Φοιτητικές εστίες: Μια πονεμένη ιστορία 50 χρόνων (φωτο & βίντεο)
Παραμελημένες και συχνά ρημαγμένες, με τοίχους γεμάτους γκράφιτι, σκουριασμένα κάγκελα, σπασμένες μπαλκονόπορτες και ετοιμόρροπα κουφώματα - Βρώμικοι χώροι, κατεστραμμένα πλακάκια στο εσωτερικό, αλλά και τσαμπουκάδες, εκβιασμοί, σκληροί ληστές, βαποράκια και κάθε είδους εξωφοιτητικοί καταπατητές.
Για όσους δεν τις έχουν ζήσει, στις εγχώριες πανεπιστημιακές εστίες συναντιούνται κονσερβαρισμένοι μύθοι και προκατασκευασμένες αντιλήψεις. Οι περισσότερες αντλημένες από εξωτερικές εντυπώσεις. Από τον κινηματογράφο, τις περιγραφές βιβλίων, τις διηγήσεις Ελλήνων φοιτητών σε προνομιούχα δυτικά πανεπιστήμια.
Ολες σχεδόν οι αφηγήσεις παρουσιάζουν μια υποδειγματική νεανική κοινότητα, όπου η μελέτη, η ξεκούραση, το χουζούρι, η ανθρώπινη επικοινωνία και συναναστροφή, η ανταλλαγή απόψεων, ο πολιτισμός και η φύση βρίσκονται σε ιδανική αρμονία, σε αντίθεση με τον ασθμαίνoντα καθημερινό κόσμο της εργασίας.
Οι οικότροφοι φοιτητές, ντυμένοι κάζουαλ, σκορπισμένοι σαν φύλλα πολύχρωμων λουλουδιών στο αειθαλές γρασίδι, αράζουν, διαβάζουν, κουβεντιάζουν, αντιπαρατίθενται, φλερτάρουν, φιλιούνται, κάνουν τζόκινγκ, στεγάζονται και σιτίζονται ευπρεπώς, ενώ διαθέτουν επαρκή και ποιοτική υγειονομική περίθαλψη.
Και φυσικά τα 20χρονα πάνω κάτω αγόρια και κορίτσια που σπουδάζουν εκεί ξεφαντώνουν διοργανώνοντας πάρτυ κάθε Σαββάτο στους καλοφροντισμένους με εθελοντική συνεισφορά κοινόχρηστους χώρους του campus. Δεν λείπουν βέβαια ενίοτε τα ξεσαλώματα πέρα στους πέρα κάμπους με ξίδια, μπάφους, junk food, χοντρές πλάκες, αλλά το ουσιώδες παραμένει σεβαστό. Προφυλάσσουν τον χώρο τους από εξωπανεπιστημιακούς παρείσακτους και εισβολείς.
Αναγκαστικά δεν είναι διατεθειμένοι να το αφήσουν να μετατραπεί σε χώρο φόβου, υποταγής, καταδυνάστευσης και εκβιαστικής έξωσης των παιδιών τους για να εξυπηρετηθούν θρασύτητες, παραβατικές συμπεριφορές και πράξεις έκνομων μπουκαδόρων. Ειδικότερα υπό την επίκληση μιας ιδιότυπης και διάτρητης αντίληψης για το πανεπιστημιακό άσυλο που στην πραγματικότητα έχει καμουφλάρει και υποθάλψει την παράνομη κατοχή τμημάτων των φοιτητικών εστιών.
Ανάμεσα στους εξωφοιτητικούς καταπατητές τους, διάφορες μπαχαλάκικες συλλογικότητες, ζοριλίδικοι κακοποιοί, σκληροί ληστές και βαποράκια ναρκωτικών, τοξικοεξαρτημένα ανθρώπινα ερείπια και οικονομικοί μετανάστες από αφρικανικές χώρες. Για τους τελευταίους, πάντως, φαίνεται να έχει στηθεί με το αζημίωτο μια φάμπρικα άτυπης υπενοικίασης σε στυλ Airbnb, στην οποία συμμετείχαν λαθρέμποροι τσιγάρων, διακινητές κλοπιμαίων, ρούχων-μαϊμού και λογής λογής αξεσουάρ.
