Η ιστορία της αντιδικτατορικής οργάνωσης Άνω Τούμπας (φωτο)

Στις 3 Σεπτεμβρίου 1967, δημοσιεύονταν στις ελεγχόμενες από τη λογοκρισία της χούντας εφημερίδες η απόφαση του Έκτακτου Στρατοδικείου Θεσσαλονίκης με την οποία επιβάλλονταν εξοντωτικές ποινές σε επτά αγωνιστές του αντιδικτατορικού αγώνα από τη συνοικία της Άνω Τούμπας για τη δράση τους κατά των πραξικοπηματιών της χούντας και το βιασμό της δημοκρατίας.

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Επρόκειτο για τα μέλη του κλιμακίου Τούμπας του Πατριωτικού Αντιδικτατορικού Μετώπου (ΠΑΜ), που αποτελούσαν και μέλη της κομμουνιστικής οργάνωσης Τούμπας, τα οποία, εκτός από την εκτύπωση και διανομή παράνομων αντιστασιακών εφημερίδων και προκηρύξεων, την αναγραφή συνθημάτων στους τοίχους κ.α., είχαν προχωρήσει και σε μία θεαματική ενέργεια που είχε καταταράξει τους δικτάτορες.

Ήταν το βράδυ της 4ης Αυγούστου 1967 και σε ένα κτήριο της Άνω Τούμπας γίνονταν συγκέντρωση αξιωματικών για να ακούσουν επετειακή ομιλία για τα “καλά” της δικτατορίας Μεταξά αλλά και της χούντας των συνταγματαρχών. Ξαφνικά, μια φωτεινή επιγραφή, κατασκευασμένη από φλεγόμενα στουπιά, έλαμψε σε απόσταση 100 μέτρων και έγινε ορατή σε ολόκληρη την περιοχή. Έγραφε «1-1-4», που ήταν το ακροτελεύτιο άρθρο του Συντάγματος και όριζε ότι η τήρησή του επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων. 

Την επιγραφή την έσβησαν αμέσως τα όργανα της δικτατορίας, όμως το περιστατικό και κυρίως ο συμβολισμός του έκαναν μεγάλη εντύπωση και έγινε ευρύτερα γνωστό όχι μόνο στους κατοίκους της Τούμπας, αλλά και ευρύτερα της Θεσσαλονίκης.

Σημειώνεται ότι το ίδιο διάστημα είχαν γίνει στη Θεσσαλονίκη άλλες δύο θεαματικές αντιδικτατορικές ενέργειες από μέλη του ΠΑΜ: Η μία, το πρωί της 26ης Ιουνίου 1967, όταν γράφτηκε με κόκκινη μπογιά έξω από τη Στρατιωτική Λέσχη Θεσσαλονίκης και από το μαντρότοιχο του Γ’ Σώματος Στρατού, η επιγραφή «Κάτω η Χούντα». Και η δεύτερη, στις 2 Σεπτεμβρίου 1967, όταν κατά τα εγκαίνια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης τοποθετήθηκε εκρηκτικός μηχανισμός σ’ έναν κεντρικό στύλο της ΔΕΗ , κοντά στη ΔΕΘ, με συνέπεια να υπάρξουν προβλήματα στο φωτισμό του Παλαί ντε Σπορ, όπου τελούνταν τα εγκαίνια και τη γύρω περιοχή.

Η σύλληψη των αγωνιστών

Ο Μήτσος Σαχίνης

Λίγες μέρες αργότερα, στις 18 Αυγούστου, οι διωκτικές αρχές του καθεστώτος θα καταφέρουν να εντοπίσουν τα μέλη της οργάνωσης και μετά από άγρια και απάνθρωπα βασανιστήρια να τα παραπέμψουν στο έκτακτο στρατοδικείο το οποίο θα επιβάλλει σκληρές ποινές. 

Και συγκεκριμένα:

– Στον 47χρονο τότε επικεφαλής της οργάνωσης επιπλοποιό Μήτσο (Δημήτριο) Σαχίνη, ισόβια κάθειρξη.

– Στον 20χρονο γιό του Σαχίνη, Αγάπιο, κάθειρξη 20 ετών.

– Στον σπουδαστή Λάζαρο Μαρίνο, 21 ετών, κάθειρξη 18 ετών.

– Στον τραπεζικό υπάλληλο Ιωσήφ Αναστασίου, 23 ετών, κάθειρξη 7,5 ετών.

– Στον εργάτη Πέτρο Χωριατάκη, 25 ετών, κάθειρξη 7 ετών

– Στον 19χρονο ιδιωτικό υπάλληλο Αντώνη Χαχούμη, φυλάκιση 3 ετών

– Τέλος στην 18χρονη ράπτρια Αικατερίνη Μαρίνου, φυλάκιση 2 ετών.

Επτά ακόμη κατηγορούμενοι για συμμετοχή στην ίδια οργάνωση, αθωώθηκαν.

Όπως αναφέρονταν στην απόφαση του Έκτακτου Στρατοδικείου Θεσσαλονίκης:

«Έν Θεσσαλονίκη κατά το από 21ης Απριλίου μέχρι 18 Αυγούστου 1967 χρονικόν διάστημα, διά πλείονας πράξεις επεδίωξαν την εκτροπήν δια βιαίων μέσων του πολιτεύματος, του κρατούντος κοινωνικού συστήματος και ενήργησαν προσηλυτισμόν υπέρ εφαρμογής αυτών, ήτοι μέλη του εκτός νόμου ΚΚΕ τυγχάνοντες, στυναποφάσισαν και συγκρότησαν κλιμάκιον αυτού εις Άνω Τούμπαν Θεσσαλονίκης. Οι καταδικασθέντες κατά το χρονικόν αυτό διάστημα, διέπραξαν διαφόρους εγκληματικάς αντεθνικάς πράξεις εις Θεσσαλονίκην, Κεντρικήν και Δυτικήν Μακεδονίαν».

Σημειώνεται ότι ο επικεφαλής της οργάνωσης Μήτσος Σαχίνης (Κωνσταντινούπολη 1920-Θεσσαλονίκη 2004), είχε καταδικαστεί σε ισόβια δεσμά και είκοσι χρόνια νωρίτερα, το 1947, από το εμφυλιοπολεμικό καθεστώς για τη συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση μέσα από τις τάξεις του ΕΛΑΣ. Ενώ μετά τη μεταπολίτευση είχε διατελέσει αντιπρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης (ΕΚΘ), επικεφαλής της ΕΣΑΚ και μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ. 

Ενώ τον Ιούλιο του 1978, κατέλαβε τη θέση της βουλευτίνας του ΚΚΕ Θεσσαλονίκης Μίνας Γιάννου, μετά την παραίτησή της και στο αξίωμα του βουλευτή επανεκλέχθηκε άλλες δύο φορές το 1981 και το 1985.

Ο γιός του Αγάπιος Σαχίνης υπήρξε επί σειρά ετών Γενικός Γραμματέας του ΕΚΘ δημοτικός σύμβουλος Θεσσαλονίκης και υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης, με την παράταξη του οποίου είχε εκλεγεί για πρώτη φορά δημοτικός σύμβουλος ο μετέπειτα δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης.

Από farosthermaikou.blogspot.com

https://www.imerodromos.gr/