Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι
Τούτη 'δω η χώρα έχει την τιμή αλλά και την ατυχία να 'χει εκατοντάδες νεκρούς στα πεδία των κοινωνικοπολιτικών αγώνων.Σε κάθε εποχή,με οποιαδήποτε εξουσία,πάντοτε υπήρχαν διεκδικήσεις,αιτήματα,σοβαροί λόγοι κινητοποιήσεων κι αγώνων.
Σχεδόν πάντα κάποιος από το πλήθος έμελλε να γίνει ο ήρωας που θα σημάδευε την εποχή και τα γεγονότα.Γεγονότα της σύγχρονης ιστορίας μας που επιμελώς αποκρύβονται από τα σχολικά εγχειρίδια!
Τα Ιουλιανά του '65 σημάδεψε η δολοφονία του 23χρονου Σωτήρη Πέτρουλα,ο οποίος ήταν φοιτητής της Ανωτάτης Εμπορικής Σχολής και δραστήριο μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Νεολαίας Ε.Δ.Α..
Ηταν βραδάκι της 21ης Ιουλίου του 1965,όταν η μεγάλη διαδήλωση των Οικοδόμων και των Φοιτητών συνάντησε τις αύρες των Σωμάτων Ασφαλείας στη διασταύρωση των οδών Χρήστου Λαδά και Σταδίου στην Αθήνα.Το κακό δεν άργησε να γίνει,ένα παλικάρι δολοφονήθηκε από το κράτος!
Διαβάστε αναλυτικά για τη ζωή του Σωτήρη Πέτρουλα,τη δολοφονία του κι όσα ακολούθησαν εκείνη τη νύχτα της 22ας Ιουλίου που το κράτος ήθελε να τον θάψει στα κρυφά
Ιούλιος του 1965!
Περίοδος έντονων πολιτικών ζυμώσεων και αναταραχών.
Ηταν η εποχή που η δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου αμφισβητείται στην άσκηση των καθηκόντων της από το νέο βασιλιά Κωνσταντίνο.
Bρισκόμαστε στην περίοδο της Αποστασίας του 65,στην καρδιά των Ιουλιανών,που διαδοχικές κυβερνήσεις προσπαθούσαν να πάρουν ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή,μια διαδικασία που κράτησε ως το Σεπτέμβρη.
Όλο αυτό το διάστημα της αυλικής συνταγματικής εκτροπής, ο λαός βρίσκονταν κάθε νύχτα στους δρόμους, δίνοντας με δυναμισμό τη δική του μάχη υπέρ της Δημοκρατίας.
Το βράδυ της 21ης Ιουλίου του 1965 βρίσκει το θάνατο ο φοιτητής της Ανωτάτης Εμπορικής Σωτήρης Πέτρουλας
Την περίοδο εκείνη δημιουργείται το κίνημα του “114″ (ένα, ένα, τέσσερα), που αναφέρεται στο τότε τελευταίο άρθρο του Συντάγματος “Η τήρησις του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων” και αντιπροσώπευε το αίσθημα του λαού για Δημοκρατία, ενάντια στις παρεμβάσεις του Παλατιού.
Στις 21 Ιούλη, γίνεται μεγάλη συγκέντρωση στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου, κυρίως από φοιτητές και οικοδόμους. Οι διαδηλωτές κατευθύνθηκαν προς την Ομόνοια και έστριψαν στη Σταδίου.
Στο ύψος της οδού Χρ. Λαδά, βρίσκουν τις «αύρες» των Σωμάτων Ασφαλείας και στημένα οδοφράγματα από σίδερο και καταιγισμό από καπνογόνα. Η αστυνομία χτυπάει αδίστακτα.
Ο απολογισμός είναι αμέτρητοι τραυματίες και ανάμεσά τους ένας νεκρός. Ο 23χρονος φοιτητής της Ανωτάτης Εμπορικής Σχολής και στέλεχος της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη, Σωτήρης Πέτρουλας.
Ο ΒΙΟΣ
Ο Σωτήρης Πέτρουλας γεννήθηκε στο Οίτυλο της Μάνης το 1942 από γονείς αγρότες. Το 1946 η οικογένεια Πέτρουλα καταφεύγει στην Αθήνα για να διασωθεί από τη δολοφονική μανία των ένοπλων συμμοριών της Δεξιάς.
Ο Σωτήρης Πέτρουλας εγγράφεται στο δημοτικό σχολείο της περιοχής Ακαδημία Πλάτωνος και ταυτόχρονα αρχίζει να εργάζεται και να μπαίνει στα βάσανα της καθημερινής βιοπάλης. Τελειώνοντας το δημοτικό το 1954 εγγράφεται στη Μέση Εμπορική Σχολή Εμποροϋπαλλήλων Αθηνών στην πλατεία Μητροπόλεως, και μετά από τη φοίτηση τριών τάξεων εγγράφεται στη Μέση Εμπορική στην πλατεία Κουμουνδούρου, την οποία και τελειώνει το 1960. Σ` όλα αυτά τα χρόνια εξακολουθεί να εργάζεται και παράλληλα να είναι άριστος μαθητής και να συμμετέχει στο μαζικό μαθητικό κίνημα.
Η τελευταία χρονιά της μαθητικής του ζωής αποτελεί βασικό σταθμό της ζωής του. Μαζί με άλλους συμμαθητές του αρνείται να γράψει έκθεση με σοβινιστικό και αντιλαϊκό περιεχόμενο.
Συνειδητοποιεί την ανάγκη της οργανωμένης πάλης και εντάσσεται στην οργάνωση της Νεολαίας της ΕΔΑ. Τον Οκτώβρη του 1960 ύστερα από εξετάσεις εισάγεται στην Ανωτάτη Εμπορική Σχολή παίρνοντας υποτροφία 12.000 δραχμών και αρχίζοντας έτσι τη φοιτητική του σταδιοδρομία που δεν έμελλε να την ολοκληρώσει.
Γρήγορα μέσα από την καθημερινή του δραστηριότητα αναδεικνύεται σαν ένα από τα πιο συνεπή και συνειδητά στελέχη του φοιτητικού κινήματος και γίνεται στέλεχος της Ν. ΕΔΑ, εκλεγμένος από τους συναδέλφους του αναλαμβάνει την καθοδήγηση της οργάνωσης της Ανωτάτης Εμπορικής ως γραμματέας της. Για πολιτικούς λόγους αποβλήθηκε για έναν χρόνο από τη σχολή.
Στους αγώνες για το 114 και το 15% αποτελεί ένα από τα βασικά καθοδηγητικά στελέχη. Τον Ιούλιο του 1962 είναι επικεφαλής ενός συνεργείου που υψώνει τη σημαία του 114 στην Ακρόπολη, στο υπουργείο Βιομηχανίας και το Πανεπιστήμιο.
«Πάλευε και μάθαινε, μάθαινε και πάλευε». Είναι η κατευθυντήρια πολιτική του φιλοσοφία. Μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Νεολαίας Ε.Δ.Α. ερχόταν σε σύγκρουση με το κλίμα τρομοκρατίας που επικρατούσε στα Πανεπιστήμια με κύριο εκφραστή την Ε.Κ.Ο.Φ. καθώς και με το Σπουδαστικό Τμήμα της Ασφάλειας.
Στις εκλογικές εξορμήσεις της ΕΔΑ του 1963-64 παίρνει ενεργό μέρος στο σπάσιμο της τρομοκρατίας με τις περιοδείες των πούλμαν των νέων δημοκρατών στις επαρχίες. Αν και διαφωνούσε με τη συγχώνευση της Νεολαίας της ΕΔΑ με τη Δημοκρατική Κίνηση Νέων Γρηγόρης Λαμπράκης ασκώντας παράλληλα κριτική σε πολιτικές και ιδεολογικές επιλογές της ΕΔΑ, θα προσχωρήσει στη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη, και θα πάρει μέρος στο πρώτο της Ιδρυτικό Συνέδριο το Μάρτη του 1965 για να δολοφονηθεί λίγο αργότερα αγωνιζόμενος για τη δημοκρατία στη μεγάλη διαδήλωση της νεολαίας της Αθήνας στις 21 Ιουλίου 1965.
