«Υπέρ βωμών και εστιών»

Να βγούμε στο δρόμο για να μην μας πετάξουν στο δρόμο

του Γιώργου Τοζίδη
από τη Ρήξη φ. 99 που κυκλοφορεί

Η βάρβαρη μνημονιακή πολιτική περνά πλέον στην τελική φάση εξόντωσης του ελληνικού λαού. Μετά τη μείωση των εισοδημάτων, την εκτόξευση της ανεργίας και της φτώχειας και τη διάλυση των δημόσιων δομών υγείας, παιδείας και κοινωνικής πρόνοιας, το τελικό κτύπημα προετοιμάζεται με την αρπαγή της δημόσιας και της ιδιωτικής περιουσίας.

Η επιδιωκόμενη άρση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών για τους δανειολήπτες, που ισχύει από το 2009, έχει σαν τελικό στόχο να μετατραπούν οι Έλληνες και οι Ελληνίδες σε ενοικιαστές στην ίδια την πατρίδα τους.
Στα πλαίσια αυτού του άρθρου θα επιχειρηθεί η αποδόμηση της κυρίαρχης επιχειρηματολογίας για την «αναγκαιότητα» άρσης των πλειστηριασμών και θα διατυπωθούν εναλλακτικές προτάσεις για την αντιμετώπιση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών.

1. Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο
Σύμφωνα με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (Π.Ν.Π.) της 18/12/2012 (ΦΕΚ246/18.12.2012), προστατεύονται από τον πλειστηριασμό της ακίνητης περιουσίας οι δανειολήπτες που το συνολικό ύψος των οφειλών τους στις τράπεζες δεν υπερβαίνει τις διακόσιες χιλιάδες ευρώ. Επίσης προστατεύονται οι δανειολήπτες των οποίων η κύρια κατοικία έχει αντικειμενική αξία μικρότερη από το αφορολόγητο όριο προσαυξημένο κατά 50%. Η Π.Ν.Π. λήγει στις 31.12.2013 οπότε αν δεν υπάρξει νέα ρύθμιση θα απελευθερωθούν οι πλειστηριασμοί.
Με βάση το Ν.3869/2010 (νόμος Κατσέλη) προστατεύονται οι δανειολήπτες που έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους προς τις τράπεζες εφόσον τηρούν τους όρους της ρύθμισης.
Παρά τη νομοθετική προστασία, οι τράπεζες μπορούν να εκκινήσουν τη διαδικασία πλειστηριασμού που σημαίνει έκδοση διαταγής πληρωμής και επιβολή κατάσχεσης στο ακίνητο.

2. Και όμως γίνονται πλειστηριασμοί…
Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο δεν προστατεύει όσους χρωστούν στο δημόσιο, στις Δ.Ε.Κ.Ο., στα ασφαλιστικά ταμεία και σε ιδιώτες. Μόνο το δημόσιο είχε εκδώσει μέχρι την 31.08.2013 30.372 παραγγελίες κατάσχεσης και εκτελέσει 17.797 προγράμματα πλειστηριασμών ακίνητης περιουσίας. Την ίδια περίοδο που, σύμφωνα με την έρευνα της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, «ο πληθυσμός σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό ανέρχεται σε 3.795.100 άτομα ή 34,6% του συνόλου του πληθυσμού».

3. Θα καταρρεύσουν οι τράπεζες;
Οι υπερασπιστές της άρσης της απαγόρευσης των πλειστηριασμών ισχυρίζονται ότι με αυτόν τον τρόπο οι τράπεζες θα μπορέσουν να παίξουν τον ρόλο τους στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας διοχετεύοντας την απαιτούμενη ρευστότητα στην αγορά. Ουδέν αναληθέστερον.
Αν απελευθερωθούν οι πλειστηριασμοί οι τιμές των ακινήτων θα σημειώσουν πολύ μεγαλύτερη μείωση από αυτήν που έχουν καταγράψει την τελευταία 4ετία (βλέπε σχετικό πίνακα). Αυτό θα υποχρεώσει τις τράπεζες να διενεργήσουν αυξημένες προβλέψεις ακόμη και για τα δάνεια που εξυπηρετούνται κανονικά αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο τις κεφαλαιακές ανάγκες τους. Επιπλέον η πτώση στις τιμές των ακινήτων θα έχει σαν αποτέλεσμα τα εισπραττόμενα ποσά από τους πλειστηριασμούς να μην επαρκούν για την εξόφληση των δανείων οπότε οι τράπεζες θα πρέπει να εγγράφουν ζημίες.

