Η Αντιφασιστική Νίκη των Λαών. 9 Μάη 1945, η ανθρωπότητα πανηγυρίζει την συντριβή του φασισμού και του ναζισμού. Την προηγούμενη μέρα, στις 8 Μαΐου 1945 στο προάστιο του Βερολίνου Κάρλσχορστ οι πληρεξούσιοι της γερμανικής ανώτατης διοίκησης στρατάρχης Κάιτελ, ναύαρχος Φρίντεμπουργκ και στρατηγός της αεροπορίας Στουμπφ, υπέγραψαν ενώπιον των αντιπροσώπων των ενόπλων δυνάμεων: της Σοβιετικής Ενωσης- στρατάρχη Γ.Κ. Ζούκοφ, της Αγγλίας- στρατάρχη Τέντερ, των ΗΠΑ – στρατηγού Σπάατς, της Γαλλίας- στρατηγού ντε Λατρ ντε Τασινί την Πράξη για τη χωρίς όρους συνθηκολόγηση της ναζιστικής Γερμανίας.Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΔΕΝΕΖΑΚΗΣ
Σε αυτό τον θρίαμβο του ανθρώπου, σε αυτή τη Νίκη συνέβαλαν αναμφίβολα όλες οι δυνάμεις που μετείχαν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κατά του «Αξονα». Ωστόσο βασική δύναμη, πρώτη δύναμη ήταν τα αντιστασιακά, αντιφασιστικά –απελευθερωτικά κινήματα των λαών της Ευρώπης, που ψυχή, οργανωτής και κύριος αιμοδότης τους ήταν τα Κομμουνιστικά Κόμματα.
Οι λαοί που βρέθηκαν κάτω από τη φασιστική μπότα, προδομένοι και εγκαταλειμμένοι από τις πολιτικές ηγεσίες τους, είτε από τις κυβερνήσεις τους που εντάχθηκαν στον φασιστικό άξονα, όπως Ουγγαρίας, της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας, δεν άργησαν να ξεσηκωθούν και να σχηματίσουν Οργανώσεις Αντίστασης για να πολεμήσουν το φασιστικό τέρας.
Στην πρωτοπορία των αντιφασιστικών κινημάτων πρόβαλε η εργατική τάξη. Τα Κομμουνιστικά Κόμματα σε όλες τις χώρες της Ευρώπης πρωτοστάτησαν στην οργάνωση και διεξαγωγή του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος, το οποίο από χώρα σε χώρα πήρε και διαφορετικές μορφές, έκταση και ένταση. Από κοντά δημοκρατικά και αντιφασιστικά κινήματα ανέπτυξαν δράση.
Αντίσταση στους κατακτητές, αλλά και στη ντόπια αντίδραση, τις κατοχικές κυβερνήσεις και τους συνεργάτες των κατακτητών. Στην Ελλάδα, τη Γιουγκοσλαβία, την Αλβανία, την Τσεχοσλοβακία, την Πολωνία, τη Γαλλία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Δανία, τη Νορβηγία, στα κατεχόμενα εδάφη της Σοβιετικής Ένωσης, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, ακόμη και στην ίδια τη Γερμανία, οργανώθηκαν και αναπτύχθηκαν απελευθερωτικά κινήματα
Σε αρκετές κατεχόμενες χώρες οργανώθηκαν ολόκληροι παρτιζάνικοι στρατοί, όπως στα κατεχόμενα εδάφη της ΕΣΣΔ, στην Ελλάδα, τη Γιουγκοσλαβία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ιταλία κ.α. Τα απελευθερωτικά κινήματα καθήλωσαν 100ντάδες εχθρικές μεραρχίες και προξένησαν σημαντικές καταστροφές στα φασιστικά στρατεύματα κατοχής.
Η μεγαλειώδης νίκη του Κόκκινου Στρατού στο Στάλινγκραντ είχε τεράστια επίδραση σε όλα τα αντιστασιακά κινήματα και ιδιαίτερα στην ανάπτυξη των ένοπλων αντιφασιστικών κινημάτων.
Η επίθεση στις 9 Απρίλη 1940 και η κατάκτηση της Δανίας και της Νορβηγίας από τη φασιστική Γερμανία, προκάλεσε ανησυχία στην Αγγλία και τη Γαλλία οι οποίες μέχρι εκείνη τη στιγμή είχαν επαναπαυτεί στην κατάπτυστη Συμφωνία του Μονάχου, με την οποία υπολόγιζαν ότι η ναζιστική Γερμανία θα εισέβαλλε αποκλειστικά στην Σοβιετική Ενωση. Ο Τσόρτσιλ στις 30 Σεπτέμβρη 1940 δηλώνει την ακύρωση της Συμφωνίας του Μονάχου.
