Δευτέρα 5 Σεπτεμβρίου 2022

Γυναίκα και Εκκλησία, με αφορμή το ζήτημα των αμβλώσεων


Πίσω ολοταχώς φαίνεται να γυρίζουμε με τις πρόσφατα διατυπωμένες αντιλήψεις της Ιεράς Συνόδου για τις αμβλώσεις, σύμφωνα με τις οποίες:

«Η Εκκλησία είναι απολύτως αντίθετη στην προτεινόμενη άποψη ότι η γυναίκα έχει δικαίωμα να αποφασίζει μόνη της, εάν, πότε και πόσα παιδιά θα κάνει». Και όχι μόνο αυτό, αλλά ο εκπρόσωπος Τύπου της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου υπερθεμάτισε: «Ακόμη και λόγοι υγείας να το επιβάλλουν, μια γυναίκα δεν πρέπει να προχωρά σε έκτρωση», υποστήριξε.

Η παρέμβαση της Εκκλησίας στο ζήτημα των αμβλώσεων μάς θύμισε την πολύ ενδιαφέρουσα εισήγηση της ιστορικού Δώρας Μόσχου για τη γυναίκα και τη θρησκεία που έγινε στο Συνέδριο της ΟΓΕ: «Τα τελευταία χρόνια, επισήμανε, σαν αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, της υποχώρησης του κινήματος και των απογοητεύσεων που προέκυψαν μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές στις σοσιαλιστικές χώρες, παρατηρείται μια αναβίωση του ανορθολογισμού σε όλες του τις εκφάνσεις, ανεπίσημες, ημιεπίσημες και επίσημες - ακόμα και σε ακραίες μορφές π.χ. αστρολογία, καταφυγή σε "μάγους" και μέντιουμ (τσαρλατάνους, κατά τεκμήριο).

Παρατηρείται παγκόσμια, μια στροφή προς τις θρησκείες και μια αντίστοιχη έξαρση του θρησκευτικού συναισθήματος. Πολλές φορές αυτή η έξαρση και η αναβίωση συνδέεται με μια προσπάθεια τόνωσης "εθνικών" ή "φυλετικών" ιδιαιτεροτήτων που χρησιμοποιείται και από τους ιμπεριαλιστικούς κύκλους και εντάσσεται στην προσπάθειά τους να αναδιανείμουν τις αγορές. 

Με αυτό το φαινόμενο, συνδέεται και η χρήση βίας από θρησκευτικές ομάδες, ενώ πόλεμοι που έχουν στο βάθος και στην ουσία τους άλλα κίνητρα και σκοπούς εμφανίζονται σαν πόλεμοι ανάμεσα σε λαούς με διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις».

Γυναίκα = πηγή κάθε κακού!

«Τόσο η αρχαία ελληνική θρησκεία , όσο και η εβραϊκή (που μας ενδιαφέρει περισσότερο, γιατί αποτελεί τη "μητέρα" των μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών ) απαξιώνουν ρητά και κατηγορηματικά τη γυναίκα 

Ιδιαίτερα, η εβραϊκή θρησκεία αντιστρέφει άρδην την ιστορική και βιολογική πραγματικότητα: η γυναίκα γεννιέται "δεύτερη" στη σειρά από το πλευρό του άνδρα, όχι ως πλάσμα αυθύπαρκτο αλλά ως συμπλήρωμά του. Και όχι μόνο αυτό. 

Η γυναίκα είναι πηγή κάθε κακού, είναι η αιτία του προπατορικού αμαρτήματος και εξαιτίας της πράξης αυτής της γυναίκας , ο άνθρωπος εκπίπτει από τον παράδεισο και τιμωρείται σκληρά. 

Σήμερα, όχι μόνο οι ψυχαναλυτικές, αλλά κυρίως οι θεωρίες που διερευνούν το κοινωνικό υπόβαθρο των θρησκειών θεωρούν ότι ως προπατορικό αμάρτημα υπονοείται η γυναικεία (αλλά και συνολικά η ανθρώπινη) σεξουαλικότητα.