Η κηδεία τους μετατρέπεται σε μία τεράστια λαϊκή διαδήλωση. Να σημειώσουμε ακόμη πως στην Μεταπολίτευση και τους πρώτους μήνες του 1975 το Δ.Σ. του τότε Συλλόγου αποφάσισε να ονομάσει το Σύλλογο Φοιτητών της Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών σε "Σωτήρη Πέτρουλα". Ταυτόχρονα αποφάσισε να ανακηρύξει τον Πέτρουλα επίτιμο μέλος του.
Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ
Και τη μοιραία νύχτα της 21ης Ιουλίου χτυπημένος συλλαμβάνεται από αστυνομικούς στις 10:00 το βράδυ στη συμβολή των οδών Σταδίου και Χρήστου Λαδά. Η πρώτη καταγραφή του χτυπημένου Πέτρουλα αναφέρεται στις 03:00 το πρωί της 22ας Ιουλίου στο Σταθμό Α' Βοηθειών στην Γ' Σεπτεμβρίου όπου και διαπιστώνεται ο θάνατός του. Αυτόματα εκτυλίσσεται μια λυσσαλέα προσπάθεια γρήγορης ταφής -πριν καν ανατείλει ο ήλιος- και απόκρυψης της αλήθειας.
Ωστόσο τα ερωτήματα γύρω από τις συνθήκες θανάτου του παραμένουν αναπάντητα μέχρι σήμερα:
-Που βρισκόταν ο Πέτρουλας από τις 10:00 μ.μ. που τον παραλαμβάνει η κλούβα μέχρι τις 3:00 π.μ. που δηλώνεται στο Σταθμό Α' Βοηθειών ;
-Είναι τυχαίο ότι αστυνομικοί με στολές γιατρών διαπίστωσαν το θάνατό του ;
-Γιατί επιδίωξαν την ταφή του κρυφά από τους δικούς του και πριν ανατείλει ο ήλιος;
-Γιατί δεν επέτρεψαν σε γιατρούς της οικογένειας Πέτρουλα να κάνουν νεκροψία;
-Η επίσημη κρατική ιατροδικαστική εκδοχή κάνει λόγο για θάνατο από ασφυξία λόγω δακρυγόνου. Πώς όμως εξηγούνται τα ολικά σχισίματα στο λαιμό του που διαπίστωσαν οι δικοί του όταν πήραν τον νεκρό; Μήπως ήθελαν να καλύψουν τις μελανιές από πιθανό στραγγαλισμό;
-Είναι αλήθεια ότι είχαν εκδοθεί και αεροπορικά εισιτήρια προκειμένου να φυγαδευτεί ο νεκρός και να πεταχτεί στη θάλασσα σύμφωνα με τη μαρτυρία της Μάνας;
-Είναι αλήθεια πως είχαν αφαιρεθεί από το νεκρό ο εγκέφαλος και τα πνευμόνια πράγμα που θα αποδείκνυε την πραγματική αιτία θανάτου; Η εκταφή πάντως, όπως μαρτυρεί η Μάνα, απέδειξε πως το κρανίο του Πέτρουλα είχε δεχθεί ραφή από χειρουργική επέμβαση.
ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΜΑΝΑΣ
"...Εκείνο το βράδυ μου τηλεφώνησε πως θα αργούσε. Ασυναίσθητα προέτρεψα τ' αδέρφια του να φάνε και να ξαπλώσουν. Όμως εκείνα τον περίμεναν. Περιμένοντάς τον, λαγοκοιμήθηκα. Ξάφνου το κουδούνι χτύπησε δαιμονισμένα. Ήταν από την χωροφυλακή. Τι να ήθελαν τέτοια ώρα Παναγιά μου; Ρωτούσαν για το Σωτήρη.
- Μέσα είναι, κοιμάται και τρέχω αλαφιασμένη προς το δωμάτιό του. Η θέα του άδειου κρεβατιού μου πάγωσε την καρδιά. Κάτι κακό συμβαίνει.
- Μην πανικοβάλλεστε. Τον έχουν λίγο χτυπημένο σε νοσοκομείο. Να μην διανοείστε ότι θα κάνετε ρούπι από εδώ.
- Μου πήρατε το παιδί και μας κρατάτε και κρατούμενους άθλιοι.
- Πάρτε το όπως θέλετε. Από εδώ δε θα το κουνήσετε.
Σαν αγρίμι στο κλουβί, πληγωμένη από το να μην μπορώ να δω τ' αγόρι μου. Η ώρα προχώρησε. Αυτή τη φορά άνθρωποι της ΕΔΑ πέρασαν το κατώφλι του ανήσυχου σπιτιού. Έκαναν πως δε γνώριζαν, όμως το κακό το μήνυσαν στον άνδρα μου. Εγώ αγνοούσα τα πάντα.
Σε λίγο η Αστυνομία μας οδηγεί στην Ασφάλεια. Τέτοια εντολή είχαν. Τίποτα παραπάνω. Μα πως να ησυχάσω στο τζιπ; Να σου στερούν το ακριβοπαίδι σου, να μην ξέρεις που βρίσκεται το σπλάχνο σου, πως να είναι, χτυπημένος, μονάχος;
- Που μας πάτε επιτέλους; Δεν φτάνει που μας πήρατε το παιδί, μας θέλετε και κρατούμενους;
Στο τμήμα, μας φέρανε γλυκό. Ακούς γλυκό κανταΐφι στις 04:00 τα μεσάνυχτα. Εγώ δε θέλω γλυκό, τους λέω, τρίψτε το στα μούτρα σας, εγώ θέλω το γιο μου. Αρπάζω όποιον βρίσκω μπροστά μου και λέω: βρε παλιόσκυλα, σκοτώνετε τα παιδιά του λαού με πενταροδεκάρες. Μάνα δε σας γέννησε κι εσάς, μάνα δεν κλαίει για σας;
Την ίδια ώρα στο γραφείο του Καραμπέτσου (αρχηγός Αστυνομίας) πιέζουν τον άντρα μου να υπογράψει ότι ήταν ατύχημα.
Και υπογράφει...
ΕΚ ΠΡΟΜΕΛΕΤΗΣ
-Είμαστε πρόθυμοι να διαθέσουμε τα έξοδα της κηδείας.
Παιδί μου, λεβέντη μου, αηδόνι και λιοντάρι.
Κακούργοι, καταραμένοι να' στε.."
- Σκότωσαν το Σωτήρη.
-Τον πήγαν στο Νεκροτομείο. Οι μπάτσοι έχουν ζώσει την περιοχή και δεν αφήνουν κανένα να πλησιάσει.
"...Κάποιος, ευλογημένος να' ναι, κρυφά μου μηνύει να τρέξουμε στην Κοκκινιά. Σκοπεύουν να τον θάψουν μόλις βγει ο ήλιος. Τρέχουμε. Ένα μικρό γεροντάκι, παπάς, μας πλησιάζει. Μας δείχνει τον τάφο που πριν λίγο επιχείρησαν να θάψουν το Σωτήρη μου.
- Χριστιανική κηδεία στις 01:00 τα μεσάνυχτα. Δεν έχετε επιτέλους ούτε ιερό ούτε όσιο; Πριν βγει ο ήλιος μου ζητάτε λειτουργία; Ούτε οι Γερμανοί δεν το αποτόλμησαν. Αντίχριστοι. Είχε αντιδράσει καθοριστικά ο παπάς..."
- Το πτώμα του Σωτήρη εξαφανίστηκε από το Νεκροτομείο. Απαγωγή νεκρού, για φαντάσου !
Ο Μίκης όμως μαζί με Μπριλλάκη, Νεφελούδη, Ηλιόπουλο, κινούνται δραστήρια για να σταματήσουν την ταφή και να γίνει νεκροψία με την παρουσία γιατρών της οικογένειας. Διότι λένε υπάρχουν πληροφορίες πως ο Σωτήρης στραγγαλίστηκε. Όλοι στο Νεκροταφείο της Κοκκινιάς.