4. Συμφέρει η μη αποπληρωμή;
Ένα βασικό επιχείρημα της τρόικας και των ντόπιων συνεργατών της είναι ότι υπάρχει μια κατηγορία δανειοληπτών που επιλέγει να μην αποπληρώνει το δάνειό της (αν και έχει τη δυνατότητα) αφού γνωρίζει ότι προστατεύεται από το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο. Ο ισχυρισμός τους θα ίσχυε εάν η απόδοση των κεφαλαίων αυτών των δανειοληπτών υπερκάλυπτε το επιτόκιο δανεισμού πλέον του επιτοκίου καθυστέρησης και των δικαστικών εξόδων που βαρύνουν τον δανειολήπτη αλλά και της επιβάρυνσης από την αναγραφή στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ.

Άλλωστε η νομοθετική προστασία καλύπτει ακίνητα αντικειμενικής αξίας μέχρι 300.000 ευρώ περίπου και οφειλές μέχρι 200.000 ευρώ…

Ακόμη, όμως, και αν ισχύει ο ισχυρισμός τους, τίποτε δεν εμποδίζει τις τράπεζες να προσφύγουν δικαστικά επικαλούμενες κατάχρηση δικαιώματος από την πλευρά του δανειολήπτη και να διεκδικήσουν με αυτόν τον τρόπο τα οφειλόμενα. Οι λεόντειες δανειακές συμβάσεις τους το επιτρέπουν…

5. Ποιοι ωφελούνται;
Όμως, αν ούτε οι δανειολήπτες ούτε οι τράπεζες ωφελούνται από την άρση της προστασίας των δανειοληπτών τότε ποιοι; Τον τελευταίο καιρό στον κλάδο των εταιριών διαχείρισης ακινήτων παρατηρήθηκαν δύο σημαντικές μεταβολές. Η Εθνική πώλησε το 66% των μετοχών της θυγατρικής της «ΠΑΝΓΑΙΑ» (μάλιστα με δανειοδότηση με σκανδαλωδώς ευνοϊκούς όρους του αγοραστή) και η Eurobank πώλησε μειοψηφικό πακέτο μετοχών της θυγατρικής Eurobank Properties σε κερδοσκοπικά κεφάλαια που δραστηριοποιούνται στην αγορά ακινήτων. Η απόκτηση ακινήτων σε περιόδους κρίσης έναντι ελάχιστου τιμήματος θεωρείται από τις πλέον προσοδοφόρες «επενδύσεις» στον συγκεκριμένο κλάδο που αποφέρει τεράστια κέρδη όταν ανακάμψει η αγορά.

6. «Μονόδρομος» το κούρεμα των δανείων
Το «κούρεμα» των δανείων που έχουν λάβει τα νοικοκυριά από τις ελληνικές τράπεζες αποτελεί, με βάση όσα εκτέθηκαν πιο πάνω, μονόδρομο. Το «κούρεμα» αυτών των απαιτήσεων μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους (μεμονωμένα ή συνδυαστικά):
Για τα στεγαστικά δάνεια αγοράς α’ κατοικίας (με θέσπιση κριτηρίων τιμής ζώνης και τ.μ. ανά κάτοικο).

Α. Ολική διαγραφή των χρεών προς τις τράπεζες όσων δανειοληπτών το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα είναι κάτω από το όριο της φτώχειας.

Β. Μείωση των συνολικών δανειακών υποχρεώσεων (μερική διαγραφή, χρονική επιμήκυνση και δραστική μείωση επιτοκίου) για όλους τους δανειολήπτες που έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους.

Για όλες τις υπόλοιπες κατηγορίες δανείων που οι δανειολήπτες έχουν υποστεί μείωση του ατομικού εισοδήματος:

Α. Επιμήκυνση της χρονικής διάρκειας και μείωση των επιτοκίων δανεισμού ώστε η δόση σε όλες τις τράπεζες να μην υπερβαίνει το 30% των μηνιαίων ατομικών ή οικογενειακών αποδοχών.

Β. Μείωση των συνολικών δανειακών υποχρεώσεων κατά το ποσοστό μείωσης του ατομικού εισοδήματος εφόσον οι δόσεις που έχουν ήδη καταβληθεί υπερκαλύπτουν το αρχικά χορηγηθέν κεφάλαιο.

7. Παράλληλα πρέπει να εξεταστεί η εξαγορά των δανείων σε καθυστέρηση από το ελληνικό κράτος μέσω της δημιουργίας μιας «κακής» τράπεζας. Επιπλέον, επειδή με τη συγκεκριμένη ρύθμιση οι τράπεζες θα βελτιώσουν σημαντικά τη ρευστότητα και τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, το κράτος θα πρέπει να διαπραγματευτεί την εξαγορά των δανείων μετά από «κούρεμα» της ονομαστικής αξίας τους.

Αν, παρά τα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω, η μνημονιακή κυβέρνηση και η τρόικα επιχειρήσουν, με οποιοδήποτε κάλυμμα, την άρση της προστασίας της κατοικίας τότε δεν θα μένει άλλη επιλογή από το «να βγούμε στον δρόμο για να μην μας πετάξουν στον δρόμο».
http://ardin-rixi.gr/