Η γυναικεία σεξουαλικότητα ήταν ένα από τα πρώτα πράγματα που έπρεπε να απαξιωθούν και να σβήσουν κατά τη μετάβαση, γιατί η ελευθεριότητα στα ήθη των γυναικών διακύβευε ανεπανόρθωτα τη γνησιότητα του "γόνου", άρα και τη συνέχιση της ιδιοκτησίας, της περιουσίας. Η γυναικεία χειραφέτηση απειλεί ακριβώς την ιδιοκτησία, το θεμέλιο των ταξικών κοινωνιών.

Ο χριστιανισμός όμως συμπίπτει και με το ξεπέρασμα του δουλοκτητικού συστήματος, σε μια εποχή κατά την οποία εκλείπουν και τα τελευταία απομεινάρια της παλιάς κοινωνίας των γενών, όταν κάθε άνθρωπος ήταν περισσότερο δεμένος με την οικογένεια από την οποία προερχόταν και λιγότερο με τη νέα που δημιουργούσε. 

Ο χριστιανισμός ισχυρίζεται ότι "εξαιτίας της γυναίκας ο άνδρας θα εγκαταλείψει το σπίτι, τη μητέρα και την οικογένειά του". Είναι, λοιπόν, αλήθεια ότι προάγει το συζυγικό δεσμό ο χριστιανισμός, με την έννοια της στήριξης που παρέχει η εποχή στη ζευγαρωτή οικογένεια. Ωστόσο, η γυναίκα καταξιώνεται μόνο ως μητέρα, η οποία όμως δεν έχει περάσει τη φυσιολογική διαδικασία, ώστε να γίνει μητέρα. Η άμωμη σύλληψη του Χριστού από την Παναγία αυτό ακριβώς δηλώνει».

Αντιφάσεις

«Πάντως, μιλώντας για το χριστιανισμό πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι μιλάμε για τη θεωρία που διαμόρφωσε ο Παύλος. Ο Παύλος, άνθρωπος φανατικός και μονήρης, ανύπαντρος ο ίδιος, ενώ από τη μια ισχυρίζεται ότι "μπροστά στα μάτια του Θεού δεν υπάρχει αρσενικό και θηλυκό" από την άλλη καταδικάζει τη γυναίκα , σαν πηγή κάθε κακού. 

Ο γάμος, για τον Απόστολο, είναι το αναγκαίο κακό, που θα τιθασεύσει τις φυσικές ορμές, τις προερχόμενες από τον Σατανά και που θα καθαγιαστεί μόνο με τη γέννηση των παιδιών. 

Και αν ο Παύλος έβλεπε έτσι τα πράγματα, οι μεταγενέστεροι πατέρες της Εκκλησίας, τόσο στο Βυζάντιο, όσο και στο φραγκικο-λατινικό κόσμο, ιδεολογικοί και θεωρητικοί ταγοί της φεουδαρχικής κοινωνίας, είχαν ακόμη χειρότερη άποψη γι' αυτήν. 

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι κυρίως γυναίκες ήταν εκείνες που κατηγορήθηκαν σαν μάγισσες από την Ιερά Εξέταση και πέθαναν στην πυρά, μετά από φρικτά βασανιστήρια.

Και στις μέρες μας η θρησκεία εξακολουθεί να θεωρεί τη γυναίκα ως το "δεύτερο φύλο" με την έννοια του κατώτερου, του εξαρτημένου, που πρέπει να υπακούει και να καθαγιάζεται μόνο μέσα από τη μητρότητα. 

Τα λόγια που λέγονται στο θρησκευτικό γάμο είναι πολύ χαρακτηριστικά: "Οπως ο Χριστός είναι η κεφαλή της Εκκλησίας, έτσι και ο άνδρας είναι κεφαλή της γυναίκας ", για να μην αναφερθούμε βέβαια στο κλασικό "Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα"».

Το κυνήγι των μαγισσών

«Η γυναίκα εκτός από κατώτερη είναι και μιαρή, σύμφωνα με τη θρησκεία . Της απαγορεύεται η είσοδος στο ιερό, της απαγορεύονται ορισμένοι ιεροί τόποι και αν, και όπως είπαμε καθαγιάζεται με τη μητρότητα, ωστόσο, αν έχει πρόσφατα γεννήσει, θεωρείται μολυσμένη. Η γυναίκα σύμφωνα με τη θρησκεία δεν ορίζει το σώμα της. Η άμβλωση θεωρείται φόνος. 