Αναπόφευκτα, υπό αυτή την επιδρομική ή κατόπιν σιωπηλής συναλλαγής κατάληψη από ένα ετερόκλητο τσούρμο, τα πρώην φοιτητικά δωμάτια άλλαξαν υποχρεωτικά χρήση. Μετατράπηκαν σε αποθήκες για κούτες και σακούλες λαθραίων, ερασιτεχνικά οπλοστάσια, καβάντζες ναρκωτικών, πρόχειρα θησαυροφυλάκια μαύρου μετρητού χρήματος, κρησφύγετα ένοπλων ληστών μετά από καταδίωξη και κελιά ομηρίας απαχθέντων. Χωρίς να λογαριάζουν την Αστυνομία ή τις πρυτανικές αρχές, το συνονθύλευμα των αυθαίρετων επιδρομέων εξασφάλιζε τzάμπα στέγη, ρεύμα, νερό, Ιντερνετ, θέρμανση, τα οποία πληρώνει ο ελληνικός λαός.
Μερικοί, επωφελούμενοι από το ακαταδίωκτο, μετέφεραν εκεί και τις οικογένειές τους. Το πλέον εξωφρενικό, λειτουργούσαν μέχρι και οίκο ανοχής μέσα σε φοιτητική εστία - όπως αποκάλυψε ο υφυπουργός Παιδείας Αγγελος Συρίγος. Προφανώς οι παράνομες δραστηριότητες βρίσκονταν στο μικροσκόπιο των διωκτικών αρχών, αλλά η αφόρητη μεγάλη εικόνα δεν άλλαζε. Νεαροί φοιτητές γειτνίαζαν με συμμορίες πρώην τροφίμων των φυλακών και διασταυρώνονταν με ποινικούς του υποκόσμου στους διαδρόμους.
Η αλήθεια είναι ότι μερικές από τις 29 πανεπιστημιακές εστίες της χώρας μπορεί να έχουν προβλήματα λειτουργικής απαξίωσης με αυτοσυντηρημένα κτίρια, χρόνιες φθορές και βλάβες, αλλά δεν αποτελούν όλες τσιφλίκι παραβατικών κυκλωμάτων.
Οι παλιές, όμως, εστίες του ΕΜΠ στην οδό Ηρώων Πολυτεχνείου στου Ζωγράφου είναι ένα σκυθρωπό, γκρίζο πολυώροφο κτίριο, ασυντήρητο από την ανέγερσή του στα μέσα της δεκαετίας του ’70.
Σχεδιάστηκε από τον προοδευτικό αρχιτέκτονα Κώστα Φινέ και τον συνεργάτη του Κωνσταντίνο Παπαϊωάννου, οι οποίοι, εμπνευσμένοι από τοn Λε Κορμπιζιέ, εξέφραζαν τον ελληνικό μοντερνισμό κυρίως σε επίπεδο δημοσίων κτιρίων. Το συγκεκριμένο έργο υψώνεται πάνω από το δώμα και τον πρώτο όροφο σε επτά ορόφους και προέβλεπε 476 κοιτώνες σπουδαστών.
Στον ένατο όροφο τοποθετήθηκαν οι ξενώνες με κοινόχρηστους χώρους, καθιστικά και τουαλέτες. Στον δέκατο και τελευταίο όροφο η κατοικία του διευθυντή, το ιατρείο και αναρρωτήριο 18 κλινών.
