Ο οδικός χάρτης της Κομισιόν για συντονισμένη άρση του lockdown στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Το σχέδιο για την συντονισμένη άρση του lockdown στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παρουσίασε η Κομισιόν σε συνεργασία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.

Τα μέτρα που έχουν ληφθεί από τα κράτη μέλη της Ε.Ε. λειτουργούν και έχουν σώσει ζωές, αναφέρει η Κομισιόν, σημειώνοντας, όμως, πως τόσο αυτά όσο και η αβεβαιότητα που έχουν δημιουργήσει έχουν μεγάλο κόστος και δεν μπορούν να παραμείνουν σε ισχύ εσαεί.

«Η σωτηρία ζωών και η προστασία των Ευρωπαίων από τον κορωνοϊό είναι η πρώτη μας προτεραιότητα», διαμήνυσε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν συμπληρώνοντας πως πλέον είναι η «ώρα να δούμε μπροστά και να επικεντρωθούμε στην προστασία των μέσων επιβίωσης».

«Παρότι η κατάσταση στα κράτη μέλη της Ε.Ε. ποικίλει, όλοι οι Ευρωπαίοι διερωτώνται, δικαίως, πότε και πώς θα αρθούν τα μέτρα. Γι’ αυτό η Κομισιόν έχει φτιάξει έναν κατάλογο με οδηγίες, κριτήρια και μέτρα. Η δύναμη της Ευρώπης είναι η κοινωνική και οικονομία ισορροπία. Μαζί, μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλον και βοηθάμε την Ευρωπαϊκή Ένωση να βγει από την κρίση».

Η Επίτροπος Υγείας της Κομισιόν, Στέλλα Κυριακίδη, συμπλήρωσε, με τη σειρά της, πως η επιστροφή στην κανονικότητα «απαιτεί προσεκτικό συντονισμό και μία ευρωπαϊκή προσέγγιση, βασιζόμενη στην επιστήμη και το αίσθημα αλληλεγγύης». «Είναι ύψιστης σημασίας τα συστήματα Υγείας μας να μπορούν να αντιμετωπίσουν μία αύξηση των νέων κρουσμάτων, να έχουν τα απαραίτητα φάρμακα και εργαλεία και να υπάρχει ένα σύστημα που να επιτρέπει πολλά τεστ και δυνατότητες ιχνηλάτησης», συμπλήρωσε η ίδια, που ξεκαθάρισε πως ο δρόμος αυτός θα είναι μακρύς και οι επιπτώσεις αυτής της «πρωτοφανούς κρίσης υγείας» θα είναι αισθητές για μεγάλο διάστημα». «Έως ότου ανακαλυφθεί κάποιο αποτελεσματικό εμβόλιο, πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτόν τον ιό. Αλλά η Ευρώπη, θα σταθεί και πάλι στα πόδια της», υπογράμμισε.

Ο οδικός χάρτης

Ο οδικός χάρτης που παρουσίασε η Κομισιόν στηρίζεται σε ορισμένα σημεία «κλειδιά».

1. Ο χρόνος είναι ύψιστης σημασίας. Η απόφαση για σταδιακή χαλάρωση των μέτρων πρέπει να στηρίζεται στους εξής παράγοντες:

• Επιδημιολογικά κριτήρια που να δείχνουν πως η διασπορά του ιού έχει μειωθεί σημαντικά. Τα εν λόγω στοιχεία, μάλιστα, πρέπει να είναι σταθερά για κάποια περίοδο.
• Επαρκή μέσα τους συστήματος Υγείας. Για παράδειγμα να λαμβάνεται υπόψιν ο αριθμός των κλινών στις ΜΕΘ, αλλά και η διαθεσιμότητα ιατρικονοσηλευτικού προσωπικού και απαραίτητων μέσων.
• Σωστά εργαλεία επιτήρησης, όπως η δυνατότητα διεξαγωγής μαζικών τεστ για τον γρήγορο εντοπισμό και την απομόνωση των κρουσμάτων, αλλά και η ιχνηλάτηση των επαφών τους. 

2. Η ευρωπαϊκή προσέγγιση, είναι, επίσης, πολύ σημαντική. Παρότι η κατάσταση σε κάθε χώρα διαφέρει, απαιτούνται τα εξής κοινά βήματα:

• Επιστήμη, με επίκεντρο την δημόσια Υγεία. Ωστόσο, πρέπει να ληφθεί υπόψιν πως η χαλάρωση των μέτρων απαιτεί ισορροπία μεταξύ της δημόσιας υγείας αλλά και κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων.
• Ο συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών για την αποφυγή αρνητικών επιπτώσεων. Είναι θέμα κοινού ευρωπαϊκού συμφέροντος.
• Σεβασμός στην αλληλεγγύη. Είναι απαραίτητο τόσο για πτυχές που αφορούν την υγεία, όσο και για τις κοινωνικοοικονομικές. Το λιγότερο που μπορούν να κάνουν τα κράτη μέλη της Ε.Ε. είναι να ενημερώνουν το ένα το άλλο, αλλά και την Κομισιόν, εγκαίρως σχετικά με την άρση μέτρων και να λαμβάνουν υπόψιν και τις δικές τους θέσεις.

