Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων: «Ανεπίτρεπτη παρέμβαση στο δικαστικό έργο» - Η απάντηση στο έγγραφο του Μπούγα

Με αφορμή το πρόσφατο έγγραφο του υφυπουργού Δικαιοσύνης, Ιωάννη Μπούγα, που απέστειλε στις διοικήσεις των δικαστηρίων και των εισαγγελιών της χώρας και απευθύνει έγγραφες συστάσεις και οδηγίες, το προεδρείο της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕΔΕ), σε ανακοίνωσή του, αναφέρει ότι «οι φορείς της εκτελεστικής εξουσίας δεν δύνανται να απευθύνουν υποδείξεις στις διοικήσεις των δικαστηρίων, όπως προσφάτως συνέβη αναφορικά με τη στελέχωση των παράλληλων και περιφερειακών εδρών, καθώς τέτοιες ενέργειες συνιστούν ανεπίτρεπτη παρέμβαση στο δικαστικό έργο».

Ειδικότερα, η ανακοίνωση της ΕΔΕ έχει ως εξής:

«Το προεδρείο της Ένωσης πραγματοποίησε χθες Δ.Σ. κατά το οποίο ομόφωνα κρίθηκε ότι:

Σύμφωνα με τις κατοχυρωμένες στα άρθρα 26 και 87 επ. του Συντάγματος αρχές της διάκρισης των εξουσιών και της ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, οι δικαστικοί λειτουργοί απολαμβάνουν προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας, οι δε φορείς των λοιπών κρατικών λειτουργιών οφείλουν να απέχουν από ενέργειες πού μπορούν να εκληφθούν ως απόπειρα επηρεασμού του δικαστικού έργου (έτσι Διοικ. ΟλΑΠ 2/2024).

Σημειώνεται ότι ως δικαστικό έργο νοείται όχι μόνο το αμιγώς δικαιοδοτικό αλλά και αυτό της διοίκησης δικαστηρίων και εισαγγελιών η ευθύνη λειτουργίας των οποίων ανήκει αποκλειστικά στα αιρετά ή τα οριζόμενα από τον ΚΟΔΚΔΛ πρόσωπα. 

Ως εκ τούτου οι φορείς της εκτελεστικής εξουσίας δεν δύνανται να απευθύνουν υποδείξεις στις διοικήσεις των δικαστηρίων, όπως προσφάτως συνέβη αναφορικά με τη στελέχωση των παράλληλων και περιφερειακών εδρών, καθώς τέτοιες ενέργειες συνιστούν ανεπίτρεπτη παρέμβαση στο δικαστικό έργο.

Περαιτέρω, επί της ουσίας θεωρούμε ότι η παρουσία δικαστικών λειτουργών σε παράλληλες και περιφερειακές έδρες δικαστηρίων, μετά την κατάργηση των Ειρηνοδικείων, σε καθημερινή βάση, δεν είναι ούτε εφικτή ούτε αναγκαία. Ιδίως μάλιστα όταν το Υπουργείο δεν καταβάλλει τα έξοδα διαμονής και μετακίνησης των δικαστικών λειτουργών που μετακινούνται. 

Δεν είναι εφικτή διότι με τον τρόπο αυτό σε πολλές περιπτώσεις δεν θα μπορεί να λειτουργήσει απρόσκοπτα το κεντρικό Πρωτοδικείο. Και δεν είναι αναγκαία, διότι στις εξαιρετικές περιπτώσεις που παρουσιάζεται έκτακτη ανάγκη σε περιφερειακή έδρα, το ζήτημα μπορεί να λύνεται όπως συνέβαινε επί δεκαετίες σε αντίστοιχες περιπτώσεις με συνεννόηση της διοίκησης του πρωτοδικείου με τον αιτούντα διάδικο ή τον δικηγόρο. 

Η κατασπατάληση ανθρώπινου δυναμικού και ωρών εργασίας κινείται αντίστροφα με τη λογική του νομοθέτη για ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας και αναιρεί τις προσπάθειες επιτάχυνσης του δικαιοδοτικού έργου.

Αντίθετα πιστεύουμε ότι εφόσον υφίστανται περιφερειακές έδρες ο διευθύνων το πρωτοδικείο θα πρέπει να εξασφαλίζει την παρουσία προέδρου υπηρεσίας σε αυτές για την εκδίκαση προσωρινών διαταγών, διαταγών πληρωμής, η συχνότητα της οποίας (καθημερινή ή ορισμένη ημέρα της εβδομάδας) θα εξαρτάται από τις ανάγκες της συγκεκριμένης περιφερειακής έδρας, αλλά και τις υπηρεσιακές δυνατότητες (επαρκής αριθμός υπηρετούντων δικαστών).

Ευκτέα τυγχάνει η προηγούμενη συνεννόηση του προϊστάμενου του δικαστηρίου με τον οικείο Δικηγορικό Σύλλογο (βλ. το υπ’ αριθμόν 1922/9-9-2024 έγγραφο της Προέδρου ΑΠ).

Τέλος, επισημαίνουμε ότι η συνεργασία των φορέων της Δικαιοσύνης προϋποθέτει τον σεβασμό του διακριτού ρόλου του καθενός και την λόγω και έργω αναγνώριση της αξίας του.

Ως εκ τούτου αναφορές σε “κανονικούς” δικαστές και μη εκ μέρους της ηγεσίας του υπουργείου Δικαιοσύνης δημιουργούν εσφαλμένες εντυπώσεις, απαξιώνουν τη συμβολή και το σημαντικό έργο που έχουν προσφέρει μέχρι σήμερα οι πρώην ειρηνοδίκες καθώς και τον θεσμικό τους ρόλο ως δικαστικών λειτουργών».

https://www.enikos.gr/

Τι έλεγε το επίμαχο έγγραφο

Το επίμαχο έγγραφο του Ιωάννη Μπούγα αναφέρει:

«Σύμφωνα με το ν. 5108/2024 τα δικαστικά καταστήματα, όπου απονέμεται πρωτοβάθμια πολιτική Δικαιοσύνη στη Χώρα έχουν περιοριστεί σε 113 και συγκεκριμένα:

α) 56 έδρες Πρωτοδικείων,

β) 7 παράλληλες έδρες και

γ) 50 περιφερειακές έδρες.

Τόσο από τις διατάξεις του παραπάνω νόμου όσο και από το σύνολο των κανόνων που ρυθμίζουν τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών αδιαστίκτως προκύπτει η υποχρέωση καθημερινής υπηρεσίας δικαστή στην έδρα των Πρωτοδικείων, στην παράλληλη και περιφερειακή έδρα αυτών και Εισαγγελέα στην κεντρική και παράλληλη έδρα.

Επειδή έχουμε δεχθεί παράπονα και διαμαρτυρίες δικηγόρων και πολιτών ότι δεν υπάρχει καθημερινά δικαστής υπηρεσίας στις περιφερειακές ιδίως έδρες των Πρωτοδικείων, παρακαλούμε όπως μεριμνήσετε για τον ορισμό δικαστών και εισαγγελέων υπηρεσίας σε όλα τα δικαστήρια που λειτουργούν στην περιφέρεια σας.

Η άνω υποχρέωση δεν αναιρείται ούτε αμβλύνεται από διαφορετική ενδεχομένως συνεννόηση με τους οικείους Δικηγορικούς Συλλόγους για παρουσία δικαστικών λειτουργών ορισμένες ημέρες της εβδομάδας»