Ο θρυλικός καπετάν Διαμαντής

Στις 21 Ιούνη του 1949, στη θέση Αϊ- Γιάννης, ψηλά από το χωριό Μάρμαρα Σπερχειάδας, χτυπημένος από «κακό βόλι», πέφτει νεκρός ο διοικητής της ΙΙ Μεραρχίας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, ο καπετάν Διαμαντής. Γιάννης Αλεξάνδρου, το πραγματικό του όνομα.

Από τη Λιλαία – Κάτω Αγόριανη Παρνασσού. Απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μέλος της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας (ΟΚΝΕ) στο Γυμνάσιο Αμφίκλειας – Δαδί Φθιώτιδας. Μέλος του ΚΚΕ στο πανεπιστήμιο. Πήρε μέρος στον πόλεμο 1940 – 1941 σαν σκοπευτής οπλοπολυβόλου.

Πρωταντάρτης στον Παρνασσό από το καλοκαίρι του 1942. Επιλεγμένος από την Αχτιδική Επιτροπή του ΚΚΕ για επικεφαλής της πρώτης ανταρτομάδας, της λεγόμενης συνθηματικά «8ης Ομάδας» Παρνασσού. Επιφορτισμένος με ιδιαίτερα σοβαρή αποστολή στην επιχείρηση ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοπόταμου, το Νοέμβρη του 1941.Μετά τη Βάρκιζα καταφεύγει διωκόμενος στον Παρνασσό και πρωτοστατεί στη συγκρότηση του ΔΣΕ στην Παρνασσίδα και στη Ρούμελη. Υπό τη διοίκησή του ο ΔΣΕ ελευθερώνει όλο τον ορεινό όγκο της Ρούμελης, ενώ επίλεκτα τμήματά του πατούν την Εύβοια, τον Ελικώνα και τον Κιθαιρώνα φθάνοντας μέχρι την Πάρνηθα.

Το 1948 με το βαθμό του υποστράτηγου διορίζεται από την Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση διοικητής της ΙΙ Μεραρχίας του ΔΣΕ. Από τη θέση αυτή αναδεικνύονται οι στρατηγικές του ικανότητες και τα ηγετικά του προσόντα. Μαζί με το Χαρίλαο Φλωράκη – Γιώτη, υποστράτηγο, διοικητή της Ι Μεραρχίας, τέλος του 1948 χτυπούν την Καρδίτσα. Αρχές του 1949 καταλαμβάνουν το Καρπενήσι, που το κρατούν επί ένα 20ήμερο. Επιτυχία μεγάλης σημασίας.

Μέσα από τους αγώνες, ο Διαμαντής απέκτησε μεγάλο κύρος. Ο Γιώργης Μωραΐτης γράφει στο «Ριζοσπάστη» της 27ης Ιούνη του 1999: «Ηταν ένας από τους πιο ικανούς και αγαπητούς, λαογέννητους ηγέτες. Τον λάτρευαν οι μαχητές και οι μαχήτριες του ΔΣΕ και ο λαός. Ομως και οι εχθροί του τον υπολόγιζαν σοβαρά, τον θαύμαζαν αλλά και τον έτρεμαν οι πολιτικοί και στρατιωτικοί του αντίπαλοι. Η δράση του, η τακτική του, οι ελιγμοί του έγιναν θέμα μελέτης στα επιτελεία του τακτικού στρατού, ακόμη και μάθημα στη Σχολή Ευελπίδων».

Οι μοναρχοφασίστες που βρήκαν το πτώμα του, ήθελαν να του κόψουν το κεφάλι. Δεν τους άφησε ο στρατηγός τους. «Αφήστε τον, είπε. Μας ξεφτίλισε ζωντανός. Να μη μας ξεφτιλίσει και νεκρός».

Στη μνήμη του θρυλικού Διαμαντή

Το βιβλίο της Κατίνας Μανιτάρα, που εκδόθηκε το 2015, ιδιωτική έκδοση, σε πολύ περιορισμένα αντίτυπα, για λίγους πολύ τυχερούς φίλους. Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι. Για να μην ξεχνάμε πράγματα και γεγονότα εκείνης της ταραγμένης εποχής. Τέτοιες ιστορίες είναι γιομάτη η Ελλάδα.

