Πράσινη... παγίδα για τους καταναλωτές - Η «Εφ.Συν.» επιχειρεί μια απολογιστική αποτύπωση της λιανικής αγοράς ηλεκτρισμού

Εκατομμύρια καταναλωτές που μετακινήθηκαν αυτόματα στο πράσινο τιμολόγιο όταν μπήκε το 2024, χρεώθηκαν δεκάδες ευρώ περισσότερα σε σχέση με το αν επέλεγαν κάποιο άλλο.

Ζαλίζει ο απολογισμός των χρωματιστών τιμολογίων που εφάρμοσε η κυβέρνηση από την 1η Ιανουαρίου 2024. Με βάση τα επίσημα στοιχεία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΑΕΥ), το πράσινο τιμολόγιο, που λάνσαρε με επιμονή το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), απέχει πολύ από τις ψηλές θέσεις της κατάταξης με τις φτηνότερες χρεώσεις και κατά κανόνα τοποθετείται κοντά στη μέση κάθε μηνιαίας στήλης ή και πολύ κοντά στον πάτο με τα ακριβότερα.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι εκατομμύρια καταναλωτές που μετακινήθηκαν αυτόματα στο πράσινο τιμολόγιο όταν μπήκε το 2024, χρεώθηκαν δεκάδες ευρώ περισσότερα σε σχέση με το αν επέλεγαν κάποιο άλλο. Υπολογίζεται ότι με μια μέση κατανάλωση περίπου 300 κιλοβατώρων ανά μήνα όποιος έμεινε στο πράσινο τιμολόγιο της ΔΕΗ χρεώθηκε γύρω στα 50 ευρώ περισσότερα από εκείνα που θα πλήρωνε αν είχε επιλέξει το κίτρινο (for all) της ίδιας εταιρείας.

Μπορεί για κάποιους το ποσόν αυτό να μην είναι τόσο αξιοσημείωτο, αλλά για την ίδια τη ΔΕΗ οδηγεί σε σημαντική πλην αθόρυβη αύξηση των εσόδων της, καθώς στα πράσινα τιμολόγια υπολογίζεται ότι μεταφέρθηκαν έως και 5 εκατομμύρια καταναλωτές.

Απολογισμός

Εντεκα μήνες μετά την εφαρμογή των χρωματιστών τιμολογίων η «Εφ.Συν.» επιχειρεί μια απολογιστική αποτύπωση της λιανικής αγοράς ηλεκτρισμού με εργαλείο τη συγκριτική παρουσίαση που αναρτά κάθε μήνα στον ιστότοπό της η ΡΑΑΕΥ (invoices.rae.gr). 

Στον ιστότοπο αυτόν παρατίθενται με σειρά χρέωσης (ψηλά τα φτηνότερα-χαμηλά τα ακριβότερα) όλα τα τιμολόγια όλων των εταιρειών. Ως αποτέλεσμα διαμορφώνεται για κάθε μήνα μια μακρόσυρτη στήλη, καθώς πλάι σε κάθε ένα τιμολόγιο μπαίνουν και οι λεπτομέρειες της χρέωσης.

Εμείς διαμορφώσαμε τις 11 στήλες αφαιρώντας όλες τις λεπτομέρειες καθώς και τα ονόματα των εταιρειών με στόχο να φανεί ποια χρώματα κέρδισαν τις ψηλές (φτηνότερες) θέσεις και ποια τις ακριβότερες. 

Οπως φαίνεται λοιπόν στις ψηλότερες θέσεις κατατάσσονται συνήθως ορισμένα κίτρινα τιμολόγια, σε ορισμένες περιπτώσεις κάποια μπλε (σταθερά) και μόνο σε μία περίπτωση, τον περασμένο Μάρτιο, ένα πράσινο. 

Τα πράσινα εμφανίζονται κατά κανόνα στη μέση κάθε στήλης ή λίγο παραπάνω, ενώ για πολλούς μήνες (Ιανουάριο, Φεβρουάριο, Απρίλιο, Ιούνιο, Αύγουστο, Σεπτέμβριο) τα συναντούμε και στις τελευταίες θέσεις με τα ακριβότερα τιμολόγια.