Στο υπόγειο εγκαταστάθηκαν βοηθητικοί χώροι, αποθήκες, μηχανοστάσια κεντρικής θέρμανσης και κλιματισμού, καθώς και ο ηλεκτρικός υποσταθμός. Πού να φαντάζονταν οι δημιουργοί του, που μεταξύ άλλων ανέγειραν το σχολικό συγκρότημα της Γκράβας και τα κτίρια Νομικής - Θεολογικής - Διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, σε τι κατάντια, ξεπεσμό και υποβάθμιση θα κατέληγε το καλόγουστο στην εποχή του, πριν περίπου 50 χρόνια, έργο τους.
Ερειπωμένα κτίρια
Η εξωτερική του όψη θυμίζει ερειπωμένη πολυκατοικία Αφρικανών μεταναστών στα παρισινά μπανλιέ και εγκαταλειμμένα κτίρια γραφείων στο χρεοκοπημένο Ντιτρόιτ. Τσιμεντένιοι τοίχοι με ξεθωριασμένα χρώματα, πασαλειμμένοι με γκράφιτι, σκουριασμένα κάγκελα στα μικρά μπαλκόνια, αρκετά με σπασμένες μπαλκονόπορτες, ετοιμόρροπα κουφώματα, διαλυμένα στόρια συνθέτουν την εικόνα εγκατάλειψης. Εσωτερικά, ακόμη χειρότερα, εικόνες ντροπής και εξαθλίωσης σαν σε σοκαριστικά βομβαρδισμένο τοπίο. Γυμνά καλώδια σε τοίχους φθαρμένους από την υγρασία στους οποίους φαίνονται γυμνά τα τούβλα.
Οποιος από τους έξι ανελκυστήρες λειτουργεί χρησιμοποιείται με ατομικό ρίσκο, καθώς οι επιβάτες τους συχνά εγκλωβίζονται σε αυτούς. Ντουζιέρες με κατεστραμμένους καταιωνιστήρες, οξειδωμένα και ξεχαρβαλωμένα πλυντήρια, τουαλέτες, τέσσερις ανά όροφο, με ξηλωμένα πλακάκια, βρύσες που βγάζουν κρύο νερό στην καρδιά του χειμώνα, καλοριφέρ που υπολειτουργούν, προβληματικός κλιματισμός, μηδαμινή καθαριότητα και ανεπαρκής φωτισμός κοινόχρηστων χώρων, ελλείψεις σε πυροσβεστήρες, διάτρητη φύλαξη από δύο μόνο επιστάτες.
Περισσότερα από 200 από τα συνολικά διαθέσιμα 569 δωμάτια δεν είναι πια κατοικήσιμα. Το ΕΜΠ έχει μετακινήσει τους δικούς του φοιτητές στη δεύτερη δική του εστία που εδρεύει στην οδό Κοκκινοπούλου.
Το παλιό κτίριο στεγάζει πλέον φοιτητές και φοιτήτριες με χαμηλό οικογενειακό εισόδημα από άλλα ανώτατα Ιδρύματα, όπως το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Αλλά και αυτοί μέχρι το τέλος της χρονιάς αναμένεται να φύγουν από εκεί, καθώς επίκειται μετά από χρόνιο αίτημα ολοκληρωτική ανακαίνιση του κτιρίου.
Για την ώρα οι αρμόδιοι φορείς που διαχειρίζονται και διοικούν τις φοιτητικές εστίες ψάχνουν για εργολάβο, το είδος των οποίων ως γνωστόν είναι δυσεύρετο στη χώρα.
Η ιστορία του ξεπεσμού της φοιτητικής εστίας είναι λίγο πολύ γνωστή. Εδώ και δεκαετίες ομάδες εξωπανεπιστημιακών αντιεξουσιαστών είχαν κάνει κατάληψη στους τρεις τελευταίους ορόφους του κτιρίου. Από κοντά, λόγω επαφών και διασυνδέσεων του λεγόμενου χώρου, προσήλθαν τα τελευταία χρόνια να «φωλιάσουν» εκεί και διάφοροι ποινικοί από το οργανωμένο έγκλημα. Σύμφωνα με τις καταγγελίες των φοιτητών που τόλμησαν, έστω ανώνυμα, να ανοίξουν το στόμα τους, η κατάσταση από διευρυμένο μπάχαλο εκτραχύνθηκε σε εγκληματικό καθεστώς.