Η Αντίσταση στο Βέλγιο
Στις 10 Μάη 1940, τα φασιστικά γερμανικά στρατεύματα, χωρίς να κηρύξουν τον πόλεμο, παραβιάζουν την ουδετερότητα των χωρών και εισβάλλουν στο Βέλγιο και την Ολλανδία. Η γενική επίθεση στο δυτικό μέτωπο έχει αρχίσει. Η γερμανική αεροπορία βομβαρδίζει τα αεροδρόμια του Βελγίου και της Ολλανδίας. Τα γερμανικά πολεμικά σχέδια προέβλεπαν μια αποφασιστική επίθεση στην Γαλλία μέσα από τα εδάφη του Βελγίου και του Λουξεμβούργου.
Η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία, στο κάλεσμα της κυβέρνησης του Βελγίου, στέλνουν στρατιωτικές δυνάμεις, το Βέλγιο αντέχει 18 μέρες. Στις 28 Μάη ο βασιλιάς του Βελγίου συνθηκολογεί και παραδίνεται στους Γερμανούς.
Βρυξέλλες: Παρέλαση των Γερμανών κατακτητών μπροστά από τα βασιλικά ανάκτορα.
Η βελγική κυβέρνηση των καθολικών του Χ. Πιερλό (H. Pierlot), την ίδια μέρα, καταφεύγει στην Γαλλία και αργότερα στην Αγγλία, όπου παραμένει μέχρι την επιστροφή της τον Σεπτέμβρη του 1944.
Πριν τον πόλεμο στο Βέλγιο υπήρχαν αρκετές φιλοφασιστικές ομάδες. Ο Εθνικιστικός Φλαμανδικός Σύνδεσμος, που δρούσε στη Φλαμανδία, και η οργάνωση Ρεξ που δρούσε στις Βρυξέλλες και στη Βαλλονία, εκπροσωπούνταν και στη Βουλή. Στην Αμβέρσσα, στη Γκέντ και στο Φλαμανδικό τμήμα του καθολικού πανεπιστημίου του Λαίβεν δρούσε η «Γερμανο – Φλαμανδική Κοινότητα Εργασίας».
Με την έναρξη του πολέμου το Σεπτέμβρη του 1939 η βελγική κυβέρνηση έθεσε εκτός νομιμότητας το ΚΚ Βελγίου (PCB) και άρχισε διαπραγματεύσεις με τους εθνικιστές Φλαμανδούς ηγέτες για συμμετοχή σε μια «κυβέρνηση εθνικής ενότητας».
Τον Ιούνη του 1940, ο πρόεδρος του Βελγικού Εργατικού Κόμματος, Τζ. Ντε Μαν, αυτοδιαλύει το κόμμα του και συνεργάζεται με τους κατακτητές, μαζί με τους αρχηγούς των Φιλελευθέρων και των Καθολικών.
Ετσι το Κομμουνιστικό Κόμμα απόμεινε η μοναδική δύναμη αντίστασης κατά των γερμανών. Αυτό οργάνωσε και ηγήθηκε του Λαϊκού Αντιστασιακού Κινήματος.
Κάρτα μέλους του Front de l’Indépendance (FI), του Διοικητή Τάγματος Hubert Henin
Το ΚΚ Βελγίου από το καλοκαίρι του 1940 άρχισε την οργάνωση της αντίστασης σε διάφορους τομείς, όπως: στην έκδοση παράνομων εφημερίδων και προκηρύξεων, στην ίδρυση παράνομων συνδικαλιστικών Επιτροπών Αγώνα, στη στρατιωτική εκπαίδευση και στον εξοπλισμό αντάρτικων ομάδων, οι οποίες έδρασαν κατά κύριο λόγο στις Αρδέννες, κατά μήκος της σιδηροδρομικής αρτηρίας Λαίβεν – Λίμπουργκ, όπου μάλιστα το 1943 και 1944 συνεργάστηκαν στενά και με σοβιετικούς στρατιώτες, που είχαν κατορθώσει να δραπετεύσουν από τη γερμανική αιχμαλωσία.
Την ίδια εποχή που ο βασιλιάς Λεοπόλδος διαπραγματευόταν με το Χίτλερ για τη αξιοποίηση του Βελγίου από την πολεμική βιομηχανία της Γερμανίας. Πολλές χιλιάδες Βέλγοι, ανάμεσά τους και 20.000 Βέλγοι Εβραίοι, μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ, του Μπέργκαν, του Ράβενσμπουργκ και του Άουσβιτς ή στο βελγικό στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπρέεντογκ.