"...Καψάσκης προς Τούμπα: Κύριε υπουργέ, παραιτούμαι, είμαι εγκλωβισμένος από δικηγόρους. Ο Ηλιόπουλος παίρνει βίαια το ακουστικό.
- Θέλουμε το νεκρό μας στο σπίτι.
- Και που θα τον θάψετε;
- Στον κήπο μου δολοφόνοι, αρκεί να μας τον δώσετε. Να τον χαρώ για τελευταία φορά. Έστω και σιωπηλό.
- Τ' ακούς Τούμπα; λέει η Μάνα. Φοβάστε το Σωτήρη μου ακόμα και νεκρό;
- Πάρτε τον λοιπόν αλλά να ξέρετε κ. Ηλιόπουλε ότι αναλαμβάνετε ευθύνες για οτιδήποτε κι αν συμβεί. (απόκριση Τούμπα)
- Εγώ δεν υπογράφω συναλλαγματικές. Ο λαός κλαίει το νεκρό του. Εσείς να προσέχετε πως πορεύεστε..."
Πέστε μου, δολοφόνοι. Γιατί σκοτώσατε το Σωτήρη μου;
Ο Μίκης Θεοδωράκης θυμάται…
Η ΕΦΕΕ κάνει συγκέντρωση το βράδυ στα προπύλαια. Χιλιάδες λαού συγκεντρώνονται ιδιαίτερα νέοι της Αριστεράς και του Κέντρου. Ξεκίνησε μια μαχητική διαδήλωση και πορεία προς την Ομόνοια και εκεί προς το πολιτικό γραφείο του «πρωθυπουργού».
Στο ύψος της Χρ. Λαδά, το πρώτο μεγάλο μπλόκο: Οι αστυνομικές δυνάμεις παραταγμένες εμποδίζουν τη διέλευση, εκεί στη γωνία Σταδίου και Χρήστου Λαδά ένας 23χρονος φοιτητής της Ανωτάτης Εμπορικής, ο Σωτήρης Πέτρουλας, μαχητικό στέλεχος της Αριστεράς, πέφτει νεκρός από τα δακρυγόνα. Είναι χτυπημένος στο κεφάλι, οι αστυνομικοί θα προσπαθήσουν μετά να πείσουν ότι πέθανε από ασφυξία: Πέφτοντας στην άσφαλτο πνίγηκε από τα αέρια…
Οι συγκρούσεις συνεχίζονται ως τα μεσάνυχτα ενώ ο φοιτητής μεταφέρεται στο Σταθμό Α’ Βοηθειών. Είναι νεκρός. Δεκάδες τραυματίες γύρω γύρω, αλλά ο Σωτήρης Πέτρουλας είναι νεκρός, η «κυβέρνηση» βάφτηκε στο αίμα.
Η ΕΔΑ απαιτεί να φύγει η «κυβέρνηση της προδοσίας και του αίματος», που «είναι πια έκπτωτος», και να σχηματιστεί άλλη από τη «δημοκρατική πλειοψηφία της Βουλής». Ο Γ. Παπανδρέου δηλώνει ότι «η κυβέρνησις Νόβα δεν ηρκέσθη να είναι κυβέρνησις προδοσίας,έγινε και κυβέρνησις αίματος» και «πρέπει να εξαφανισθεί από προσώπου γης και να λογοδοτήσει δια τα εγκλήματά της ».
Και ο «πρωθυπουργός» Νόβας έχοντας χάσει κάθε έλεγχο, χαρακτηρίζει την Ε.Κ και τον Γ. Παπανδρέου «αντιπολίτευσιν αίματος και ηθικόν αυτουργόν των συμβαινόντων».
Εκείνο το βράδυ ο Σωτήρης Πέτρουλας πέρασε στην Ιστορία…
“Χτύπησαν το Σωτήρη”
«(…) Η οικογένεια του Σωτήρη Πέτρουλα είχε 17 νεκρούς. Και μια νύχτα που μπήκαν στο σπίτι του για να σφάξουν τους γονείς του, αυτοί τον πήραν στη μια μασχάλη, ήταν τότε μωρό, πήδηξαν από το παράθυρο και σώθηκαν. Φυσικά ο φασισμός δεν χόρτασε με τόσο αίμα. Παραμόνευε είκοσι χρόνια το μωρό, που μεγάλωσε και έγινε ένας ξανθός νέος. Και μια ζεστή νύχτα του Ιούλη του 1965 όρμησε και τον άρπαξε, μέσα στην καρδιά της Αθήνας. Δύο λεπτά πιο πριν, τον είχα μέσα στα μάτια μου. Τον καμάρωνα, καθώς με χιλιάδες νέους ανέβαινε τραγουδώντας την οδό Πανεπιστημίου. Ήταν ψηλός, γερός, ανήσυχος. Πώς μπορούσε να μη μιλά, να μη χαμογελά, να μην τραγουδά, να μην ανασαίνει;
- Χτύπησαν το Σωτήρη…
Τρέχω στον «Ευαγγελισμό». Οι διάδρομοι, γεμάτοι τραυματίες, τα χειρουργεία γεμάτα. Συγγενείς, φίλοι, αστυνομικοί. Ανεβαίνω τους θαλάμους, όπου βρίσκονται οι βαριά τραυματισμένοι. Μια κοπέλα βογγάει, μόλις με βλέπει μου λέει ξεχνώντας τους πόνους της:
- Τον έχουν στο νεκροθάλαμο. Εκεί.
Τρέχω, ανοίγω την πόρτα μέσα στο νεκρικό φως διακρίνω ένα τραπέζι άδειο.
- Τον Πήραν!
- Που τον πήγαν;
Πηγαίνω στα γραφεία της Αυγής (εφημερίδα).
- Πάνω από διακόσιοι βαριά τραυματισμένοι.
Τον Πέτρουλα τον εξαφάνισαν…
- Έξω δεν μπορείς να περπατήσεις. Οι δρόμοι έγιναν γιομάτοι δακρυγόνα…
Όλη τη νύχτα γύριζα από σπίτι σε σπίτι, από συνοικία σε συνοικία…»
“Ετοιμάζονται να τον θάψουν κρυφά”
22 ΙΟΥΛΙΟΥ. Η Αθήνα ξυπνάει με την εικόνα του νεκρού φοιτητή παντού. Οι εφημερίδες βγαίνουν με εντυπωσιακούς τίτλους. Τα πράγματα αγριεύουν…
Ο Μίκης θυμάται πως του τηλεφώνησαν στο σπίτι: Του είπαν να πάει στο νεκροταφείο γιατί ετοιμάζονταν να τον θάψουν κρυφά! Φτάνοντας στο νεκροταφείο παντού υπήρχαν αστυνομικοί, αρχικά του απαγορεύουν την είσοδο, στη συνέχεια όμως προχωράει και δεν τολμούν να τον αγγίξουν. Είναι βουλευτής. Συνομιλεί με τον εισαγγελέα που βρίσκεται εκεί και του ζητά εξηγήσεις, γιατί επεδίωξαν να θάψουν κρυφά τον φοιτητή Πέτρουλα. Είχαν εντολή από τον υπουργό Τούμπα να μην τον δει κανείς ούτε καν οι δικοί του. Του ζητάει την παραίτησή του γιατί η διαταγή αυτή δεν ήταν μόνο παράνομη, αλλά ανόσια και απάνθρωπη.
Μαζεύεται πλήθος κόσμου, κυρίως φοιτητές όμως οι αστυνομικοί είναι πολλοί. Είναι αποφασισμένοι να χτυπηθούν με τους αστυνομικούς. Ακούγονται φωνές και συνθήματα.
Κατά το μεσημέρι έρχεται η διαταγή: «Ο νεκρός θα μεταφερθεί στο νεκροτομείο και από εκεί θα παραδοθεί στους δικούς τους για να ταφεί».