Ενα απόσπασμα από το βιβλίο «Κατίνα Μανιτάρα Ζωργίου – Αετόπουλο, Μαχήτρια, Αξιωματικός του ΔΣΕ στη Ρούμελη», αφιερωμένο στον Γιάννη Αλεξάνδρου – Διαμαντή Διοικητή της 2ης Μεραρχίας του ΔΣΕ:

«Στη μνήμη του θρυλικού Διαμαντή

Γεννημένος το 1914 μέσα από τα σπλάχνα του ελληνικού λαού, στην Αγόριανη (Λιλαία) του Παρνασσού. Ο φοιτητής της Νομικής σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο Γιάννης Αλεξάνδρου – Διαμαντής, Αντιστράτηγος, Μέραρχος, Διοικητής στη 2η Μεραρχία του ΔΣΕ.

Ψηλά στα Βαρδούσια όρη της Ρούμελης στη θέση Αδρασκέλα, έξω από το χωριό Μάρμαρα. Η καταραμένη μέρα. Ηταν 21 Ιούνη του 1949.

Με σεβασμό και αγάπη τον θυμούνται οι τότε συναγωνιστές του, όσοι είχαν την τύχη να μάχονται για τα ίδια ιδανικά και να ελπίζουν κοντά του.

Με σύνεση, τόλμη και αποφασιστικότητα 10 ολόκληρα χρόνια συνεχόμενης αγωνιστικής δράσης του Διαμαντή. Γενναίος και μετριόφρων πολεμιστής και πράος συζητητής. Διακρινόταν για τη σεμνότητα, την απλότητα και την ευγένειά του. Ισότιμος στην συμμετοχή στις κακουχίες και τη στέρηση με τον τελευταίο αντάρτη. Μεθοδικός στην εφαρμογή σχεδίων που εμπνεόταν. Να κατέχει την κάθε λεπτομέρεια Ορεινών και Πεδινών περιοχών. Μέσα στους πρώτους, ο πρώτος.

Ο καπετάν Διαμαντής (Γιάννης Αλεξάνδρου)

Ο Διαμαντής, λιγνός και μετρίου αναστήματος. Με τις γενικές άπειρες γνώσεις που κατείχε, νόμιζες ότι είχες να κάνεις με έναν ογκόλιθο, έναν γίγαντα. Εδιωχνε μακριά του κάθε διακριτικό που φανέρωνε τον βαθμό του και το πόστο που κατείχε… τόσο απλός. Οσα να πουν και να γραφτούν για το Διαμαντή (Γιάννη Αλεξάνδρου), πάλι θα είναι πολύ λίγα. Η εκτίμηση της προσφοράς του στο Λαϊκό κίνημα δεν είναι δυνατό να ειπωθεί με λόγια. Πραγματικά, είναι δύσκολο αν όχι αδύνατο να πει κανείς αυτά που πρέπει, και δε θα ήταν ικανά να αναλύσουν και να σκιαγραφήσουν τη μεγάλη μορφή του Διαμαντή.

Κάποιες φορές εκτυλίχθηκαν μερικές από τις πλέον άγριες συμπλοκές ολόκληρου του εμφυλίου πολέμου. Μια κόλαση φωτιάς και σιδήρου π.χ. στη γέφυρα Κοράκου, όπου όλα γύρω τα περάσματα είναι πιασμένα από τους κυβερνητικούς. Μπροστά ο ποταμός Αχελώος, κατ’ υπολογισμό 7 μέτρα νερό, βαρύς χειμώνας. Ο ΔΣΕ με πολύ κόπο και σθένος κρατάει τη γέφυρα. Ο Διαμαντής σαν λιοντάρι στο κλουβί. Αρπάζει το οπλοπολυβόλο από ένα μαχητή και αψηφώντας το καυτό σίδερο που έπεφτε από το στρατό, από το πυροβολικό και την αεροπορία, ρίχνεται στο απέναντι αντέρεισμα στα υψώματα Πέντε Αδέλφια, κοντά στο χωριό Πηγές της Αρτας για να υποστηρίξει από εκεί το πέρασμα των τμημάτων του ΔΣΕ. Τα σπιτφάιρς πηγαινοέρχονται 15 – 20 όλη την ημέρα ρίχνοντας οβίδες για να καταστρέψουν τη γέφυρα, να αποκόψουν και να συντρίψουν τα τμήματα του ΔΣΕ.

