Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2009

Λαός χωρίς μνήμη,λαός χωρίς μέλλον


Η ΑΝΑΤΙΝΑΞΗ ΤΗΣ ΓΕΦΥΡΑΣ ΤΟΥ ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΥ
τη νύχτα 25 προς 26 Νοεμβρίου του 1942


“ Το κορυφαίο γεγονός της Ελληνικής Εθνικής Αντίστασης του Ελληνικού Λαού στην Νεότερη Ιστορία είναι η Ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοποτάμου, από τις ενωμένες αντιστασιακές οργανώσεις του Ε.Α.Μ και του Ε.Δ.Ε.Σ την νύχτα της 25ης Νοεμβρίου 1942.

“ Τον Σεπτέμβριο του 1942 Aγγλικό κλιμάκιο με αρχηγό το συνταγματάρχη Μαγερς αποβιβάζεται κρυφά στην Ελλάδα, έρχεται σε επαφή με τις διάφορες αντάρτικες ομάδες και κατορθώνει να συντονίσει τις ενέργειες τους. Αποτέλεσμα του συντονισμού αυτού ήταν η ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοποτάμου.


Στην ανατίναξη έλαβαν μέρος 120 άνδρες του Ε.Α.Μ. , 65 του Ε.Δ.Ε.Σ και 12 Αγγλοι κάτω από την προσωπική καθοδήγηση του Αρη Βελουχιώτη και του Ναπολέοντα Ζέρβα.

“ Η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου καθυστέρησε για αρκετές εβδομάδες τον ανεφοδιασμό των Γερμανών που μάχονταν στην Αφρική για ένα τουλάχιστον πολύτιμο μήνα, έδωσε το έναυσμα να φουντώσει το αντάρτικο στα βουνά της Ρούμελης, ανύψωσε το ηθικό των Ελλήνων και καταξίωσε τον ένοπλο αγώνα στην συνείδηση των συμμάχων.

       ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΑΝΑΤΙΝΑΞΗΣ
“ Το δειλινό της 28ης Σεπτεμβρίου 1942 απογειώθηκαν απ' το Aγγλοκρατούμενο Κάιρο τρία αεροπλάνα. Επιβάτες τους δεν ήταν άλλοι παρά 12 Αγγλοι Σαμποτέρ. Στις αποσκευές τους είχαν 150 κιλά εκρηκτικά , ασυρμάτους εφόδια, και τα αλεξίπτωτά τους. Προορισμός τους κάπου στην ορεινή Στερεά Ελλάδα. Αρχηγός της «επιχείρησης Χάρλιγκ» ορίστηκε ο συνταγματάρχης Έντυ Μάγιερ και υπαρχηγός ο ταγματάρχης Κρις Γουντχάουζ. Ανάμεσά τους και ένας Έλληνας, ο Θέμης Μαρίνος. Αντικειμενικός σκοπός της επιχείρησης, η συνεργασία με Έλληνες αντάρτες για την ανατίναξη μιας εκ των σιδηροδρομικών γεφυρών Γοργοποτάμου, Ασωπού, Παπαδιάς , που βρίσκονται στην ορεινή περιοχή της Λαμίας. Πίστευαν έτσι ότι θα καθυστερήσουν τον ανεφοδιασμό των Γερμανικών στρατευμάτων του Ρόμελ που προήλαυνε στη Αφρική (Africa Korps).


“ Για τα σημεία πτώσης των αλεξιπτωτιστών - Σαμποτέρ είχαν γίνει προηγουμένως συνεννοήσεις μέσω ασυρμάτου με Έλληνα πράκτορα (Προμηθέας 2). Τα αεροπλάνα όμως το ίδιο βράδυ δεν μπόρεσαν να αναγνωρίσουν τα οπτικά σήματα (φωτιές ιδιαίτερου σχήματος) και επέστρεψαν στο Κάιρο. Στις 30 Σεπτεμβρίου επιχείρησαν πάλι και οι Σαμποτέρ των δυο αεροπλάνων πήδηξαν κοντά στο χωριό Καρούτες (πάνω απ' την Αμφισσα) της Γκιώνας. Το τρίτο αεροπλάνο γύρισε στο Κάιρο και επέστρεψε με τους αλεξιπτωτιστές στις 27 Οκτωβρίου.

