Ευρωζώνη, ο «Μεγάλος Ασθενής»: Πώς τα υψηλά επιτόκια «βουλιάζουν» τα νοικοκυριά στα χρέη και ανοίγουν το δρόμο σε νέα κρίση

Η διαρκής αύξηση του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ μπορεί να έχει δραματικές συνέπειες για τα νοικοκυριά, τους εργαζόμενους και τις μικρές επιχειρήσεις.

Βρισκόμαστε ήδη σε μια περίοδο που η ευρωζώνη, κυριολεκτικά, παραπαίει. Οι πληθωριστικές πιέσεις από τη μία, ο πόλεμος και οι κυρώσεις στη Ρωσία από την άλλη, που έχουν ως αποτέλεσμα να μην μπορεί να προμηθευτεί φθηνή ενέργεια καθώς, οδηγούν την ευρωζώνη σε μια νέα ύφεση με απρόβλεπτες, πλέον, συνέπειες.

Αυτήν την περίοδο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, επιδιώκει να αντιμετωπίσει την επερχόμενη κρίση αυξάνοντας διαρκώς τα επιτόκια. Ήδη το βασικό επιτόκιο έχει πάει στο 3%, ενώ οι αναλυτές εκτιμούν ότι η άνοδός του θα συνεχιστεί.

Όμως, η διαρκής αύξηση του βασικού επιτοκίου από την ΕΚΤ, που από τον Ιούλιο μέχρι σήμερα έχει αυξηθεί κατά 2,5%, μπορεί να έχει δραματικές συνέπειες για τα νοικοκυριά, τους εργαζόμενους και τις μικρές επιχειρήσεις. 

Αν και το βασικό σενάριο που επεξεργάζονται στα επιτελεία των Βρυξελλών αφορά στις επιχειρηματικές επενδύσεις, οι οποίες θα επιβραδυνθούν λόγω του υψηλότερου κόστους δανεισμού, η κυριότερη συνέπεια αφορά την περαιτέρω πίεση που θα ασκηθεί στο ιδιωτικό χρέος των νοικοκυριών.

Περισσότερα «κόκκινα δάνεια»…

Πράγματι, μία από τις βασικότερες συνέπειες που έχει η αύξηση των επιτοκίων είναι ότι θα αυξηθεί η οικονομική επιβάρυνση για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις με ανεξόφλητα χρέη. Ήδη, το «ακριβό χρήμα» έχει αυξήσει τις δόσεις των στεγαστικών δανείων κατά περίπου 30%. Ειδικά για τα νοικοκυριά, που ήδη βιώνουμε στην Ελλάδα ένα «κρεσέντο» πλειστηριασμών, κάτι τέτοιο θα έχει ολέθριες συνέπειες.

Όλο και περισσότερα νοικοκυριά θα μπουν στο «φαύλο κύκλο» της υπερχρέωσης, ενώ ταυτόχρονα όλο και δυσκολότερα θα μπορούν να δανείζονται. Την ίδια ώρα ο πληθωρισμός θα «ροκανίζει» και τα ελάχιστα εισοδήματα που έχουν. Έτσι, η αύξηση του βασικού επιτοκίου όχι μόνο θα οδηγήσει σε «αθέτηση υποχρεώσεων» (κατά την τραπεζική διάλεκτο), αλλά επίσης θα έχει ως συνέπεια εκατομμύρια νοικοκυριά σε όλη την Ευρώπη να κηρύξουν «πτώχευση».

…και νέα εκτίναξη της ανεργίας

Η δεύτερη μεγάλη παράμετρος της διαρκούς αύξησης του βασικού επιτοκίου είναι έμμεση: καθώς μειώνονται δαπάνες και επενδύσεις, τα υψηλότερα επιτόκια δυνητικά μπορεί να οδηγήσουν σε υψηλότερη ανεργία.

Η μείωση των κρατικών δαπανών, η μείωση της κατανάλωσης, η αύξηση του δανεισμού και η μείωση των επενδύσεων, θα οδηγήσει σε λιγότερες νέες δουλειές (και πιο κακοπληρωμένες). 

Την ίδια στιγμή οι επιχειρήσεις, προκειμένου να προχωρήσουν σε περισσότερες επενδύσεις για να ανταπεξέλθουν στον ανταγωνισμό, και με δεδομένο ότι το κόστος δανεισμού θα έχει αυξηθεί στην αγορά εξαιτίας των υψηλών επιτοκίων, θα προχωρήσουν σε μείωση (και) του μισθολογικού κόστους. Δηλαδή, σε μειώσεις μισθών και απολύσεις.

Ποιοι κερδίζουν

Μεγάλοι κερδισμένοι από αυτήν την κατάσταση είναι, όπως ήταν αναμενόμενο, το χρηματοπιστωτικό σύστημα και οι τράπεζες, καθώς η αύξηση των επιτοκίων επιδιώκει ακριβώς αυτό: τη μείωση της χρηματοπιστωτικής αστάθειας.

Ένα δεύτερο κομμάτι αφορά στον έλεγχο του πληθωρισμού. Όμως, με δεδομένη την πίεση που ασκούν τα υψηλά επιτόκια σε όλη την αγορά, το μόνο που επιτυγχάνουν αυτήν τη στιγμή τα υψηλά επιτόκια είναι τη (σχετική) συγκράτηση των τιμών λιανικής των καυσίμων.

https://www.imerodromos.gr/