Από το διάγραμμα προκύπτουν και άλλα ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Το πλήθος των πράσινων παραμένει σταθερό, αφού κάθε εταιρεία μπορούσε να λανσάρει μόνο ένα. Μέσα στο εντεκάμηνο όμως αυξάνεται το συνολικό πλήθος των τιμολογίων (μακραίνουν οι στήλες) καθώς αρχικά προστέθηκαν αρκετά κίτρινα, ενώ το τελευταίο διάστημα έχουν πολλαπλασιαστεί τα μπλε στα οποία κατέφυγαν καταναλωτές ελπίζοντας να γλιτώσουν τις κακοτοπιές.

Τα πράσινα τιμολόγια προβλέφτηκαν με διάταξη του νόμου 5066 τον Νοέμβριο του 2023. Μιλώντας στη Βουλή ο υπουργός ΠΕΝ, Θ. Σκυλακάκης, προέβλεψε πανηγυρικά χαμηλές τιμές ρεύματος το 2024 λόγω της «σημαντικής μεταρρύθμισης που είναι το πράσινο τιμολόγιο, το οποίο κινητοποιεί τον ανταγωνισμό». 

Σημείο-κλειδί ήταν η απόφαση να μετακινηθούν σε πράσινο τιμολόγιο όλοι οι καταναλωτές, εκτός εάν οι ίδιοι δήλωναν ότι έχουν επιλέξει άλλο χρώμα και δεν υπήρχε δυσκολία να μετακινηθούν για τυπικούς λόγους (ελλιπή στοιχεία συνδρομητή, ιδιοκτησιακές επιπλοκές κατοικίας κ.λπ.).

Παραπλάνηση

Πλήθος καταναλωτών απέφυγαν να αλλάξουν τιμολόγιο διότι δεν καταλάβαιναν τι θα πλήρωναν με τα κίτρινα, όπου η τιμή διαμορφώνεται με βάση δυσνόητο μαθηματικό τύπο και σε κάποιες περιπτώσεις προκύπτει εκ των υστέρων (expost).

Το ειρωνικό είναι ότι και στα πράσινα τιμολόγια η χρέωση προκύπτει από άλλον αλγόριθμο, ευάλωτο μάλιστα σε χειρισμούς –ίσως όμως πείστηκαν από τον υπουργό Σκυλακάκη που διατυμπάνιζε ότι θα φέρει πτώση των τιμών.

Οταν οι χονδρεμπορικές τιμές απογειώθηκαν μέσα στο καλοκαίρι, τα πράσινα τιμολόγια ήταν τα πρώτα που έδειξαν τα δόντια τους και οι εταιρείες άρχισαν να προωθούν ως καταφύγιο τα μπλε σταθερά, τα οποία, έστω και με υψηλότερο πάγιο, εξασφάλιζαν λιγότερα απρόοπτα. Αρκετοί καταναλωτές μετακινήθηκαν προς τα μπλε, αλλά οι εταιρείες αντέδρασαν καταργώντας αρκετά και εμφανίζοντας άλλα με διαφορετικές χρεώσεις.

Οσοι είχαν την ευχέρεια να παρακολουθούν κάθε μήνα τα νέα τιμολόγια και να αντιλαμβάνονται τα υπέρ και τα κατά κατάφεραν να πετύχουν αξιοσημείωτη εξοικονόμηση. Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι με τους χειρισμούς της η κυβέρνηση κατάφερε να ακολουθήσει το δόγμα «παίρνουμε λίγα από τους πολλούς και όχι πολλά από τους λίγους». Κάτι που θα φανεί ξεκάθαρα όταν του χρόνου ανακοινωθούν τα αποτελέσματα των παρόχων ηλεκτρισμού και πρωτίστως της ΔΕΗ.

Άρης Χατζηγεωργίου 

https://www.efsyn.gr/