Από τους λοστούς, τα ρόπαλα και τα στειλιάρια, τα «εργαλεία» εκφοβιστικής κατοχής της εστίας αναβαθμίστηκαν σε μαχαίρια με 20ποντες κοφτερές λάμες, φονικές σιδηρογροθιές, πιστόλια και καλάσνικοφ. Οι κακοποιοί ρύπαιναν και βανδάλιζαν τις εγκαταστάσεις κατά το κέφι τους δημιουργώντας στραγγαλιστική ατμόσφαιρα βαρβαρότητας και κατάχρησης.
Σκάναραν τα σημεία εισόδου της εστίας, διενεργούσαν ελέγχους προτείνοντας τα περίστροφά τους σε άτομα που θεωρούσαν ότι ήταν άγνωστα ή ύποπτα στους ίδιους. Την ίδια ώρα οι δικοί τους, μόνιμοι κάτοικοι της εστίας, επισκέπτες ή περαστικοί, μπαινόβγαιναν στο μίζερο κτίριο χαλαροί, με κουμπούρια στις τσέπες, κρατώντας από το λουρί εκπαιδευμένα επιθετικά σκυλιά και κουβαλώντας σακίδια τίγκα στις προς διάθεση ναρκωτικές ουσίες.
Το θρίλερ με παροξυσμικές δόσεις μοχθηρής παράνοιας κορυφωνόταν όσο διαρκούσε η ανενόχλητη παραμονή τους. Πετούσαν τους φοιτητές με τις κλωτσιές έξω από τα δωμάτια που γούσταραν για τη δική τους διαμονή, τρομοκρατούσαν και ξυλοφόρτωναν τους φύλακες προκειμένου να μην τους ενοχλούν ή αποκαλύψουν τη δράση τους, Πυρπολούσαν δωμάτια φοιτητών που δεν ήθελαν για γείτονες, μια και η ηχομόνωση στα διαχωριστικά τους ήταν αστεία.
Ακουμπούσαν το όπλο στο κεφάλι φοιτητών που υποπτεύονταν ως πιθανούς «καταδότες» τους, τονίζοντάς τους θυμωμένα «αν μιλήσεις, σε γάζωσα».
Στο μεσοδιάστημα των μεγάλων ληστρικών πλιάτσικών τους λήστευαν πορτοφόλια, κινητά, ρολόγια και λάπτοπ των σπουδαστών υπό την απειλή μαχαιριών, έσπαγαν τις κλειδαριές δωματίων και ξάφριζαν ό,τι τους γυάλιζε.
Παραβίαζαν και έκλεβαν ακόμη και εν κινήσει τα αυτοκίνητα του διοικητικού προσωπικού, ενώ στρίμωχναν κορίτσια στους διαδρόμους ή στον αχανή περιβάλλοντα χώρο εκφοβίζοντάς τα με τον εφιάλτη του βιασμού τους. Με άκαμπτη σκληρότητα επέβαλλαν τον κώδικα μιας μαφιόζικης ομερτά ώστε να εξασφαλίσουν τη σιωπή και την εχεμύθεια των τρομοκρατημένων γειτόνων τους.
Κάποιοι από αυτούς δεν άντεξαν την καταπίεση, τα παράτησαν και την κοπάνησαν από τις εστίες, άλλοι έθεσαν τις ζωές τους σε κίνδυνο με την «αποκοτιά» τους να μιλήσουν και να καταγγείλουν τα μαρτύρια που υπέστησαν.
