Σάββατο 28 Δεκεμβρίου 2024

Προπολεμικά γεγονότα που έβαψαν… μαύρα τα Χριστούγεννα


Συνήθως για τους δημοσιογράφους τα Χριστούγεννα αποτελούν «νεκρή» περίοδο, μια και όλα παρασύρονται από το εορταστικό κλίμα των ημερών.

Οι πολιτικές εξελίξεις καταλαγιάζουν ενώ ο περισσότερος κόσμος αρκείται σε οικογενειακές συγκεντρώσεις. Δεν είναι όμως, πάντα έτσι. Υπάρχουν αρκετές χρονιές που η εορταστική ατμόσφαιρα των ημερών αμαυρώνεται από άσχημα γεγονότα. 

Εμείς θα σας γνωρίσουμε σήμερα κάποια από τα σημαντικότερα αρνητικά περιστατικά που έχουν συμβεί προπολεμικά στη χώρα μας, χωρίς να ξεχνάμε να ευχηθούμε «Χρόνια πολλά» και ελπίζουμε πως ό,τι θα διαβάσετε παρακάτω δεν θα επαναληφθεί αυτές τις ημέρες.

Τα Χριστούγεννα του 1896 τη χώρα διαπερνά από στόμα σε στόμα μια φρικτή φήμη: Η νέα όξυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων «προσφέρει» στους Τούρκους την εύκολη λύση να ξεσπάσουν στα διαχρονικά θύματα αυτής της αντιμαχίας, στον Ελληνισμό της Πόλης. Οι «πληροφορίες» μιλούν για ταραχές και σφαγές ομογενών μας στην Κωνσταντινούπολη ανήμερα τα Χριστούγεννα.

Μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε ακόμα στα τέλη του 19ου αιώνα, κάτι που σημαίνει ότι ενώ η διάδοση ενός αρνητικού γεγονότος είναι πανεύκολη, αντίθετα, η διάδοση της διάψευσης που επιχειρείται να γίνει από τους επίσημους φορείς είναι εξαιρετικά δύσκολη.

Την επόμενη χρονιά το εορταστικό κλίμα αμαυρώνει όχι μια φήμη, αλλά μια πραγματική είδηση που έρχεται από την Πάτρα και αναφέρει ότι αυτή η ιερή μέρα επιλέγεται για τη διεξαγωγή ενός φοβερού… πετροπόλεμου που αναστατώνει όλη την πόλη. 

Η μάχη, που γίνεται για άγνωστο λόγο είναι μεγάλη και εξαιρετικά αιματηρή αφού τα αντιμαχόμενα… στρατόπεδα χρησιμοποιούν σε αυτή μέχρι και όπλα. Τελικός απολογισμός της ακατανόητης σύγκρουσης είναι ένας νεκρός, πολλοί τραυματίες και μια πόλη σε πανικό. 

Εξίσου εντυπωσιακή είναι η περιγραφή του δημοσιογράφου της εποχής, που αναφέρει ότι η αιματοχυσία γίνεται παρουσία κοινού και Αστυνομίας που παρακολουθούν απαθέστατοι: «Λίθοι, καραμπίναι ετέθηκαν εν χρήσει. Το πλήθος εκ διαφόρων σημείων εθεάτο τους μαχητάς. Εν τη πλατεία του Γεωργίου πολλοί αστυνομικοί ήσαν θεαταί».


Παρά τις -ανά εποχή- τραγωδίες, οι προπολεμικές εφημερίδες αφιέρωναν, συνήθως, στο πρωτοσέλιδό τους κάποιο εορταστικό σκίτσο, στο πνεύμα των ημερών

Αλλά και τα Χριστούγεννα του 1898 δεν αποφεύγουν τη βαριά σκιά ενός τραγικού περιστατικού που έχει ως αποτέλεσμα το φόνο τριών ανθρώπων. Ανήμερα της εορτής της χριστιανοσύνης και όπως επιβάλλει το εορταστικό κλίμα της ημέρας, μια πενταμελής παρέα δικηγόρων και επιχειρηματιών που συνοδεύει μια κυρία με ένα δεκάχρονο παιδί, φεύγουν τραγουδώντας το απόγευμα από παντοπωλείο της οδού Λιοσίων.

Λίγα μέτρα παρακάτω την εύθυμη παρέα παρακολουθούν δύο κουτσαβάκια των οποίων η εφημερίδα προσφέρει μια εξαιρετική ενδυματολογική περιγραφή: «…δύο νέοι εικοσαετείς περίπου, φέροντες ενδυμασίαν ο μεν υφάσματος Ρετσίνα και ρεπούμπλικαν, ο δε μαύρα ρούχα με πατατούκαν και πίλον ημίψηλον. Αμφότεροι δηλαδή ήσαν εκ των τύπων εκείνων των αγροτών οι οποίοι αφήνουν τα μαλλιά εις βοστρύχους επί του μετώπου, φέρουν τον πίλον επικλινώς επί της κεφαλής, την πατατούκαν ερριμένην επί του ενός ώμου, ζωνάριν μακρύν και τεράστιαν κάμαν εις την μέσην».


Τρεις δολοφονημένοι δικηγόροι από κουτσαβάκια της εποχής τα Χριστούγεννα του 1898

Τα κουτσαβάκια αφού σπρώχνουν την παρέα και περνούν ανάμεσά της, μιλούν προσβλητικά στους άνδρες και στην κοπέλα. Οταν κάποιος από την παρέα προσπαθεί να απαντήσει στις προσβολές, δέχεται επίθεση με μαχαίρι με αποτέλεσμα το θάνατο τριών και το βαρύ τραυματισμό ενός τέταρτου.

Το φρικτό έγκλημα συγκλονίζει την πρωτεύουσα και, παρά το εορταστικό κλίμα, αρκετός κόσμος σπεύδει στο νεκροτομείο για να δει τα θύματα, ενώ κάποιοι είναι μπροστά και στη νεκροψία… «Η νεκροψία εγένετο παρουσία πολλού κόσμου και ιδίως πολλών κυριών, αίτινες απαθώς εθεώντο του πετσοκόμματος των πτωμάτων».

Μοιάζει απίστευτο, αλλά υπήρξαν Χριστούγεννα που οι πολιτικοί θέλησαν να λύσουν τις διαφορές τους με τα όπλα… 

Είμαστε στο 1902 και ο πρωτοεκλεχθείς βουλευτής στις εκλογές του 1902 Νικόλαος Στράτος, άγνωστο για ποιο λόγο, αποφασίζει να λύσει τις διαφορές του με τον έτερο βουλευτή Καραγιάννη, καλώντας τον σε μονομαχία.

Πράγματι, οι δύο βουλευτές συντάσσουν πρωτόκολλο μονομαχίας ορίζοντας αυτή να γίνει ανήμερα τα Χριστούγεννα στις 10 το πρωί στο Γουδή, έχοντας μάλιστα ως μάρτυρες τους βουλευτές Στάη και Αναστασόπουλο. Οι δύο μονομάχοι περπατούν 25 βήματα όπου και τους δίνονται τα όπλα και εν συνεχεία ακούγονται δύο πυροβολισμοί. Ο Καραγιάννης σημαδεύει αλλά αποτυγχάνει να πετύχει τον Στράτο, ενώ ο δεύτερος, πιο μεγαλόψυχος, πυροβολεί στον αέρα.

Εν συνεχεία οι δύο πολιτικοί δίνουν τα χέρια και, ίσως, ανταλλάσσουν και χριστουγεννιάτικές ευχές… Ομως, τα παράδοξα της ιστορίας δεν τελειώνουν εδώ. Ο Νικόλαος Στράτος γλιτώνει από τα πυρά του Καραγιάννη, αλλά είκοσι χρόνια μετά τουφεκίζεται -στο Γουδή όπου είχε μονομαχήσει- μετά τη «δίκη των 6» υπαιτίων της Μικρασιατικής Καταστροφής…

Αν υπήρχαν ελληνικά «X-Files», σίγουρα θα ασχολούνταν με το παράξενο περιστατικό που συνέβη τα Χριστούγεννα του 1913. Τότε, το φορτηγό ατμόπλοιο «Κύπρος» συναντά 30 μίλια δυτικά της Ρόδου να πλέει ακυβέρνητο το ελληνικό ιστιοφόρο «Παναγία Ακάθιστος».

Οταν το πλήρωμα του ατμόπλοιου ανεβαίνει στο ιστιοφόρο, διαπιστώνει ότι απουσιάζει το πηδάλιο αλλά και το επταμελές πλήρωμά του. Κάποιοι μιλούν για πειρατεία, κάτι όμως που κρίνεται ως απίθανο, αφού και το φορτίο ήταν ευτελές, ενώ δεν βρέθηκε στο πλοίο κανένα ίχνος πάλης, κλοπής ή φθοράς.

Ακόμα και η υπόθεση του πνιγμού του πληρώματος συγκεντρώνει ελάχιστες πιθανότητες, αφού το ιστιοφόρο είχε ακέραιες τις σωστικές του λέμβους με τις οποίες θα επιχειρούσε να διαφύγει το πλήρωμα σε περίπτωση θαλασσοταραχής. Οι έρευνες για την ανεύρεση του πληρώματος συνεχίζονται για αρκετές ημέρες αλλά αποβαίνουν άκαρπες, αυξάνοντας έτσι το μυστήριο για το τι συνέβη.


Η παράξενη εξαφάνιση του πληρώματος ιστιοφόρου τα Χριστούγεννα του 1913

Αντίστοιχη με την παραπάνω, αλλά με λιγότερο μυστήριο, είναι η θαλάσσια τραγωδία που συνέβη δώδεκα χρόνια μετά, το 1929. Οσο και αν φαίνεται παράξενο, αφού βρισκόμαστε στα πρώιμα χρόνια της αεροπλοΐας, τότε υπάρχουν στη χώρα μας υδροπλάνα που εκτελούν κάποιες εναέριες μεταφορές.

Ανήμερα τα Χριστούγεννα το υδροπλάνο της εταιρίας Αεροεσπρέσο που εκτελεί την πτήση Κωνσταντινούπολη-Αθήνα εκπέμπει σήμα κινδύνου και τελικά πέφτει κοντά στο νησί του Αη Στράτη.

Οι έρευνες για την εύρεση του υδροπλάνου και του εξαμελούς πληρώματος στις οποίες συμμετέχουν το καταδρομικό «Ελλη», δυο ιταλικά αντιτορπιλικά που βρίσκονται στην περιοχή και άλλα υδροπλάνα, αποβαίνουν άκαρπες, και σταματούν μετά από λίγες ημέρες χωρίς να βρεθούν ποτέ ούτε τα συντρίμμια ούτε οι σωροί του πληρώματος.


Τα Χριστούγεννα του 1929 σημαδεύτηκαν με την πτώση υδροπλάνου και το θάνατο του πληρώματός του

Η μεγάλη φωτιά στα βασιλικά ανάκτορα

Το βράδυ της 24ης Δεκεμβρίου 1909 αποτελεί σίγουρα ένα από τα πιο δύσκολα χριστουγεννιάτικα βράδια της πρωτεύουσας. Τότε, στις 21.30, ξεσπά μεγάλη πυρκαγιά στο σημερινό μέγαρο του Κοινοβουλίου, που τότε στέγαζε τα ανάκτορα. Η βασιλική οικογένεια απουσιάζει σύσσωμη γιορτάζοντας τα Χριστούγεννα στο Τατόι, αλλά επιστρέφει αμέσως για να δει τι συμβαίνει.

Η φωτιά εξαπλώνεται γρήγορα σε όλο το κτίριο και σε αυτό συντελούν η ανεπαρκής εκπαίδευση, η έλλειψη βασικών μέσων του Πυροσβεστικού Σώματος, που μοιάζει λίγο για φωτιά τέτοιας έκτασης στο κέντρο της πόλης. Οι Αθηναίοι βγαίνουν στους δρόμους για να δουν το απίστευτο θέαμα και ακόμα και τα Χριστούγεννα περνούν σε δεύτερη μοίρα.

Για την κατάσβεσή της ζητείται η βοήθεια αγγλικών και ρωσικών πλοίων που είναι αγκυροβολημένα στο Φάληρο και σπεύδουν γρήγορα με εκατοντάδες ναύτες. Σαν να μη φτάνει η πυρκαγιά, παραλίγο να δημιουργηθεί και διπλωματικό επεισόδιο αφού μόλις φτάνει στο χώρο το αγγλικό άγημα, τοποθετεί εκεί τη βρετανική σημαία, συνοδεία μάλιστα αποσπάσματος ενόπλων πεζοναυτών. 

Οπως ήταν φυσικό το γεγονός ανάβει άλλες πολιτικές πυρκαγιές, οι οποίες σβήνουν όταν μετά από διαπραγματεύσεις με το παλάτι ο επικεφαλής Αγγλος ανθυποπλοίαρχος διατάζει την καθαίρεση της σημαίας.

Η φωτιά σαρώνει για δύο μέρες το εμβληματικό κτίριο της πρωτεύουσας που ποτέ δεν θα είναι ίδιο. Πλέον η βασιλική οικογένεια μεταφέρεται αρχικά στο Τατόι και εν συνεχεία στην οδό Ηρώδου Αττικού, ενώ το κτίριο αλλάζει πολλές χρήσεις μέχρι να μετατραπεί το 1935 σε Βουλή των Ελλήνων.

Φωτογραφία της εποχής δείχνει το σημερινό κτίριο της Βουλής να φλέγεται τα Χριστούγεννα του 1909

Οσο για τα αίτια της καταστροφικής πυρκαγιάς που δημιούργησε όλα αυτά, κανείς ποτέ δεν έμαθε την αλήθεια. Υπήρξαν οι κλασικές φήμες περί «ξένου δακτύλου», που αυτή τη φορά ήταν αγγλικός, αλλά πιθανότερα αίτια είναι κάποιο βραχυκύκλωμα στα παρωχημένα ηλεκτρικά του κτιρίου ή κάποιο καντήλι στο βασιλικό παρεκκλήσι.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Read more: Go to TOP and Bottom