“Ο νεκρός ανήκει πια στο λαό του”
Σαν τα ρυάκια ξεχύνεται ο κόσμος προς το σπίτι του Πέτρουλα, που βρίσκεται σε μια μακρινή συνοικία. Φοιτητές, φοιτήτριες του πάνε λουλούδια, μάνες χαροκαμένες του πάνε τα δάκρυά τους, ηλιοψημένοι εργάτες υψώνουν τις γροθιές τους. Όλοι ζητούν εκδίκηση! Ο θρήνος της μάνας βαστά όλη τη νύχτα…
Την ίδια ώρα στα γραφεία της «Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη», συνεδριάζουμε ασταμάτητα, πρέπει να λυθούν όλα τα προβλήματα της αυριανής κηδείας.
(…) Η αίθουσα είναι γιομάτη καπνούς, τα τραπεζάκια γιομάτα καφέδες. Νιώθουμε τις φτερούγες του Πέτρουλα ν’ αναδεύουν τον αέρα. Την ώρα που μιλούν οι σύντροφοι, το χέρι μου τρέχει πάνω σ’ ένα άσπρο χαρτί. Γραμμές, σχήματα αφηρημένα και ξαφνικά:
«Σωτήρη Πέτρουλα σε πήρε ο Λαμπράκης σε πήρε η Λευτεριά. Σωτήρη Πέτρουλα αηδόνι και λιοντάρι, βουνό και ξαστεριά. Σωτήρη Πέτρουλα οδήγα το λαό σου, οδήγα μας μπροστά…
(…) Στρατιά ολόκληρη ηρώων προχωρεί. Ηλέκτρα, Ναπολέων Σουκατζίδης με τους διακόσιους της Καισαριανής, Βασίλης Ζάννος, Παύλος Παπαμερκουρίου. Πάνω από πενήντα χιλιάδες ήρωες εκτελεσμένοι. Νίκος Μπελογιάννης, Νικηφόρος και άλλοι φοιτητές, Γρηγόρης Λαμπράκης. Και τώρα, ο Σωτήρης Πέτρουλας. Ατελείωτη η στρατιά των ηρώων μας δείχνει το σωστό δρόμο:
«Μάρτυρες, ήρωες οδηγούνε, τα γαλάζια μάτια σου μας καλούνε».
Ψηφίσματα, διαμαρτυρίες, τηλεγραφήματα. Η Ελλάδα σειέται απ’ άκρη σ’ άκρη. Οι επαρχίες δεν πάνε πίσω από την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη. Δημοτικά Συμβούλια, οργανώσεις, σύλλογοι, συνδικάτα, ενώσεις, οι πάντες.
Η γενική επιφυλακή της Αστυνομίας συνεχίζεται. Πότε θα γίνει η κηδεία κι από που.
Η σκιά του καπνοκοπτήριου πλάκωνε το χαροκαμένο σπίτι, σου καταπλάκωνε και την ψυχή. Το άχαρο κτίριο, με τα σπασμένα τζαμοπαράθυρα θα μπορούσε να είναι το σύμβολο της εγκατάλειψης και της μιζέριας αυτής της φτωχογειτονιάς.
Είχαν τοποθετήσει χάμω το λείψανο μέσα σε φέρετρο με κρυστάλλινες πλευρές ένα ξανθό παλικάρι ψηλό, ένα μέτρο και ογδόντα, είκοσι τριών χρονών λεβέντης πάνω στην καλύτερη ώρα του. Από πάνω του, ορθοί με σφιγμένα δόντια, ο πατέρας, ο αδερφός και δυο άλλοι συγγενείς ή χωριανοί.
Ο χώρος γύρω από το σπίτι γέμιζε νεολαίους, που είχαν πει το τελευταίο χαίρε, μα δεν έφευγαν. Περίμεναν εκεί, και όλη τους η στάση έδειχνε πως θα έδιναν μάχη και θα γινόταν σκοτωμός, αν η αστυνομία επιχειρούσε κι άλλη απαγωγή.
Μέσα στο πλήθος μπορούσες να διακρίνεις πολλούς μυστικούς με πολιτικά. Τους αναγνώριζες από το ύφος, το άγαρμπο κόψιμο της φορεσιάς και πιο πολύ από τα μαύρα μυτερά σκαρπίνια τους.
Κάποιος έριξε την ιδέα να καθίσουμε χάμω σταυροπόδι. Σε λίγο δεν έβλεπες ως ψηλά τον ανήφορο παρά μόνο τους μυστικούς όρθιους. Ήταν κωμικοί στην αμηχανία τους, κοιτάζονταν, πολλοί κάθισαν κι άλλοι έκαναν πως φεύγουν πίσω από το καπνοκοπτήριο.
Κάποιος έπιασε να τραγουδάει από τον Επιτάφιο. Είχε ζεστή σωστά βαλμένη φωνή.
Μέρα Μαγιού μου μίσεψες,
μέρα Μαγιού σε χάνω
άνοιξη, γιε, που
αγάπαγες…
Οταν μπήκε για καλά το πρωινό κι ο ήλιος έπιασε να καίει, ο Σωτήρης ετοιμάστηκε για την τελευταία του κατοικία.Εικοσιπέντε χιλιάδες συγκεντρωμένοι από νωρίς στον Κολωνό, ξέσπασαν σε ένα πανδαιμόνιο από ζητωκραυγές, χειροκροτήματα, ιαχές και κατάρες, όταν φάνηκε στο κατώφλι το λείψανο.
- Ο Σωτήρης ζει !
Ένα δάσος από χέρια πασχίζει ν’ αγγίξει για τελευταία φορά το φέρετρο.
Προπορεύεται η σημαία του 114, το Κεντρικό Συμβούλιο των Λαμπράκηδων με το Μίκη Θεοδωράκη επικεφαλής, αντιπροσωπείες της νεολαίας, πολιτικοί. Πίσω από το νεκρό οι συγγενείς του κι ύστερα η Αθήνα ολόκληρη.Η πομπή περνάει από την οδό Λένορμαν, από την πλατεία Μεταξουργείου, τη λεωφόρο Αχιλλέως, την Αγίου Κωνσταντίνου.στην οδό Σταδίου, στο σημείο, που όπως θα πει σε λίγο ο Μίκης, οι εχθροί επισήμαναν, απομόνωσαν και σκότωσαν το γελαστό παιδί, τα πλήθη αυθόρμητα παραμέριζαν, αφήνοντας στην άσφαλτο και το πεζοδρόμιο ένα λοφίσκο από κόκκινα γαρίφαλα και τριαντάφυλλα, που ψήλωνε από στιγμή σε στιγμή.
Η κηδεία του Σωτήρη Πέτρουλα εξελίσσεται σε λαϊκή διαμαρτυρία για τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες μέρες στην Ελλάδα. Χιλιάδες κόσμου ακολουθούν τη σορό του ενώ ακούγεται και τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη γραμμένο ειδικά γι' αυτόν:Σωτήρη Πέτρουλα σε πήρε ο Λαμπράκης σε πήρε η Λευτεριά...
Ακούστε μια συγκλονιστική αφήγηση του Μίκη Θεοδωράκη για την δολοφονία και την κηδεία του Σωτήρη Πέτρουλα στο παρακάτω ηχητικό από το 36ο λεπτό και μετά.Είναι από το έργο Άξιος Εστί, όπου ο Μίκης Θεοδωράκης διηγείται τη ζωή του στον Γ.Π.Μαλούχο και συνθέτει την ιστορία της νεότερης Ελλάδας.
Τούτη 'δω η χώρα έχει την τιμή αλλά και την ατυχία να 'χει εκατοντάδες νεκρούς στα πεδία των κοινωνικοπολιτικών αγώνων.Σε κάθε εποχή,με οποιαδήποτε εξουσία,πάντοτε υπήρχαν διεκδικήσεις,αιτήματα,σοβαροί λόγοι κινητοποιήσεων κι αγώνων.
Σχεδόν πάντα κάποιος από το πλήθος έμελλε να γίνει ο ήρωας που θα σημάδευε την εποχή και τα γεγονότα.Γεγονότα της σύγχρονης ιστορίας μας που επιμελώς αποκρύβονται από τα σχολικά εγχειρίδια!