3. Η άρση των μέτρων, απαιτεί και συνοδευτικά μέτρα, μεταξύ των οποίων:

• Συγκέντρωση στοιχείων και δημιουργία ενός συστήματος παρακολούθησης και πληροφόρησης, το οποίο θα συμπεριλαμβάνει ψηφιακά εργαλεία, τα οποία όμως ακολουθούν πιστά τους κανόνες περί προσωπικών δεδομένων.
• Επέκταση των δυνατοτήτων διεξαγωγής τεστ και η εναρμόνιση των μεθοδολογιών σε αυτά. Η Κομισιόν, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση Ασθενειών, έχει εκδόσει οδηγίες σχετικά τα διαφορετικά τεστ για τον κορωνοϊό και την αποτελεσματικότητά τους.
• Αύξηση των κλινών και βελτίωση της ανθεκτικότητας των συστημάτων Υγείας. Συγκεκριμένα, να μπορεί να κάθε χώρα να αντιμετωπίσει μία πιθανή αύξηση των κρουσμάτων μετά την άρση των μέτρων περιορισμού.
• Η συνεχής ενίσχυση του εξοπλισμού προστασίας
• Η ανάπτυξη μίας ασφαλούς και αποτελεσματικής θεραπείας και φαρμάκων, όπως και η γρήγορη ανακάλυψη ενός εμβολίου που τερματίσει την κρίση του κορωνοϊού.

Τα επόμενα βήματα

Στον οδικό χάρτη της Κομισιόν αναφέρονται και τα επόμενα βήματα που θα πρέπει να εξετάσουν τα κράτη μέλη της Ε.Ε. κατά τον σχεδιασμό τους για την άρση των μέτρων:

• Κάθε μέτρο πρέπει να λαμβάνεται σταδιακά: τα μέτρα πρέπει να αρχίσουν να χαλαρώνουν σταδιακά, σε βήματα, και να δίδεται ουσιαστικός χρόνος μεταξύ αυτών των βημάτων για να διαπιστωθούν οι επιπτώσεις της κάθε κίνησης.
• Τα γενικά μέτρα πρέπει να αντικατασταθούν από πιο στοχευμένα. Για παράδειγμα, η προστασία των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού για μεγαλύτερο διάστημα, η σταδιακή επιστροφή όλων των απαραίτητων οικονομικών δραστηριοτήτων, η αύξηση των απολυμάνσεων δημόσιων χώρων, καταστημάτων και χώρων εργασίας…
• Η έλεγχοι στα σύνορα θα πρέπει να αρθούν συντονιστικά. Οι περιορισμοί στα ταξίδια και οι έλεγχοι θα πρέπει να σταματήσουν αμέσως μόλις το επιτρέψουν τα επιδημιολογικά στοιχεία. Τα εξωτερικά σύνορα πρέπει να ανοίξουν και πάλι σε δευτερεύοντα χρόνο συνυπολογίζοντας, ωστόσο, την εξάπλωση του κορωνοϊού και εκτός Ε.Ε.
• Η επανεκκίνηση της οικονομίας πρέπει να είναι σταδιακή: υπάρχουν αρκετά μοντέλα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, όπως η τηλεργασία, η εργασία ανά βάρδιες κτλ. Δεν πρέπει να επιστρέψουν όλοι οι πολίτες την ίδια περίοδο στις εργασίες τους.
• Οι συγκεντρώσεις πρέπει να αρχίσουν να επιτρέπονται σταδιακά. Πρέπει, όμως, να υπάρχει σχέδιο για κάθε διαφορετικό παράγοντα, όπως τα σχολεία, τα εστιατόρια, οι μαγικές συγκεντρώσεις…
• Θα πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες αντιμετώπισης της διασποράς του ιού, με καμπάνιες ευαισθητοποίησης των πολιτών ώστε να τηρούν τα αυστηρά μέτρα υγιεινής και να τηρούν τις απαραίτητες κοινωνίες αποστάσεις.
• Τα μέτρα πρέπει να είναι υπό συνεχή παρακολούθηση και να υπάρχει ετοιμότητα για επιστροφή σε αυστηρά μέτρα εάν κριθεί απαραίτητο.