“ Οι Σαμποτέρ μετά από περιπλανήσεις ήρθαν σε επαφή με τους αντάρτες των 2 κυριοτέρων αντιστασιακών οργανώσεων: του ΕΛΑΣ υπό τον Άρη Βελουχιώτη και του ΕΔΕΣ υπό τον Ναπολέοντα Ζέρβα. Κατέστρωσαν το σχέδιο ανατίναξης της γέφυρας στον Γοργοπόταμο και το βράδυ της 25ης προς 26η Νοέμβριου 1942 ξεκίνησε η επιχείρηση. Τη φρουρά της γέφυρας αποτελούσαν 100 περίπου Ιταλοί και 3-4 Γερμανοί με βαριά πολυβόλα και οπλοπολυβόλα. Οι αντάρτες ήταν περίπου 150 με αριθμητική υπεροχή των Eλασιτών .

“ Στις 11 το βράδυ όλα τα τμήματα βρίσκονταν στις θέσεις τους. Έκοψαν τα τηλεφωνικά σύρματα και δόθηκε με πυροβολισμό το σύνθημα έναρξης της μάχης. Παράλληλα ξεκίνησε και το έργο των Σαμποτέρ οι οποίοι υπονόμευσαν με εκρηκτικά τις γραμμές του τρένου και τους πυλώνες της γέφυρας. Γύρω στις 1.30 σημειώθηκε η πρώτη έκρηξη. Την ώρα εκείνη κατέφθανε μια αμαξοστοιχία με ενισχύσεις απ' τη Λαμία (Λιανοκλάδι).Το τρένο είχε μπει στη γέφυρα ,όταν έγινε η έκρηξη και συνετρίβει μαζί με ένα τμήμα της. Λίγο αργότερα σημειώθηκε και δεύτερη έκρηξη και έτσι ολοκληρώθηκε η καταστροφή με επιτυχία .

“ Οι αντάρτες με ελάχιστες απώλειες συμπτύχθηκαν ικανοποιημένοι στο χωριό Μαυρολιθάρι όπου γιόρτασαν την νίκη. Οι απώλειες των Ιταλών ήταν 7 νεκροί, 5 τραυματίες και 2 αιχμάλωτοι. Μετά από λίγες ημέρες ,σε αντίποινα οι Γερμανοί εκτέλεσαν 26 Έλληνες από τα γύρω χωριά .

“ Η σημασία της ανατίναξης της γέφυρας ήταν τεράστια . Κατ' αρχήν απέκοψε μια απ' τις αρτηρίες ανεφοδιασμού του Ρόμελ και διευκόλυνε τις επιχειρήσεις των συμμάχων στο μέτωπο της Αφρικής . Έπειτα έδωσε στους Γερμανούς να καταλάβουν ότι το αντάρτικο που είχαν υποτιμήσει, φούντωνε και για το λόγο αυτό καθήλωσαν στην Ελλάδα μεραρχίες οι οποίες θα τους χρησίμευαν σε αλλά κρίσιμα μέτωπα (π.χ. Αφρική, Ρωσία).

“ Η σημαντικότερη όμως συνέπεια έχει να κάνει με τον κλιμακούμενο αγώνα του ελληνικού λαού. Η ανατίναξη ενίσχυσε το ηθικό των Ελλήνων και τους δημιούργησε την αισιόδοξη βεβαιότητα ότι ενωμένοι θα μπορούσαν να πετύχουν πολλά στον αγώνα εναντίον των κατακτητών.