Τα Ιουλιανά του '65 σημάδεψε η δολοφονία του 23χρονου Σωτήρη Πέτρουλα,ο οποίος ήταν φοιτητής της Ανωτάτης Εμπορικής Σχολής και δραστήριο μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Νεολαίας Ε.Δ.Α..
Ηταν βραδάκι της 21ης Ιουλίου του 1965,όταν η μεγάλη διαδήλωση των Οικοδόμων και των Φοιτητών συνάντησε τις αύρες των Σωμάτων Ασφαλείας στη διασταύρωση των οδών Χρήστου Λαδά και Σταδίου στην Αθήνα.Το κακό δεν άργησε να γίνει,ένα παλικάρι δολοφονήθηκε από το κράτος!
Διαβάστε αναλυτικά για τη ζωή του Σωτήρη Πέτρουλα,τη δολοφονία του κι όσα ακολούθησαν εκείνη τη νύχτα της 22ας Ιουλίου που το κράτος ήθελε να τον θάψει στα κρυφά
Ιούλιος του 1965!
Περίοδος έντονων πολιτικών ζυμώσεων και αναταραχών.
Ηταν η εποχή που η δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου αμφισβητείται στην άσκηση των καθηκόντων της από το νέο βασιλιά Κωνσταντίνο.
Bρισκόμαστε στην περίοδο της Αποστασίας του 65,στην καρδιά των Ιουλιανών,που διαδοχικές κυβερνήσεις προσπαθούσαν να πάρουν ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή,μια διαδικασία που κράτησε ως το Σεπτέμβρη.
Όλο αυτό το διάστημα της αυλικής συνταγματικής εκτροπής, ο λαός βρίσκονταν κάθε νύχτα στους δρόμους, δίνοντας με δυναμισμό τη δική του μάχη υπέρ της Δημοκρατίας.
Το βράδυ της 21ης Ιουλίου του 1965 βρίσκει το θάνατο ο φοιτητής της Ανωτάτης Εμπορικής Σωτήρης Πέτρουλας
Την περίοδο εκείνη δημιουργείται το κίνημα του “114″ (ένα, ένα, τέσσερα), που αναφέρεται στο τότε τελευταίο άρθρο του Συντάγματος “Η τήρησις του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων” και αντιπροσώπευε το αίσθημα του λαού για Δημοκρατία, ενάντια στις παρεμβάσεις του Παλατιού.
Στις 21 Ιούλη, γίνεται μεγάλη συγκέντρωση στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου, κυρίως από φοιτητές και οικοδόμους. Οι διαδηλωτές κατευθύνθηκαν προς την Ομόνοια και έστριψαν στη Σταδίου.
Στο ύψος της οδού Χρ. Λαδά, βρίσκουν τις «αύρες» των Σωμάτων Ασφαλείας και στημένα οδοφράγματα από σίδερο και καταιγισμό από καπνογόνα. Η αστυνομία χτυπάει αδίστακτα.
Ο απολογισμός είναι αμέτρητοι τραυματίες και ανάμεσά τους ένας νεκρός. Ο 23χρονος φοιτητής της Ανωτάτης Εμπορικής Σχολής και στέλεχος της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη, Σωτήρης Πέτρουλας.
Ο ΒΙΟΣ
Ο Σωτήρης Πέτρουλας εγγράφεται στο δημοτικό σχολείο της περιοχής Ακαδημία Πλάτωνος και ταυτόχρονα αρχίζει να εργάζεται και να μπαίνει στα βάσανα της καθημερινής βιοπάλης. Τελειώνοντας το δημοτικό το 1954 εγγράφεται στη Μέση Εμπορική Σχολή Εμποροϋπαλλήλων Αθηνών στην πλατεία Μητροπόλεως, και μετά από τη φοίτηση τριών τάξεων εγγράφεται στη Μέση Εμπορική στην πλατεία Κουμουνδούρου, την οποία και τελειώνει το 1960. Σ` όλα αυτά τα χρόνια εξακολουθεί να εργάζεται και παράλληλα να είναι άριστος μαθητής και να συμμετέχει στο μαζικό μαθητικό κίνημα.
Η τελευταία χρονιά της μαθητικής του ζωής αποτελεί βασικό σταθμό της ζωής του. Μαζί με άλλους συμμαθητές του αρνείται να γράψει έκθεση με σοβινιστικό και αντιλαϊκό περιεχόμενο.
Συνειδητοποιεί την ανάγκη της οργανωμένης πάλης και εντάσσεται στην οργάνωση της Νεολαίας της ΕΔΑ. Τον Οκτώβρη του 1960 ύστερα από εξετάσεις εισάγεται στην Ανωτάτη Εμπορική Σχολή παίρνοντας υποτροφία 12.000 δραχμών και αρχίζοντας έτσι τη φοιτητική του σταδιοδρομία που δεν έμελλε να την ολοκληρώσει.
Γρήγορα μέσα από την καθημερινή του δραστηριότητα αναδεικνύεται σαν ένα από τα πιο συνεπή και συνειδητά στελέχη του φοιτητικού κινήματος και γίνεται στέλεχος της Ν. ΕΔΑ, εκλεγμένος από τους συναδέλφους του αναλαμβάνει την καθοδήγηση της οργάνωσης της Ανωτάτης Εμπορικής ως γραμματέας της. Για πολιτικούς λόγους αποβλήθηκε για έναν χρόνο από τη σχολή.
Στους αγώνες για το 114 και το 15% αποτελεί ένα από τα βασικά καθοδηγητικά στελέχη. Τον Ιούλιο του 1962 είναι επικεφαλής ενός συνεργείου που υψώνει τη σημαία του 114 στην Ακρόπολη, στο υπουργείο Βιομηχανίας και το Πανεπιστήμιο.
«Πάλευε και μάθαινε, μάθαινε και πάλευε». Είναι η κατευθυντήρια πολιτική του φιλοσοφία. Μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Νεολαίας Ε.Δ.Α. ερχόταν σε σύγκρουση με το κλίμα τρομοκρατίας που επικρατούσε στα Πανεπιστήμια με κύριο εκφραστή την Ε.Κ.Ο.Φ. καθώς και με το Σπουδαστικό Τμήμα της Ασφάλειας.
Στις εκλογικές εξορμήσεις της ΕΔΑ του 1963-64 παίρνει ενεργό μέρος στο σπάσιμο της τρομοκρατίας με τις περιοδείες των πούλμαν των νέων δημοκρατών στις επαρχίες. Αν και διαφωνούσε με τη συγχώνευση της Νεολαίας της ΕΔΑ με τη Δημοκρατική Κίνηση Νέων Γρηγόρης Λαμπράκης ασκώντας παράλληλα κριτική σε πολιτικές και ιδεολογικές επιλογές της ΕΔΑ, θα προσχωρήσει στη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη, και θα πάρει μέρος στο πρώτο της Ιδρυτικό Συνέδριο το Μάρτη του 1965 για να δολοφονηθεί λίγο αργότερα αγωνιζόμενος για τη δημοκρατία στη μεγάλη διαδήλωση της νεολαίας της Αθήνας στις 21 Ιουλίου 1965.
Η κηδεία τους μετατρέπεται σε μία τεράστια λαϊκή διαδήλωση. Να σημειώσουμε ακόμη πως στην Μεταπολίτευση και τους πρώτους μήνες του 1975 το Δ.Σ. του τότε Συλλόγου αποφάσισε να ονομάσει το Σύλλογο Φοιτητών της Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών σε "Σωτήρη Πέτρουλα". Ταυτόχρονα αποφάσισε να ανακηρύξει τον Πέτρουλα επίτιμο μέλος του.
Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ
Και τη μοιραία νύχτα της 21ης Ιουλίου χτυπημένος συλλαμβάνεται από αστυνομικούς στις 10:00 το βράδυ στη συμβολή των οδών Σταδίου και Χρήστου Λαδά. Η πρώτη καταγραφή του χτυπημένου Πέτρουλα αναφέρεται στις 03:00 το πρωί της 22ας Ιουλίου στο Σταθμό Α' Βοηθειών στην Γ' Σεπτεμβρίου όπου και διαπιστώνεται ο θάνατός του. Αυτόματα εκτυλίσσεται μια λυσσαλέα προσπάθεια γρήγορης ταφής -πριν καν ανατείλει ο ήλιος- και απόκρυψης της αλήθειας.
Ωστόσο τα ερωτήματα γύρω από τις συνθήκες θανάτου του παραμένουν αναπάντητα μέχρι σήμερα:
-Που βρισκόταν ο Πέτρουλας από τις 10:00 μ.μ. που τον παραλαμβάνει η κλούβα μέχρι τις 3:00 π.μ. που δηλώνεται στο Σταθμό Α' Βοηθειών ;
-Είναι τυχαίο ότι αστυνομικοί με στολές γιατρών διαπίστωσαν το θάνατό του ;
-Γιατί επιδίωξαν την ταφή του κρυφά από τους δικούς του και πριν ανατείλει ο ήλιος;
-Γιατί δεν επέτρεψαν σε γιατρούς της οικογένειας Πέτρουλα να κάνουν νεκροψία;
-Η επίσημη κρατική ιατροδικαστική εκδοχή κάνει λόγο για θάνατο από ασφυξία λόγω δακρυγόνου. Πώς όμως εξηγούνται τα ολικά σχισίματα στο λαιμό του που διαπίστωσαν οι δικοί του όταν πήραν τον νεκρό; Μήπως ήθελαν να καλύψουν τις μελανιές από πιθανό στραγγαλισμό;
-Είναι αλήθεια ότι είχαν εκδοθεί και αεροπορικά εισιτήρια προκειμένου να φυγαδευτεί ο νεκρός και να πεταχτεί στη θάλασσα σύμφωνα με τη μαρτυρία της Μάνας;
-Είναι αλήθεια πως είχαν αφαιρεθεί από το νεκρό ο εγκέφαλος και τα πνευμόνια πράγμα που θα αποδείκνυε την πραγματική αιτία θανάτου; Η εκταφή πάντως, όπως μαρτυρεί η Μάνα, απέδειξε πως το κρανίο του Πέτρουλα είχε δεχθεί ραφή από χειρουργική επέμβαση.
ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΜΑΝΑΣ
"...Εκείνο το βράδυ μου τηλεφώνησε πως θα αργούσε. Ασυναίσθητα προέτρεψα τ' αδέρφια του να φάνε και να ξαπλώσουν. Όμως εκείνα τον περίμεναν. Περιμένοντάς τον, λαγοκοιμήθηκα. Ξάφνου το κουδούνι χτύπησε δαιμονισμένα. Ήταν από την χωροφυλακή. Τι να ήθελαν τέτοια ώρα Παναγιά μου; Ρωτούσαν για το Σωτήρη.
- Μέσα είναι, κοιμάται και τρέχω αλαφιασμένη προς το δωμάτιό του. Η θέα του άδειου κρεβατιού μου πάγωσε την καρδιά. Κάτι κακό συμβαίνει.
- Μην πανικοβάλλεστε. Τον έχουν λίγο χτυπημένο σε νοσοκομείο. Να μην διανοείστε ότι θα κάνετε ρούπι από εδώ.
- Μου πήρατε το παιδί και μας κρατάτε και κρατούμενους άθλιοι.
- Πάρτε το όπως θέλετε. Από εδώ δε θα το κουνήσετε.
Σαν αγρίμι στο κλουβί, πληγωμένη από το να μην μπορώ να δω τ' αγόρι μου. Η ώρα προχώρησε. Αυτή τη φορά άνθρωποι της ΕΔΑ πέρασαν το κατώφλι του ανήσυχου σπιτιού. Έκαναν πως δε γνώριζαν, όμως το κακό το μήνυσαν στον άνδρα μου. Εγώ αγνοούσα τα πάντα.
Σε λίγο η Αστυνομία μας οδηγεί στην Ασφάλεια. Τέτοια εντολή είχαν. Τίποτα παραπάνω. Μα πως να ησυχάσω στο τζιπ; Να σου στερούν το ακριβοπαίδι σου, να μην ξέρεις που βρίσκεται το σπλάχνο σου, πως να είναι, χτυπημένος, μονάχος;
- Που μας πάτε επιτέλους; Δεν φτάνει που μας πήρατε το παιδί, μας θέλετε και κρατούμενους;
Στο τμήμα, μας φέρανε γλυκό. Ακούς γλυκό κανταΐφι στις 04:00 τα μεσάνυχτα. Εγώ δε θέλω γλυκό, τους λέω, τρίψτε το στα μούτρα σας, εγώ θέλω το γιο μου. Αρπάζω όποιον βρίσκω μπροστά μου και λέω: βρε παλιόσκυλα, σκοτώνετε τα παιδιά του λαού με πενταροδεκάρες. Μάνα δε σας γέννησε κι εσάς, μάνα δεν κλαίει για σας;
Την ίδια ώρα στο γραφείο του Καραμπέτσου (αρχηγός Αστυνομίας) πιέζουν τον άντρα μου να υπογράψει ότι ήταν ατύχημα.
Και υπογράφει...
ΕΚ ΠΡΟΜΕΛΕΤΗΣ
-Είμαστε πρόθυμοι να διαθέσουμε τα έξοδα της κηδείας.
Παιδί μου, λεβέντη μου, αηδόνι και λιοντάρι.
Κακούργοι, καταραμένοι να' στε.."
- Σκότωσαν το Σωτήρη.
-Τον πήγαν στο Νεκροτομείο. Οι μπάτσοι έχουν ζώσει την περιοχή και δεν αφήνουν κανένα να πλησιάσει.
"...Κάποιος, ευλογημένος να' ναι, κρυφά μου μηνύει να τρέξουμε στην Κοκκινιά. Σκοπεύουν να τον θάψουν μόλις βγει ο ήλιος. Τρέχουμε. Ένα μικρό γεροντάκι, παπάς, μας πλησιάζει. Μας δείχνει τον τάφο που πριν λίγο επιχείρησαν να θάψουν το Σωτήρη μου.
- Χριστιανική κηδεία στις 01:00 τα μεσάνυχτα. Δεν έχετε επιτέλους ούτε ιερό ούτε όσιο; Πριν βγει ο ήλιος μου ζητάτε λειτουργία; Ούτε οι Γερμανοί δεν το αποτόλμησαν. Αντίχριστοι. Είχε αντιδράσει καθοριστικά ο παπάς..."
- Το πτώμα του Σωτήρη εξαφανίστηκε από το Νεκροτομείο. Απαγωγή νεκρού, για φαντάσου !
Ο Μίκης όμως μαζί με Μπριλλάκη, Νεφελούδη, Ηλιόπουλο, κινούνται δραστήρια για να σταματήσουν την ταφή και να γίνει νεκροψία με την παρουσία γιατρών της οικογένειας. Διότι λένε υπάρχουν πληροφορίες πως ο Σωτήρης στραγγαλίστηκε. Όλοι στο Νεκροταφείο της Κοκκινιάς.
"...Καψάσκης προς Τούμπα: Κύριε υπουργέ, παραιτούμαι, είμαι εγκλωβισμένος από δικηγόρους. Ο Ηλιόπουλος παίρνει βίαια το ακουστικό.
- Θέλουμε το νεκρό μας στο σπίτι.
- Και που θα τον θάψετε;
- Στον κήπο μου δολοφόνοι, αρκεί να μας τον δώσετε. Να τον χαρώ για τελευταία φορά. Έστω και σιωπηλό.
- Τ' ακούς Τούμπα; λέει η Μάνα. Φοβάστε το Σωτήρη μου ακόμα και νεκρό;
- Πάρτε τον λοιπόν αλλά να ξέρετε κ. Ηλιόπουλε ότι αναλαμβάνετε ευθύνες για οτιδήποτε κι αν συμβεί. (απόκριση Τούμπα)
- Εγώ δεν υπογράφω συναλλαγματικές. Ο λαός κλαίει το νεκρό του. Εσείς να προσέχετε πως πορεύεστε..."