Βέβαια, η θρησκεία δεν απαντά στο τι θα συμβεί αν γεννηθεί ένα παιδί χωρίς να υπάρχουν οι προϋποθέσεις, ώστε να μεγαλώσει μέσα σε ένα υγιές κοινωνικό περιβάλλον, ή στο αν γεννηθεί ένα παιδί με σοβαρά προβλήματα υγείας και νοητικής στέρησης.

Το κοσμικό αποκρυστάλλωμα της θρησκείας , η επίσημη εκκλησία έχει άποψη και για την εργαζόμενη γυναίκα: ο νυν αρχιεπίσκοπος Αθηνών, παρόλο που ισχυρίζεται ότι αρθρώνει σύγχρονο λόγο, δεν έχει αποφύγει να εκφράσει την απαρέσκειά του για τη γυναικεία εργασία, θεωρώντας τη - σωστά οπωσδήποτε - ως βάση για τη γυναικεία χειραφέτηση, με την αποστροφή "τη χειραφετημένη γυναίκα , άντε να τη μαζέψεις".

Η ελλαδική εκκλησία - ισχυριζόμενη ότι αποτελεί την "κιβωτό του γένους" και επιχειρώντας να ταυτιστεί απολύτως με το ελληνικό έθνος - έχει προσπαθήσει να τεκμηριώσει ιδεολογικά τη σχέση αυτή. 

Η σχέση Εκκλησίας και νέου ελληνισμού, είναι βέβαια ένα τεράστιο και πολύπλοκο ζήτημα που δεν είναι της στιγμής να αναλυθεί. Η πλευρά του ζητήματος που μας ενδιαφέρει εδώ είναι το ότι η Εκκλησία κατόρθωνε για μεγάλο χρονικό διάστημα σχεδόν να κηδεμονεύει την κοσμική εξουσία, τουλάχιστον όσον αφορά ζητήματα οικογενειακού δικαίου. 

Αλλά και όταν άλλαξε το οικογενειακό δίκαιο - αποτέλεσμα της πάλης του δημοκρατικού γυναικείου κινήματος και πάλι οι αλλαγές αυτές πολεμήθηκαν σκληρά από τον κλήρο, με αποτέλεσμα πολλές από τις κατακτήσεις του να ακυρώνονται στην πράξη πχ. πολιτικός γάμος.

Πιστεύουμε ότι το ζήτημα αυτό θα μπορούσε να λυθεί με τον οριστικό διαχωρισμό της Εκκλησίας από το κράτος, που θα καθιστούσε τη θρησκεία απολύτως προσωπική υπόθεση και θα έβαζε ένα τέλος στις παρεμβάσεις της στην προσωπική ζωή και στη συνείδηση του πολίτη, οποιουδήποτε φύλου.

Ο χριστιανισμός διαφοροποιείται απέναντι στη γυναίκα όχι ως προς την εκτίμησή της ως άνθρωπο αλλά ως προς το έλεος που δείχνει στο πρόσωπό της. Κι αυτό γιατί ξεκίνησε σαν θρησκεία πληβείων, σαν θρησκεία των δούλων και των φτωχών. 

Ανάμεσα σε αυτές τις "αδύναμες κοινωνικές ομάδες", για να χρησιμοποιήσουμε ένα σημερινό όρο, ο χριστιανισμός συγκαταλέγει τις γυναίκες. Από εκεί απορρέει και η επιείκεια στο πρόσωπό τους.

Οπωσδήποτε πιστεύουμε ότι η Ελληνίδα θα βοηθηθεί καλύτερα - και ανεξάρτητα, τονίζω για μια ακόμη φορά, από τις θρησκευτικές της πεποιθήσεις - να κατανοήσει ότι η λύση των προβλημάτων της βρίσκεται κυρίως στο δικό της, προσωπικό και συλλογικό αγώνα για τα ζητήματα αυτά και όχι στην παρέμβαση μιας υπερκόσμιας δύναμης».

Αλίκη ΞΕΝΟΥ - ΒΕΝΑΡΔΟΥ 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Για πες