Αλλοι πάλι, μην αντέχοντας να παίζεται η ζωή τους κορόνα-γράμματα, αποδέχτηκαν σχεδόν μοιρολατρικά την κατάσταση σε στυλ «δε βαριέσαι, πού να μπλέκω τώρα, να πάρω μια ώρα αρχύτερα πτυχίο, να φύγω και να ρίξω μαύρη πέτρα πίσω μου».
Τα πρώην φοιτητικά δωμάτια μετατράπηκαν σε αποθήκες λαθραίων, οπλοστάσια, καβάντζες ναρκωτικών και κρησφύγετα ένοπλων ληστών
Ο «νονός»
Σταδιακά τα αδίστακτα αφεντικά των τριών εγκατεστημένων λάθρα εκεί συμμοριών κατέλαβαν όλο τον τέταρτο όροφο. Ο υποτιθέμενα διαβόητος capo di tutti i capi ή «νονός» των κακοτοπιών, ένας 30χρονος Αλβανός με το προσωνύμιο «Εσκο» (που παραπέμπει στο Εσκομπάρ), αναγορεύτηκε «κλειδοκράτορας του κτιρίου» και μετακόμισε στο ρετιρέ, που θεωρητικά ανήκε στον πρύτανη του πανεπιστημίου. Το διέρρηξε με την άνεσή του και εγκατέστησε εκεί τη μάνα του, καθώς και μια γυναίκα, ενδεχομένως τη σύζυγό του, με το νεογέννητο μωρό της.
Οι παράνομες μπίζνες που έστησαν είχαν ήδη ανοίξει μέσα και πέριξ του πολύπαθου οικοδομήματος. Φορτηγάκια ξεφόρτωναν μέσα στη μαύρη νύχτα τυλιγμένους μουσαμάδες με λαθραία εμπορεύματα, αγοραπωλησίες όπλων διενεργούνταν στο υπόγειο πάρκινγκ κοντά στην πύλη εισόδου των νέων φοιτητικών εστιών, εξαθλιωμένα τζάνκια προσέρχονταν για να προμηθευτούν τη δόση τους μέσα σε πίσσα σκοτάδι εξαιτίας της κλοπής μεταλλικών στοιχείων και χάλκινων καλωδίων από τους στύλους φωτισμού, υποτίθεται από Ρομά.
Στις πιο άγριες φάσεις ανταλλάσσονταν πυροβολισμοί εξαιτίας διαφορών ανάμεσα στους κακοποιούς, με τις σφαίρες να περνούν ξυστά από τα κεφάλια των έντρομων φοιτητών.
Απήγαγαν έναν 17χρονο από στάση λεωφορείων στου Ζωγράφου, τον έχωσαν με κουκούλα στο πορτμπαγκάζ αυτοκινήτου, τον μετέφεραν στο άντρο της εστίας, τον κράτησαν ώρες όμηρο, του άρπαξαν τα κλειδιά του σπιτιού που διατηρούσε η οικογένειά του στο Παγκράτι και πήγαν να το ληστέψουν.
Αποθρασυνόμενοι λήστεψαν στις 8 το πρωί το ΑΤΜ του κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής υπό την απειλή περιστρόφου, μπροστά σε καταφοβισμένους: αυτόπτες μάρτυρες. Δεν συνελήφθη ως χθες κιόλας κανείς από τους δράστες.
Η ελεεινή κατάσταση εδώ και καιρό είχε φτάσει στο απροχώρητο. Οι καταγγελίες, φωναχτές ή ψιθυριστές, πύκνωναν. Πέρυσι και πρόπερσι η Αστυνομία έκανε ντου στην Πολυτεχνειούπολη, αλλά οι επιχειρήσεις δεν βγήκαν στο φως της δημοσιότητας. Ισως επειδή δεν έπεσαν τότε πυροβολισμοί.
Από τη μεριά του ο πρύτανης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Ανδρέας Μπουντουβής, ισχυρίζεται ότι είχε ενημερώσει επανειλημμένα τις αρμόδιες αρχές για την κατάσταση και την ανάγκη άμεσης αντιμετώπισης του οξύτατου αυτού προβλήματος. Λογικό από μια άποψη.
