Στο ιλιγγιώδες ποσό των 150-180 εκατ. ευρώ ημερησίως ανέρχεται το κόστος ενός καθολικού lockdown στη χώρα μας, αναφέρουν πηγές από το υπουργείο Οικονομικών, σημειώνοντας ότι όσο πιο πολλοί και αυστηροί είναι οι περιορισμοί και όσο μεγαλύτερη είναι η διάρκειά τους τόσο πιο οδυνηρές είναι οι επιπτώσεις σε κοινωνία και οικονομία. Ωστόσο, οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι και το στοχευμένο lockdown κοστίζει, και μάλιστα πολύ. Συγκεκριμένα αναφέρουν ότι ένα light lockdown που θα περιλαμβάνει και την Αττική θα προκαλέσει απώλεια στο ΑΕΠ της τάξεως της 1,5 ποσοστιαίας μονάδας, δηλαδή περίπου 2,7 δισ. ευρώ. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι η Αττική συμμετέχει με 47% στο συνολικό ΑΕΠ της χώρας, ενώ το μερίδιο των περιοχών που έχουν μπει ήδη στο επίπεδο 4 ξεπερνάει το 15%. Μάλιστα εκτιμούν ότι τα προβλήματα στην οικονομική δραστηριότητα θα είναι περισσότερα από το πρώτο κύμα της πανδημίας, καθώς όλα λειτουργούν πολλαπλασιαστικά. Πολλές επιχειρήσεις ενδεχομένως να μην αντέξουν, ενώ άλλες δεν θα μπορέσουν να εκπληρώσουν πολλές από τις υποχρεώσεις τους. Θα αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους απέναντι στους εργαζομένους, στις φορολογικές και ασφαλιστικές, ακόμα και εάν αυτές ανασταλούν έως τον Απρίλιο του 2021.
Για αυτό τον λόγο, άλλωστε, το οικονομικό επιτελείο επεξεργάζεται σχέδιο που προβλέπει τη μερική αποπληρωμή των κρατικών δανείων για τις επιχειρήσεις που έχουν πληγεί περισσότερο και δραστηριοποιούνται σε περιοχές που βρίσκονται στο επίπεδο 4. Δεν αποκλείεται το μέτρο να γενικευθεί με στόχο το κρατικό δάνειο να λάβει μορφή επιχορήγησης.
Τα στοιχεία για τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, που ήδη είχαν τεθεί σε ισχύ τα πρώτα περιοριστικά μέτρα, είναι απογοητευτικά. Η πτώση αμιγώς στην εστίαση ξεπερνάει το 50%, αναφέρουν οι επαγγελματίες του κλάδου, ενώ στα καφέ διαμορφώνεται στο 30%-40%, αναλόγως την περιοχή.
Ισχυρό πλήγμα δέχονται τα ελληνικά νοικοκυριά από την πανδημία, καθώς μόνο στο δεύτερο τρίμηνο του 2020, στην καρδιά του lockdown δηλαδή, το διαθέσιμο εισόδημά τους μειώθηκε κατά περίπου 3,9 δισεκατομμύρια ευρώ ή κατά 11,8% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019.
Η ψυχολογία των νοικοκυριών και η ανασφάλεια για την επόμενη μέρα τα κρατά μακριά από την κατανάλωση και στη δημιουργία αποθεμάτων. Σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ, έχουν αυξηθεί σημαντικά οι αποταμιεύσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων είτε λόγω μη δυνατότητας κατανάλωσης (λόγω lockdown ή/και περιορισμών, π.χ. ταξίδια) είτε για λόγους προληπτικούς.
Επιχειρήσεις και νοικοκυριά «μαζεύουν» υπό την απειλή της συνέχισης της πανδημίας και το επόμενο έτος, με αποτέλεσμα από τις αρχές του έτους μέχρι και τα τέλη Σεπτεμβρίου οι καταθέσεις να καταγράφουν αύξηση 10 δισ. ευρώ.
Οι απώλειες για τις επιχειρήσεις ανέρχονταν σε περίπου 22 δισ. ευρώ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020, ενώ τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι ακόμη και μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων οι πληγές από την πανδημία παραμένουν ανοιχτές.
Αυτό φαίνεται από τα στοιχεία του προϋπολογισμού, όπου οι εισπράξεις από φόρους έχουν μειωθεί κατά 5,4 δισ. ευρώ, ενώ μόνο από τους φόρους κατανάλωσης η τρύπα ξεπερνάει τα 3,1 δισ. ευρώ. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι μόνο τον Σεπτέμβριο η βουτιά στα έσοδα ήταν της τάξεως των 2 δισ. ευρώ.
Ο ΟΟΣΑ, σε πρόσφατη έκθεση που εξέταζε και το ενδεχόμενο δεύτερου κύματος της πανδημίας, προειδοποιούσε πως νέα γενικευμένα lockdown θα οδηγούσαν το παγκόσμιο ΑΕΠ σε συρρίκνωση έως και 7,8% φέτος, με τους ρυθμούς ανάπτυξης της επόμενης χρονιάς να περιορίζονται στο 2,8%. Για την Ευρωζώνη, νέο σκληρό κύμα της πανδημίας και γενικευμένα lockdown θα προκαλούσαν βουτιά του ΑΕΠ έως και 12% το 2020 και ανάπτυξη χαμηλότερη του 5% το 2021.
Οι ανωτέρω εξελίξεις αναγκάζουν το οικονομικό επιτελείο να προχωρήσει σε αναθεώρηση των στόχων του προϋπολογισμού για το τρέχον έτος αλλά και της ανάκαμψης της οικονομίας το επόμενο έτος. Ο φόβος η ύφεση να φθάσει στο 10% φέτος είναι πλέον ορατός, ενώ το βασικό σενάριο του προσχεδίου του προϋπολογισμού για ανάπτυξη 7,5% φαντάζει πλέον υπεραισιόδοξο.
Αυτό σημαίνει ότι το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού που θα κατατεθεί στη Βουλή στις 20 Νοεμβρίου θα περιλαμβάνει αφενός περισσότερα μέτρα στήριξης της οικονομίας και ενδεχομένως ένα ρεαλιστικότερο σενάριο για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας το επόμενο έτος.
Υπενθυμίζεται ότι στο βασικό σενάριο η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι το επόμενο έτος ο ρυθμός ανάπτυξης θα αυξηθεί κατά 7,5%, τη στιγμή που οι περισσότεροι ξένοι οίκοι, η Ευρώπη και το ΔΝΤ εκτιμούν χαμηλότερη ανάπτυξη.
Και όπως όλα δείχνουν, η κυβέρνηση αλλά και οι περισσότερες χώρες της Ε.Ε. βρίσκονται πιο κοντά στις συστάσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Σημειώνεται ότι το Ταμείο προτρέπει όλες τις κυβερνήσεις να μην βιαστούν να αποσύρουν τα μέτρα στήριξης από την οικονομία, ενώ ειδικά για την Ελλάδα το Ταμείο είχε στείλει μήνυμα στην κυβέρνηση να μην βιαστεί να επιστρέψει στα πρωτογενή πλεονάσματα.
Και οι συστάσεις αυτές είναι αποτέλεσμα των εκτιμήσεών του για συνέχιση της κρίσης και το 2021, με αύξηση της ανεργίας και συνθήκες ακραίες για τα νοικοκυριά. Σύμφωνα με έκθεση του ΔΝΤ, υπολογίζεται πως περίπου 90 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο θα ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας το 2020.
Προκόπης Χατζηνικολάου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για πες