Στον αντιστασιακό αγώνα κατά του φασισμού, το ΚΚ Βελγίου είχε πολλά θύματα. Από τα 10.000 μέλη που είχε το Σεπτέμβρη του 1939, τα 5.000 κλείστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και τα 2.000 απ’ αυτά δεν ξαναγύρισαν ποτέ στα σπίτια τους.
Τον Ιούνη του 1941, μετά την εισβολή των χιτλερικών στην ΕΣΣΔ, το Αντιστασιακό Κίνημα του Βελγίου γιγαντώνεται. Στη Λιέγη οι κομμουνιστές μπήκαν επικεφαλής του απεργιακού αγώνα 100.000 μεταλλουργών. Το καλοκαίρι του 1941 ιδρύθηκε, πρώτα στη Λιέγη και κατόπιν στις Βρυξέλλες, το Μέτωπο της Ανεξαρτησίας ((Front de l’Indépendance: FI), στο οποίο οι κομμουνιστές ασκούσαν αποφασιστική επιρροή.
Εκτός από το FI, υπήρχαν και άλλες, μικρότερες, αντιστασιακές ομάδες στο Βέλγιο, όπως: ο «Μυστικός Στρατός» (AS), το «Εθνικό Βασιλικό Κίνημα» (MNR), η Γενική Ομάδα Σαμποτάζ (G), η Πατριωτική Πολιτοφυλακή (MP), οι Οπλισμένες Παρτιζάνες (Π.Μ.), ο Βρετανός Στρατιωτικός Οργανισμός Αντίστασης (OMBR), η Ένωση των Χειρονακτικών και Πνευματικών Εργαζομένων (UTMI), ο Vlaams National Verbond (VNV), η Υπηρεσία Πληροφοριών και Δράσης (SRA), η Ειδική Υπηρεσία Πληροφοριών (SIS), η Εκτελεστική Αρχή Υπηρεσιών Υπηρεσιών (SOE) κλπ, οι περισσότερες από τις οποίες υποστηρίζονταν από την εξόριστη βελγική κυβέρνηση του Λονδίνου και είχαν σαν κύρια φροντίδα να παρεμποδίσουν μια ενδεχόμενη κατάληψη της εξουσίας από τις δυνάμεις του Μετώπου Ανεξαρτησίας.
Στο Μέτωπο της Ανεξαρτησίας, που σήκωσε το κύριο βάρος της αντίστασης πήραν μέρος και η «Ένωση Γυναικών». Οι «Επιτροπές Αλληλεγγύης», η «Εθνική Ένωση Νεολαίας» και το «Κίνημα των Αγροτών».
Τα σαμποτάζ της σιδηροδρομικής γραμμής 115 από το Braine-l’Alleud προς το Braine-le-Comte που περνούσε από το Rebecq-Rognon ήταν συνηθισμένα. Τα τοπικά τμήματα της Αντίστασης πραγματοποίησαν πολλές ενέργειες εκεί προσπαθώντας να διακόψουν την κυκλοφορία των γερμανικών αμαξοστοιχιών που μετέφεραν οπλισμό, υλικά και προμήθειες που προοριζόταν ειδικά για το δυτικό μέτωπο.
Το 1944 ιδρύθηκε το Γενικό Στρατηγείο των Ανταρτών και η Πατριωτική Πολιτοφυλακή. Από το Φθινόπωρο του 1943 ως την Άνοιξη του 1944 οι Βέλγοι αντιστασιακοί πραγματοποίησαν 300 εκτροχιάσεις τρένων που κατά κύριο λόγο μεταφέρανε οπλισμό.
Την πρωτοχρονιά του 1944 οι αντάρτες κατέστρεψαν τα μηχανήματα πολλών εργοστασίων που οι κατακτητές είχαν μεταφέρει από τη Σοβιετική Ένωση για να τα εγκαταστήσουν στο Βέλγιο. Τα σαμποτάζ γερμανικών εγκαταστάσεων και των μέσων επικοινωνίας τους (δρόμοι, σιδηρόδρομοι), είναι συνηθισμένη δράση των ανταρτών.