Τι να έκανε δηλαδή ο πρύτανης, του οποίου το υπηρεσιακό αυτοκίνητο πυρπόλησε ομάδα αναρχικών τον περασμένο Μάιο;Να φορέσει την τήβεννο και να πάει ατρόμητος πόρτα-πόρτα στους κακοποιούς να τους προειδοποιεί ότι είναι παράνομοι καταληψίες, ότι είναι κακό πράγμα να πουλάνε ναρκωτικά και να χρησιμοποιούν πιστόλια; Η υπόθεση είναι βαθύτερη και με γραφειοκρατικές απολήξεις που μπορούν να αποβούν τραγικές.
Οι υπεύθυνοι
Τις φοιτητικές εστίες διαχειρίζεται το Ιδρυμα Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης, κοινωφελές μη κερδοσκοπικό ΝΠΔΔ που εποπτεύεται από τον εκάστοτε υπουργό Παιδείας. Τον διοικητικό έλεγχο, όμως, της λειτουργίας των εστιών του Πολυτεχνείου ασκεί τριμελής επιτροπή που ορίζεται κάθε ακαδημαϊκή χρονιά με απόφαση του Δ.Σ. της Φοιτητικής Λέσχης του ΕΜΠ. Το συγκεκριμένο διοικητικό συμβούλιο συγκροτείται από τον πρύτανη του ΕΜΠ ως πρόεδρο, προέδρους σχολών του ιδρύματος και εκπροσώπους των φοιτητών που ορίζουν οι φοιτητικοί σύλλογοι.
Εφόσον η άθλια κατάσταση της συγκεκριμένης εστίας είναι γνωστή και ενεργή εδώ και τέσσερα τουλάχιστον χρόνια, το ερώτημα είναι γιατί δεν επισπεύστηκε η λύση του ενοχλητικού ζητήματος και αφέθηκε ένα βαριά άρρωστο σκηνικό να χρονίζει. Φταίει η Αστυνομία που καθυστέρησε να επέμβει επειδή μια δόκιμος αστυνομικός, ερωμένη καταληψία κακοποιού, λειτουργούσε ως σπιούνος, μαρτυρώντας στις συμμορίες εσωτερική πληροφόρηση των διωκτικών αρχών;
Ευθύνεται η πολιτική ηγεσία του υπουργείου που δεν ήθελε να αναστατώσει περαιτέρω την πανεπιστημιακή κοινότητα λόγω των τριβών για την εγκατάσταση των ένστολων αλλά άοπλων μελών της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας, η σύσταση της οποίας εγκρίθηκε από τη Βουλή; Επιβαρύνεται διά της παραλείψεως το ελεγκτικό όργανο του ιδρύματος για την αργοπορία ενημέρωσης των Αρχών με στόχο την εκκαθάριση μιας ανοιχτής πληγής προτού αυτή γίνει γάγγραινα;
Οπως πάντως και να έχει, το ζήτημα είναι κατεξοχήν πολιτικό. Δεν είναι απλώς θέμα αντίδρασης των αποκαμωμένων για την εξασφάλιση του επιούσιου γονιών, που τα παιδιά τους στεγάζονται με χίλια δυο δικαιολογητικά στις πανεπιστημιακές εστίες. Σαφώς και είναι ζήτημα των αγανακτισμένων οικότροφων να αντισταθούν στις παραβατικές καταλήψεις και την εμπέδωση ανομίας στον χώρο που πάσχισαν για να φιλοξενηθούν.
Η τήρηση της νομιμότητας, ωστόσο, είναι ευθύνη της συντεταγμένης Πολιτείας, του κράτους δικαίου και του δημοκρατικού πολιτικού συστήματος. Στο τελευταίο συμπεριλαμβάνονται και εκείνοι που αναρωτιούνται «τι κακό έχουν οι μολότοφ».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για πες