“ Δυστυχώς η εξέλιξη του αντιστασιακού αγώνα δεν δικαίωσε στο ακέραιο τις προσδοκίες του λαού. Παράλληλα με την πάλη με τους κατακτητές οι αντιστασιακές οργανώσεις αποδύθηκαν σε ένα αγώνα αλληλοεξόντωσης (μετά το 1943) είτε για λόγους μονοπώλησης της αντίστασης είτε για να λάβουν καλύτερη θέση ενόψει των μεταπολεμικών εξελίξεων. Αλλά και μετέπειτα, στα απομνημονεύματα, στις αφηγήσεις των πρωταγωνιστών διακρίνει κανείς προσπάθεια ανάδειξης αποκλειστικά της δικής του συμβολής στο γεγονός και αποσιώπησης έως υποτίμησης της αντίπαλης παράταξης. Η στάση αυτή ερμηνεύεται εύκολα αν μελετήσουμε τα γεγονότα της μετακατοχικής περιόδου εμφύλιο πόλεμο, ψυχροπολεμικό κλίμα - εθνοπροδότες και εθνοσωτήρες -, δικτατορία. Ωστόσο το ψυχρό μάτι του απαλλαγμένου από τις προκαταλήψεις μελετητή της ιστορίας δεν μπορεί παρά να καταλήξει στη ρήση ενός απ' τους πρωταγωνιστές του γεγονότος ,του Κρις Γουντχάουζ:
(Ο Γοργοπόταμος) «Χωρίς Ζέρβα δεν γινόταν , χωρίς Αρη δεν πετύχαινε»
Πηγή: www.gorgopotamosvillage.gr/




Τραγουδάει ο Μίκης Θεοδωράκης

7 σχόλια:

Truthseeker.Vasiliki είπε...

Aγαπητέ zeidoron, ευχαριστούμε για το ολοκληρωμένο αφιέρωμα στο "Γοργοπόταμο" και τα σχετικά βιντεάκια.
Όπως λες, λαός χωρίς μνήμη,
λαός χωρίς μέλλον.
Κάποια πράγματα αξίζει να τα θυμόμαστε και να τα τιμούμε.

Καλό βράδυ.

Γιαγιά Αντιγόνη είπε...

Ευχαριστούμε για τις καλές δουλειές που πάντα κάνεις.
Που μας υπενθυμίζεις ότι δεν πρέπει να ΞΕΧΝΆΜΕ!!!

logia είπε...

γιατί στα σχολεία και μεις και τα παιδιά μας μαθαίνουμε με κάθε λεπτομέρεια τι συνέβη στην αρχαιότητα και ποτέ μα ποτέ δεν προλαβαίνουμε να μάθουμε για τη νεότερη ελληνική ιστορία;

ΔΥΣΠΙΣΤΟΣ είπε...

Αγαπητέ μου φίλε,
Το συμπέρασμα που βγάζω εγώ από τέτοιου είδους ενέγειες, βρίσκεται σε μια μόνο φράση της πολύ καλής ανάρτησης σου:
"...ενωμένοι θα μπορούσαν να πετύχουν πολλά...".
Πιστεύω όμως ότι δεν θα ζήσω τόσο, ώστε να το δω και στις μέρες μου.
Να'σαι καλά πάντα.
Καλό απόγευμα.

Βάσσια είπε...

Κι έγιναν όλα αυτά, και καλώς καμωμένα, και ύστερα ήρθε ένας ακόμη διχασμός, ένα ξεπούλημα από τους συμμάχους (Άγγλους) , ένα "άδεισμα" του Ζαχαριάδη και συνεχίζουμε στις μέρες μας, με άλλου είδους διχασμούς.

Για να μάθεις από το παρελθόν πρέπει να το γνωρίζεις, είναι προϋπόθεση.
Στο σχολειό μου ποτέ δεν φτάσαμε ούτε καν στον Α' παγκόσμιο πόλεμο....

Καλησπέρα

dimitrisp(σε χρονο ενεστωτα) είπε...

ΜΠΡΆΒΟ σου γι' αυτό το αφιέρωμα, να είσαι καλά!

zeidoron dtsoukas είπε...

Αγαπητοί φίλοι Βασιλική,Αντιγόνη,Νέλλυ,Σταύρο,Βάσσιακαι Δημήτρη σας ευχαριστώ όλους και μακάρι το "...ενωμένοι θα μπορούσαν να πετύχουν πολλά..." να γίνει κάποτε πράξη,όπως και το να διδάσκεται η νεώτερη ιστορία μας στα σχολεία μας!
Καλό βράδυ σε όλους σας.

Read more: Go to TOP and Bottom