Ιδιαίτερη φροντίδα των Οργανώσεων ήταν η προστασία και η επιστροφή στην πατρίδα τους, των πιλότων των συμμαχικών αεροπλάνων που κατέρριπταν οι Γερμανοί, η καταπολέμηση και η τιμωρία των συνεργατών των Γερμανών, η προστασία και η μεταφορά των Εβραίων σε ασφαλές μέρος…
Το 1943 - 44 το ΚΚ Βελγίου είχε συγκροτήσει ένοπλες ομάδες Αντίστασης, δύναμης 50.000 ανδρών. Στη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής πάνω από 40.000 Βέλγοι πατριώτες συνελήφθησαν και 15.000 εκτελέστηκαν ή υποβλήθηκαν σε φρικτά βασανιστήρια. Από αυτούς οι 2.000 ήταν κομμουνιστές.
Η δράση των ανταρτών του Βελγίου, των Μακί, εντάθηκε μετά την απόβαση του αγγλοαμερικανικού στρατού στη Νορμανδία (6 Ιούνη 1944). Από την ημέρα αυτή ως τις 2 Σεπτέμβρη που τα στρατεύματα του Αϊζενχάουερ και του Μοντγκόμερυ μπήκαν στο βελγικό έδαφος οι αντάρτες του Βελγίου έκαναν περισσότερες από 160 επιθέσεις ενάντια σε σιδηροδρομικές, οδικές και υδάτινες γραμμές με αποτέλεσμα να δυσκολευθούν σοβαρά οι δρόμοι ανεφοδιασμού του γερμανικού στρατού.
Η μικρή «Βάρκιζα του Βελγίου»
Η κυβέρνηση Πιερλό επιστρέφει στη χώρα και προχωράει στο σχηματισμό κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας με τη συμμετοχή δυο εκπροσώπων του ΚΚΒ και έναν του Μετώπου Ανεξαρτησίας.
Στις 21 Σεπτέμβρη 1944 δημοσιεύεται διάταγμα που διατάσσει τον αφοπλισμό των πατριωτών που είχαν πάρει μέρος στην Αντίσταση και την παράδοση του οπλισμού τους στη «νόμιμη» κυβέρνηση.
Η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΒ το Φθινόπωρο του 1944.
Παρά την αρχική άρνηση για παράδοση των όπλων, το ΚΚ Βελγίου και το Μέτωπο Ανεξαρτησίας συμφώνησαν τελικά στον αφοπλισμό, κάτω από την πίεση των «αγγλοαμερικάνων απελευθερωτών» και των σοσιαλιστών του Σπάακ, που συμμετείχαν στο Μέτωπο Ανεξαρτησίας. Οι δυο κομμουνιστές της κυβέρνησης παραιτούνται στις 16 Νοέμβρη. Οι αντάρτες παραδίδουν τα όπλα τους. Η λαϊκή κατακραυγή εκδηλώνεται με μαζικές ειρηνικές διαδηλώσεις, που αντιμετωπίζονται βίαια και οδηγούν σε αιματηρά επεισόδια.
Η κυβέρνηση Πιερλό παραιτείται και προκαλείται πολιτική κρίση που διήρκεσε τρεις μήνες. Το 1945 ο σοσιαλιστής Βαν Ακερ σχηματίζει κυβέρνηση στην οποία συμμετέχουν και δυο εκπρόσωποι του ΚΚΒ. Και αυτή η κυβέρνηση δεν καταφέρνει να ικανοποιήσει αιτήματα της εργατικής τάξης, αποτυγχάνει στον εκδημοκρατισμό της πολιτικής και της οικονομικής ζωής. Το 1945 το ΚΚΒ είχε 70.000 οργανωμένα μέλη. Τον Μάρτη του 1947 οι κομμουνιστές υποχρεώνονται να εγκαταλείψουν την κυβέρνηση.
Η νέα κυβέρνηση υιοθετεί το σχέδιο Μάρσαλ σύμφωνα με το οποίο η οικονομική ανάπτυξη της χώρας μπαίνει σε άμεση εξάρτηση από τα συμφέροντα του αμερικάνικου κεφαλαίου.
Οι δυνάμεις του ΚΚΒ, στην διάρκεια του πολέμου, υιοθέτησαν το πρόγραμμα του Μετώπου Ανεξαρτησίας (FI) και ταυτόχρονα παραιτήθηκε από το αυτόνομο πρόγραμμά του. Εκτίμησαν ότι δεν είχαν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν την εξουσία και περιορίστηκαν στην διεκδίκηση κάποιων δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων.
Οι Αγγλοαμερικανοί υποστήριξαν ενεργά την κυβέρνηση αυτή της μεγαλοαστικής βελγικής τάξης, γιατί βιάζονταν να συμμετάσχουν σε μεγαλύτερο βαθμό στην εκμετάλλευση των πλούσιων κοιτασμάτων ουρανίου και άλλων πολεμικής σημασίας μεταλλευμάτων της βελγικής αποικίας του Κογκό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για πες