Το γεφύρι του Κοράκου στον Αχελώο, όπου στο τρίτο δεκαήμερο του Μάρτη του 1949 έγιναν φονικές μάχες για να το καταστρέψουν τα τμήματα του αντιπάλου.

Μόνο για εκείνη την ημέρα εκεί, τα σμήνη των αεροπλάνων έκαναν 64 δρομολόγια, πάνω από 150 αεροπλάνα. Ο Βασίλης Αποστολόπουλος, ανταποκριτής στη 2η μεραρχία του ΔΣΕ, δάσκαλος, συγγραφέας, στο βιβλίο του «Το χρονικό μιας εποποιίας, ο ΔΣΕ στη Ρούμελη» γράφει στη σελίδα 218:

Μετά το πέρασμα των τμημάτων του ΔΣΕ κατά τις βραδινές ώρες που τελείωσε η σύμπτυξη των τμημάτων μας, οι δυνάμεις των κυβερνητικών κατευθύνονται προς  την γέφυρα. Όμως δεν τους έγινε το χατίρι. Ο λόχος μηχανικού την τινάζει αφού ο ίδιος ο Διαμαντής είχε δώσει εντολή και την είχε υπονομεύσει. Σαν τραγικό επίλογο μιας άγριας σύγκρουσης δίνουμε και το ραδιοτηλεγράφημα του Διαμαντή προς το Κ.Γ.Α.Ν.Ε. (σ.σ Κλιμάκιο Γενικού Αρχηγείου Νότιας Ελλάδας) του ΔΣΕ, που επισφράγισε τον τερματισμό της θρυλικής και πολυαίμακτης μάχης της γέφυρας Κοράκου:

«Τμήματα πέρασαν γέφυρα στοπ. Ξεκόπηκε μια διμοιρία δυτικά Αχελώου στοπ. Γέφυρα ανατινάξαμε 21.15 στοπ. Κρατάμε Πέντε Αδέλφια Κρανιά στοπ. 28/3/49 ώρα 23.50.

Διαμαντής»

Το γεφύρι του Κοράκου ακόμα και σήμερα στέκει γκρεμισμένο…

Οι αντίπαλοί του αργότερα εφάρμοσαν τη στρατηγική, την τεχνική, την τακτική πολέμου του Διαμαντή και έγινε θέμα διδασκαλίας στη Σχολή Ευελπίδων.

Ηταν γεννημένος ηγήτορας. Η άδολη Ψυχή του αδούλωτου λαού μας, σου έχει εξασφαλισμένη την αιώνια μνήμη.

Αθάνατος Στρατηγέ μου».

*Από το βιβλίο «Κατίνα Μανιτάρα Ζωργίου – Αετόπουλο, Μαχήτρια, Αξιωματικός του ΔΣΕ στη Ρούμελη», σελ. 266 – 270. Η αλύγιστη, ατίθαση και ανυποχώρητη μαχήτρια του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, η Κατίνα Μανιτάρα, εντάχτηκε το Μάη του 1945 στο ΔΣΕ σε ηλικία 15 χρόνων. Στα 17 της χρόνια έβγαλε τη Σχολή Αξιωματικών του ΔΣΕ (30 Μάρτη 1949) και με τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού υπηρέτησε τον αγώνα του λαού μας. Από τότε η Μανιτάρα δεν έλειψε από κανέναν αγώνα του λαού μας και εξακολουθεί να είναι παρούσα, στη πρώτη γραμμή, και στους σημερινούς αγώνες.

*Στη φωτογραφία που συνοδεύει το άρθρο, αριστερά πάνω ο καπετάν Διαμαντής και κάτω δίπλα στον Χαρίλαο Φλωράκη (καπετάν Γιώτης). Στη φωτογραφία δεξιά η διοίκηση του 34ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ. Στο μέσο της πρώτης σειράς, με το μουστάκι, ο καπετάν Διαμαντής. Στα δεξιά του ο στρατιωτικός διοικητής του Συντάγματος, Χρήστος Δαλιάνης.

https://www.imerodromos.gr/