίες προσαρμογής στα νέα αυτά δεδομένα.

Σε καμία περίπτωση, όμως, «δεν πρέπει να τεθεί έν αμφιβόλω η αδιάλειπτη παροχή υψηλής ποιότητας πόσιμου νερού στους κατοίκους του Λεκανοπεδίου». Η ΕΥΔΑΠ, όπως εξηγεί ο ίδιος, ολοκλήρωσε εγκαίρως όλες τις πρόδρομες εργασίες και έθεσε σε λειτουργία 17 γεωτρήσεις στην Μαυροσουβάλα, αυξάνοντας τις εισροές.

Ερωτηθείς κατά πόσο δεν επαρκεί η ενίσχυση του συστήματος υδροδότησης της πρωτεύουσας με τον έργο του Ευήνου, ο κ. Στεργίου αναφέρει ότι «η Αττική υδροδοτείται σχεδόν αποκλειστικά από το σύστημα Ευήνου – Μόρνου έχοντας ως εφεδρικούς ταμιευτήρες την Υλίκη και τον Μαραθώνα. 

Ο σχεδιασμός ήταν και παραμένει να υπάρχει μία ισορροπία μεταξύ των εισροών και των εκροών έτσι ώστε η στάθμη τους να παραμένει σε σταθερά επίπεδα. Αυτή, όμως, έχει πλέον διαταραχθεί λόγω των λιγοστών βροχοπτώσεων και καλούμαστε πολιτεία και εταιρεία από κοινού, με μία σειρά ενεργειών να την αποκαταστήσουμε».

Τα εφεδρικά μέτρα

Ο κ. Στεργίου απαντώντας σε σχετική ερώτηση αναφέρθηκε στο πλάνο αντιμετώπισης ειδικών συνθηκών της ΕΥΔΑΠ, το οποίο τίθεται κάθε φορά σε εφαρμογή ανάλογα με τις απαιτήσεις της συγκυρίας, όπως η σημερινή.

«Αφού ολοκληρώσαμε εγκαίρως όλες τις πρόδρομες εργασίες θέσαμε σε λειτουργία 17 γεωτρήσεις στην Μαυροσουβάλα αυξάνοντας τις εισροές, ενώ αντλούμε ποσότητες νερού από την Υλίκη ώστε να αποφορτίσουμε το σύστημα Ευήνου – Μόρνου» σημειώνει και προσθέτει: «Θα ενεργοποιήσουμε επίσης και άλλες διαθέσιμες γεωτρήσεις σύμφωνα με τον σχεδιασμό μας».

Συνολικά «θα προσθέσουμε περίπου 75 εκατ. κυβικά μέτρα νερού ανά έτος περιορίζοντας έτσι το έλλειμμα κατά 35%. Παράλληλα, με μία ενημερωτική καμπάνια που ήδη τρέχει επιδιώκουμε την ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με τον περιορισμό της αχρείαστης κατανάλωσης».

Για το αν μπορούμε να πούμε ότι βρισκόμαστε στο «κόκκινο», ο πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ τόνισε ότι ο χρονισμός υλοποίησης του εταιρικού σχεδιασμού επηρεάζεται από τις κλιματολογικές συνθήκες. Σε περίπτωση, λοιπόν, επέκτασης της περιόδου ανομβρίας σε στενή συνεργασία με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχουν καταρτίσει οδικό χάρτη με ρεαλιστικές λύσεις που εντός των επόμενων τεσσάρων ετών θα διασφαλίσουν τα αναγκαία αποθέματα νερού.

Οι μακροχρόνιοι σχεδιασμοί

Δεδομένης και της κλιματικής κρίσης, στην ΕΥΔΑΠ γίνονται μακροχρόνιοι σχεδιασμοί. Όπως λέει ο κ. Στεργίου «έχουμε ήδη ξεκινήσει και θα επιταχύνουμε έργα βελτιστοποίησης της λειτουργίας του δικτύου ύδρευσης και τη σταδιακή αντικατάσταση 840 χιλιομέτρων παλαιών αγωγών ώστε να περιορίσουμε ακόμα περισσότερο τις απώλειες. Υλοποιούμε ένα σημαντικό σχέδιο χρήσης ανακτημένου νερού για άρδευση και βιομηχανικές χρήσεις ώστε να υποκαταστήσουμε ποσότητες πόσιμου νερού».

Παράλληλα, συνεχίζει ο ίδιος, με την καθοριστική συμβολή της πολιτείας προχωρούν λύσεις μακράς πνοής όπως η μερική εκτροπή νερού από ποταμούς που καταλήγουν στη λίμνη των Κρεμαστών, η ένταξη νέων ταμιευτήρων, ο εμπλουτισμός του υπόγειου υδροφορέα με ανακτημένο νερό, η βέλτιστη διαχείριση ομβρίων υδάτων και η αφαλάτωση, με χρήση πράσινων, ενεργειακών πόρων.

«Είναι λύσεις που όλες τους έχουν θετικά στοιχεία και είναι βέβαιο ότι θα αποτελέσουν είτε συμπληρωματικές ή εναλλακτικές επιλογές στο μέλλον. Η προτεραιοποίησή τους, όμως, γίνεται με βάση το αρχικό κόστος επένδυσης, το κόστος λειτουργίας, τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και φυσικά τον χρόνο υλοποίησης που απαιτείται» συμπληρώνει.

Ερωτηθείς αν ενδέχεται να υπάρξουν μέτρα περιορισμών και αύξηση της τιμής του νερού, σε περίπτωση που δυσκολέψουν κι άλλο τα πράγματα, ο κ. Στεργίου σχολίασε ότι η μεγάλη διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών σε συνδυασμό με την αφρικανική σκόνη έχουν ήδη επηρεάσει αυξητικά την κατανάλωση νερού μέσα στο 2024. «Εάν με τη συνδρομή των πολιτών ανακόψουμε αυτή την τάση και επιστρέψουμε στα επίπεδα της προηγούμενης τριετίας θα έχουμε πετύχει μία πρώτη μεγάλη νίκη» συνέχισε.

Όσον αφορά τα τιμολόγια είπε ότι αυτά δεν έχουν μεταβληθεί 15 περίπου χρόνια και είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη. «Παρά τις προκλήσεις τόσο του πληθωρισμού όσο και της κλιματικής κρίσης επιδιώκουμε να γίνουμε ακόμα πιο αποτελεσματικοί ώστε να παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα» σημείωσε.

https://www.tanea.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια: