Σάββατο 22 Ιουνίου 2019

Ο Κάρολος Φίξ και η μπύρα του


Πως οι Βαυαροί του Όθωνα έφεραν την μόδα αλλά και την παραγωγή της πρώτης ελληνικής μπύρας. Οι χώροι που η διάσημη μπύρα ΦΙΞ παραγόταν, η θριαμβευτική πορεία της για έναν αιώνα, η κατρακύλα, η εμπλοκή με την πολιτική και η κατάρρευση της.

Ο δεκαεπτάχρονος Βαυαρός Όθωνας, ήρθε στην Ελλάδα το 1833 ως ο πρώτος βασιλιάς της χώρας, διορισμένος από τις Μεγάλες Δυνάμεις. Κουβάλησε μαζί του τρεις αντιβασιλείς για να τον αντικαθιστούν όσο ήταν ανήλικος, 4200 μισθοφόρους στρατιώτες και 100 περίπου Βαυαρούς τεχνίτες και βιοτέχνες που έφεραν την βορειοευρωπαϊκή τους τέχνη στην υπανάπτυκτη και ρημαγμένη Ελλάδα. Ανάμεσα τους ήταν και κάποιος Κάρολος Φιξ που πήρε άδεια από το παλάτι να πραγματοποιήσει την πρώτη παραγωγή μπύρας στην χώρα.
Ο Κάρολος Φιξ και οι απόγονοι του έγραψαν μια πραγματική επιχειρηματική εποποιία στη χώρα μας. Οι Έλληνες τότε δεν ήξεραν την μπύρα. Οι Βαυαροί όμως, ως γνήσιοι Γερμανοί την έπιναν με μανία. Το παλάτι λοιπόν και οι Βαυαροί φαντάροι και σύμβουλοι επέβαλαν τη νέα μόδα που άρχισε να διαδίδεται στα καφενεία και τα εστιατόρια της εποχής. 

Στην αρχή οι Έλληνες την περιφρονούσαν προτιμώντας τα ρετσινωμένα κρασιά τους, σιγά-σιγά ο μιμητισμός έκανε τα θαύμα του. Η αλήθεια είναι επίσης ότι μια κρύα μπύρα ταιριάζει άψογα με το ζεστό ελληνικό καλοκαίρι.
Ο Κάρολος Φιξ εγκαταστάθηκε στο Νέο Ηράκλειο όπου επί Όθωνα έμεναν όλοι οι Βαυαροί, εκεί άλλωστε υπάρχει ως σήμερα και η μεγάλη βίλλα της οικογένειας, εγκαταλελειμμένη και με πολλά νομικής φύσεως προβλήματα για την ιδιοκτησία της.

Ο Κάρολος Φιξ είχε φτιάξει δύο βιοτεχνίες παραγωγής μπύρας, αλλά η μεγάλη επέκταση της ζυθοποιίας έγινε από τον γιο του Ιωάννη. Αυτός έφτιαξε τεράστιες για την εποχή εγκαταστάσεις στο μακρινό τότε Κολωνάκι, το 1863. Δίπλα στο εργοστάσιο έφτιαξε και τις κατοικίες της οικογένειας, αν και πολλοί Αθηναίοι τον έλεγαν τρελό που πήγε και εγκαταστάθηκε –πλούσιος άνθρωπος- σε κείνη την ερημιά.
Επειδή κάποια από τα υλικά παρασκευής της μπύρας ήθελαν χαμηλές θερμοκρασίες και δεν υπήρχαν ψυκτικά μηχανήματα, ο Ιωάννης Φιξ τα αποθήκευε στην Πάρνηθα και οι χωρικοί απ’ το Μενίδι έβγαζαν μεροκάματο κουβαλώντας τα τυλιγμένα με τσουβάλια ως το Κολωνάκι. Η μπύρα Φιξ είχε πια αποκτήσει πολλούς οπαδούς και μεγάλο δίκτυο διανομής σ’ όλη τη χώρα.
Το 1893, ο γιος του Ιωάννη Κάρολος Φιξ (είχε το όνομα του παππού του) μετέφερε το εργοστάσιο στο καινούριο κτίριο στην Συγγρού. Η Φιξ ήταν πια ένας κολοσσός με απόλυτη κυριαρχία στην Ελλάδα και πολλές εξαγωγές. Εκείνη την περίοδο στην ζυθοποιία δούλευαν 5000 εργάτες.

Ο μόνος σοβαρός ανταγωνιστής που αντιμετώπισε ήταν η ζυθοποιία Κλωναρίδη το 1903, που επεκτάθηκε μεν αλλά κατέρρευσε από ένα σκάνδαλο λίγα χρόνια αργότερα. Στο κριθάρι που εισήγαγε ο Κλωναρίδης, έκλεβε τους φόρους και τον ανακάλυψαν ή ίσως τον κάρφωσαν οι ανταγωνιστές του. Ο Κλωναρίδης συνελήφθη και η Φιξ παρέμεινε πάλι κυρίαρχη.
Ως το 1950, τίποτα δεν την απειλούσε εκτός από την ίδια την κόπωση που φέρνει ενός ολόκληρου αιώνα επιτυχία. Στα τέλη του ’50, ένα μέλος την οικογένειας, ο Αντώνιος Φιξ αποσπάστηκε και παρήγαγε την μπύρα «Άλφα». Δεν πέτυχε μεγάλα πράγματα. Η αρχή του τέλους ήταν όταν ο Γεώργιος Παπανδρέου κατήργησε το μονοπώλιο και επέτρεψε και σε άλλες ζυθοποιίες να λειτουργήσουν στην χώρα. Η Χάινεκεν με την Άμστελ εκτόπισαν την Φιξ μέσα σε λίγα χρόνια. Αλλά η χαριστική βολή ήταν η ανάμειξη της οικογένειας στην πολιτική.
Το 1960, η χήρα Ιωάννου Φιξ παντρεύτηκε τον Πέτρο Γαρουφαλιά και η εταιρεία ενεπλάκη στις ίντριγκες της αποστασίας του 1965. Τότε ο φτωχός κόσμος που ήταν με τον γέρο της Δημοκρατίας παρέφραζε το διαφημιστικό σύνθημα της εταιρείας «η Φιξ κάνει καλό» σε «η Φιξ κάνει κακό» και έπαψε να την πίνει. Ακολούθησε μια τρομακτική κατηφόρα που οδήγησε σε στάση της παραγωγής και σε πτώχευση του 1982. Άφησε πίσω της το πιο διάσημο βιομηχανικό κουφάρι της Αθήνας, το κτίριο Φιξ στην Συγγρού. Σήμερα και η Φιξ και η Άλφα ξανακυκλοφορούν, ενώ το κτίριο είναι μουσείο μοντέρνας τέχνης.
 του Δημήτρη Καμπουράκη, στη στήλη Μία σταγόνα ιστορία του newsit.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Για πες