Πέστε μου, δολοφόνοι. Γιατί σκοτώσατε το Σωτήρη μου;
Ο Μίκης Θεοδωράκης θυμάται…
Η ΕΦΕΕ κάνει συγκέντρωση το βράδυ στα προπύλαια. Χιλιάδες λαού συγκεντρώνονται ιδιαίτερα νέοι της Αριστεράς και του Κέντρου. Ξεκίνησε μια μαχητική διαδήλωση και πορεία προς την Ομόνοια και εκεί προς το πολιτικό γραφείο του «πρωθυπουργού».
Στο ύψος της Χρ. Λαδά, το πρώτο μεγάλο μπλόκο: Οι αστυνομικές δυνάμεις παραταγμένες εμποδίζουν τη διέλευση, εκεί στη γωνία Σταδίου και Χρήστου Λαδά ένας 23χρονος φοιτητής της Ανωτάτης Εμπορικής, ο Σωτήρης Πέτρουλας, μαχητικό στέλεχος της Αριστεράς, πέφτει νεκρός από τα δακρυγόνα. Είναι χτυπημένος στο κεφάλι, οι αστυνομικοί θα προσπαθήσουν μετά να πείσουν ότι πέθανε από ασφυξία: Πέφτοντας στην άσφαλτο πνίγηκε από τα αέρια…
Οι συγκρούσεις συνεχίζονται ως τα μεσάνυχτα ενώ ο φοιτητής μεταφέρεται στο Σταθμό Α’ Βοηθειών. Είναι νεκρός. Δεκάδες τραυματίες γύρω γύρω, αλλά ο Σωτήρης Πέτρουλας είναι νεκρός, η «κυβέρνηση» βάφτηκε στο αίμα.
Η ΕΔΑ απαιτεί να φύγει η «κυβέρνηση της προδοσίας και του αίματος», που «είναι πια έκπτωτος», και να σχηματιστεί άλλη από τη «δημοκρατική πλειοψηφία της Βουλής». Ο Γ. Παπανδρέου δηλώνει ότι «η κυβέρνησις Νόβα δεν ηρκέσθη να είναι κυβέρνησις προδοσίας,έγινε και κυβέρνησις αίματος» και «πρέπει να εξαφανισθεί από προσώπου γης και να λογοδοτήσει δια τα εγκλήματά της ».
Και ο «πρωθυπουργός» Νόβας έχοντας χάσει κάθε έλεγχο, χαρακτηρίζει την Ε.Κ και τον Γ. Παπανδρέου «αντιπολίτευσιν αίματος και ηθικόν αυτουργόν των συμβαινόντων».
Εκείνο το βράδυ ο Σωτήρης Πέτρουλας πέρασε στην Ιστορία…
“Χτύπησαν το Σωτήρη”
«(…) Η οικογένεια του Σωτήρη Πέτρουλα είχε 17 νεκρούς. Και μια νύχτα που μπήκαν στο σπίτι του για να σφάξουν τους γονείς του, αυτοί τον πήραν στη μια μασχάλη, ήταν τότε μωρό, πήδηξαν από το παράθυρο και σώθηκαν. Φυσικά ο φασισμός δεν χόρτασε με τόσο αίμα. Παραμόνευε είκοσι χρόνια το μωρό, που μεγάλωσε και έγινε ένας ξανθός νέος. Και μια ζεστή νύχτα του Ιούλη του 1965 όρμησε και τον άρπαξε, μέσα στην καρδιά της Αθήνας. Δύο λεπτά πιο πριν, τον είχα μέσα στα μάτια μου. Τον καμάρωνα, καθώς με χιλιάδες νέους ανέβαινε τραγουδώντας την οδό Πανεπιστημίου. Ήταν ψηλός, γερός, ανήσυχος. Πώς μπορούσε να μη μιλά, να μη χαμογελά, να μην τραγουδά, να μην ανασαίνει;
- Χτύπησαν το Σωτήρη…
Τρέχω στον «Ευαγγελισμό». Οι διάδρομοι, γεμάτοι τραυματίες, τα χειρουργεία γεμάτα. Συγγενείς, φίλοι, αστυνομικοί. Ανεβαίνω τους θαλάμους, όπου βρίσκονται οι βαριά τραυματισμένοι. Μια κοπέλα βογγάει, μόλις με βλέπει μου λέει ξεχνώντας τους πόνους της:
- Τον έχουν στο νεκροθάλαμο. Εκεί.
Τρέχω, ανοίγω την πόρτα μέσα στο νεκρικό φως διακρίνω ένα τραπέζι άδειο.
- Τον Πήραν!
- Που τον πήγαν;
Πηγαίνω στα γραφεία της Αυγής (εφημερίδα).
- Πάνω από διακόσιοι βαριά τραυματισμένοι.
Τον Πέτρουλα τον εξαφάνισαν…
- Έξω δεν μπορείς να περπατήσεις. Οι δρόμοι έγιναν γιομάτοι δακρυγόνα…
Όλη τη νύχτα γύριζα από σπίτι σε σπίτι, από συνοικία σε συνοικία…»
“Ετοιμάζονται να τον θάψουν κρυφά”
22 ΙΟΥΛΙΟΥ. Η Αθήνα ξυπνάει με την εικόνα του νεκρού φοιτητή παντού. Οι εφημερίδες βγαίνουν με εντυπωσιακούς τίτλους. Τα πράγματα αγριεύουν…
Ο Μίκης θυμάται πως του τηλεφώνησαν στο σπίτι: Του είπαν να πάει στο νεκροταφείο γιατί ετοιμάζονταν να τον θάψουν κρυφά! Φτάνοντας στο νεκροταφείο παντού υπήρχαν αστυνομικοί, αρχικά του απαγορεύουν την είσοδο, στη συνέχεια όμως προχωράει και δεν τολμούν να τον αγγίξουν. Είναι βουλευτής. Συνομιλεί με τον εισαγγελέα που βρίσκεται εκεί και του ζητά εξηγήσεις, γιατί επεδίωξαν να θάψουν κρυφά τον φοιτητή Πέτρουλα. Είχαν εντολή από τον υπουργό Τούμπα να μην τον δει κανείς ούτε καν οι δικοί του. Του ζητάει την παραίτησή του γιατί η διαταγή αυτή δεν ήταν μόνο παράνομη, αλλά ανόσια και απάνθρωπη.
Μαζεύεται πλήθος κόσμου, κυρίως φοιτητές όμως οι αστυνομικοί είναι πολλοί. Είναι αποφασισμένοι να χτυπηθούν με τους αστυνομικούς. Ακούγονται φωνές και συνθήματα.
Κατά το μεσημέρι έρχεται η διαταγή: «Ο νεκρός θα μεταφερθεί στο νεκροτομείο και από εκεί θα παραδοθεί στους δικούς τους για να ταφεί».
“Ο νεκρός ανήκει πια στο λαό του”
Σαν τα ρυάκια ξεχύνεται ο κόσμος προς το σπίτι του Πέτρουλα, που βρίσκεται σε μια μακρινή συνοικία. Φοιτητές, φοιτήτριες του πάνε λουλούδια, μάνες χαροκαμένες του πάνε τα δάκρυά τους, ηλιοψημένοι εργάτες υψώνουν τις γροθιές τους. Όλοι ζητούν εκδίκηση! Ο θρήνος της μάνας βαστά όλη τη νύχτα…
Την ίδια ώρα στα γραφεία της «Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη», συνεδριάζουμε ασταμάτητα, πρέπει να λυθούν όλα τα προβλήματα της αυριανής κηδείας.
