Προληπτικά μέτρα υγείας για τον καύσωνα. Χρήσιμες οδηγίες για ομάδες ατόμων υψηλού κινδύνου

Επιμέλεια: Αλέξανδρος Γιατζίδης, M.D., medlabnews.gr

Οι υψηλές θερμοκρασίες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, μπορούν να οδηγήσουν σε ανεπιθύμητες ή και επικίνδυνες για την υγεία τους καταστάσεις.

Ιδιαίτερη φροντίδα πρέπει να υπάρχει για τις ευπαθέστερες στις υψηλές θερμοκρασίες ομάδες πληθυσμού, οι οποίες είναι τα νεογνά, τα βρέφη, οι ηλικιωμένοι και οι πάσχοντας από χρόνια νοσήματα.

Με αφορμή τις προβλέψεις της Ε.Μ.Υ για σταδιακή αύξηση θερμοκρασίας και καύσωνα σε όλη την χώρα για τις επόμενες ημέρες, υπενθυμίζουμε τα βασικά προληπτικά μέτρα για τον καύσωνα:


1. Αποφυγή έκθεσης στο ηλιακό φως. Παραμονή σε σκιερά και δροσερά μέρη και προτίμηση σε ανοιχτόχρωμα ρούχα. Αποφυγή των χώρων όπου υπάρχει συνωστισμός. Η χρήση του καπέλου και γενικά καλύμματος, επιβάλλεται, με υλικό φυσικά που επιτρέπει καλό αερισμό του κεφαλιού. Επίσης είναι απαραίτητη η χρήση μαύρων ή σκουρόχρωμων γυαλιών που να προστατεύουν τα μάτια από την έντονη αντανάκλαση του ηλίου.


2. Αποφυγή βαριάς σωματικής εργασίας κυρίως μάλιστα σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία, άπνοια και μεγάλη υγρασία. Αποφυγή βαδίσματος για πολλή ώρα ή τρεξίματος κάτω από τον ήλιο.


3. Λήψη άφθονων υγρών, κυρίως νερού και φυσικών χυμών.


4. Να αποφεύγονται τα οινοπνευματώδη ποτά.


5. Διατροφή με ολιγοθερμική δίαιτα που θα περιλαμβάνει κυρίως λαχανικά και φρούτα πάσης φύσεως, με περιορισμό των λιπαρών.


6. Πολλά χλιαρά ντους στη διάρκεια της μέρας. Καλό θα είναι να τοποθετούνται υγρά πανιά στο κεφάλι και στον λαιμό σαν προστατευτικά μέτρα.


7. Τα νεογνά πρέπει να είναι ντυμένα όσο γίνεται πιο ελαφρά. Προτιμότερο είναι τα χέρια και τα πόδια τους να είναι ελεύθερα και να μην τυλίγονται σε πάνες. Όταν κάνει ζέστη να προσφέρονται συχνά εκτός από γάλα(μητρικό ή άλλο) και υγρά όπως χαμομήλι, νερό, κλπ. Τα βρέφη και κυρίως τα μεγαλύτερα παιδιά καλό είναι να τρώνε περισσότερα χορταρικά και φρούτα και λιγότερα λίπη. Καλό είναι τα παιδιά να μην παραμένουν πολύ ώρα στον ήλιο και να φορούν πάντα καπέλο.


8. Αποφυγή των μετακινήσεων, εάν δεν είναι απόλυτη ανάγκη , κυρίως τις ώρες της αυξημένης θερμοκρασίας και ιδιαίτερα των ατόμων που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου.


9. Μεγάλη προσοχή των ατόμων που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου όπως είναι: 


Α) Άτομα άνω των 65 ετών.


Β) Άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα όπως καρδιοπάθειες, νεφροπάθειες, χρόνια αναπνευστικά προβλήματα ζαχαρώδη διαβήτη κλπ.

Γ) Άτομα που παίρνουν διουρητικά φάρμακα, αντιχολινεργικά, ψυχοφάρμακα, αντισυλληπτικά, ορμονικά (συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης και των αντιδιαβητικών δισκίων).
Αν η μετακίνηση σε θάλασσα ή σε βουνό δεν είναι εύκολη, η παραμονή του ηλικιωμένου στα κατώτερα διαμερίσματα πολυωρόφων σπιτιών είναι σχετικά εύκολη λύση. 


Το δωμάτιο ή το σπίτι γενικά κατά τη διάρκεια της ζεστής μέρας πρέπει να είναι ερμητικά κλειστό, αφού έχει μείνει ανοιχτό όλη τη νύχτα.
Οι οικογένειες που έχουν ηλικιωμένα άτομα, καλό θα είναι να φροντίζουν και να μην τα εγκαταλείπουν μόνα τους, σε περίπτωση θερινών διακοπών ή πολυήμερης απουσίας από το σπίτι. Σε αντίθεση περίπτωση πρέπει να εξασφαλίσουν κάποιο άτομο για την καθημερινή τους φροντίδα.


Τα αρχικά συμπτώματα είναι:

Πονοκέφαλος, ίλιγγοι, ανορεξία, ανία, έντονο αίσθημα εξάντλησης, τα οποία καταλήγουν σε ξαφνική και μικρής διάρκειας κατάρρευση.

Η αρτηριακή πίεση είναι χαμηλή και υπάρχει ταχυκαρδία.

Το δέρμα είναι ψυχρό και υγρό.

Οι κόρες είναι διασταλμένες.

Η θερμοκρασία είναι φυσιολογική. Το σύνδρομο αποδίδεται σε μέτρια απώλεια ύδατος και χλωριούχο νατρίου(αλάτι).


Ως άμεση αντιμετώπιση συνίσταται η μεταφορά του θερμόπληκτου χωρίς χρονοτριβή σε μέρος δροσερό, ευάερο, σκιερό ή κάτω από δέντρα, αν υπάρχουν, η αφαίρεση των βαρειών ρούχων και ο αερισμός του σώματός του με οποιοδήποτε πρόχειρο μέσο (π.χ. βεντάλια ή χαρτόνι), η τοποθέτηση ψυχρών επιθεμάτων (κομπρέσες ή παγοκύστη) στο μέτωπο και στο κεφάλι, βρέξιμο του προσώπου, του λαιμού, του στήθους κι γενικά του σώματος με κρύο νερό από κάτω προς τα πάνω, εισπνοή ξυδιού, αιθέρα ή αμμωνίας και αν είναι εφικτή η πόση άφθονων υγρών και μικρών ποσοτήτων αλατιού για να αναπληρώσει αυτό που έχασε ο οργανισμός τους εξαιτίας της μεγάλης εφίδρωσης.

Αν η κατάστασή του είναι πολύ βαριά πρέπει να κληθεί επειγόντως γιατρός ή να μεταφερθεί στο Νοσοκομείο.