(…) Η αίθουσα είναι γιομάτη καπνούς, τα τραπεζάκια γιομάτα καφέδες. Νιώθουμε τις φτερούγες του Πέτρουλα ν’ αναδεύουν τον αέρα. Την ώρα που μιλούν οι σύντροφοι, το χέρι μου τρέχει πάνω σ’ ένα άσπρο χαρτί. Γραμμές, σχήματα αφηρημένα και ξαφνικά:
«Σωτήρη Πέτρουλα σε πήρε ο Λαμπράκης σε πήρε η Λευτεριά. Σωτήρη Πέτρουλα αηδόνι και λιοντάρι, βουνό και ξαστεριά. Σωτήρη Πέτρουλα οδήγα το λαό σου, οδήγα μας μπροστά…
(…) Στρατιά ολόκληρη ηρώων προχωρεί. Ηλέκτρα, Ναπολέων Σουκατζίδης με τους διακόσιους της Καισαριανής, Βασίλης Ζάννος, Παύλος Παπαμερκουρίου. Πάνω από πενήντα χιλιάδες ήρωες εκτελεσμένοι. Νίκος Μπελογιάννης, Νικηφόρος και άλλοι φοιτητές, Γρηγόρης Λαμπράκης. Και τώρα, ο Σωτήρης Πέτρουλας. Ατελείωτη η στρατιά των ηρώων μας δείχνει το σωστό δρόμο:
«Μάρτυρες, ήρωες οδηγούνε, τα γαλάζια μάτια σου μας καλούνε».
Ψηφίσματα, διαμαρτυρίες, τηλεγραφήματα. Η Ελλάδα σειέται απ’ άκρη σ’ άκρη. Οι επαρχίες δεν πάνε πίσω από την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη. Δημοτικά Συμβούλια, οργανώσεις, σύλλογοι, συνδικάτα, ενώσεις, οι πάντες.
Η γενική επιφυλακή της Αστυνομίας συνεχίζεται. Πότε θα γίνει η κηδεία κι από που.
Η σκιά του καπνοκοπτήριου πλάκωνε το χαροκαμένο σπίτι, σου καταπλάκωνε και την ψυχή. Το άχαρο κτίριο, με τα σπασμένα τζαμοπαράθυρα θα μπορούσε να είναι το σύμβολο της εγκατάλειψης και της μιζέριας αυτής της φτωχογειτονιάς.
Είχαν τοποθετήσει χάμω το λείψανο μέσα σε φέρετρο με κρυστάλλινες πλευρές ένα ξανθό παλικάρι ψηλό, ένα μέτρο και ογδόντα, είκοσι τριών χρονών λεβέντης πάνω στην καλύτερη ώρα του. Από πάνω του, ορθοί με σφιγμένα δόντια, ο πατέρας, ο αδερφός και δυο άλλοι συγγενείς ή χωριανοί.
Ο χώρος γύρω από το σπίτι γέμιζε νεολαίους, που είχαν πει το τελευταίο χαίρε, μα δεν έφευγαν. Περίμεναν εκεί, και όλη τους η στάση έδειχνε πως θα έδιναν μάχη και θα γινόταν σκοτωμός, αν η αστυνομία επιχειρούσε κι άλλη απαγωγή.
Μέσα στο πλήθος μπορούσες να διακρίνεις πολλούς μυστικούς με πολιτικά. Τους αναγνώριζες από το ύφος, το άγαρμπο κόψιμο της φορεσιάς και πιο πολύ από τα μαύρα μυτερά σκαρπίνια τους.
Κάποιος έριξε την ιδέα να καθίσουμε χάμω σταυροπόδι. Σε λίγο δεν έβλεπες ως ψηλά τον ανήφορο παρά μόνο τους μυστικούς όρθιους. Ήταν κωμικοί στην αμηχανία τους, κοιτάζονταν, πολλοί κάθισαν κι άλλοι έκαναν πως φεύγουν πίσω από το καπνοκοπτήριο.
Κάποιος έπιασε να τραγουδάει από τον Επιτάφιο. Είχε ζεστή σωστά βαλμένη φωνή.
Μέρα Μαγιού μου μίσεψες,
μέρα Μαγιού σε χάνω
άνοιξη, γιε, που
αγάπαγες…
Οταν μπήκε για καλά το πρωινό κι ο ήλιος έπιασε να καίει, ο Σωτήρης ετοιμάστηκε για την τελευταία του κατοικία.Εικοσιπέντε χιλιάδες συγκεντρωμένοι από νωρίς στον Κολωνό, ξέσπασαν σε ένα πανδαιμόνιο από ζητωκραυγές, χειροκροτήματα, ιαχές και κατάρες, όταν φάνηκε στο κατώφλι το λείψανο.
- Ο Σωτήρης ζει !
Προπορεύεται η σημαία του 114, το Κεντρικό Συμβούλιο των Λαμπράκηδων με το Μίκη Θεοδωράκη επικεφαλής, αντιπροσωπείες της νεολαίας, πολιτικοί. Πίσω από το νεκρό οι συγγενείς του κι ύστερα η Αθήνα ολόκληρη.Η πομπή περνάει από την οδό Λένορμαν, από την πλατεία Μεταξουργείου, τη λεωφόρο Αχιλλέως, την Αγίου Κωνσταντίνου.στην οδό Σταδίου, στο σημείο, που όπως θα πει σε λίγο ο Μίκης, οι εχθροί επισήμαναν, απομόνωσαν και σκότωσαν το γελαστό παιδί, τα πλήθη αυθόρμητα παραμέριζαν, αφήνοντας στην άσφαλτο και το πεζοδρόμιο ένα λοφίσκο από κόκκινα γαρίφαλα και τριαντάφυλλα, που ψήλωνε από στιγμή σε στιγμή.
Η κηδεία του Σωτήρη Πέτρουλα εξελίσσεται σε λαϊκή διαμαρτυρία για τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες μέρες στην Ελλάδα. Χιλιάδες κόσμου ακολουθούν τη σορό του ενώ ακούγεται και τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη γραμμένο ειδικά γι' αυτόν:Σωτήρη Πέτρουλα σε πήρε ο Λαμπράκης σε πήρε η Λευτεριά...
Ακούστε μια συγκλονιστική αφήγηση του Μίκη Θεοδωράκη για την δολοφονία και την κηδεία του Σωτήρη Πέτρουλα στο παρακάτω ηχητικό από το 36ο λεπτό και μετά.Είναι από το έργο Άξιος Εστί, όπου ο Μίκης Θεοδωράκης διηγείται τη ζωή του στον Γ.Π.Μαλούχο και συνθέτει την ιστορία της νεότερης Ελλάδας.
Η περιπέτεια του μνημείου του
Οπως διαβάζουμε στη Μηχανή του χρόνου (όπου μπορείτε να δείτε και βίντεο από τα γεγονότα της εποχής) χρειάστηκε να περάσουν 40 χρόνια από τον βίαιο θάνατό του στις μαζικές διαδηλώσεις στα περίφημα Ιουλιανά του 1965, για να αποκτήσει μνημείο ο φοιτητής Σωτήρης Πέτρουλας.
Στις 21 Ιουλίου 2005, φίλοι και συμφοιτητές τον τίμησαν με την τοποθέτηση μιας χάλκινης προσωπογραφίας, την οποία φιλοτέχνησε ο γλύπτης και καθηγητής της Σχολής Καλών Τεχνών Γιώργος Χουλιαράς.
Ωστόσο, τον Δεκέμβριο του 2012 άγνωστοι αφαίρεσαν τη χάλκινη ανάγλυφη προσωπογραφία από τη γωνία Εδουάρδου Λω και Σταδίου, πιθανότατα για να πουλήσουν τον χαλκό. Οι άγνωστοι δράστες ξεκόλλησαν το μνημείο βίαια, αφού έμεινε ένα κομμάτι χαλκού που εξείχε από την κολόνα.
Το μνημείο αποκαταστάθηκε τον Ιούλιο του 2013 από την Εταιρεία Μελέτης της Ιστορίας της Αριστερής Νεολαίας (ΕΜΙΑΝ) και τους «Φίλους του Σωτήρη Πέτρουλα». Η προσωπογραφία του Σωτήρη Πέτρουλα φιλοτεχνήθηκε και πάλι από τον γλύπτη Γιώργο Χουλιαρά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για πες